Мамак
| Мамак | |
| оранг мамак | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
5 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі нанымдар |
Мамак (оранг мамак) — Индонезияда тұратын халық. Суматра аралының шығысында, Индерагири, Гангсал, Ченако, Ретих өзендерінің бассейні. Жалпы саны 5 мың адам.[1]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі - минангкабау тілі.[2]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сенушілердің діни көзқарасы: дәстүрлі нанымдар.[3]
Этногенезі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Мамак - Суматраның байырғы тұрғындарының ұрпақтары, XVII-XX ғасырларда индрагири княздігінің негізгі халқы болған малайзиялықтардың мәдени және саяси әсерін бастан өткерді , малайзиялықтардың әсерінен көптеген адамдар исламды қабылдады.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (күріш), сонымен қатар аң аулайды (қабан, піл, мүйізтұмсық, тапир). Ұсталық (пышақ, орақ пышағы (тувей), қылыштар (клеванг) және т.б.) жасау дамыған.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі қоғамдық ұйым: 9 матрилиндік ру (суку), матрилиндік руларды (суку), егде үлкен адам басқарады (мамак атауы осыдан шыққаны); тайпа көсемдері (батин және пэнгулу титулдары бар) аға матрилиндердің өкілдері болып табылады. Барлық мамактың басшысын (патх) Индрагири (Индерагири) билеушілері тағайындады. Ерекше қабат бақсы-емшілерден (камантан) тұрады. Мамактардың некесі матрилокальды (дислокальды некенің іздері 19 ғасырда сақталған).[6]
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Елді мекендері мен тұрғын үйлері малай типіне жатады, бірақ кішірек және жұпыны. Мамактар уақытының көп бөлігін орманда өткізеді, онда олар желден қалқалар, немесе күріш алқабында қадалардың астында орналасқан қамбалара тұрады.
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі ерлер киімі - тападан жасалған белдеме, әйелдердікі - саронг және кебая (әйелдерге арналған ұзын жеңді жемпір).
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тағамдары – пісірілген күріш, ет (әсіресе жабайы шошқа).[7]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Мамак. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ Мамак. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ Мамак сөзінің мағынасы. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Мамак. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ Мамак. Тексерілді, 25 қыркүйек 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 319. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
