Тхару

Тхару
тераи
Бүкіл халықтың саны
1,2 млн.
Ең көп таралған аймақтар
Непал	1,08 млн.
Үндістан	20 000
Тілдері
бихари тілі
Діні
индуизм

Тхару — Үндістан мен Непал шекарасының бойында тұратын этникалық топ. Непалда 1,08 млн., Үндістанда 20 мың адам.

Тілі

Олар үнді-еуропалық тілдер отбасының үнді-арий тобына жататын бихари тілінің бхожпури диалектісі санскриттен шыққан өз тілінде сөйлейді. Майтхили, авадхи, брадж диалектілерінің әсері де байқалады.

Діні

Сенушілер - индуистар, дәстүрлі нанымдарды сақтайды.

Этнонимі

Тхарулар ежелден Терайды (жазық аймақтар) мекендеген, кейбір зерттеушілер тхару этнонимін үнді шөлінің Тар (Тхар) атауымен байланыстырады. Тхарулардың өздері XVI ғасырда мұсылмандар жаулап алулары кезінде осы аймақты тастап кеткен Раджастханнан (Үндістан) келген иммигранттардың ұрпақтары екендігі туралы аңыздар бар.

Тхару әйелдері балық аулауда

Кәсібі

Негізгі кәсібі – егіншілік (күріш, бидай, тары, қант қамысы, шай, кардамон, темекі және т.б.). Қышаның ерте пісетін сортын өсіріп, одан май сығып алынады. Ірі және ұсақ мал, шошқа ұстайды. Аңшылықпен айналысады және Батыс Непал ормандарында жабайы пілдерді аулаумен айналысады. Балық аулау дамыған (негізінен әйелдер кәсібі), Қолөнерден тоқу, тоқымашылық, ағаш ұстасы кең тараған.

Тұрмыс салты

Этникалық эндогамия қатаң сақталады. 32 патрилинейлік топтардың арасында әлеуметтік айырмашылықтар бар, олардың кейбіреулері одан да кішігірім бірліктерден тұратын кішігірім топтарға - падаларға бөлінеді. Неке негізінен моногамдық, алып қашу, «айырбас» некелесу дәстүрлері кең тараған. Әйелдің отбасындағы орны жоғары, ер адамға қарағанда олар ажырасуға оңайырақ қол жеткізеді.

Тхару ауылы

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

Олар ауылдарда, бір қабатты қаңқалы үйлерде тұрады. Тұрғын үйлері тік бұрышты, бір бөлмелі, бір қабатты, қабырғалары тоқылған, сазбен сыланған, сырты әктелген, төбесі қамыспен немесе сабанмен жабылған, кейде қалқалармен бөлінген. Терезелер шағын желдеткіш саңылаулары ролін атқарады.

Дәстүрлі киімдері

Дәстүрлі киімдегі Тхару әйелі

Ер адамдар денені орайтын мата, көйлек және қалпақ киеді, көбінесе фабрикадан шыққан киімдерді пайдаланады. Әйелдер киімі әртүрлі топтарда әртүрлі. Ол дененің төменгі жартысына сари сияқты оралған (жоғарғы бөлігі бос ұшымен жабылған). Ең жоғары әлеуметтік топтағы әйелдер жеңі тар күртеше, кең белдемше, тиындармен кестеленген қысқа кеудеше, үлкен жеңіл жамылғымен жабылған бас киім киеді.

Дәстүрлі тағамдары

Дәстүрлі тағамдары – көкөніс қосылған «құрғақ күріш» – сукхаа бхат, жасымық сорпасы – дал, соустар – джол. Кейбір топтардың диетасындағы айырмашылық олардың арасындағы мәртебелік айырмашылықтарды көрсетеді.

Фольклоры

Тхарулар әртүрлі мерекелерде және егін жинау маусымында айтатын дәстүрлі әндерді айтуға көбірек қызығушылық танытады. Тхарудың негізгі әндері: патева, чаити, кусума, джханта, бирахани, байтхаунай, удаси, бхада, т.б.

Сілтеме

• Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Тхару