Мазмұнға өту

Капауку

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Капауку
мэ, экаги, экари, тиги
Бүкіл халықтың саны

140 000

Ең көп таралған аймақтар

 Индонезия

Тілдері

экаги тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар, протестантизм

Капауку (өз атауы; мэ, экаги, экари, тиги)[1]Индонезияда тұратын папуас халқы.[2] Жалпы саны 140 мыңнан астам адам. (2008).[3]

Олар Орталық Жаңа Гвинея отбасының Батыс Жаңа Гвинея таулы тобындағы экаги (немесе капауку) тілінде сөйлейді. Жазуы латын графикасына негізделген.[4]

Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, бөлігі – протестанттар (перфекционистер).[5]

Тау аңғарларының тұратын капаукулар қолмен атқарылатын егіншілікпен айналысады (ямс, таро, банан, қант қамысы, бау-бақша дақылдары, соңғы кезде маниок пен темекі), шошқа өсіреді. Сонымен қатар аңшылық пен терушілікте бар.

1950 жылдардың ортасына дейін капаукулар металды, тоқуды, керамика өнерін білмеген. Негізгі дәстүрлі құралдары – неолит типіндегі тас балталар, қазатын таяқтар, шақпақ қашаулар, сүйек инелері, қарулары – садақ болды. Балық аулауға арналған тор, жүк тасуға арналған құралдар және т.б. дамыды.[6]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Капаукулер тотемдік патрилинейлік руға бөлінеді. Неке патрилокалды. Бірнеше қауымдастықтар конфедерациялар құрады, бұрын жиі ішкі соғыс жүргізген. Көшбасшылық бейресми, байлықпен (шошқа санымен) және шешендік қабілеттермен анықталады.[7]

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Елді мекен шашыраңқы орналасқан. Үйлері ағаштан жасалған, төртбұрышты, бір бөлмелі.[8]

Дәстүрлі киімдері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ерлер тек фалокрипті (жыныс мүшесін жауып тұратын қаптама) киеді, әйелдер жалаңаш жүреді.[9]

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі тағамдары - қайнатылған тамыр көкөністері мен түйнектер, мереке күндері шошқа еті.[10]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  2. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  3. Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  4. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  5. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  6. Әлем халықтары/Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  7. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  8. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  9. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.
  10. Капауку. Тексерілді, 25 тамыз 2024.