Сумбавтар
| Сумбавтар | |
| сумбавандар, тау семава | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
300 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Сумбавтар (өз атауы; сумбавандар, тау семава)[1] — Индонезия аумағында тұратын ұлт.[2][3] Сумбава аралының батыс бөлігін мекендейді.[4] Жалпы саны 300 мың адам.[5]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олар аустронезия отбасының батыс аустронезия тобының сумбава тілінде сөйлейді.[6]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дінге сенушілердің діни байланысы: сүнниттік мұсылмандар.[7]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізгі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік. Негізгі дақыл – күріш. Басқа азық-түлік дақылдары - жүгері, бұрыш, бұршақ, көкөністер, пияз, сарымсақ, кофе, жеміс ағаштары, кокос пальмасы. Мал шаруашылығы дамыған, олар буйвол, ұсақ мал мен құс өсіреді. Терушілік тауарлық сипатта: сатып алушыларға қымбат ағаш түрлері, ротан және балауыз сатылады.[8]
Тұрмыс салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әлеуметтік ұйым көп қырлы: қазіргі өндірістік қатынастармен қатар дәстүрлі қатынастар да бар. Отбасы шағын, моногамды. Көп әйел алуға рұқсат етілген, бірақ әйелдің қалың малы қымбаттығына байланысты сирек кездеседі. Дәстүрлі үйлену тойының элементтері сақталған - қалыңдық пен күйеу жігіттің бірге шомылуы, тамақтануы.[9]
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тұрғын үйлері қадаларда орналасқан тікбұрышты, төбесі шатырлы. Әдетте, үйде шағын отбасы тұрады. Ішкі бөлме 3-4 бөлікке бөлінген. Қадалар мен еденнің арасында қора мен екі-үш қабырғалы бөлме бар, онда әйелдер үй жұмысымен айналысады.
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі киімі - каин, оның үстіне ерлер еуропалық көйлек киеді, ал әйелдер тар кофта киеді.
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Азық-түлік негізінен көкөністер (күріш және ащы дәмдеуіштері бар жүгері) болып табылады. Үлкен мерекелерде, буйвол етін, тауық етін жиі жейді.[10]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Сумбавтар сөзінің мағынасы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбавтар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 501. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
