Fenilefrin
(IUPAC) ime | |||
---|---|---|---|
(R)-3-[-1-hydroxy-2-(methylamino)ethyl]phenol | |||
Klinički podaci | |||
Identifikatori | |||
CAS broj | 59-42-7 61-76-7 (hidrohlorid) | ||
ATC kod | C01CA06 R01AA04, R01AB01, R01BA03, S01FB01, S01GA05 | ||
PubChem[1][2] | 6041 | ||
DrugBank | APRD00365 | ||
ChemSpider[3] | 5818 | ||
UNII | 1WS297W6MV | ||
KEGG[4] | D08365 | ||
ChEMBL[5] | CHEMBL1215 | ||
Hemijski podaci | |||
Formula | C9H13NO2 | ||
Mol. masa | 167.205 g/mol | ||
SMILES | eMolekuli & PubHem | ||
| |||
Farmakokinetički podaci | |||
Bioraspoloživost | 38% kroz GI trakt | ||
Vezivanje za proteine plazme | 95% | ||
Metabolizam | Hepatički (monoaminska oksidaza) | ||
Poluvreme eliminacije | 2.1 to 3.4 časa | ||
Farmakoinformacioni podaci | |||
Trudnoća | B2(AU) C(US) | ||
Pravni status | GSL (UK) OTC (SAD) | ||
Način primene | Oralno, intranazalno, oftalmički, intravenozno, intramaskularno |
Fenilefrin je selektivni agonist α1-adrenergičkog receptora koji se prvenstveno koristi kao dekongestant, agens za dilaciju zenica, i povišenje krvnog pritiska.[6] Fenilefrin je nedavno ušao u prodaju kao zamena za pseudoefedrin (npr. Sudafed), mada neki izvori tvrde da peroralni fenilefrin nije efektivniji kao dekongestiv od placeba.[7]
Fenilefrin se koristi kao dekongestiv u čvrstom obliku kao peroralni lek, i tečnom kao nazalni sprej, ili kapi za oči. Fenilefrin najuobičajeniji dekongestiv koji se može nabaviti bez recepta u SAD-u. Oksimetazolin je u široj upotrebi kao nazalni sprej. Pseudoefedrin je svojevremeno bio u najširoj upotrebi, ali je njegova loša reputacija kao prekursora metamfetamina navela neke vlade da ograniče njegovu prodaju.
Peroralni fenilefrin se ekstenzivno metaboliše monoaminskom oksidazom,[8] enzimom koji je prisutan u gastrointestinalnom traktru i jetri. Kao posledica toga bioraspoloživost oralnog fenilefrina je oko 38 procenata.[9][10] Pošto je fenilefrin selektivni agonist α-adrenergičkog receptora, on ne izaziva oslobađanje endogenog noradrenalina, za razliku od pseudoefedrina. Fenilefrin ima manju sklonost izazivanja nuspojava poput stimulacije centralnog nervnog sistema, insomnije, anksioznosti, uznemirenosti, i nespokoja. Efikasnot fenilefrina kao dekongestiva potiče od vazokonstrikcije nosnih krvnih sudova, što smanjuje protok krvi u sluzokoži sinusa, i uklanja njen otok (edem).
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Keith Parker; Laurence Brunton; Goodman, Louis Sanford; Lazo, John S.; Gilman, Alfred (2006). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11 izd.). New York: McGraw-Hill. ISBN 0-07-142280-3.
- ↑ University of Florida (press release) (19. 7. 2006.). „UF researchers question effectiveness of decongestant”. Arhivirano iz originala na datum 2013-10-03. Pristupljeno 15. 3. 2008.
- ↑ „Drug Properties”.
- ↑ „Pharmacogenetics and Pharmacogenomics Knowledge Base, entry on phenylephrine”.
- ↑ „NZ Medicines and Medical Devices Safety Authority recommendation on phenylephrine”. Arhivirano iz originala na datum 2006-05-26. Pristupljeno 2014-04-05.
- Drugs.com - Fenilefrin
- MedlinePlus: Fenilefrin
- U.S. Informacije o leku