os
Wygląd
os (język polski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, forma fleksyjna
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ Zbigniew Nienacki, Księga strachów, 1967, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
os (język arumuński)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz arumuński, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
os (język chorwacki)
[edytuj]- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) oś
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz chorwacki, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
os (język duński)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj wspólny
- (1.1) zanieczyszczony, śmierdzący dym, wyziewy
- (1.2) nieprzyjemny zapach, odór, smród
zaimek
- przykłady:
- (2.1) Hun kender os ikke. → Ona nas nie zna.
- (2.2) Åh Gud, giv os en chance til! → O Boże, daj nam jeszcze jedną szansę!
- (2.2) Lad os drikke aftens sidste kop te. → Wypijmy ostatnią tego wieczora filiżankę herbarty.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (2.1-2) zobacz też: zaimki w języku duńskim
- źródła:
os (esperanto (morfem))
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
- (1.1) oznacza czas przyszły
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pochodne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- zobacz też: as • is • us • u
- Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 1.
- źródła:
os (język francuski)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- czas. ossifier
- rzecz. ostéologie ż, ossature, osselet, ossement, ossification, ossuaire
- przym. osseux, ossu
- związki frazeologiczne:
- en chair et en os • faire de vieux os • jusqu'à l’os • l’avoir dans l’os • n’avoir que la peau sur les os • ne pas faire de vieux os • os à moelle • paquet d’os • tomber sur un os • trempé jusqu’aux os
- uwagi:
- źródła:
os (język hiszpański)
[edytuj]- znaczenia:
zaimek, forma fleksyjna
- (1.1) (Hiszpania) forma słaba zaimka osobowego 2. os. lm (vosotros/as) w funkcji dopełnienia bliższego → was
- (1.2) (Hiszpania) forma słaba zaimka osobowego 2. os. lm (vosotros/as) w funkcji dopełnienia dalszego → wam
- (1.3) (Hiszpania) forma słaba zaimka osobowego 2. os. lm (vosotros/as) w postaci zaimka zwrotnego → się
wykrzyknik
- (2.1) …używany do odstraszania ptaków i polowanych zwierząt[1]
- odmiana:
- (1)
osoba zaimki akcentowane zaimki nieakcentowane w funkcji
podmiotuw funkcji
przydawkidopełnienie przyimkowe dopełnienie
bliższedopełnienie
dalszezwrotne … zwrotne + con lp 1. yo mí conmigo me 2. tú ti contigo te vos 3. m él, grzecz. usted1 sí consigo lo, le2 le
se3se ż ella, grzecz. usted1 la n ello — ello lo lm 1. m nosotros — nos ż nosotras 2. m vosotros4 os4 ż vosotras4 3. m ellos, grzecz. ustedes1 sí consigo los les
se3se ż ellas, grzecz. ustedes1 las - Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie.
- Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi).
- Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije).
- W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).
- przykłady:
- (1.1) Os vimos ayer. → Widzieliśmy/Widziałyśmy was wczoraj.
- (1.2) Os dije que no lo hicierais. → Mówiłem/am wam, żebyście tego nie robili.
- (1.2) ¿Os gustan las películas de aventuras? → Lubicie (= podobają się wam) filmy przygodowe?
- (1.3) Apresuraos o llegaremos tarde. → Pośpieszcie się, bo się spóźnimy.
- składnia:
- (1.1-3) zawsze na początku grupy werbalnej oprócz form enklitycznych bezokolicznika, imiesłowu czynnego (gerundio) i trybu rozkazującego, jak również pozostałych form o czysto literackim charakterze: escribiros, amándoos, levantaos, hábloos
- synonimy:
- (1.1) (Andaluzja, Wyspy Kanaryjskie i Ameryka) los m, las ż
- (1.2) (Andaluzja, Wyspy Kanaryjskie i Ameryka) les, se
- (1.3) (Andaluzja, Wyspy Kanaryjskie i Ameryka) se
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.3) w pozycji enklitycznej trybu rozkazującego 2. os. lm powoduje utratę przyrostka „-d”: levantar > levantad > levantaos (postać zwrotna „levantarse”)
- źródła:
- ↑ Hasło „os” w: Real Academia Española: Diccionario de la lengua española, 2014.
os (język kataloński)
[edytuj]- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
os (język łaciński)
[edytuj]- wymowa:
- (1.1-5) wymowa tradycyjna (ōs)
- (1.6) wymowa tradycyjna (ŏs)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) anat. usta[1]
- (1.2) pysk, dziób (u zwierząt)[2]
- (1.3) przen. mowa, wymowa, sposób wyrażania się[3]
- (1.4) przen. otwór, wejście[3], ujście (rzeki)[2]
- (1.5) twarz, oblicze, rysy twarzy[2]
- (1.6) anat. kość[1]
- odmiana:
- (1.1-5) ō|s, ~ris (deklinacja III)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ōs ōra dopełniacz ōris ōrum celownik ōrī ōribus biernik ōs ōra ablatyw ōre ōribus wołacz ōs ōra - (1.6) os|, ~sis (deklinacja III)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik os ossa dopełniacz ossis ossium celownik ossī ossibus biernik os ossa ablatyw osse ossibus wołacz os ossa
- przykłady:
- (1.1) Osculetur me osculo oris sui! […]. → Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust! […]. (Pnp 1,2)[4]
- (1.6) […] sana me, Domine, quoniam conturbata sunt ossa mea. → […] ulecz mnie, bo znękane są moje kości […]. (Ps 6,3)[5]
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- tarde venientibus ossa
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Krystyna Karwowska, Podręczny słownik lekarski łacińsko-polski i polsko-łaciński, wydanie IV, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa, 1991, s. 154, ISBN 83-200-1510-3
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Józef Korpanty, Słownik łacińsko-polski. I-Z, tom 2, Warszawa 2001, s. 388–389, ISBN 83-7195-472-7.
- ↑ 3,0 3,1 Hasło „os” w: Słownik łacińsko-polski, opr. Kazimierz Kumaniecki, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 1997, ISBN 8371951523, s. 346.
- ↑ przykład z Wulgaty, tłumaczenie wg Biblii Tysiąclecia
- ↑ przykład z Wulgaty, tłumaczenie wg Liturgii Godzin wyd. Pallotinum
os (język portugalski)
[edytuj]- znaczenia:
rodzajnik, forma fleksyjna
- (1.1) forma liczby mnogiej rodzajnika określonego (o) → nie tłumaczy się
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
os (język rumuński)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- ос
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) oś
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
os (język słowacki)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
os (język starofrancuski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz starofrancuski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
os (język szwedzki)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) wyziewy, opary o nieprzyjemnym zapachu
- (1.2) nieprzyjemny zapach, odór, swąd
- przykłady:
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- etymologia:
- uwagi:
- nie mylić z: ös → intensywność, dynamiczność
- źródła:
os (język walijski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Heini Gruffudd, Welsh. Dictionary & Phrasebook, Hippocrene Books, Inc., Nowy Jork 2005, ISBN 0-7818-1070-1, s. 130.
Kategorie:
- polski (formy fleksyjne)
- arumuński (indeks)
- chorwacki (indeks)
- duński (indeks)
- esperanto (morfem) (indeks)
- francuski (indeks)
- hiszpański (indeks)
- kataloński (indeks)
- łaciński (indeks)
- portugalski (formy fleksyjne)
- rumuński (indeks)
- slovio (indeks)
- słowacki (indeks)
- starofrancuski (indeks)
- szwedzki (indeks)
- walijski (indeks)