Józef Mikułowski-Pomorski

Józef Mikułowski-Pomorski
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1868 ; Malice Kościelne
Data i miejsce śmierci	4 maja 1935 ; Warszawa
	profesor
Profesura	1900
	Doktor honoris causa; Uniwersytet Poznański – 24 kwietnia 1929
	Odznaczenia

Józef Mikułowski-Pomorski
	; Józef Mikułowski-Pomorski, ok. 1894 r.
Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1868 ; Malice Kościelne, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	4 maja 1935 ; Warszawa, Polska
	Minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego
Okres	od 16 grudnia 1922; do 26 maja 1923
Poprzednik	Kazimierz Władysław Kumaniecki
Następca	Stanisław Głąbiński
	Minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego
Okres	od 15 maja 1926; do 7 lipca 1926
Poprzednik	Stanisław Grabski
Następca	Antoni Sujkowski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Mikułowski-Pomorski (ur. 1 lipca 1868 w Malicach Kościelnych, zm. 4 maja 1935 w Warszawie) – polski profesor chemii rolnej, polityk, wolnomularz^[1], pierwszy rektor SGGW.

Życiorys

Był synem Władysława i Julii z Horochów. Ukończył Szkołę Realną w Warszawie. Studia na Wydziale Agronomicznym Politechniki w Rydze, w latach 1885–1889 zakończył uzyskaniem dyplomu z wyróżnieniem. Podczas studiów został przyjęty do korporacji akademickiej Arkonia. Od 1893 roku zajmował stanowisko asystenta w Akademii Rolniczej w Dublanach i wykładał chemię rolną. Zorganizował tam chemiczno-rolniczą stację badawczą i doświadczalną i od 1900 roku pracował jako profesor. W latach 1906–1911 był jej dyrektorem. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (18 czerwca 1903 - 24 czerwca 1910)^[2].

W 1911 r. przeszedł do pracy w Warszawie. W 1916 roku był członkiem zarządu Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej^[3]. W latach 1918–1920 oraz 1928–1929 był rektorem SGGW. 24 kwietnia 1929 Uniwersytet Poznański przyznał mu tytuł doktora honoris causa.

Zaangażował się w życie polityczne Królestwa Polskiego, powstałego w 1916 roku na mocy Aktu 5 listopada. Był wicemarszałkiem w Tymczasowej Radzie Stanu (1916–1917) oraz członkiem jej Komisji Przejściowej. W rządzie Jana Kucharzewskiego (1917–1918) pełnił funkcję wicepremiera i ministra rolnictwa. Rada Regencyjna powołała go do Rady Stanu, w której został wybrany na wicemarszałka. W latach 1922–1923 i 1926 był ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922^[4].

Zmarł 4 maja 1935 i 7 maja^[5] został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 187-VI-4)^[6].

W 2022 roku z inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego grób ministra w został poddany konserwacji. Cały projekt był realizowany przez Fundację Stare Powązki^[7] we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Upamiętnienie

W 1936 roku w gmachu SGGW ustawiono popiersie Mikułowskiego-Pomorskiego
W 1988 w Malicach upamiętniono postać prof. Mikułowskiego ustawiając na jego cześć obelisk^[8]

Publikacje (wybór)

Skutki zastosowania nawozów sztucznych w naszych gospodarstwach, 1909^[9]
Nauka o żyzności gleby i nawozach, 1912^[10]
Racyonalny plan stałych pól doświadczalnych, 1914^[11]
Reforma agrarna w Rosji w r. 1917, 1919^[12]
Działanie nawozów azotowych w rozmaitych warunkach: przyczynki do metodyki doświadczeń wazonowych, 1923^[13]
Znaczenie i organizacja konkursów rolniczych młodzieży wiejskiej, 1928^[14]
Podręcznik uprawy łąk, 1930
Działanie supertomasyny na glebie kwaśnej i alkalicznej, 1934
Głosy w sprawie nawożenia azotem w dobie obecnej, 1934
Uprawa roli i roślin, 1937
Wpływ dodatku soli sodowych, magnezowych i wapniowych na działanie nawozowe potasu, 1938^[15]
Czym jest przysposobienie rolnicze, 1957

Odznaczenia

Grób Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego po konserwacji
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1924)^[16]

Przypisy

↑ SĘP, Forpoczty masonerii w Polsce, w: Myśl Narodowa 1933 nr 30, s. 343.
↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1903,s. 822; 1904, s. 822; 1905, s. 822; 1906, s. 869; 1907, s. 869; 1908, s. 869; 1909, s. 927; 1910, s. 927.
↑ Józef Stemler, Dzieło samopomocy narodowej. Polska Macierz Szkolna 1905–1935, Warszawa 1935, s. 173.
↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
↑ Ś. p. Mikułowski-Pomorski. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 103 z 7 maja 1935.
↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
↑ Trwają prace konserwatorskie przy nagrobkach Ministrów II RP – Fundacja Stare Powązki [online] [dostęp 2023-03-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-03] (pol.).
↑ Obelisk ku czci twórcy SGGW. [dostęp 2013-08-18].
↑ JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Skutki zastosowania nawozów sztucznych w naszych gospodarstwach [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Nauka o żyzności gleby i nawozach [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Racyonalny plan stałych pól doświadczalnych [online], Odb.: Gazeta rolnicza. 1914, z. 1., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ JózefJ. Pomorski-Mikułowski JózefJ., Reforma agrarna w Rosji w r. 1917 [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Działanie nawozów azotowych w rozmaitych warunkach : przyczynki do metodyki doświadczeń wazonowych [online], Odb.: Rocznik Nauk Rolniczych. 1923, t. 8 z. 2., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ JózefJ. Mikułowski-Pomorski. JózefJ., Znaczenie i organizacja konkursów rolniczych młodzieży wiejskiej [online], Odb.: Wychowanie rolnicze młodzieży wiejskiej., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ Wpływ dodatku soli sodowych, magnezowych i wapniowych na działanie nawozowe potasu [online], Odb.: Roczniki Nauk Rolniczych i Leśnych. T. 44: [1938], z. 1., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.

Linki zewnętrzne

Nota biograficzna na stronie SGGW. sggw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-08)].
O Józefie Mikułowskim-Pomorskim na Warszawikii
Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego: Józef Mikułowski-Pomorski – naukowiec i pedagog
Tadeusz Wośkowski: Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opracowaniu Tadeusza Wośkowskiego. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 6. ISBN 978-83-932996-0-7.
Dzieła Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego w bibliotece Polona

[1] SĘP, Forpoczty masonerii w Polsce, w: Myśl Narodowa 1933 nr 30, s. 343.

[2] Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1903,s. 822; 1904, s. 822; 1905, s. 822; 1906, s. 869; 1907, s. 869; 1908, s. 869; 1909, s. 927; 1910, s. 927.

[3] Józef Stemler, Dzieło samopomocy narodowej. Polska Macierz Szkolna 1905–1935, Warszawa 1935, s. 173.

[4] Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]

[5] Ś. p. Mikułowski-Pomorski. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 103 z 7 maja 1935.

[6] Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

[7] Trwają prace konserwatorskie przy nagrobkach Ministrów II RP – Fundacja Stare Powązki [online] [dostęp 2023-03-26] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-03] (pol.).

[8] Obelisk ku czci twórcy SGGW. [dostęp 2013-08-18].

[9] JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Skutki zastosowania nawozów sztucznych w naszych gospodarstwach [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[10] JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Nauka o żyzności gleby i nawozach [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[11] JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Racyonalny plan stałych pól doświadczalnych [online], Odb.: Gazeta rolnicza. 1914, z. 1., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[12] JózefJ. Pomorski-Mikułowski JózefJ., Reforma agrarna w Rosji w r. 1917 [online], polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[13] JózefJ. Mikułowski-Pomorski JózefJ., Działanie nawozów azotowych w rozmaitych warunkach : przyczynki do metodyki doświadczeń wazonowych [online], Odb.: Rocznik Nauk Rolniczych. 1923, t. 8 z. 2., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[14] JózefJ. Mikułowski-Pomorski. JózefJ., Znaczenie i organizacja konkursów rolniczych młodzieży wiejskiej [online], Odb.: Wychowanie rolnicze młodzieży wiejskiej., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[15] Wpływ dodatku soli sodowych, magnezowych i wapniowych na działanie nawozowe potasu [online], Odb.: Roczniki Nauk Rolniczych i Leśnych. T. 44: [1938], z. 1., polona.pl [dostęp 2020-01-30] .

[16] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

W dniu zaprzysiężenia	Władysław Sikorski Witold Chodźko Ludwik Darowski Zygmunt Jastrzębski Jan Łopuszański Wacław Makowski p.o. Józef Mikułowski-Pomorski p.o. Jan Moszczyński p.o. Józef Raczyński p.o. Aleksander Skrzyński Kazimierz Sosnkowski Henryk Strasburger Ludwik Zagórny-Marynowski p.o.
Późniejsi członkowie rządu	Władysław Grabski Bolesław Markowski p.o. Stefan Ossowski p.o.

W dniu zaprzysiężenia	Kazimierz Bartel Witold Broniewski Stanisław Jurkiewicz Czesław Klarner Eugeniusz Kwiatkowski Wacław Makowski Józef Mikułowski-Pomorski p.o. Kazimierz Młodzianowski Józef Piłsudski Józef Raczyński p.o. August Zaleski
Późniejsi członkowie rządu	Aleksander Raczyński Paweł Romocki p.o. Witold Staniewicz Antoni Sujkowski

Dyrektorzy SA/IA (1816–1831, 1836–1840)	Jerzy Beniamin Flatt (1816–1831) Michał Oczapowski (1836–1840)
Dyrektorzy IGWiL (1840–1861)	Michał Oczapowski (1840–1853) Seweryn Zdzitowiecki (1853–1859) Stanisław Przystański (1859–1861)
Dyrektorzy IPiR-L (1862–1869)	Dominik Okiński (1862–1865) Antoni Zieliński (1865–1869)
Dyrektorzy IGWiL (1869–1914)	Wasilij Dokuczajew (1892–1895) Aleksiej Potylicyn (1895–1900) Władimir Bielajew (1901–1902) Piotr Budrin (1902–1905) Aleksandr Skworcow (1905–1907) Anton Sanocki (1907–1911) Iwan Kaługin (1911–1914)
Rektorzy SGGW (od 1918)	Józef Mikułowski-Pomorski (1918–1920) Tadeusz Miłobędzki (1920–1921) Stefan Biedrzycki (1921–1922) Wacław Dąbrowski (1922–1923) Jan Sosnowski (1923–1925) Zdzisław Ludkiewicz (1925–1926) Władysław Grabski (1926–1928) Józef Mikułowski-Pomorski (1928–1929) Stefan Biedrzycki (1929–1932) Jan Sosnowski (1932–1933) Marian Górski (1933–1936) Jan Miklaszewski (1936–1944) Franciszek Staff (1944–1947) Marian Górski (1947–1949) Antoni Kleszczycki (1949–1955) Kazimierz Krysiak (1955–1962) Antoni Kleszczycki (1962–1969) Zbigniew Muszyński (1969–1975) Henryk Jasiorowski (1975–1981) Maria Joanna Radomska (1981–1987) Wiesław Barej (1987–1990) Jan Górecki (1990–1996) Włodzimierz Kluciński (1996–2002) Tomasz Borecki (2002–2008) Alojzy Szymański (2008–2016) Wiesław Bielawski (2016–2020) Michał Zasada (od 2020)