显示标签为“藏文”的博文。显示所有博文
显示标签为“藏文”的博文。显示所有博文

2021年8月17日星期二

我的诗歌《大海的声音》藏文版(译者:Gai Tho)

His Holiness the Dalai Lama exchanges early morning greetings with security personnel from the balcony of his residence in Dharamsala, HP, India. Photo by Tenzin Jamphel

མཚོ་ཆེན་གྱི་དབྱངས་རྟ།


(大海的声音)


ལོ་འདིའི་༧སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་གྱི་ཉིན་མོར་རྩོམ་པ་པོ་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས་སྙན་རྩོམ་འདི་རྒྱ་ཡིག་གིས་བྲིས་ཏེ་ངོ་དེབ་དུ་འཁོད་སྐབས། བདག་གིས་ཞབས་མཆན་དུ་བོད་འགྱུར་ཡོད་དམ་ཞེས་པའི་ལན་དུ། བོད་འགྱུར་མེད། ཁྱེད་རང་གིས་སྒྱུར་འདོད་ཡོད་དམ་ཞེས་པའི་དྲིས་ལན་དུ་མཐེ་བོང་ཞིག་ལས་ཅི་ཡང་སྤྲོད་ཐུབ་མ་སོང་། དེ་རིང་ཁོང་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་གསར་པ་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་རྩོམ་ཡིག་འདི་བསྐྱར་འགོད་གནང་འདུག་སྟབས། ཕྲན་གྱིས་ཀྱང་རྩོམ་པ་པོ་མཆོག་ལ་ཡང་བསྐྱར་མཐེ་བོང་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ་བོད་འགྱུར་འདི་ཕུལ་བ་ལགས།



མཚོ་ཆེན་གྱི་དབྱངས་རྟ།

 


                           རྩོམ་པ་པོ། འོད་ཟེར།བོད།

                                   སྒྱུར་པ་པོ། གློག་ཞགས། ཨ་རི།


 

མུན་ཁུངས་ནས་ནམ་རྒྱུན་མཚོ་ཆེན་གྱི་དབྱངས་ལ་ཞིབ་ཉན་ཞུ་དགོས།

ཐག་རིང་ནས་དེ་རིང་བར། ཉེ་སའི་བར། ཐད་ཀར་སེམས་ཀྱི་གཏིང་མཐིལ་བར།

ཆུང་ངུ་ཆུང་ངུ་བོ་འདི། སུས་ཀྱང་གཏན་ཐབས་བྲལ་བའི་སེམས་གཞིས་འདི།

ང་ལ་དབང་ཨང་།     ང་ལ་དབང་།


 

བྱམས་མཉེན་དོད་པའི། མུ་མཐའ་ཀླས་པའི། རྟག་བརྟན་གྱི་མཚོ་ཆེན།

ཐུགས་ངལ་མེད་པར་མ་སྐད་ཀྱི་གསུངས་དབྱངས་ཕེབས་ཏེ།

ཅི་ཞིག་ནི་ང་རེད། ང་གང་དུ་འདུག ང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་དམ་ཞེས་གསུངས་དུས།

ཕྲན་ལ་གློ་བུར་དུ་མིག་ཆུ་བཞུར་སོང་། མིག་ཆུ་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བྱུང་།


 

ང་རང་ཆུ་ཐིག་ཅིག་རེད་ཨང་། སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲལ་འདོད་ཀྱི་ཆུ་ཐིག་ཅིག

མཚོ་ཆེན་ལ་དབང་། མཚོ་ཆེན་པོར་དབང་ཨང་།

 


                 ༢༠༢༡ལོའི་ཟླ་༧པའི་ཚེས༦ཉིན་གྱི་ཞོགས་པར་པེ་ཅིང་ནས།


大海的声音

——献给尊者达赖喇嘛86寿诞


唯色



在至暗时刻需要倾听大海[1]的声音

从远至今,至近,直抵内心

这小小的,谁也关闭不了的心房

属于我,属于我


温柔的,无边的,永不干涸的大海

不倦地发出母语的声音:

“什么是我?我在哪里?我是什么样的?”

我一下子落泪了,泪水很苦


我是一滴水啊,一滴想要离苦的水

属于大海,属于大海……


2021年7月6日凌晨,写于北京


1、第十四世达赖喇嘛法名简称丹增嘉措(བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ),意为持教法之大海。

历代达赖喇嘛法名均有嘉措(རྒྱ་མཚོ)即大海。

2014年2月19日星期三

唯色:“但是你们的肉和骨头怎么办呢?”

这是纪录片《十世班禅大师》中的截图,恰如当年还是高中生的我目睹十世班禅喇嘛在西南民族学院对藏人师生讲话的情景。

“但是你们的肉和骨头怎么办呢?”

文/唯色

每每想起正当盛年突然去世的十世班禅喇嘛,我总会忆起多年前第一次见到他的情景。记忆还算深刻,虽然那时我才十七、八岁,在西南民族学院的预科读高二或高三,大概是1983年或1984年的某一天。在那之前,就从小被教育成红色接班人的我而言,其实对十世班禅喇嘛几无印象,只知道他被称作“班禅大师”,是“西藏第二大活佛”。

听说他要来民院,我和同学们以及比我们年长的大学生们,一大早就被领导和老师安排到民院门口迎接。应该是冬季,我们排着两路纵队久等不至,被冻得不行,我就心里不乐意。当时我们都没穿藏装,尽管民院有相当多的藏族学生,但我不记得有谁穿藏装。只记得离我们不远有两个蒙古族男生,穿着蓝绸缎的蒙古长袍,显得分外突出。

终于等来了班禅大师。那是第一次见到他,高大魁梧,神采奕奕,但穿的不是袈裟而是深色藏袍。我们这些藏族学生是鼓掌还是高喊“欢迎欢迎”,这我不记得了。只记得那两个蒙古族男生一下子跪在地上,将蓝色的哈达举过头顶,唱起了像蒙古歌的那种歌,调子很悠长。而且,当班禅大师走过时,他俩站起又伏地,磕起了等身长头。我当时心想,这两个男生很迷信啊。

十世班禅喇嘛去藏区检查藏文教育。
之后,就去了民院礼堂。我们因为是从甘孜州和阿坝州来的藏族中学生,被安排在前面就坐,因此也就有机会清清楚楚地聆听班禅大师的讲话。好像聚集在礼堂里的都是藏族学生和老师,本来班禅大师是说藏语的,但他问是否听得懂,台下鸦雀无声,于是班禅大师就说起了汉语,是非常流利的普通话,这下我们都听懂了,是在批评我们,很严厉地批评我们,批评了两三个小时,我旁边的同学都在嘀咕:哎呀,被骂惨了。

班禅大师真的是拍着桌子批评我们。说你们是藏人,你们却不会藏语,你们也不穿藏装,你们嫌穿藏装麻烦,这有什么麻烦呢?他说着就把手抬起,抖了抖手臂,长长的丝绸衣袖就滑下去了。他一边挽衣袖一边说,这样学习、工作很方便嘛。你们是觉得穿藏装丢人吗?你们把自己的传统和文化都丢弃了,你们就不是藏人了。等等,等等。我又心里不乐意了。当时我并没觉得惭愧,只觉得挨骂不舒服,也因此记住了这些话。

十世班禅喇嘛资助藏区的藏文教育。
后来听说班禅大师来西南民院,原本准备给民院一笔钱的,而民院也很想要班禅大师的资助。文革结束后,被关押多年的班禅大师恢复了公开活动,每次去藏区,成千上万的藏人都拥挤着去朝拜他,并献上无数供养。听说供养的钱币都用麻袋装。而班禅大师总是把信众供养的钱币资助办学校或民族教育,这在藏区广为人知,所以民院也想沾光,孰料班禅大师对民院的藏人学生很失望,据说是一分钱没给就走了。

多年后想起这件往事我才感到羞愧,这是迟来的羞愧。多年后看到藏人网友之间盛传十世班禅喇嘛的两段著名语录——

“我会讲汉语是我能力和知识的体现,如果我不会这些也不会成为我的耻辱,但是我不会讲藏语、不会藏文,那么就会是我毕生的耻辱,因为我是一个藏族人。”“如果你们穿藏装感到羞耻,那可以不穿。如果你们讲藏语感到羞耻,那可以不讲。但是你们的肉和骨头怎么办呢?你们出生于藏人家庭的事实是无法改变的。你们的祖先是藏人。但如果看你们的行为,你们正在使得民族被同化。”

——我不禁叹息,又像是看见了班禅大师恨铁不成钢地,朝着我们这些年轻藏人抖着长长衣袖的一幕。

2014年1月28日(十世班禅喇嘛圆寂25周年纪念日)

(本文为自由亚洲电台藏语广播节目,转载请注明。)

延伸阅读:

阿嘉仁波切自传中有关十世班禅喇嘛突然圆寂的记载 http://woeser.middle-way.net/2014/01/blog-post_28.html

2013年11月29日星期五

索朗多吉:记1988年西藏大学生游行拉萨街头




作者:索朗多吉(བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེ།

原标题:难忘的学生时代


二十五年前的1230日,是我学生时代最难忘的一天。


那天西藏大学藏文系和藏医系的所有学生联合上街示威游行,要求政府要真正落实明文规定之少数民族的各项政策,学生的游行有组织、有秩序、秉持非暴力精神,表达日积月累地藏在内心的苦痛。


由于学生的资源有限,横幅的标语是裁剪班上的窗帘并以手工制作;所有传单是学生垫着复写纸手写而成。学生们手持大标语、高喊口号,并且沿路散发传单,一条长长的游行队伍中,女学生安排在男生队伍的中间,是为避免在路上万一遭警察殴打的保护。在游行的过程中,西藏民众为声援学生,立即加入了游行队伍,而负责游行秩序的学生纠察人员反而阻止民众的加入,目的在于表达这是单纯的学生运动,无论任何后果由学生自己负责。有人翘起姆指默默的支持,也有人双手鼓掌给予直接的鼓励,甚至路上一些女出家众感动和激动得落着眼泪,同时向游行队伍磕头礼拜,还有更多的长辈担心地哭泣着:“我们的小孩会被打死,我们的儿女会被抓走。”


藏大学生游行之前,学生内部早就接到北京中央民族学院西藏班学生上街示威游行的消息(记得是要求藏语言文字的合法权利),这段期间在校内也纷纷讨论事件的发生等。


藏大学生游行的前一个礼拜的一天晚上,在校内发生了一件西藏学生不满校方实行不平等待遇的自发性抗议集会。事发起因是,学校的一栋宿舍楼房内,有藏文系的学生和汉族班的学生住在一起,后来学校新盖的宿舍分给同我们一起住宿的汉族学生,他们搬出去新楼房的第一天晚上,校内大礼堂播放电影,影片结束后学生各自回宿舍时,发现其他宿舍都灯光明亮,唯有我们藏文系男生宿舍是一片漆黑,这时引起学生们的愤怒,明显体会藏汉不平等待遇的心酸,但又无可奈何,唯一可安慰的,就仅仅只有高唱学生自编歌颂并祈愿达赖喇嘛尊者的歌。这个时候,藏文系女生和藏医系等西藏学生一起来声援,展现了西藏学生的团结,就这样,自发性的学生集会在校内首次酝酿。


肇因于北京中央民族学院西藏班学生示威游行的前例,还有因参与西藏民众抗议而被捕入狱的西藏大学91届藏文系文学班班长洛桑丹增事件,再加上19881210日世界人权日当天,不满于西藏人民在拉萨街头的抗议行动遭受武警部队枪杀事实;此外,平时西藏社会对西藏大学藏族学生寄予厚望,这个时候,校内西藏学生们深具信心地团结起来且满怀抱负,毕竟当时眼前西藏民族的宗教、文化、语言、环境等,正面临存亡之际,年轻的知识分子更有责任负起时代的义务,所以学生内部非常严密地精心讨论和规划游行的筹备事项。



19881230日星期五,上午同学们正常上课,在用完午餐之后,大家提前完成周末下午在校内的清洁活动。学生们从学校各门陆续慢慢走出校门口,到了下午2点钟,领队喊起口号,分散在街头的学生一下子在马路上聚集一起,排着长长的队伍开始上街游行。


参加游行的主要是藏文系和藏医系的所有学生和其他系的少数西藏学生(化生地系两名、语文系英文班和艺术系各一名),总共有五百多人参与。藏文系的有89届的三个班,90届的一个班(一位学生住院未参加)91届的两个班和一个91届的培训班,藏医系有91届和93届的两个班。


学生的主要要求是中国宪法和民族区域自治法所赋予之保障西藏民族的传统文化和语言文字真正落实的政策,学生的主要口号是: 
◎ 学习藏语文、使用藏语文、发展藏语文。 
◎ 在西藏实行藏语文必须从实际出发。
◎ 尊重藏民族的风俗习惯。
◎ 坚决反对武装镇压群众示威。
◎ 世界和平万岁!

(西藏大学学生手写传单)
示威游行的学生们早已有了心理上的准备,结果可能是遭逮捕、受酷刑、被学校开除、秋后算账等,但是,事先大家一致许下诺言,行动要服从领队的指挥,这起学生运动是大家共同讨论的结果,所有后果由参与的所有学生一起担负责任,如果有任何一位学生遭逮捕或开除,所有学生将在校内进行罢课行动,直到学生被释放或有合理的解决为止。


游行行列浩浩荡荡地迈步在拉萨街头,市民纷纷朝向队伍声援。这个时候,公安人员已经紧跟着队伍了,他们阻止市民靠近学生,还阻止外国人拍摄。游行队伍更不能停留在路上,公安人员开路、指挥交通,藉此让学生们以快速的脚步走完市区的道路,就这样终于绕完整个拉萨市区。学生走进校门,公安人员把铁门拉起封锁,市民也一直走到西藏大学门口,学生继续在校内新大楼绕三圈之后,示威游行才告一段落。


这天,官方或校方没有任何的表态,元旦结束后上课时,更没有显示任何的立场,学生的要求如同泡沫一场。要解决学生提出的要求,学生主动向校方以及政府相关单位要求与学生代表一起对话,并且同时也要开放媒体,虽然学校同意与学生代表内部见面,但是没有开放媒体或外界人士。最后,以快速的手段提前放寒假,让来自四面八方就学的学生回到各自的家园。寒假结束了,学生返回校园,但在学校的精心策划下,89届应届毕业生又提前安排到拉萨以外各地区实习,实习结束后,89届生毕业离开学校。同时整个藏医系从西藏大学分出去另立藏医学院。


政府的阴谋手法,使藏族学生的势力分散了。唯一留下的是难忘的回忆,更重要的是在西藏历史上写出了西藏青年知识分子的足迹。


སློབ་མའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་གི་དྲན་ཐོ།

༄༅། །བགྲང་བྱ་ཉེར་ལྔ་འདས་པའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་མོ་འདི་ནི།  གུས་རང་སློབ་མའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་ཉིན་མོ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན།  དེ་ཉིན་བོད་ལྗོངས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་དང་།  བོད་སྨན་ཚན་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ཀྱིས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་ཞིག་སྤེལ་ཞིང་།  གཙོ་བོའི་རེ་འདུན་ནི་ཁྲིམས་ཐོག་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱིས་དོན་འཁྱོལ་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་དེ་ཡིན།  སློབ་ཕྲུག་གི་ཁྲོམ་སྐོར་ནི་སྒྲིག་འཛུགས་ཡོད་ལ།  སྒྲིག་ལམ་ལྡན་ཞིང་།  འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྙིང་དོན་རྩ་བར་བཟུང་སྟེ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་སེམས་ཁོངས་རུས་པའི་གཏིང་ནང་སྦས་པའི་དཀའ་སྡུག་རྣམས་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱ་ཕྱིར་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་མེད་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ༌བ་རེད། 

སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་ལག་ཏུ་ཕྲེད་དར་འཕྱར་ཞིང་།  སྐད་གསང་མཐོན་པོས་འབོད་ཚིག་སྒྲོག་པ་དང་།  ལམ་བར་ཤོག་བྱང་ཐོག་བྲིས་པའི་བོད་རྒྱའི་འབོད་ཚིག་ཁག་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས།  སློབ་མའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཞན་པའི་དབང་གིས་འཛིན་ཁང་གི་ཁྲ་ཡོལ་བཏུབ་ནས་ལག་བྲིས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་སྦྱར་ཏེ་ཕྲེད་དར་བཟོས་པ་དང་།  ཤོག་བྱང་གི་འབོད་ཚིག་ཁག་ནི་ཤོག་བུའི་བར་གསེབ་ཏུ་སྣག་ཤོག་བཅུག་སྟེ་ལག་བྲིས་འབའ་ཞིག་ཡིན།  གྲལ༌སྒྲིག་པའི་རུ་སྟར་གྱི་མགོ་མཇུག་ལ་སློབ་ཕྲུག་བུ་རྣམས་དང་།  རུ་སྒྲིག་གི་དཀྱིལ་དུ་བུ་མོ་རྣམས་གོ་སྒྲིག་ཞུས།  རྒྱུ་མཚན་ནི།  ཅི་སྟེ་ལམ་བར་དུ་ཉེན་རྟོགས་པའི་རྡུང་བརྡེག་ཕོགས་ཚེ་སློབ་ཕྲུག་བུ་ཚོས་བུ་མོ་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སླད་དུ་ཡིན་པ་རེད།   ཁྲོམ་སྐོར་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་བོད་མིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་སྟེ་རུ་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་སྐབས།   སློབ་ཕྲུག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་འགན་ཁུར་བས་མང་ཚོགས་རྣམས་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་རུ་སྒྲིག་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མ་བཅུག   གང་ལགས་ཤེ་ན།  དེ་ནི་སློབ་ཕྲུག་ཁོ་ནའི་ལས་འགུལ་ཞིག་མཚོན་པ་དང་།  དེའི་མཇུག་འབྲས་དཀའ་ངལ་ཇི་འདྲ་ཞིག་བྱུང་རུང་སློབ་ཕྲུག་རང་ངོས་ནས་འགན་ཁུར་ལེན་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་བཅངས་པ་མངོན་པར་བྱས།   སློབ་ཕྲུག་གིས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱེད་སྐབས་ལམ་བར་བོད་མི་ཚོས་ལག་གི་མཐེ་བོང་བཀེར་ནས་མངོན་གསལ་མེད་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་འདུག་ལ།  ལག་གཉིས་ཐལ་མོ་རྡེབ་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱི་གཟེངས་བསྟོད་བྱེད་མཁན་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་འདུག  ལྷག་དོན་བཙུན་མ་འགའ་ཞིག་ལ་གཡོ་འགུལ་ཚད་མེད་ཐེབས་ཏེ་འགྲོ་ལམ་ཐོག་ནས་ཐད་ཀར་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་རུ་སྟར་ཕྱོགས་སུ་ལུས་ཕུང་གི་ཕྱག་འཚལ་བྱེད་མཁན་བྱུང་ཡོད༌པ་མ་ཟད།  རྒན་རབས་མང་པོ་ཞིག་ལ་སེམས་སྡུག་གིས་མནར་ཏེ་ང་ཚོའི་བུ་ཕྲུག་ཚོ་ལ་ཉེས་རྡུང་ཕོགས་ཀྱི་མ་རེད་དམ།  ང་ཚོའི་སློབ་མ་དེ་ཚོ་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཀྱི་མ་རེད་དམ་ཞེས་པའི་ངུ་འབོད་ཀྱི་སྐད་གསང་ཡང་ཐོས་རྒྱུ་འདུག

ཁྲོམ་སྐོར་དེའི་སྔ་རོལ་དུ།  སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་རྣ་བར་པེ་ཅིང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་ཚོས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པའི་གསར་འགྱུར་གོ་ཐོས་བྱུང་ནས།  སློབ་གྲྭའི་ནང་དེའི་སྐོར་ལ་ལྐོག་ཏུ་གླེང་སློང་མང་པོ་བྱུང་བ་རེད།

བོད་ལྗོངས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་ཕྲུག་གི་ཁྲོམ་སྐོར་དེའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་གོང་དུ།   སློབ་གྲྭའི་ནང་རྒྱ་བོད་དབར་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ལྷགས་ཏེ།  བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་གྲྭའི་བྱེད་སྟངས་ལ་ཡིད་མ་རངས་བའི་རང་མོས་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་འདུ་འཛོམས་ཤིག་བྱས་པ་རེད།   དོན་རྐྱེན་དེའི་འབྱུང་གཞི་ནི།   སློབ་གྲྭའི་ཉལ་ཁང་གི་ཐོག་རྩེགས་ཁང་ཆེན་གཅིག་ནང་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་དང་རྒྱའི་སློབ་ཕྲུག་མཉམ་དུ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་།   རྗེས་སོར་ཉལ་ཁང་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཟིན་པ་དེའི་ནང་དུ་དེ་སྔ་ངེད་ཚོ་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་བགོ་འགྲེམས་བྱས་ཤིང་།  རྒྱའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་ཉལ་ཁང་གསར་པའི་ནང་གནས་སྤོ་ཟིན་པའི་ཉིན་མོ་དེའི་དགོང་དྲོར་སློབ་གྲྭའི་ཚོགས་ཁང་ནང་གློག་བརྙན་ཞིག་སྟོན་པ་གྲོལ་རྗེས།   སློབ་ཕྲུག་ཚོ་རང་རང་གི་ཉལ་ཁང་ཕྱོགས་སུ་ལོག་འགྲོ་སྐབས།  རྒྱུན་གཏན་ལྟར་ཉལ་ཁང་གི་གློག་བཞུའི་འོད་ཁྲ་ལམ་མེར་འཆར་ཡོད་ཀྱང་།  ངེད་ཚོ་བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་སློབ་ཕྲུག་བུའི་ཉལ་ཁང་ནི་ནག་ཐིམ་མེར་གནས།   དེའི་དུས་སུ་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་སེམས་ཁམས་སུ་ཁོང་ཁྲོ་མེ་ལྟར་འབར་ཞིང་།  མངོན་གསལ་དོད་པོས་རྒྱ་བོད་དབར་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་ཚོར་ཤུགས་དེར་ཡིད་གདུང་དྲག་པོས་མནར་ཡང་བྱ་ཐབས་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པས།   རང་གིས་རང་ལ་སེམས་གསོ་བྱ་རྒྱུ་གཅིག་རང་ཡོད་པ་དེ་ནི།  སློབ་ཕྲུག་རང་ངོས་ནས་གཞས་ཚིག་གསར་རྩོམ་ཡོད་པའི་༧རྒྱལ་བ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་བསྟོད་ཚིག་གི་གླུ་དབྱངས་འདི་སྐད་གསང་མཐོན་པོས་དབྱངས་སུ་གྱེར་ནས་སྐྱབས་གནས་ལ་གསོལ་འདེབས་བྱེད་པའི་དུས་སུ། བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་བུ་མོ་ཚོ་དང་། བོད་སྨན་ཚན་ཁག་གི་སློབ་མ་བཅས་མཉམ་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པར་འཛོམས་པ་དེའི་ཐོག་ནས་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་པོར་མངོན། དེའི་དུས་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཐེངས་དང་པོར་སློབ་མ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བའི་ས་བོན་དེ་བཏབ། 

པེ་ཅིང་མི་རིགས་སློབ་གླིང་གི་བོད་ཕྲུག་སློབ་མས་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པའི་ཟིན་ཐོ་ཡོད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་༡༩༩༡ལོར་ཐོན་མཁན་བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་གི་སློབ་མ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ལགས༌འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ། ལྷག་དོན་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༠ འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོ་དེར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་མི་དམངས་ཀྱི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ལ་ཉེན་རྟོགས་པས་མེ་མདའ་བརྒྱབ་ནས་བོད་མི་དམར་གསོད་བཏང་བ་དེར་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་ནས་བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་མར་རེ་ལྟོས། སྐབས་དོན་སློབ་གྲྭའི་ནང་བོད་ཕྲུག་སློབ་མ་ཚོའི་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་པོར་མངོན་ཐུབ་པ།  མིག་སྔར་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་།  རིག་གཞུང་།  སྐད་ཡིག  འཁོར་ཡུག་སོགས་ཆགས་འཇིག་གི་དུས་སྐབས་གཉན་འཕྲང་ཅན་དེ་འདྲའི་དུས་སུ།  གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོར་དམིགས་བསལ་དུས་སྐབས་ཀྱི་འོས་འགན་ཞིག་ཡོད་པ་འཚོར་ཤུགས་དྲག་པོ་བྱུང་སྟེ།  ནང་ཁུལ་ཆེས་གསང་བ་དམ་པའི་གོ་བསྡུར་དང་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་ལས་འཆར་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་གྲ་སྒྲིག་གི་ལས་གཞི་བརྩམས།

སྤྱི་ལོ་༡༩༨༨ཟླ་༡༢ཚེས་༣༠རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན། སྔ་དྲོ་རྒྱུན་གཏན་བཞིན་འཛིན་ཁང་དུ་སློབ་གཉེར་དང་། གུང་ཚིགས་གྲུབ་མཚམས་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཆར་ཅན་གཟའ་མཇུག་གི་སློབ་གྲྭའི་འཁོར་ཡུག་གད་བདར་སྔོན་ཚུད་ནས་གྲུབ་པར་བྱས་ཏེ།  རིམ་པས་སློབ་གྲྭའི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱིར་ཐོན། ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་པའི་ཐོག་ཁྲོམ་སྐོར་སྣེ་འཁྲིད་བྱེད་མཁན་ནས་སྐད་བརྡ་སྒྲོག་མ་ཐག  སློབ་གྲྭའི་ཕྱི་སྒོའི་གཡས་གཡོན་དུ་འགྲམ་པའི་སློབ་མ་རྣམས་དེ་མ་ཉིད་དུ་གཞུང་ལམ་ཐོག་འཛོམས༌རྗེས། གྲལ་སྟར་སྒྲིག་པའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་དངོས་སུ་འགོ་འཛུགས་ཞུས།

ཁྲོམ་སྐོར་ནང་བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་དང་། བོད་སྨན་ཚན་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་རྫོགས་ཐོག  ཚན་པ་གཞན་(སྐྱེ་དངོས་སྡེ་ཚན་ནས་སློབ་མ་གཉིས། དབྱིན་ཡིག་སྡེ་ཚན༌དང་སྒྱུ་རྩལ་ཚན་ཁག་ནས་སློབ་མ་རེ།)ནས་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་རེ་ཟུང་བཅས་ཁྱོན་སློབ་ཕྲུག་ལྔ་བརྒྱ་ལྷག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད། བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་ཁོངས་སུ་ ༡༩༨༩ལོར་ཐོན་མཁན་འཛིན་གྲྭ་གསུམ་དང་། ༩༠ལོར་ཐོན་འཛིན་གྲྭ་གཅིག(སློབ་ཕྲུག་གཅིག་སྨན་ཁང་དུ་ནད་དགོངས།)  ༩༡ལོར་ཐོན་འཛིན་གྲྭ་གཉིས་དང་། ༩༡ལོར་ཐོན་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་གཅིག  དེ་བཞིན་བོད་སྨན་ཚན་ཁག་ནས་ ༡༩༩༡ དང་ ༡༩༩༣ལོར་ཐོན་འཛིན་གྲྭ་གཉིས་བཅས་ཡོད།
སློབ་ཕྲུག་གི་གཙོ་བོའི་རེ་འདུན་ནི། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཁྲིམས་གཞི་ནང་གསལ་ལྟར། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་དང་། སྐད་དང་ཡི་གེ་དོན་དམ་པར་སྲིད་བྱུས་དོན་འཁྱོལ་དང་འགན་སྲུང་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན། སྐབས་དེའི་འབོད་ཚིག་གི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི།

བོད་སྤྱི་ཡོངས་ལ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཁ་བཤད་དོན་འཁྱོལ་དགོས་པ།
བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་གཤིས་ལུགས་ལ་བརྩི་འཇོག་དགོས་པ།
མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོམ་སྐོར་ལ་མཚོན་ཆས་དྲག་གནོན་བྱེད་མི་ཆོག་པ།
འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པ་སོགས་ཡིན།

སློབ་མ་ཚོར་སྔོན་ཚུད་ནས་སེམས་ནང་གྲ་སྒྲིག་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་ནི། ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པ་བརྒྱུད་འཛིན་བཟུང་དང་། ཉེས་རྡུང་ཕོགས་པ། སློབ་གྲྭ་ནས་ཕྱིར་འབུད་སོགས་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་ཅི་ཡང་ཡོང་སྲིད་པས། སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་ཀྱིས་མནའ་གན་སྔོན་དུ་བཞག་པ་སྟེ། ཁྲོམ་སྐོར་སྐབས་སྣེ་འཁྲིད་བྱེད་མཁན་གྱི་ལམ་སྟོན་ལྟར་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། སྐབས༌འདིའི་སློབ་ཕྲུག་གི་ལས་འགུལ་ནི་སློབ་མ་ཡོངས་ཀྱིས་གོ་བསྡུར་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། མཇུག་འབྲས་གང་འདྲ་ཞིག་བྱུང་རུང་སློབ་མ་ཡོངས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་འགན་ལེན་བྱ་རྒྱུ༌མ་ཟད། ཅི་སྟེ་སློབ་ཕྲུག་གཅིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའམ། སློབ་གྲྭ་ནས་ཕྱིར་འབུད་བྱས་ཚེ། སློབ་མ་ཡོངས་ནས་སློབ་མཚམས་བཞག་སྟེ་སློབ་ཕྲུག་གང་དེ་ཕྱིར་སྤྲོད་དང་། ལུགས་མཐུན་གྱི་ཐག་གཅོད་མ་བྱུང་བར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་བྱ་རྒྱུའི་མོས་མཐུན་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་བཞག

ན་གཞོན་སློབ་མའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་གོམ་སྟབས་ལྷ་སའི་གཞུང་ལམ་ཐོག་ནས་བསྐྱོད་ཅིང་། དེ་འབྲེལ་མི་མང་ཡང་གཅིག་མཇུག་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་ཁྲོམ་སྐོར་ཕྱོགས་སུ་ཤར་མར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པར་རྒྱུགས༌ཡོང་། དུས་དེའི་ཚེ་ན། ཉེན་རྟོགས་མི་སྣ་ཡང་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ཟིན་ཏེ་མི་མང་རྣམས་རུ་སྒྲིག་དང་ཐག་ཉེར་བཅར་མ་བཅུག་པ་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་མི་སྣའི་དཔར་ལེན་བཀག་སྡོམ༌བྱས་ཤིང་། ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་གོམ་བགྲོད་གཞུང་ལམ་ཐོག་དལ་ལྷོད་དུ་སྡོད་མ་འཇུག་པར། ཉེན་རྟོགས་པས་འགྲོ་ལམ་བཤངས་ཏེ་ཤར་མར་མདུན་སྐྱོད་བྱེད་དུ་བཅུག  དེ་ནི་སློབ་ཕྲུག་གི་ཁྲོམ་སྐོར་གང་མགྱོགས་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུའི་ཆེད་ཡིན་ཞིང་། དེ་འདྲའི་ངང་ལྷ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆ་ཚང་ཞིག་བསྐོར་ཟིན་རྗེས།  སློབ་ཕྲུག་རྣམས་བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་སྒོ་ཆེན་ནང་འཛུལ་བ་དང་། ཉེན་རྟོགས་པས་ལྕགས་སྒོ་བརྒྱབ༌སྟེ་ཕྱི་ནང་འགྲོ་བསྐྱོད་བཀག་སྡོམ་བྱས། མི་མང་ཚོ་ཡང་ཁྲོམ་སྐོར་གྱི་རྗེས་སུ་དེད་དེ་སློབ་གྲྭའི་སྒོ་ཆེན་བར་ལྷགས། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ནས་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཁང་ཆེན་ལ་མུ་མཐུད་གོམ་བགྲོད་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏེ་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་རེ་ཞིག་མཇུག་སྒྲིལ།

དེ་ཉིན། གཞུང་ཕྱོགས་དང་སློབ་གྲྭའི་ཕྱོགས་ནས་རྣམ་འགྱུར་ཅི་ཡང་བཏོན་མེད་ཅིང་། སྤྱི་ལོའི་ལོ་གསར་ཚར་རྗེས་འཆར་ཅན་སློབ་ཚན་འགོ་འཛུགས་སྐབས་ཀྱང་། གཞུང་ཕྱོགས་ནས་ལངས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡང་གསལ་སྟོན་མེད་པར། སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་འབོད་སྐུལ་རྒྱ་མཚོར་རྡོ་གཡུག་གི་གནས་སུ་ལྷུང་བར་བརྟེན། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རང་འགུལ་ངང་ཞུ་འབོད་བྱེད་དོན། སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་གཞུང་གི་འགོ་བྱེད་མཉམ་དུ་སློབ་ཕྲུག་གི་འཐུས་མི་ཐུགས་འཕྲད་དང་ཕན་ཚུན་གླེང་མོལ་བྱ་རྒྱུ་དང་། དུས་མཚུངས་གསར་འགྱུར་ལས་རིགས་ཀྱང་འཛུལ་ཞུགས་ཆོག་པའི་རེ་འདུན་ལ།  སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་དང་མཉམ་དུ་ནང་ཁུལ་ཐུགས་འཕྲད་བྱ་རྒྱུ་མོས་མཐུན་བྱུང་ཡང་གསར་འགོད་པ་དང་ཕྱི་མི་མཉམ་ཞུགས་ལ་མོས་མཐུན་མ་ཐོབ།  མཐའ་མར་སློབ་གྲྭ་ནས་འཕྲལ་མར་དགུན་དུས་ཀྱི་གུང་སེང་སྔ་བསྣུར་གྱིས་བཏང་སྟེ་ཕྱོགས་མཐའི་ས་ཁུལ་ཁག་གི་སློབ་མ་རྣམས་རང་རང་གི་ཁྱིམ་ཚང་དུ་ཕྱིར་ལོག་དང་།  དགུན་དུས་ཟླ་བ་གཉིས་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་གུང་སེང་རྫོགས་ནས་སློབ་མ་རྣམས་བསྐྱར་དུ་སློབ་གྲྭར་འབྱོར་སྐབས། སློབ་གྲྭ་ནས་སྔོན་ཚུད་གཏིང་ཟབ་པའི་འཆར་གཞི་བཀོད་སྒྲིག་ཟིན་པ་ལྟར།  ༨༩ ལོར་ཐོན་མཁན་འཛིན་གྲྭ་ཁག་གི་སྔོན་སྦྱོང་དུས་ཚོད་སླར་ཡང་སྔ་བསྣུར་བྱས་ཏེ་སློབ་མ་རྣམས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ནས་འགྱངས་ཐག་ཆོད་པའི་ས་གནས་འདྲ་མིན་དུ་ཁ་བཀྲམས།   སྔོན་སྦྱོང་མཇུག་སྒྲིལ་བ་དང་སློབ་གྲྭ་ཐོན་པ༌དུས་མཉམ་གྱིས་ས་གནས་གང་སར་ལས་བགོས་བྱས་ཤིང་སློབ་ཕྲུག་དེ་རྣམས་སློབ་གྲྭ་ནས་ཁ་གྱེས།  གཞན་ཡང་བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་སྨན་ཚན་ཁག་ཡོངས་སུ་གནས་སྤོས་ཏེ། སློབ་གླིང་གཞན་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་རེད།

དེ་འདྲའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལྐོག་གཡོ་ངན་བྱུས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས།  བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་ཕྲུག་སློབ་མའི་ནུས་ཤུགས་ཇེ་ཞན་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱར་འབུར་འཇོམས༌བྱས་པས། སྐབས་དེའི་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་པ་བརྒྱུད་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་མཐོང་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། སློབ་ཕྲུག་གི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྔམ་སྟོན་གྱི་ཁྲོམ་སྐོར་དེ་ནི་བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་འདས་དོན་ཞིག་དང་།  བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བསུབ་ཐབས་བྲལ་བའི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་ལག་རྗེས་ཤིག་ཡིན།

༩༡ལོར་ཐོན་བོད་ལྗོངས་སློབ་ཆེན་བོད་ཡིག་ཚན་ཁག་སློབ་ཟུར་བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེ།



2013年4月15日星期一

《阳光时务周刊》44期<般若星空下:藏文学专题>


你或许见过高原、雪山、湖泊、八廓街的笑脸,你或许在新闻中见过愤激的面庞和自焚的火焰,然而无论旅行还是政治,都不如文学与艺术,更能引领你进入一地一族之气质、本心。比起事件与象征名词,记录与塑造着这个民族心绪和精神的文学,较少为人关注。于是我们邀请藏人作家唯色主持这一期藏文学专题,包括评论、诗、电影散记、小说各体裁。没有标准化的美景和笑颜,却可以看到当下全球化背景与特殊政治格局中的挣扎、伤恸、流亡、严酷、突兀……文字中的细节与心跳,或许可以引领我们的视角和思考,去到这个民族今日之灵魂的更深处。——《阳光时务周刊》
《阳光时务周刊》44期〈般若星空下:藏文学专题〉
 “感谢您为我们主持的西藏文学专题,实在是太精彩了……”“我读书的时候就喜欢看藏人的汉语诗歌,感觉他们对汉语有特别的敏感,可以在汉人写作者因为过于熟悉而忽视的地方停顿下来审视。这次看了你编选的作品,更加感到惊喜。我当时在评刊会上对编辑部说,藏人对汉语文学的贡献太大了,尤其在汉人写作几近荒废的时代。” 
——《阳光时务周刊》主编长平给唯色的邮件。 
「今天出刊的阳光,文化版专题是筹备了不少时间的『藏文学专题』。 
比起新闻、政治、事件名词,一地一族的气质、本心、精神、传统……更是在文学里得到记录和塑造。这里没有标准化的美景和笑颜,却可以看到当下全球化背景与特殊政治格局中的挣扎、伤恸、流亡、严酷、突兀……我们希望这些文字中的细节与心跳,可以引领我们的视角和思考,去到这个民族今日之灵魂的更深处。 
专题的特约主持人是藏人作家唯色。作者有藏、英、中文创作,体裁包括诗、小说、电影笔记、评论…… 
最令我动容的,是命运的相通。 
唯色在开篇文章里说,1959年后,『流亡』与『流亡者』成为这个民族的显著身份——『不论如此多的藏人是用母语写作,还是用中文、英文或任何一种文字写作,不论如此众多的藏人是寄居在达兰萨拉,还是寄居在纽约、伦敦或北京,还是依然留在自己的老家——都是流亡者,身体的或精神的流亡者!历时半个世纪的流亡,不但在地里上造成人为的阻隔,致使以漫长的边境线为界,西藏民族被划分为境内藏人和境外藏人两大群体……虽然出现了能够双语或者更多语言的写作者』 
而这流亡者的命运,又岂限于藏族?而今,即使居住在中国境内、但内心对这一文化/政体/国度保持『流亡者』心态的人,不已比比皆是吗?——我们都是流亡者。」 
——《阳光时务周刊》文化版编辑曹疏影
〈般若星空下:藏文学专题〉目录

综述:
身份、声音及其他(作者唯色)

诗歌:
般若之歌(作者拏怖)
返回(作者桑丹)
受伤的人(作者居•格桑,原诗藏文,中文译者龙仁青)
虚梦中(作者加布青•德卓,原诗藏文,中文译者华赞)
她在波士顿(作者Bhuchung D. Sonam布琼·D·索朗,原诗英文,中文译者Pazu)

影评:
《老狗》和《太阳总在左边》(作者Tsering Shakya茨仁夏加,原文英文,中文译者黄潇潇)

小说:
透明的陷阱(作者觉乃•云才让)

——“1959年改变了藏人的身分。之后,从未有过的,在藏人的文学史上,出现了以多种文字表述的声音:除了以母语写作的声音,也有以中文和英文等文字写作的声音,说起来多么地丰富多彩,却是百味杂陈。”

——“两部电影里,雄伟的雪山或连绵的高山草原产生的浪漫画面,被冷酷无情的风景所取代,人们在其中挣扎生存,乡镇在其中显得突兀而不协调。这样的风景,就为西藏高原上正在发生的改变之现状提供了背景。”

——“已经午夜时分了,帐篷里一片死寂,火塘里最后一点火,若隐若现,即将熄灭了,一股塑料袋子烧焦的味道,从她们家帐篷里,开始蔓延整个草原……”

唯色:身份、声音及其他
拏怖:般若之歌
桑丹:返回
居•格桑:受伤的人(原诗藏文,中译者龙仁青)
加布青•德卓:虚梦中(原诗藏文,中文译者华赞)
Bhuchung D. Sonam(布琼·D·索朗):她在波士顿(原诗英文,中文译者Pazu)
Tsering Shakya(茨仁夏加):《老狗》和《太阳总在左边》(原文英文,中文译者黄潇潇)
觉乃•云才让:透明的陷阱



2013年4月13日星期六

北京为何特派工作组检查僧人手机?


 
在中央电视台两个月前播的有关藏人自焚的官方宣传片中,其中多位被连坐的藏人是被微信、QQ、电话等出卖的。以上为截图。

北京为何特派工作组检查僧人手机?

文/唯色

前不久,RFA报道北京特派手机技术专家特别小组,38日起对拉萨哲蚌寺、色拉寺、大昭寺、小昭寺、甘丹寺所有僧人的手机进行检查,拉萨其他寺院在未来几个月也会被依次检查。凡发现僧人手机内存有“危害国家安全”的信息或图片,将被采取措施甚至拘捕之。


这就是说,到目前,从北京来的手机检查工作组,仍在拉萨逐寺检查僧人们的手机。照此看来,这种地毯式的检查方式,几无僧人能侥幸躲过。


如此大动干戈,仅仅是检查僧人手机内是否存有“危害国家安全”的信息或图片吗?我在推特上转发了这个消息,并将我的疑问和盘托出,很快就有了反馈。


一位网友说:“只怕手机检查工作组的任务是包括但不限于检查几张图片吧,查不出问题,也能设置个后门程序,如果仅仅是为了几张图片,他们网络封杀就已经足够了,犯得上费这么大劲?”


一位网友说:“应该不是当面检查,很可能检查后,在部分手机中加料(如装间谍软件等),尤其是安卓用户。这对于那些不熟悉手机安全的人很危险。”


当然不会是当面检查。据报道,手机检查工作组在每个寺院收集全部手机,集中检查四五天,而这绝不会当僧人面进行检查的。并且,往往工作组行动时,一起出动的会有全副武装的军警。通常僧人就一两间僧舍,查个底朝天又不是没有过,20083月以后就经常这么干。


我还问了,检查手机是不是出于恐吓的目的?


一位网友说:“除了恐吓以外,更有可能是为下一步棋做准备,就是在某些地方的手机必须注册过的才可以联网。”


315日,中国官媒中新网有篇报道称:“DCCI互联网数据中心报告当中的一组数据显示,66.9%的智能手机移动应用(APP)在抓取用户隐私数据,其中通话记录、短信记录、通讯录是隐私信息泄露的三个高危地带。报告称高达34.5%的移动应用有‘隐私越轨’行为,即在与APP本身功能毫不相干的情况下,获取智能手机用户的敏感个人信息……其中包括通讯录、通话记录、位置信息、短信内容等非常私密的个人信息。”


一旦智能手机被安装了手机应用软件,不但通话记录、短信记录、读取联系人号码等个人隐私被监控,而且即便是及时删掉通话记录和短信内容也无效,正如报道所说:“APP的读取行为,就相当于抄写,先把你的内容读取抄写,等到联网时候再上传到服务器上,删除手机内的这些信息并没有起到保护隐私的作用。”


总而言之,依凭国家权力针对某些地方的某些人群,统一收集手机,既为了检查又可以恐吓,更危险的是,可能会给每个手机安装手机应用软件,从而收集用户信息,使得用户的隐私信息在毫不知情的情况下泄密,如此一种布撒天罗地网的方式,等于是让每个人随身携带的手机都变成了监控自身的警察。


这之前,CCTV制作的关于藏人自焚的官方宣传片中,被捕被判重刑的藏人多是因为通过QQ和微信发送自焚藏人的信息,被当局掌握,进而遭到“严厉打击”。而QQ和微信,无论是通过电脑还是手机使用,早被发现实际上就是国家安全部门的“后门”。


多年前就有人这么形容:“藏人的恐惧用手就可以感触到”。现在,手机成了恐惧的化身,只要用手触及,就可能惹祸遭殃,这显然是一种国家恐怖主义行为,以国家手段借流氓软件来进一步扼制藏人。


2013/3/16


(本文为RFA藏语专题节目,转载请注明。)

2013年3月31日星期日

《杀劫》藏文版电子书问世 免费赠送 欢迎下载



1999年起,我依据我父亲在西藏文革中拍摄的数百张照片,在拉萨等地做了长期的调查、采访和写作,历时六年,访谈七十多人,于2006年,由台湾大块文化出版《杀劫》和《西藏记忆》两本书。《杀劫》是我父亲的西藏文革图片和我做的调查评述。《西藏记忆》是西藏文革当事人的口述史。两本书被评价为迄今为止,这是关于文革在西藏最全面的一批民间图片记录,“文革研究的西藏部分因此不再空白


之后,《杀劫》被翻译为日文版(2009年)、藏文版(2009年),《西藏记忆》被翻译为法文版(2010年)。


《杀劫》的藏文版无疑是最重要的一个版本。赞助藏文版《杀劫》出版的,是挪威西藏委员会(Norwegian Tibet Committee),以及挪威言论自由联盟(Norwegian Authors Union)和瑞士西藏友协。


正如《杀劫》藏文版的译者——自由亚洲电台藏语部资深主持人卓嘎所言,她在看到中文版的《杀劫》时,意识到作为一名藏人,我必须得告诉我们藏人,因为有很多西藏年轻人根本不知道文革期间在西藏所发生的情况,所以我翻译这本书的目的,是为了让我们的新一代和境外的流亡藏人了解这个真相。


也正是怀着同样的想法,我希望《杀劫》藏文版能够制作成电子书,得以借助网络,更广泛、更方便地在藏人中传播,尤其应该让境内藏人看到。恰如因缘际会,一位远方朋友侠义援手,主动承负起《杀劫》藏文版电子书的制作。而译者卓嘎与藏文版设计者图登,再次倾注心力。日日夜夜,三人反复调试,尽力完善,最终将此电子书成功上传网络。为此,容我用文字,向三位朋友献上洁白的哈达,以表由衷感激。


《杀劫》藏文版电子书完全免费下载,可以自由传播,其中图片皆可放大,展现的细节超过纸版,检索能力更是纸版所无。最重要的是传送方便,每个读者若在自己读后还能转发他人,就是对我们最好的回报。那一段历史属于所有藏人,我们把这本书献给藏民族,并希望我们的后人也会铭记。

 
尊者题词:“信仰和忠诚 洁白无瑕 利他的勇气 始终如一的唯色啦 祈愿三宝 不论现在或未来 让你的所有愿望 都能无障碍地任运成就——释迦比丘说法僧 达赖喇嘛 2009年12月16日”。

需要说明的是,《杀劫》藏文版电子书第一次呈示尊者达赖喇嘛的珍贵题词,这是四年前第一本印出的纸版《杀劫》藏文书敬献给尊者时,尊者当场所写。此乃莫大福报,顶礼再三。


《杀劫》摄影者、我父泽仁多吉。
并且,我父亲——这些历史图像的拍摄者——的肖像照也是第一次公诸于世。我思忖,他将照片一直保存并遗传于我,如今可以让更多族人得见,或是他深藏于内心的愿望。


《杀劫》藏文版电子书的网址
https://itunes.apple.com/us/book/forbidden-memory-written-in/id598586184

在浏览器里打开后,点击书封面图片下的蓝色按钮(英文文字“View in iTunes”),打开iTunesiPadiPhone上点此链接,会直接打开Books里的下载页。若在苹果电脑上的iTunes store iPadiPhone里的Books搜寻,直接输入藏文“གསར་བརྗེ།”书名。

(由于iTunes Books在日本除外的亚洲地区尚未投入服务,若是您所在国家或无法查找到,请点击iTunes页右下脚的地图图标,更改国家选项。)

Books抓图如下:

iTunes store抓图如下:

杀劫》藏文版电子书是目前苹果iTunes Books唯一一本藏文版电子书,也是iTunes Books有史以来的第一本藏文版电子书。有专家认为,从推广藏文电子出版物的角度,这是一个具有象征意义的开端。


此处提供的《杀劫》藏文版电子书,目前只能使用苹果器材iPadiPhone下载阅读。欢迎任何下载者将其放到其他系统(如AndriodPC 使用者也能下载和阅读的网站上,即时请通知,我会将相应网站链接到我的博客上。谢谢。



【补充】

1、苹果方面已把我的名字加入作家数据里,现在直接在iTunes 和iPad 及iPone Books里搜寻“Tsering”或“Woeser”或全名“Tsering Woeser” ,都可以查找到《杀劫》藏文版电子书。

2、《杀劫》藏文版电子书不需要转换,直接放到安卓设备上就可以看,只需要到google play store 下载一个Iron Rabbit的藏文font,如Tibetan Pad 里的jomolhari.ttf. 需要把这个文件拉到reader的font文件夹里,如Aldiko,即可。




2013331日-4月4日