Jarosław Gowin
Jarosław Gowin (2017) | |
Pełne imię i nazwisko |
Jarosław Adam Gowin |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
4 grudnia 1961 |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 16 listopada 2015 |
Przynależność polityczna | |
Minister rozwoju, pracy i technologii | |
Okres |
od 6 października 2020 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Mateusz Morawiecki (p.o.) |
Minister nauki i szkolnictwa wyższego | |
Okres |
od 16 listopada 2015 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister sprawiedliwości | |
Okres |
od 18 listopada 2011 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Porozumienia | |
Okres |
od 4 listopada 2017 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Prezes Polski Razem | |
Okres |
od 7 grudnia 2013 |
Przynależność polityczna | |
Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Zjednoczona Prawica | |
Okres |
od 11 lipca 2014[b] |
Przynależność polityczna | |
Jarosław Adam Gowin (ur. 4 grudnia 1961 w Krakowie) – polski polityk, filozof i publicysta, doktor nauk humanistycznych.
Senator VI kadencji (2005–2007), poseł na Sejm VI, VII, VIII i IX kadencji (2007–2023). Minister sprawiedliwości (2011–2013), przewodniczący klubu parlamentarnego Zjednoczona Prawica (2014–2015), minister nauki i szkolnictwa wyższego (2015–2020), wiceprezes Rady Ministrów (2015–2020 oraz 2020–2021), minister rozwoju, pracy i technologii (2020–2021). Założyciel i prezes Polski Razem (2013–2017) oraz Porozumienie (2017–2022).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie i działalność zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Jest synem Ludwika i Aliny[1]. Jego rodzice po wojnie działali w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”[2].
Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Przez dziewięć lat był bramkarzem drużyny juniorów piłkarskiego klubu Czarni 1910 Jasło[3]. Studiował historię filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na uczelni był członkiem „Solidarności” i Niezależnego Zrzeszenia Studentów[2]. Podczas studiów brał udział w wykładach w Dominikańskim Duszpasterstwie Akademickim „Beczka”. Tam poznał Jana A. Kłoczowskiego i Macieja Ziębę, jak również osoby z kręgu Jerzego Turowicza[2]. W 1985 uzyskał tytuł zawodowy magistra.
W latach 80. przebywał w ramach stypendium na Uniwersytecie Cambridge. Pracę zawodową rozpoczął w Instytucie Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Następnie był zatrudniony w Społecznym Instytucie Wydawniczym „Znak”. W latach 1994–2005 pełnił funkcję redaktora naczelnego wydawanego przez Instytut miesięcznika „Znak”. Zasiadał też w zarządzie wydawnictwa[2]. 21 lipca 2017 został usunięty z redakcji miesięcznika „Znak”, co uzasadniono wspieraniem „działań obozu rządzącego (...) zmierzających do pozbawienia niezależności władzy sądowniczej”[4].
W 2001 w Instytucie Studiów Politycznych PAN uzyskał stopień naukowy doktora rozprawą zatytułowaną Kościół w czasach wolności 1989–1999. Promotorem pracy był Wojciech Roszkowski[5].
Jest autorem książek, m.in. analizy sporów ks. Józefa Tischnera o Kościół katolicki pt. Religia i ludzkie biedy. Razem z Manfredem Spiekerem jest autorem publikacji pt. Zaangażowanie czy defensywa – katolicy w życiu Polski i Niemiec. Razem z Dorotą Zańko współtworzył wywiady rzeki z arcybiskupem Józefem Życińskim (Niewidzialne światło) oraz z ks. Józefem Tischnerem (Przekonać Pana Boga). Napisał kilkaset artykułów filozoficznych, politologicznych, recenzji i wspomnień. W latach 90. zajmował się problemami Kościoła katolickiego w Polsce oraz pontyfikatem Jana Pawła II. Należy do pomysłodawców „Dni Tischnerowskich” i Uniwersytetu Latającego Znak-u. Zorganizował mający służyć studentom fundusz stypendialny „Józek Szkolny”. Był współtwórcą i od 2003 do 2011 rektorem Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera[6]. Został członkiem rady patronackiej Krakowskiego Hospicjum dla Dzieci imienia księdza Józefa Tischnera. Był wśród założycieli Stowarzyszenia Siemacha[7].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]Do 2015
[edytuj | edytuj kod]W 1990 podjął współpracę z Forum Prawicy Demokratycznej założonym przez Aleksandra Halla, później był przez kilka lat związany ze środowiskiem Unii Demokratycznej i Unii Wolności[2].
W 2005 z ramienia Platformy Obywatelskiej w okręgu krakowskim został wybrany do Senatu[8]. Po rezygnacji Jana Rokity ze startu w wyborach parlamentarnych w 2007 został umieszczony na pierwszym miejscu listy PO do Sejmu, po czym wstąpił do partii. Uzyskał mandat poselski, otrzymując 160 465 głosów[9]. Wkrótce po wyborach wszedł w skład zarządu krajowego Platformy Obywatelskiej (zasiadał w nim do października 2010). W wyborach w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, dostał 62 570 głosów[10].
18 listopada 2011 prezydent Bronisław Komorowski powołał go na urząd ministra sprawiedliwości w drugim rządzie Donalda Tuska[11]. 29 kwietnia 2013 prezes Rady Ministrów zapowiedział odwołanie Jarosława Gowina ze stanowiska ministra sprawiedliwości[12]. Do odwołania przez prezydenta doszło tydzień później.
W tym samym roku Jarosław Gowin wystartował jako jedyny kontrkandydat Donalda Tuska w bezpośrednich wyborach na stanowisko przewodniczącego PO. W głosowaniu przegrał z dotychczasowym liderem, otrzymując 4114 głosów ważnych (20,42%)[13]. 9 września 2013 poinformował o opuszczeniu Platformy Obywatelskiej, zostając posłem niezrzeszonym. Rozpoczął następnie organizowanie konwencji regionalnych, uruchamiając akcję społeczną „Godzina dla Polski”, z której wyłonił się ruch społeczny[14]. W projekt zaangażowali się m.in. dwaj inni posłowie niezrzeszeni, którzy opuścili PO. Jarosław Gowin podjął także współpracę programową z gronem ekspertów[15] oraz z partią Polska Jest Najważniejsza[16] i ze Stowarzyszeniem „Republikanie” (założonym przez posła Przemysława Wiplera)[17].
7 grudnia 2013 ogłosił powstanie na bazie ruchu społecznego „Godzina dla Polski” nowej partii Polska Razem (pełna nazwa przyjęta przez ugrupowanie do 6 marca 2015 brzmiała „Polska Razem Jarosława Gowina”, następnie „Polska Razem – Zjednoczona Prawica”)[18]. Objął funkcję jej prezesa.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 otwierał listę swojej partii w okręgu małopolsko-świętokrzyskim, jego ugrupowanie nie osiągnęło progu wyborczego. W lipcu tego samego roku został przewodniczącym nowo powołanego klubu parlamentarnego Sprawiedliwa Polska, skupiającego posłów oraz senatora z Polski Razem i Solidarnej Polski (w marcu 2015 klub przyjął nazwę „Zjednoczona Prawica”). W tym samym miesiącu obie te partie nawiązały ponadto współpracę z Prawem i Sprawiedliwością[19]. 9 września 2014 prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[20].
Od 2015
[edytuj | edytuj kod]W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował do Sejmu z ostatniej pozycji listy Prawa i Sprawiedliwości w okręgu krakowskim. Uzyskał mandat posła VIII kadencji, otrzymując 43 539 głosów[21] (zgodnie z wcześniejszą umową, wraz z innymi parlamentarzystami Polski Razem zasiadł w klubie PiS). 16 listopada 2015 objął urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w rządzie Beaty Szydło[22].
4 listopada 2017 ogłosił utworzenie na bazie głównie Polski Razem nowego ugrupowania pod nazwą Porozumienie[23]. 11 grudnia 2017 został ponownie powołany na urzędy wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego[24]. W 2018 z jego inicjatywy przeprowadzono reformę szkolnictwa wyższego i nauki poprzez uchwalenie nowej ustawy – prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, określanego też jako „Ustawa 2.0” i „Konstytucja dla Nauki”[25]. Reforma zebrała zróżnicowane opinie. Podnoszono w znacznej mierze trafną diagnozę problemów, z drugiej strony wskazując na nieprzemyślane i tworzone w pośpiechu sposoby ich rozwiązania. Zwracano też uwagę, że – dysponując pozycją polityczną wicepremiera – Jarosław Gowin mógł w znacząco większym stopniu przyczynić się do rozwoju nauki w Polsce[26].
W wyborach w 2019 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, otrzymując 15 802 głosy[27]. 15 listopada 2019 objął ponownie dotychczasowe stanowiska rządowe, wchodząc w skład drugiego gabinetu dotychczasowego premiera[28].
Na początku kwietnia 2020, w okresie sporów co do możliwości i sposobu przeprowadzenia wyborów prezydenckich w obliczu pandemii COVID-19, podał się do dymisji z zajmowanych stanowisk w rządzie[29]. Postanowieniem z 8 kwietnia prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera odwołał Jarosława Gowina z dniem 9 kwietnia z urzędów wicepremiera oraz ministra[30].
6 października 2020 Jarosław Gowin powrócił do rządu – prezydent Andrzej Duda na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego powołał go wówczas na urzędy wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra rozwoju, pracy i technologii[31]. Latem 2021 jego ugrupowanie krytykowało propozycje zmian dotyczące rynku mediów oraz propozycje podatkowe w ramach ogłoszonego rządowego programu „Polski Ład”[32].
10 sierpnia 2021 premier Mateusz Morawiecki złożył do prezydenta wniosek o odwołanie Jarosława Gowina z zajmowanych stanowisk rządowych[33]. Następnego dnia Andrzej Duda odwołał go z tych funkcji[34], a kierowana przez Jarosława Gowina partia ogłosiła opuszczenie koalicji rządowej[35]. W tym samym miesiącu, w związku z decyzją o wystąpieniu parlamentarzystów Porozumienia z KP PiS, współtworzył nowo powstałe koło parlamentarne swojej partii[36].
Pod koniec listopada 2021 w wyniku depresji trafił do szpitala, który opuścił w drugiej połowie grudnia tego samego roku[37][38]; w związku z tym zawiesił czasowo aktywność publiczną. 10 grudnia 2022 na kongresie nadzwyczajnym Porozumienia złożył rezygnację z funkcji prezesa partii[39]; jego następczynią została dotychczasowa wiceprezes ugrupowania Magdalena Sroka. W lipcu 2023 został posłem niezrzeszonym, gdy koło Porozumienia rozwiązało się po przystąpieniu jego pozostałych posłów do klubu Koalicji Polskiej[40][41]. Nie startował w wyborach w tym samym roku; decyzję o niekandydowaniu do parlamentu ogłosił kilka miesięcy przed głosowaniem[42]. Został później członkiem zespołu doradczego w Głównym Urzędzie Miar[43].
W styczniu 2024 zeznawał przed sejmową komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych[44][45][46].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jest żonaty z Anną. Ma troje dzieci: Zbigniewa, Weronikę i Ziemowita[47].
Wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W 2010 otrzymał medal z okazji 100-lecia istnienia klubu Czarni 1910 Jasło[48]. W 2013 otrzymał honorowe obywatelstwo Stowarzyszenia Ludzi Aktywnych „Horyzonty”[49].
Wyniki wyborcze
[edytuj | edytuj kod]Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
2005 | Platforma Obywatelska | Senat VI kadencji | nr 12 | 157 083 (25,47%)[8] | |
2007 | Sejm VI kadencji | nr 13 | 160 465 (28,58%)[9] | ||
2011 | Sejm VII kadencji | 62 570 (12,35%)[10] | |||
2014 | Polska Razem | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 10 | 40 699 (4,45%)[50] | |
2015 | Prawo i Sprawiedliwość | Sejm VIII kadencji | nr 13 | 43 539 (8,02%)[21] | |
2019 | Sejm IX kadencji | 15 802 (2,43%)[27] |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dane osoby pełniącej funkcje publiczne, katalog.bip.ipn.gov.pl [zarchiwizowane 2022-05-16] .
- ↑ a b c d e Krzysztof Losz , Kreowany na konserwatystę [online], naszdziennik.pl, 26 lutego 2013 [dostęp 2013-08-21] .
- ↑ Minister Sprawiedliwości Jarosław Gowin wspiera jasielski klub sportowy, czarnijaslo.pl, 21 lutego 2013 [zarchiwizowane 2017-12-30] .
- ↑ Oświadczenie w sprawie Jarosława Gowina [online], znak.com.pl, 21 lipca 2017 [dostęp 2017-07-21] .
- ↑ Dr Jarosław Gowin, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-08-21] .
- ↑ Jarosław Gowin, wse.krakow.pl [zarchiwizowane 2013-12-30] .
- ↑ Wicepremier Gowin na koncercie kolęd poświęconym pamięci kard. Macharskiego [online], tvp.pl, 18 grudnia 2016 [dostęp 2018-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2023-08-23] .
- ↑ a b Wybory do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 25 września 2005 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
- ↑ a b Wybory do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 21 października 2007 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
- ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2011 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
- ↑ Prezydent powołał rząd Donalda Tuska, prezydent.pl, 18 listopada 2011 [zarchiwizowane 2012-09-09] .
- ↑ Premier odwołał Jarosława Gowina. Zastąpi go Marek Biernacki [online], gazeta.pl, 29 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-29] .
- ↑ PO zdecydowało. Donald Tusk wygrywa wybory na szefa partii, wp.pl, 23 sierpnia 2013 [zarchiwizowane 2013-08-23] .
- ↑ Gowin: najpierw akcja społeczna, potem ruch, potem partia [online], wprost.pl, 28 września 2013 [dostęp 2013-10-04] .
- ↑ Gowin rozpoczął prace nad „programem rządzenia w latach 2015–2019”, gazeta.pl, 23 września 2013 [zarchiwizowane 2016-10-21] .
- ↑ Środowisko Gowina i PJN podpisały porozumienie o współpracy [online], onet.pl, 4 października 2013 [dostęp 2013-10-04] .
- ↑ Gowin i Wipler podpisali porozumienie o współpracy programowej [online], interia.pl, 9 października 2013 [dostęp 2013-10-09] .
- ↑ Polska Razem to nazwa nowej partii Jarosława Gowina, gazeta.pl, 7 grudnia 2013 [zarchiwizowane 2013-12-11] .
- ↑ Jarosław Kaczyński podpisał porozumienie ze Zbigniewem Ziobro i Jarosławem Gowinem, wp.pl, 19 lipca 2014 [zarchiwizowane 2014-07-29] .
- ↑ Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego, prezydent.pl, 9 września 2014 [zarchiwizowane 2014-09-09] .
- ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
- ↑ Prezydent powołał rząd, prezydent.pl, 16 listopada 2015 [zarchiwizowane 2015-11-16] .
- ↑ Porozumienie, czyli nowa partia Jarosława Gowina [online], rp.pl, 4 listopada 2017 [dostęp 2017-11-04] .
- ↑ Powołanie rządu Morawieckiego, tvn24.pl, 11 grudnia 2017 [zarchiwizowane 2017-12-11] .
- ↑ Konstytucja dla Nauki, konstytucjadlanauki.gov.pl [zarchiwizowane 2019-04-01] .
- ↑ Dariusz Jemielniak, Nauczka, „Polityka”, Nr 20 (3261), 13 maja 2020, s. 56–57 .
- ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-16] .
- ↑ Prezydent powołał nowy rząd, prezydent.pl, 15 listopada 2019 [zarchiwizowane 2019-11-15] .
- ↑ Dymisja Jarosława Gowina jest już na biurku premiera [online], dziennik.pl, 7 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-09] .
- ↑ Prezydent powołał Jadwigę Emilewicz na urząd Wiceprezesa Rady Ministrów, prezydent.pl, 9 kwietnia 2020 [zarchiwizowane 2020-09-29] .
- ↑ Prezydent dokonał zmian w składzie Rady Ministrów, prezydent.pl, 6 października 2020 [zarchiwizowane 2020-10-06] .
- ↑ Mateusz Madejski , Porozumienie stawia PiS ultimatum. Mówi o „Polskim Ładzie” i „lex TVN” [online], money.pl, 7 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-11] .
- ↑ Jest dymisja Jarosława Gowina. Premier przejmie obowiązki wicepremiera [online], Polska Agencja Prasowa, 10 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-11] .
- ↑ Spychalski: Prezydent Duda odwołał Gowina z funkcji wicepremiera [online], tysol.pl, 11 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-11] .
- ↑ Porozumienie oficjalnie wyszło z koalicji rządowej [online], rp.pl, 11 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-11] .
- ↑ Barbara Bodalska , Partia Gowina założyła koło parlamentarne. „Od dziś Porozumienie idzie własną drogą” [online], euractiv.pl, 13 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-13] .
- ↑ Jarosław Gowin, stan zdrowia prezesa Porozumienia. Nowe informacje [online], polsatnews.pl, 18 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-18] .
- ↑ Gowin: Miesiąc spędziłem w szpitalu. Dziś czuję się dobrze. Miałem depresję [online], rp.pl, 25 stycznia 2022 [dostęp 2023-07-21] .
- ↑ Grzegorz Bruszewski , Jarosław Gowin złożył rezygnację z funkcji prezesa Porozumienia [online], pap.pl, 10 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-10] .
- ↑ Prezes PSL: troje posłów Porozumienia przystąpiło do klubu Koalicji Polskiej [online], portalsamorzadowy.pl, 20 lipca 2023 [dostęp 2023-07-21] .
- ↑ Jarosław Gowin [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-21] .
- ↑ Jarosław Gowin nie wystartuje w wyborach. Wydał oświadczenie [online], rp.pl, 16 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-21] .
- ↑ Jarosław Gowin z nowym zajęciem. Został ekspertem w Głównym Urzędzie Miar [online], businessinsider.com.pl, 4 lutego 2024 [dostęp 2024-02-18] .
- ↑ Wojciech Czuchnowski , Gowin o wyborach kopertowych: Ziobro powiedział, że naciskano na niego, by wykorzystać prokuraturę przeciwko mnie [online], wyborcza.pl, 10 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-11] .
- ↑ Krystian Winogrodzki , Były wicepremier rządu PiS stanął przed komisją śledczą ds. wyborów kopertowych. Co mówił? [online], wprost.pl, 9 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-11] .
- ↑ Jakub Korus , Czy to Kaczyński kazał szukać haków na wicepremiera? Gowin: Takie było moje domniemanie [online], newsweek.pl, 10 stycznia 2024 [dostęp 2024-09-11] .
- ↑ Kamil Dachnij , Ile dzieci ma Jarosław Gowin? Tak prezentuje się rodzina wiceministra [online], natemat.pl, 5 kwietnia 2018 [dostęp 2020-04-09] .
- ↑ Marek Dybaś , Pierwsza część obchodów 100-lecia Czarnych Jasło za nami [online], nowiny24.pl, 20 czerwca 2010 [dostęp 2019-04-07] .
- ↑ Krzysztof Ogiolda , Minister Jarosław Gowin wyróżniony przez opolskie Horyzonty [online], nto.pl, 7 lutego 2013 [dostęp 2019-04-07] .
- ↑ Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 25 maja 2014 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jarosław Gowin [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-21] .
- Jarosław Gowin, senat.pl [zarchiwizowane 2021-05-11] .
- Absolwenci Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Działacze Niezależnego Zrzeszenia Studentów
- Ludzie związani z Jasłem
- Ministrowie nauki III Rzeczypospolitej
- Ministrowie pracy III Rzeczypospolitej
- Ministrowie sprawiedliwości III Rzeczypospolitej
- Politycy Platformy Obywatelskiej
- Politycy Polski Razem
- Politycy Porozumienia
- Polscy filozofowie XXI wieku
- Polscy publicyści
- Polscy redaktorzy naczelni
- Posłowie z okręgu Kraków
- Rektorzy uczelni w Krakowie
- Senatorowie z województwa małopolskiego (od 2001)
- Wicepremierzy III Rzeczypospolitej
- Wykładowcy Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji
- Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Urodzeni w 1961