Маранао
Маранао | |
ланао, данао | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
1,2 млн. | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
Маранао (ланао, данао) — Филиппиндегі моро халықтарының бірі. Олар Минданао аралында оңтүстік Ланао және Солтүстік Ланао провинцияларында тұрады.[1] Жалпы саны 1,2 миллион адам. (2009).[2]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі - маранао тілі. Тагал, бисай, ағылшын және араб тілдері де кеңінен таралған.[3]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сенушілер - сүнниттік мұсылмандар. Маранаоны исламдандыру XVII ғасырда басталды.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізгі кәсіптері – балық аулау, егіншілік (күріш, жүгері, маниок, абака, кофе) және мал шаруашылығы (буйвол). Қолөнерден - торлар, балық аулау құралдары, желкенді қайықтар жасау, тоқу (абакадан), ағаштан ою, металлдарға бедер соғу (дәрет алуға арналған құмыралар, лотоктар т.б.) дамыған.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Маранао жабық қауымдастықтарда тұрады, оларды көсемдер - дато, имамдар, қажылар басқарады. Отбасы шағын, көп әйелділік кең таралған. Әйелдің отбасылық мәселелерде дауыс беруге құқығы бар, бетін жаппайды. Мұсылмандардың христиандармен аралас некелері кең таралған.[6]
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі елді мекендері жинақы. Тұрғын үйлері қадаларға орналасқан, бір немесе екі бөлмелі, төбесі сабанмен немесе пальма жапырақтарымен жабылып, қайық тұмсығы түрінде ойылған ою-өрнекпен (панулонг) өрнектеліп сырланған.[7]
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі ерлер киімі – шаровар, қысқа күртеше, ақ түсті орамал, байланған белдік, оған бетель қорапшалары ілінеді. Әйелдер киімі – саронг, кеудеше, шаровар немесе тізеге дейін тар шалбар, қол мен аяққа білезік, алқа, моншақтар, сырғалар тағады. Ерлер де, әйелдер де ұзын шаш қояды, тістердің кесу және қаралау дәстүрі бар.[8]
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі тағамдары – күріш, көкөністер, жемістер, балық және ащы дәмдеуіштер, ет тағамдары тек мереке күндері тұтынылады. Бетелді шайнау жиі кездеседі.[9]
Сілтеме
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Маранао
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Маранао. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Маранао сөзінің мағынасы. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Маранао. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 329. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
- ↑ Маранао. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Маранао. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Маранао. Тексерілді, 29 қыркүйек 2024.