Łatwiejszy, obrazkowy kurs tworzenia haseł znajdziesz w Wikisłownik:Pierwsze hasło.

Częste pytania
Jak mogę szybko stworzyć hasło? Jaki ma być tytuł strony, na której będę opisywać słowo? Jakie hasło mam stworzyć: kupować czy kupić? Jakie hasło mam stworzyć: modlić się czy modlić? Co znaczą numery typu (1.1) i jak je stosować? Czym różnią się kolokacje od związków frazeologicznych? Czy ziemniak i kartofel to wyrazy pokrewne? Jak zapisać wymowę? W jakiej kolejności wpisać przypadki w odmianie rzeczownika? Czy rzeczownik może nie mieć liczby pojedynczej albo mnogiej?

Wszystkie hasła w Wikisłowniku utworzone są według tego samego wzorca. Zapewnia to nie tylko spójność graficzną w ramach projektu, ale również ułatwia użytkownikowi zapoznawanie się z zasobami słownika, oraz automatyczne przetwarzanie oprogramowaniem komputerowym.

Poniżej zamieszczono szczegółowe omówienie kolejnych punktów obowiązującego szablonu hasła. Jeśli tworząc hasło, jesteś w stanie wypełnić tylko część punktów w danym haśle – zrób to! Ktoś dopisze resztę – tak działają wszystkie projekty wiki. Jedyną obowiązkowo wypełnianą częścią hasła jest definicja (pole znaczenia).

Poniższe zasady edycji zostały wypracowane na przestrzeni lat istnienia projektu lub na drodze dyskusji w Barze (miejscu ogólnych dyskusji nad projektem). Właśnie w Barze można sugerować pomysły, uwagi i propozycje na temat zmiany zasad. Wszelkie sugestie zostaną przedyskutowane i jeśli społeczność dojdzie do konsensusu, zmiany zostaną wprowadzone.

Dodawanie haseł

Poniżej znajdują się szczegółowe instrukcje i zasady. Można też zacząć od „lżejszego” obrazkowego kursu dodawania haseł.

Wybór nazwy strony

Szczegółowe wskazówki znajdziesz na stronie Wikisłownik:Nazewnictwo.

Nazywając hasło, używamy w roli tytułu formy podstawowej omawianego słowa. Dla czasowników jest to w większości języków bezokolicznik, dla rzeczowników mianownik liczby pojedynczej, dla przymiotnika mianownik liczby pojedynczej rodzaju męskiego itd.

Istnieją pewne wyjątki od tej reguły, dane tradycją konkretnego języka, np. w łacinie formą podstawową czasownika jest pierwsza osoba liczby pojedynczej (szczegóły na stronie Wikisłownik:Nazewnictwo). Można też wyjątkowo tworzyć hasła dla poszczególnych form nieregularnej odmiany. Dla form regularnej odmiany nie tworzymy osobnych haseł. W nazwie strony nie używa się znaków nienależących do oficjalnej ortografii, takich jak np. akcent wyrazowy w języku rosyjskim.

W przypadku powstania wątpliwości, jak powinno być zatytułowane hasło, warto sprawdzić, jakie konwencje stosują inne słowniki danego języka.

Sprawdzenie istnienia hasła

Aby dodać nowe słowo do Wikisłownika, należy zacząć od wpisania jego formy podstawowej do wyszukiwarki na górze strony. Mogą zajść trzy przypadki:

Szukane hasło istnieje – widzisz niebieski link – można je wtedy uzupełnić o nowe informacje.
Strona nie istnieje – widzisz czerwony link – jest to zaproszenie do stworzenia tego hasła, zob. #Tworzenie nowej strony
Istnieje strona z omówieniem hasła, ale w innym języku niż szukany, zob. #Dodawanie nowego języka do istniejącej strony. Linki do takich stron standardowo także są niebieskie, ale zalogowani użytkownicy mogą zmienić ich kolor, włączając sobie w swoich preferencjach gadżet „Zabarwienie na fioletowo linków do nieistniejących sekcji językowych” (gadżet nie jest włączony domyślnie dla wszystkich użytkowników).

Dodanie sekcji językowej

Tworzenie nowej strony

Stworzenie nowej strony polega na wybraniu szablonu hasła, który ma zostać wklejony do pola edycji, oraz wypełnieniu go zgodnie z podanymi na niniejszej stronie wskazówkami.

Nad polem edycji znajdziesz napis „Nowa sekcja”. Pasek narzędziowy, który się pojawi, da Ci dwie możliwości wyboru szablonu:

Kliknięcie przycisku spowoduje automatyczne wklejenie do pola edycji ogólnego szablonu hasła, gotowego do uzupełnienia.
Dalsze przyciski także umożliwiają wklejenie gotowego szablonu, z tą różnicą, że szablony te mają już zdefiniowane pewne pola – język oraz część mowy (w szablonie ogólnym trzeba te dane wpisać ręcznie). Obecnie ta możliwość jest dostępna tylko dla polskiego i angielskiego.

Po wpisaniu znaczenia i innych informacji kliknij „Pokaż podgląd”. Zobaczysz, jak hasło będzie wyglądało po zapisaniu. Jeśli zauważysz jakieś literówki lub inne błędy, możesz je poprawić i znowu obejrzeć podgląd. Jeśli wszystko będzie w porządku, kliknij „Zapisz”. Hasło będzie od razu dostępne dla wszystkich czytelników.

Dodawanie nowego języka do istniejącej strony

Nazwa strony zawsze jest identyczna z pisownią danego słowa lub wyrażenia. Na jednej stronie znajdują się słowa we wszystkich językach o danej pisowni, np. polskie do i angielskie do są opisane na tej samej stronie, jednak w różnych sekcjach.

Jeśli dana strona już istnieje, ale nie ma sekcji języka w którym planujesz dodać znaczenia, kliknij na zakładkę Edytuj na górze strony, ustaw kursor w miejscu, gdzie ma powstać nowa sekcja, i podobnie jak przy tworzeniu nowej strony – kliknij lub inny przycisk w grupie „Nowa sekcja”. W miejscu ustawienia kursora powstanie wybrany szablon hasła gotowy do uzupełnienia.

Istnieje ustalona kolejność sekcji językowych na danej stronie. Jeśli występuje sekcja użycia międzynarodowego (np. symbol chemiczny pierwiastka), powinna się znaleźć na samej górze, następnie sekcja języka polskiego, dalej pozostałe języki, ułożone w kolejności alfabetycznej, przy czym ignorujemy przy sortowaniu słowo „język”. Przykładowa kolejność:

użycie międzynarodowe
język polski
język !Xóõ
język angielski
esperanto
język francuski
interlingua
język norweski (bokmål)
język norweski (nynorsk)
język rosyjski

Jeśli na stronie opisane są słowa w kilku językach, nadal można stosować linki wewnętrzne pomiędzy językami i linki bezpośrednio do słowa w danym języku – więcej na ten temat na stronie pomocy tutaj. Zwykle jednak nie ma takiej potrzeby – linki do sekcji językowych w typowych przypadkach dodawane są automatycznie podczas wyświetlania strony.

Struktura haseł

Początek strony

Na początku strony znajdowały się tzw. linki interwiki do innych Wikisłowników. Były one automatycznie uzupełniane przez boty, od kwietnia 2017 odpowiedzialność za generowanie tych odnośników przejęło oprogramowanie MediaWiki. Już ich nie dodajemy, a znalezione linku tego typu w kodzie strony – usuwamy.

Do haseł, których pisownia różni się wielkością liter (lew – Lew) lub użyciem znaków diakrytycznych przy literach (björn – bjørn), tworzone są linki za pomocą szablonu {{podobne}}, umieszczanego bezpośrednio pod interwiki. Linki takie są potrzebne, aby poinformować osoby trafiające tu z wyszukiwarki internetowej, że być może poszukiwana przez nich informacja znalazła się pod nieco innym tytułem. Wstawianie tych linków przez edytorów nie jest jednak konieczne, ponieważ raz na jakiś czas są one uzupełniane automatycznie na podstawie stron istniejących w Wikisłowniku oraz zasobów słownika języka polskiego (SJP).

Poniżej na stronie znajdują się poszczególne sekcje językowe.

Nagłówek

Nagłówek sekcji językowej ma postać:

== słowo ({{nazwa języka}}) ==

W miejsce tekstu nazwa języka wpisujemy na przykład język polski, język rosyjski, ALE: esperanto, interlingua, jidysz. Dokładną formę zapisu szablonów językowych można sprawdzić w spisie lub zajrzeć do innych haseł z danego języka.

W przypadku gdy tytuł składa się z więcej niż jednego słowa, każde ze słów w nagłówku powinno się podlinkować w sposób pokazany poniżej, chyba że w tytule tym występuje wyraz, który w danym języku nie jest używany samodzielnie – wtedy nie linkuje się żadnych wyrazów.

Kod źródłowy
`== [[apetyt]] [[rosnąć\|rośnie]] [[w]] [[miara\|miarę]] [[jedzenie\|jedzenia]] ({{język polski}}) ==`
Efekt
apetyt rośnie w miarę jedzenia (język polski)

To samo można zrobić gdy słowo jest zbitką innych słów, np.:

Kod źródłowy
`== [[drei]][[und]][[dreißigste]] ({{język niemiecki}}) ==`
Efekt
drei und dreißigste (język niemiecki)

Zaraz pod nagłówkiem wstawiane są ewentualne ilustracje do hasła. Więcej informacji na temat ilustrowania podano tutaj.

Pole transliteracja

Szablon: {{transliteracja}}

Transliteracja to zapis za pomocą alfabetu łacińskiego (tego, który właśnie czytasz) słów normalnie zapisywanych innymi alfabetami. Na przykład transliteracją rosyjskiego słowa сынок jest „synok”, a słowa अचानक – „acanak”.

Pole transliteracja nie jest potrzebna przy słowach polskich, angielskich i innych zapisywanych alfabetem łacińskim (także łacińskim zmodyfikowanym, np. niemieckim).

Pole wymowa

Szablon: {{wymowa}}

Zapis

Wymowę słów podajemy za pomocą znaków międzynarodowego alfabetu fonetycznego (IPA) (zob. też Międzynarodowy alfabet fonetyczny w Wikipedii). Klucz do IPA znajduje się na stronie Aneks:IPA, można też korzystać z omówienia IPA na angielskiej Wikipedii.

Wymowę fonemiczną dodaje się do haseł za pomocą szablonów: {{IPA}} i {{IPA2}}, a fonetyczną za pomocą szablonów {{IPA3}} i {{IPA4}}. Więcej na stronie Wikisłownik:Szablony.

Wymowa w hasłach polskich jest dodawania automatycznie, dlatego nie musisz jej podawać przy tworzeniu hasła. Zapis jest dodawany w oparciu o wersję Ostaszewskiej, Tambor, zob. Aneks:Język polski - wymowa - zasady.

Nagrania

Można także dodać link do nagrania z wymową, używając szablonu {{audio}}. Więcej na ten temat na stronie Pomoc:Dźwięk w Wikisłowniku. W chwili obecnej nagrania te są wstawiane do haseł automatycznie, pod warunkiem że są wprowadzone na serwer Wikimedia Commons, znajdują się w odpowiedniej kategorii wymowy dla danego języka oraz plik jest nazwany zgodnie z przyjętym standardem nazewnictwa.

Wymowa w jednym haśle może dotyczyć nie tylko formy podstawowej, ale też form odmienionych. Zobacz wzór w eat.

Pole znaczenia

Szablon: {{znaczenia}} (nie: ~~{{znaczenie}}~~)

Pole znaczenia jako jedyne musi być wypełnione. Hasło bez podanego znaczenia może zostać usunięte. Zdecydowana większość słów ma więcej niż jedno znaczenie. Przy wypisywaniu znaczeń najpierw dokonujemy podziału na części mowy (rzeczownik, czasownik itp.), a później na poszczególne znaczenia (zob. Numeracja).

Dłuższe znaczenia słownikowe, definicje, podajemy tylko w hasłach polskich. W hasłach języków obcych w znaczeniach podajemy, o ile to możliwe, tylko polskie tłumaczenie, będące linkiem do polskiej sekcji, gdzie można znaleźć definicję. Nie powielamy definicji opisowych w każdym haśle, wystarczy, że dłuższe wyjaśnienie znaczenia danego słowa znajduje się w jednym miejscu – w haśle polskim. Przykład dla angielskiego hasła heaven:

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik (1.1) niebo, część kosmosu widziana z Ziemi jako otaczająca ją sfera (1.2) rel. raj, miejsce wiecznej szczęśliwości, które istniało na początku ludzkości, które czeka również po śmierci	znaczenia: rzeczownik (1.1) niebo (1.2) rel. raj

Zwróć uwagę, że przy znaczeniu raj został wstawiony kwalifikator religia. Więcej na temat kwalifikatorów znajdziesz tutaj.

Jako definicji należy używać opisowych ekwiwalentów danego słowa, czyli takich sformułowań, które można by wstawić zamiast danego wyrazu bez zmiany sensu zdania w którym jest on użyty. Używamy równoważników zdań i ewentualnie zdań podrzędnych. Przykładowa definicja słowa elektryk:

źle	dobrze
(1.1) elektryk pracuje przy urządzeniach elektrycznych	(1.1) osoba, która zajmuje się urządzeniami elektrycznymi lub (1.1) osoba zajmująca się urządzeniami elektrycznymi

Forma pokazana w powyższym przykładzie jako zła dla znaczenia może być użyta w polu przykładów. Czytaj więcej o przykładach.

Warto zauważyć, że każde słowo w tej definicji jest linkowane do formy podstawowej danego słowa – [[urządzenie|urządzeniami]], nie: [[urządzeniami|urządzeniami]].

Jeżeli natomiast zajdzie potrzeba wyjaśnienia czegoś, np. kontekstu, objaśnienie opisujemy kursywą i nie tworzymy odnośników do poszczególnych słów objaśnienia. Sytuacja taka ma miejsce przy opisywaniu np. zaimków lub partykuł. Przykład dla polskiego hasła aż:

źle	dobrze
`{{znaczenia}} ''partykuła'' : (1.1) [[podkreślać\|podkreślająca]] [[wielkość]] [[jakiś\|jakiejś]] [[cecha\|cechy]]`	`{{znaczenia}} ''partykuła'' : (1.1) ''...podkreślająca wielkość jakiejś cechy''`
Efekt
znaczenia: partykuła (1.1) podkreślająca wielkość jakiejś cechy	znaczenia: partykuła (1.1) ...podkreślająca wielkość jakiejś cechy

Chcemy, aby użytkownik słownika mógł znaleźć od razu jego definicję. Przy rzeczownikach odczasownikowych nie stosujemy zatem przekierowania do strony o danym czasowniku, lecz wypisujemy znaczenia wynikające ze znaczeń czasownika. Pozwala to również dodać o haśle o rzeczowniku adekwatne przykłady, kolokacje i tłumaczenia. Podanie w znaczeniach odnośnika do czasownika jest dopuszczalne jedynie w starych hasłach, powstałych przed głosowaniem nad tą zasadą.

źle	dobrze
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj nijaki'' : (1.1) {{odczasownikowy od\|kolorować}}`	`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj nijaki'' : (1.1) [[nadawanie]] [[coś\|czemuś]] [[jakiś\|jakiejś]] [[barwa\|barwy]] : (1.2) [[wypełnianie]] [[kolorowanka\|kolorowanki]]`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) rzecz. odczas. od kolorować	znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) nadawanie czemuś jakiejś barwy (1.2) wypełnianie kolorowanki

Połączenie z Wikipedią

Zdarzają się sytuacje, gdy w polskojęzycznej Wikipedii znajduje się opis hasła, które jest także opisane w Wikisłowniku. Jest możliwość połączenia linkami tych haseł.

Używamy w tym celu szablonu {{wikipedia}}. Wpisujemy go po średniku na końcu znaczenia (tego, które jest opisane zarówno na Wikipedii, jak i na Wikisłowniku). Przykład dla polskiego hasła atom:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj męski'' : (1.1) {{chem}} {{fiz}} [[bardzo]] [[mały]] [[element]] [[materia\|materii]], [[składać się\|składa się]] [[z]] [[proton]]ów, [[neutron]]ów [[i]] [[elektron]]ów; {{wikipedia}}`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj męski (1.1) chem. fiz. bardzo mały element materii, składa się z protonów, neutronów i elektronów; zob. też atom w Wikipedii

Szczegółowe działanie i zastosowanie szablonu {{wikipedia}} znajdziesz na jego stronie opisu.

Skróty i skrótowce

Łatwo podczas edycji pomylić skróty i skrótowce. Te dwa pojęcia nie są synonimami i należy umieć je rozróżniać.

Skrót to litera lub kilka liter, które w sposób skrótowy zapisują wyraz lub wyrażenie. Skrót występuje wyłącznie w piśmie i odczytywany jest zawsze jako cały wyraz / wyrażenie.

Przykłady: w. (= wiek), mgr (= magister), np. (= na przykład), p.n.e. (= przed naszą erą).

Skrótowiec to wyraz pochodny utworzony poprzez skrócenie wyrazu lub wyrażenia, m.in. w wyniku odczytu pierwotnego skrótu według liter bądź sylab. Wymawiany jest zgodnie z zapisem (bez rozwijania do pełnej formy).

Przykłady: baon (od batalion), wuef (od wf. = wychowanie fizyczne), ONZ (czytane ‹o-en-zet›, od Organizacja Narodów Zjednoczonych), GOPR (czytane ‹gopr›, od Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe), ppoż. (czytane ‹pepoż›, od przeciwpożarowy).

W przypadku haseł opisujących skróty i skrótowce zaraz za numerem znaczenia stawiamy znak równości i dalej rozwinięcie skrótu / skrótowca. Przykłady dla języka polskiego:

hasło nr:

`{{znaczenia}} ''skrót'' : (1.1) = [[numer]]`
znaczenia: skrót (1.1) = numer

hasło PKP:

`{{znaczenia}} ''skrótowiec'' : (1.1) = [[polski\|Polskie]] [[kolej\|Koleje]] [[państwowy\|Państwowe]]`
znaczenia: skrótowiec (1.1) = Polskie Koleje Państwowe

hasło KE:

`{{znaczenia}} ''skrótowiec'' : (1.1) = [[Komisja Europejska]]`
znaczenia: skrótowiec (1.1) = Komisja Europejska

W przypadku skrótu lub skrótowca obcojęzycznego, także należy podać jego oryginalne rozwinięcie (po znaku równości) oraz polskie tłumaczenie tego rozwinięcia (po strzałce), np. dla angielskiego hasła AYPI:

`{{znaczenia}} ''skrótowiec'' : (1.1) = [[and\|And]] [[your\|Your]] [[point\|Point]] [[is\|Is]]? → [[co\|Co]] [[chcieć\|chciałeś]] [[przez]] [[to]] [[powiedzieć]]?`
znaczenia: skrótowiec (1.1) = And Your Point Is? → Co chciałeś przez to powiedzieć?

Zastosowanie znaku równości oraz strzałki jest konieczne ze względów technicznych – dzięki temu linki będą prowadziły od razu do sekcji językowych właściwego języka, co ułatwia nawigację po Wikisłowniku.

Numeracja

Jest to bardzo ważny element hasła, gdyż cała dalsza treść hasła odnosi się do tych numerów.

Jedynym poprawnym systemem numerowania znaczeń, synonimów, tłumaczeń i pozostałych pól jest numeracja w nawiasach okrągłych (1), (1.1). Nie stosujemy numerów w klamrach {1}, {1.1}, nawiasach kwadratowych [1], [1.1], ukośnikach /1/, /1.1/ itp.

Numeracja znaczeń

Znaczenia są pogrupowane ze względu na części mowy. W przypadku rzeczownika osobne podsekcje są tworzone, gdy dane słowo ma znaczenia różniące się od siebie rodzajem. W przypadku czasownika w podobny sposób bywają rozróżniane aspekty oraz przechodniość. Mogą też występować inne podziały w zależności od języka, np. można w ten sposób rozróżniać rzeczowniki policzalne i niepoliczalne.

Znaczenia oznaczamy indeksem (X.Y)

gdzie:

X – numer kolejnej podsekcji

Y – kolejne znaczenie.

W poniższych przykładach pokazano błędne oraz poprawne numerowanie, w przypadku gdy mamy tylko jedną podsekcję, opisującą tylko jedną część mowy:

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (znaczenie 1) (znaczenie 2)	znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) (znaczenie 1) (1.2) (znaczenie 2)

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1) (znaczenie 1) (2) (znaczenie 2)	znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) (znaczenie 1) (1.2) (znaczenie 2)

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki [1] (znaczenie 1) [2] (znaczenie 2)	znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) (znaczenie 1) (1.2) (znaczenie 2)

Standardowym numerowaniem w przypadku jednej podsekcji jest zatem:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj nijaki''` ta linia, czyli określenie części mowy (w tym przypadku także rodzaju) odpowiada numerowi „1” (1.x) `: (1.1) (znaczenie 1) : (1.2) (znaczenie 2)`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj nijaki (1.1) (znaczenie 1) (1.2) (znaczenie 2)

Kolejny opis dotyczy przypadku większej liczby dwóch podsekcji, na przykładach rzeczownika, czasownika i przymiotnika:

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik (1) (znaczenie) (1) (znaczenie) czasownik (2) (znaczenie) (2) (znaczenie) przymiotnik (3) (znaczenie) (3) (znaczenie)	znaczenia: rzeczownik (1.1) (znaczenie) (1.2) (znaczenie) czasownik (2.1) (znaczenie) (2.2) (znaczenie) przymiotnik (3.1) (znaczenie) (3.2) (znaczenie)

Ogólnie:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik''` ta linia to nagłówek pierwszej podsekcji, czyli odpowiada numerowi „1” (1.x) `: (1.1) (pierwsze znaczenie dla rzeczownika) : (1.2) (drugie znaczenie dla rzeczownika) ''czasownik''` ta linia to nagłówek drugiej podsekcji, czyli odpowiada numerowi „2” (2.x) `: (2.1) (pierwsze znaczenie dla czasownika) : (2.2) (drugie znaczenie dla czasownika) ''przymiotnik''` ta linia to nagłówek trzeciej podsekcji, czyli odpowiada numerowi „3” (3.x) `: (3.1) (pierwsze znaczenie dla przymiotnika) : (3.2) (drugie znaczenie dla przymiotnika)`
Efekt
znaczenia: rzeczownik (1.1) (pierwsze znaczenie dla rzeczownika) (1.2) (drugie znaczenie dla rzeczownika) czasownik (2.1) (pierwsze znaczenie dla czasownika) (2.2) (drugie znaczenie dla czasownika) przymiotnik (3.1) (pierwsze znaczenie dla przymiotnika) (3.2) (drugie znaczenie dla przymiotnika)

Oczywiście liczba definicji nie musi być identyczna w każdej podsekcji, często będzie to jedna definicja, bywają też hasła, które mają nawet ponad 20 znaczeń, np. przenosić. Numery znaczeń nie mają górnej granicy.

Istnieją także rzeczowniki, które mają inny rodzaj w zależności od znaczenia. Przykładem może być hasło włóczęga. W takich przypadkach tworzymy oddzielne podsekcje dla poszczególnych rodzajów, tak jakby były to różne części mowy:

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik, rodzaj męski (1.1) osoba podróżująca po świecie, szukająca schronienia u innych (1.2) wędrówka z miejsca na miejsce bez określonego celu, tułanie się (1.3) dłuższa piesza wędrówka	znaczenia: rzeczownik, rodzaj męski (1.1) osoba podróżująca po świecie, szukająca schronienia u innych rzeczownik, rodzaj żeński (2.1) wędrówka z miejsca na miejsce bez określonego celu, tułanie się (2.2) dłuższa piesza wędrówka

Inny przykład: angielskie hasło water, w którym występuje rozróżnienie między rzeczownikiem policzalnym i niepoliczalnym.

Ponieważ rodzaj oraz policzalność są na Wikisłowniku podawane wyłącznie w nagłówku części mowy, bez takiego podziału nie da się poinformować czytelnika, jaki rodzaj ma rzeczownik w poszczególnych znaczeniach. Podobnym przypadkiem jest rozróżnianie czasownika przechodniego i nieprzechodniego.

W przypadku języków posiadających rodzaje rzeczownika, podawanie tego rodzaju jest obowiązkowe. Oprócz tego w nagłówku można umieścić inne cechy klasyfikujące dany wyraz, np. przechodniość, modalność i stronę czasownika. Nie należy natomiast wpisywać tu informacji nie związanych z klasyfikacją, np. odmiany.

Numery znaczeń w definicjach

Bywają sytuacje, gdy w haśle, pisząc definicję danego słowa, potrzeba odwołać się do znaczenia, które jest opisane wyżej. W takim przypadku również można używać numeru znaczenia, na przykład dla hasła gruszka:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj żeński'' : (1.1) [[owoc]] [[grusza\|gruszy]] : (1.2) [[przedmiot]] [[o]] [[kształt\|kształcie]] gruszki (1.1)`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj żeński (1.1) owoc gruszy (1.2) przedmiot o kształcie gruszki (1.1)

Należy to rozumieć w ten sposób, że w drugiej definicji w miejsce numeru (1.1) można wpisać: jako owocu gruszy. Wstawienie numeru jest zwykłym skróceniem i odstąpieniem od powielania definicji w kilku miejscach.

Frazy złożone z wielu wyrazów

W przypadku haseł, których tytuły składają się z więcej niż jednego wyrazu, część mowy ustalamy na podstawie sposobu, w jaki dana fraza może funkcjonować w zdaniu, a nie na podstawie jej części składowych. Na przykład częścią mowy w haśle na szczęście jest ''fraza przysłówkowa'', gdyż zwrot na szczęście funkcjonuje w zdaniu jak przysłówek, mimo iż wyrażenia z użyciem przyimka nazywane bywają wyrażeniami przyimkowymi. Podobnie określamy część mowy dla innych fraz, np. ''fraza rzeczownikowa, rodzaj żeński'', ''fraza czasownikowa dokonana'', ''fraza przymiotnikowa'' itp. Jest to system zgodny z przyjętym w Wielkim Słowniku Języka Polskiego.

W kilku szczególnych sytuacjach do takich fraz stosujemy zamiast tego specjalne szablony, które budują odpowiednie kategorie:

do przysłów stosujemy szablony ''{{przysłowie polskie}}'', ''{{przysłowie angielskie}}'', itp.
do sentencji łacińskich stosujemy szablon ''{{sentencja łacińska}}''
do angielskich czasowników frazowych stosujemy zapis taki jak: ''{{phrasal verb}} przechodni''
do szwedzkich czasowników frazowych stosujemy ''{{szwedzki czasownik frazowy}}''

Numeracja w polach innych niż znaczenia

Podawanie numerów w pozostałych częściach hasła pozwala przypisać informacje do definicji w polu znaczenia. Jeżeli chcemy zaznaczyć, że dane słowo odnosi się do kilku znaczeń, można użyć zakresów. Trzeba jednak zwrócić uwagę na formę zapisu:

Zapis	Opis
znaczenia: rzeczownik (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1.1-3)` synonim	Użyta półpauza ( – ) mówi, że ten synonim odnosi się do znaczeń (1.1), (1.2) i (1.3). W kodzie artykułu można wstawić zwykły dywiz ( - ), półpauza pojawi się automatycznie.
znaczenia: rzeczownik (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1.1,3)` synonim	Użyty przecinek mówi, że ten synonim odnosi się do znaczeń (1.1) i (1.3), a nie odnosi się do znaczenia (1.2)

Powyższy standard został przyjęty w całym projekcie. Zauważyć jednak należy, że powielenie tekstu dla każdego znaczenia osobno nie jest uważane za błąd:

Zapis
znaczenia: rzeczownik (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1.1)` synonim `(1.2)` ten sam synonim `(1.3)` ten sam synonim

Chcąc objąć zakresem kilka części mowy, piszemy:

Zapis	Opis
znaczenia: pierwsza część mowy (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 druga część mowy (2.1) znaczenie 1 (2.2) znaczenie 2 (2.3) znaczenie 3 trzecia część mowy (3.1) znaczenie 1 (3.2) znaczenie 2 (3.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1-3)` synonim	Synonim dotyczy pierwszej, drugiej i trzeciej części mowy.
znaczenia: pierwsza część mowy (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 druga część mowy (2.1) znaczenie 1 (2.2) znaczenie 2 (2.3) znaczenie 3 trzecia część mowy (3.1) znaczenie 1 (3.2) znaczenie 2 (3.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1,3)` synonim	Synonim dotyczy tylko pierwszej i trzeciej części mowy.
znaczenia: pierwsza część mowy (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 druga część mowy (2.1) znaczenie 1 (2.2) znaczenie 2 (2.3) znaczenie 3 trzecia część mowy (3.1) znaczenie 1 (3.2) znaczenie 2 (3.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1.1, 2.3)` synonim	Synonim dotyczy pierwszego znaczenia pierwszej części mowy i trzeciego znaczenia drugiej części mowy.
znaczenia: pierwsza część mowy (1.1) znaczenie 1 (1.2) znaczenie 2 (1.3) znaczenie 3 druga część mowy (2.1) znaczenie 1 (2.2) znaczenie 2 (2.3) znaczenie 3 trzecia część mowy (3.1) znaczenie 1 (3.2) znaczenie 2 (3.3) znaczenie 3 (inne elementy hasła) synonimy: `(1-2, 3.3)` synonim	Synonim dotyczy pierwszej i drugiej części mowy oraz trzeciego znaczenia trzeciej części mowy.

Taki zapis należy stosować nie tylko dla synonimów, ale także dla każdego innego pola (antonimy, tłumaczenia itp.).

Podział na linie

Dla poprawienia zarówno przejrzystości hasła, jak i samego kodu, przyjęliśmy zapisywanie treści dotyczących różnych definicji w kolejnych liniach i od dwukropka (z wyjątkiem tłumaczeń, o czym dalej).

hasło sieć:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj żeński'' : (1.1) [[płachta]] [[upleść\|upleciona]] [[z]] [[linka\|linek]] : (1.2) [[pajęczyna]]` (inne elementy hasła) `{{synonimy}} : (1.1) [[niewód]] : (1.2) [[pajęczyna]]`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj żeński (1.1) płachta upleciona z linek (1.2) pajęczyna (inne elementy hasła) synonimy: (1.1) niewód (1.2) pajęczyna

hasło koło:

źle	dobrze
Kod źródłowy
`{{tłumaczenia}} * angielski: : (1.1) [[disk]], [[disc]] : (1.2) [[circle]], [[ring]] : (1.3) [[wheel]] * czeski: : (1.1) [[kruh]] {{m}} : (1.2) [[kolo]] {{n}}; (1.3) [[kolo]] {{n}}`	`{{tłumaczenia}} * angielski: (1.1) [[disk]], [[disc]]; (1.2) [[circle]], [[ring]]; (1.3) [[wheel]] * czeski: (1.1) [[kruh]] {{m}}; (1.2) [[kolo]] {{n}}; (1.3) [[kolo]] {{n}}`
Efekt
tłumaczenia: angielski: (1.1) disk, disc (1.2) circle, ring (1.3) wheel czeski: (1.1) kruh m (1.2) kolo n; (1.3) kolo n	tłumaczenia: angielski: (1.1) disk, disc; (1.2) circle, ring; (1.3) wheel czeski: (1.1) kruh m; (1.2) kolo n; (1.3) kolo n

Pole odmiana

Szablon: {{odmiana}}

Zobacz więcej na osobnej stronie: Wikisłownik:Zasady tworzenia haseł/Odmiana.

Odmianę podajemy zwykłym tekstem lub w postaci tabelki (przy użyciu szablonów). Szczegółowe wskazówki na temat zawartości i formatu tego pola, ogólne oraz dla poszczególnych języków, znajdziesz na osobnej stronie.

Pole przykłady

Skrót:
WS:ZTH przykłady

Szablon: {{przykłady}}

Staramy się przede wszystkim umieszczać proste przykłady, nieodwołujące się do znaczeń metaforycznych (o ile akurat takiego znaczenia nie opisujemy), tak by były zrozumiałe na przykład dla obcokrajowców uczących się języka. Nie umieszczamy zatem w tym polu wyrażeń idiomatycznych, przysłów, itp. Używamy prostego języka, bez zdań podwójnie złożonych, skomplikowanego szyku zdania itp. Być może czytelnik niezbyt dobrze zna nasz język – nie obniżajmy więc czytelności Wikisłownika.

Przykład powinien być w miarę możliwości tak skonstruowany, aby wynikało z niego nie tylko znaczenie, ale i użycie słowa, np. nie: Spóźniłem się, tylko: Spóźniłem się na egzamin – widać tu od razu stosowany przyimek, przypadek i kontekst.

Źródła przykładów

Można tworzyć przykłady samodzielnie. Można jako przykładów używać cytatów, np. z prasy, literatury, forum internetowego, Wikinews albo Wikipedii – jest to nawet zalecane, bo demonstruje prawdziwe użycie słowa w żywym języku. Zgodnie z prawem autorskim umieszczanie krótkich cytatów do celów ilustracyjnych w słownikach jest legalne, należy jednak podać przy nich źródło (jeśli to strona internetowa – należy podać adres, jeśli gazeta czy magazyn – autora, tytuł i numer, jeśli zdanie z książki – autora i tytuł). Nie jest wystarczający opis cytatu: „z internetu”.

Chcąc dodać przykład z polskiej literatury (np. z Wikiźródeł, zawierających w większości utwory do których po 70 latach wygasły prawa autorskie), należy mieć na uwadze, iż taki przykład bywa napisany archaiczną polszczyzną, co utrudnia jego zrozumienie. Może być w nim na przykład używane przestarzałe słownictwo lub składnia. Użycie takich przykładów może mieć sens, jednak dobrze wtedy poza takim przykładem dodać jeden inny – z polszczyzny współczesnej. Z drugiej strony w językach obcych, gdy nie jesteś native speakerem, cytowanie zmniejsza prawdopodobieństwo popełnienia błędu.

Warto też korzystać z korpusów językowych, np. dla języka polskiego z Korpusu języka polskiego PWN oraz Narodowego Korpusu Języka Polskiego, oraz z internetu, gdyż zawierają one bardziej współczesne próbki języka.

Długość przykładu

Przykład nie powinien być zbyt krótki, ale też nie powinien być nadmiernie długi. Należy unikać:

krótkich przykładów na zasadzie Polska jest... lub Tomek jest... – częste używanie czasownika być lub jego odpowiedników w językach obcych nie bardzo przyczynia się do nauki języka.
podobnie: Polska to... lub Tomek to...
przykładów będących całym akapitem np. z artykułu Wikipedii. Zwykły przykład użycia nie powinien wyświetlać się jako połowa długości całej sekcji językowej.

Wulgaryzmy i nieodpowiednie treści

wulgaryzmy w przykładach powinny znajdować się tylko w wulgarnych hasłach – takie treści w hasłach niebędących wulgaryzmami są bezwzględnie kasowane;
jeśli ilustrujemy przykład w odniesieniu do człowieka, nie wymyślamy imienia i nazwiska (Ula JakaśTam nie pożyczyła mi szminki) – może taka osoba istnieje i czytając taki przykład, może się nie poczuć komfortowo; unikaj nieświadomego obrażania;
nie obrażamy osób publicznych ani partii politycznych i nie przypisujemy im negatywnych cech, nawet pośrednio stosując zamiast imienia czy nazwy własnej na przykład sformułowań typu Szef partii... czy Partia rządząca.... Przykłady powinny być neutralne politycznie i światopoglądowo, o ile tylko jest to możliwe w opisie danego znaczenia.

Linkowanie

W przykładzie linkujemy każde słowo, także słowo omawiane w danym haśle (inaczej niż w Wikipedii). Ułatwia to przenoszenie przykładu do innych, użytych w nim słów.

hasło długi:

niezupełnie dobrze, brak linków	dobrze
`{{przykłady}} : (1.1) ''Bardzo podobają mi się dziewczyny z długimi włosami.''`	`{{przykłady}} : (1.1) ''[[bardzo\|Bardzo]] [[podobać się\|podobają]] [[ja\|mi]] [[podobać się\|się]] [[dziewczyna\|dziewczyny]] [[z]] [[długi]]mi [[włos]]ami.''`
Efekt
przykłady: (1.1) Bardzo podobają mi się dziewczyny z długimi włosami.	przykłady: (1.1) Bardzo podobają mi się dziewczyny z długimi włosami.

Warto zwrócić uwagę na użycie kursywy.

Jeśli hasło jest obcojęzyczne, to przykład zawsze powinien być przetłumaczony.

hasło lock:

źle, brak tłumaczenia	dobrze
przykłady: (2.1) Michael locks* his house every day.*	przykłady: (2.1) Michael locks* his house every day.* → Michał codziennie zamyka swój dom (na klucz).

Czytaj więcej na temat linkowania

Pogrubienia w przykładach

Tam, gdzie w przykładzie użyty jest tytuł strony link wystarczy, aby dane słowo pogrubić i nie stosujemy wówczas trzech apostrofów ze składni wiki. Na przykład dla polskiego hasła długi w przykładzie podlinkowujemy słówko „długi”. Dzięki temu możliwe jest kopiowanie jednego przykładu do kilku haseł bez konieczności zwracania uwagi, które słowo zostało pogrubione i zmiany pogrubienia:

źle	dobrze
`{{przykłady}} : (1.1) ''[[bardzo\|Bardzo]] [[podobać się\|podobają]] [[ja\|mi]] [[podobać się\|się]] [[dziewczyna\|dziewczyny]] [[z]] '''długimi''' [[włos]]ami.''`	`{{przykłady}} : (1.1) ''[[bardzo\|Bardzo]] [[podobać się\|podobają]] [[ja\|mi]] [[podobać się\|się]] [[dziewczyna\|dziewczyny]] [[z]] [[długi]]mi [[włos]]ami.''`

Dla hasła obcojęzycznego pogrubiamy w przykładach trzema apostrofami wyłącznie polski odpowiednik danego znaczenia, na przykład w angielskim haśle lock dla znaczenia zamykać na klucz pogrubiamy polskie słowo zamykać:

źle	dobrze
`{{przykłady}} : (2.1) ''[[Michael]] locks [[his]] [[house]] [[every]] [[day]].'' → [[Michał]] [[codziennie]] [[zamykać\|zamyka]] [[swój]] [[dom]] (na klucz).`	`{{przykłady}} : (2.1) ''[[Michael]] [[lock]]s [[his]] [[house]] [[every]] [[day]].'' → [[Michał]] [[codziennie]] '''[[zamykać\|zamyka]]''' [[swój]] [[dom]] (na klucz).`

Hasło główne zostało podlinkowane, tłumaczenie słówka podlinkowane i pogrubione. Efekt tego kodu można obejrzeć w haśle lock.

Kursywa w przykładach

Wszystkie przykłady (polskie i obcojęzyczne) zapisywane alfabetem łacińskim, greckim oraz cyrylicą podajemy kursywą, czyli czcionką pochyłą. Ułatwia to szybkie wzrokowe wyłapanie granicy między przykładem a tłumaczeniem, ponieważ do tłumaczeń nigdy nie stosuje się pochylenia.

Dla przykładów pisanych innymi systemami pisma nie używa się kursywy, wystarczy sama odmienność kształtów liter.

Uwaga: W niektórych systemach pisma (np. znakach chińskich) selflink wyjątkowo nie skutkuje pogrubieniem, a jedynie zwykłą czarną czcionką, ponieważ inaczej tekst stałby się nieczytelny. Mimo to odpowiednik polski w tłumaczeniu należy pogrubić za pomocą potrójnych apostrofów.

Numeracja

źle	dobrze
znaczenia: rzeczownik, rodzaj męski (1.1) budynek warowny (1.2) mechanizm zamykający drzwi odmiana: przykłady:
(1.2) Zamek w drzwiach się zaciął. (1.3) Który klucz pasuje do tego zamka? (nie ma znaczenia (1.3))	(1.2) Zamek w drzwiach się zaciął. (1.2) Który klucz pasuje do tego zamka?

Każdy przykład to osobna logiczna całość. Nie umieszczamy kilku niezwiązanych ze sobą zdań pod jednym numerem.

źle	dobrze
(1.2) Zamek w drzwiach się zaciął. Który klucz pasuje do tego zamka?	(1.2) Zamek w drzwiach się zaciął. (1.2) Który klucz pasuje do tego zamka?

Pole składnia

Szablon: {{składnia}}

Podajemy, z jakim przyimkiem/przypadkiem łączy się dane słowo. Konstrukcje zapisujemy, powtarzając dla jasności cały wyraz oraz dodając „+” wraz ze skrótem przypadka. Dobrze jest tak skonstruować przykłady, aby wystąpiła większość form. Przykład: jechać na/w + Ms., jechać do/od/z + D., czytać + B., wierzyć + C. lub w + B.

Pola synonimy i antonimy

Szablon: {{synonimy}}

Szablon: {{antonimy}}

Synonimy są to wyrazy bliskoznaczne, np. synonimem słowa zimny jest słowo chłodny.

Antonimy są to wyrazy o znaczeniu przeciwnym do opisywanego; np. antonimem słowa ciepły jest słowo zimny.

Zarówno synonimy, jak i antonimy dla danego znaczenia wypisujemy jeden za drugim, oddzielając je przecinkami i starając się podawać wyrazy najbliższe (dla synonimów) i najdalsze (dla antonimów) znaczeniowo na początku.

Podobnie jak przy innych polach także w synonimach dzielimy na linie wyrazy odnoszące się do różnych znaczeń (czytaj więcej o numeracji).

źle	dobrze
Kod źródłowy
`{{synonimy}} : (1.1) [[synonim]], [[synonim]]; (1.2) [[synonim]], [[synonim]]; (1.3) [[synonim]] {{antonimy}} : (1.1) [[antonim]], [[antonim]]; (1.2) [[antonim]], [[antonim]]; (1.3) [[antonim]]`	`{{synonimy}} : (1.1) [[synonim]], [[synonim]] : (1.2) [[synonim]], [[synonim]] : (1.3) [[synonim]] {{antonimy}} : (1.1) [[antonim]], [[antonim]] : (1.2) [[antonim]], [[antonim]] : (1.3) [[antonim]]`
Efekt
synonimy: (1.1) synonim, synonim; (1.2) synonim, synonim; (1.3) synonim antonimy: (1.1) antonim, antonim; (1.2) antonim, antonim; (1.3) antonim	synonimy: (1.1) synonim, synonim (1.2) synonim, synonim (1.3) synonim antonimy: (1.1) antonim, antonim (1.2) antonim, antonim (1.3) antonim

Regionalizmy, wyrazy potoczne itp.

Jeśli dane znaczenie ogólnopolskie posiada swój odpowiednik regionalny, potoczny lub wulgarny, to pole synonimów jest do tego odpowiednim miejscem. Takie słowo poprzedzamy stosownym kwalifikatorem – ich listę znajdziesz tutaj.

Uwagi na temat regionalizmów

Regionalizmy i dialektyzmy polskie są w kodzie sekcji synonimów oznaczane inaczej niż w kodzie sekcji znaczeń. Informacje na ten temat znajdują się na stronie Wikisłownik:Polskie regionalizmy i dialektyzmy.

Pola hiperonimy, hiponimy, holonimy i meronimy

Szablon: {{hiperonimy}}

Hiperonimy są to pojęcia o znaczeniu szerszym, zawierającym w sobie definiowane w haśle znaczenie, np. hiperonimem słowa samochód jest słowo pojazd, bo każdy samochód jest pojazdem. W polu hiperonimy wpisujemy terminy możliwie najniższego rzędu, np. w paź królowej wpiszemy motyl ale nie ~~owad~~. Jeżeli hiperonim posiada synonimy, to nie wpisujemy ich wszystkich jako hiperonimy, wybieramy tylko jeden z nich.

Szablon: {{hiponimy}}

Hiponimy są to pojęcia o znaczeniu węższym, będącym szczególnym przypadkiem znaczenia definiowanego; np. hiponimem słowa pies jest słowo jamnik, bo jamnik to szczególny przypadek psa. W polu hiponimy wpisujemy terminy możliwie najwyższego rzędu, np. w wyrazie roślina wpiszemy kwiat ale nie ~~tulipan~~ czy ~~róża~~. Hiponim jest przeciwieństwem hiperonimu.

Szablon: {{holonimy}}

Holonimy są to pojęcia oznaczające całość zbudowaną m.in. z opisywanego w haśle pojęcia, np. holonimem słowa wagon jest słowo pociąg, gdyż pociąg składa się z wagonów. W polu holonimy wpisujemy terminy możliwie najniższego rzędu, np. w przedział wpiszemy wagon ale nie ~~pociąg~~.

Szablon: {{meronimy}}

Meronimy są to pojęcia oznaczające części składowe opisywanego w haśle pojęcia; np. meronimem słowa las jest słowo drzewo. W polu meronimy wpisujemy terminy możliwie najwyższego rzędu, np. w wyrazie pociąg wpiszemy wagon, ale nie ~~przedział~~. Meronim jest przeciwieństwem holonimu.

Pola kolokacje i związki frazeologiczne

Skrót:
WS:ZTH kolokacje

Szablon: {{kolokacje}}

Szablon: {{frazeologia}}

Kolokacja to często używane zestawienia słów, w którym znaczenie całości wynika ze znaczeń poszczególnych słów; mówimy np. Mam starszą siostrę., Kupiłem duży samochód. – pogrubione fragmenty to kolokacje: starsza siostra, duży samochód, stary mebel, duże piwo, ostre nożyczki itp. Na przykład dla kolokacji duże piwo – jeśli znamy znaczenie słowa duży i piwo to znamy także znaczenie zwrotu duże piwo, bo znaczenie całości wynika ze znaczeń każdego słowa osobno – to główna różnica między kolokacjami a frazeologizmami.

Związek frazeologiczny (frazeologizm) – to także zestawienie słów, z tą różnicą, że znaczenie całego zwrotu nie wynika ze znaczeń słów składowych tego zwrotu, np. jabłko Adama – nawet jeśli obcokrajowiec będzie wiedział, że jabłko to owoc, a Adam to imię, to wywnioskuje, że chodzi o owoc, który należy do Adama, a tak nie jest. Poprawne znaczenie tego zwrotu to grdyka, czyli znaczenia całego zwrotu jabłko Adama nie da się wywnioskować na podstawie znajomości znaczeń słów składowych.

Kolokacje (frazeologizmy już niekoniecznie) dotyczą konkretnego znaczenia danego słowa, dlatego należy stosować odpowiednią numerację.

Kolokacje podajemy po to, żeby na przykład Anglik uczący się polskiego wiedział, że tęsknotę się odczuwa, a nie ma, a Polak uczący się angielskiego, że case można argue, back up, complete, expound.

Przykłady kolokacji:

w polskim haśle nadzieja:
- kolokacje: (1.1) mieć / budzić / ziścić / odebrać nadzieję • próżna nadzieja
w angielskim haśle case:
- kolokacje: (1.1) argue / back up / complete / expound case • a typical case

Jak widać na powyższym przykładzie, kolokacje należy oddzielać znakiem: •. Znajduje się on pod polem edycji, w sekcji „Szablony i znaki dodatkowe”. Inny przykład użycia można zobaczyć w haśle ángulo.

Tyldy

Przez lata stosowaliśmy tyldy ~ w celu zastępowania tytułu hasła w kolokacjach. Zrezygnowaliśmy jednak z tego i teraz każdorazowo powtarzamy tytuł. W ten sposób kolokacja może być znaleziona przez wyszukiwarki (np. Google), a całe hasło ma szansę znaleźć się wyżej w wyszukiwarce.

Przyimki, spójniki itp.

Nie podajemy związków frazeologicznych ani kolokacji dla słów pełniących wyłącznie funkcje pomocnicze, takich jak spójniki czy przyimki. Na przykład związek dzielić włos na czworo podajemy w hasłach dzielić, włos, czworo, ale nie w haśle na; kolokację szczoteczka do zębów podajemy w hasłach szczoteczka i ząb, ale nie w haśle do.

Wyjątek stanowią związki składające się tylko z wyrazów niesamodzielnych (np. żeby tylko), ewentualnie takie, w których wyraz taki pełni centralną rolę (np. być za, a nawet przeciw – w hasłach za oraz przeciw).

Czy carte de crédit, biuro podróży lub shop window zasługują na osobne hasło, mimo że są kolokacjami?

Jeśli związek wyrazów jest na tyle samodzielny, że nieporęczne byłoby szukanie go na stronie któregoś ze słów składowych, to tworzymy nowe hasło dla całego związku. Przeciętny użytkownik Wikisłownika chciałby przecież znaleźć od razu tłumaczenie szczoteczki do zębów, a nie zastanawiać się nad tym, czy odpowiednią kolokację znajdzie w haśle szczoteczka, czy może ząb. Przykłady kolokacji, dla których nie tworzymy osobnych haseł: drewniany stół, otworzyć drzwi, dobra drużyna – miejsce na takie związki wyrazowe jest w polu „kolokacje” w hasłach stół, drzwi i drużyna.

Pole wyrazy pokrewne

Skrót:
WS:ZTH pokrewne

Szablon: {{pokrewne}}

Wyrazy pokrewne, tworzące „rodzinę wyrazów”, to słowa mające ten sam rdzeń (z możliwymi drobnymi obocznościami, np. kot/kociak) i wspólne pochodzenie.

Oznaczanie części mowy

Jeśli w haśle podajemy kilka wyrazów pokrewnych, to nie podajemy ich wszystkich w pomieszanej kolejności w jednej linii, ale musimy je pogrupować na części mowy i każdą grupę podajemy od nowej linii:

hasło kot:

źle	dobrze
`{{pokrewne}} : [[kotka]], [[kocica]], [[koci]], [[kocić]], [[kocur]]`	`{{pokrewne}} : {{rzecz}} [[kotka]] {{ż}}, [[kocica]] {{ż}}, [[kocur]] {{mzw}} : {{przym}} [[koci]] : {{czas}} [[kocić]]`
Efekt
wyrazy pokrewne: kotka (rzeczownik), kocica (rzeczownik), koci (przymiotnik), kocić (czasownik), kocur (rzeczownik)	wyrazy pokrewne: rzecz. kotka ż, kocica ż, kocur mzw przym. koci czas. kocić

Jak widać w powyższym przykładzie, zostały użyte szablony części mowy (kwalifikatory). Dostępne są w szczególności kwalifikatory: {{rzecz}}, {{czas}}, {{przym}}, {{przysł}}, {{przyr}}, {{temsłow}}, {{zaim}}, {{partyk}}, {{licz}}, {{ims}}, {{przyim}}, {{wykrz}}, {{skr}}, {{określ}}.

czytaj więcej o kwalifikatorach

Skróty rodzaju

Przy rzeczownikach można podawać skróty określające rodzaj. Nie są one konieczne, ale należy pamiętać, że z Wikisłownika korzystają także obcokrajowcy i podanie rodzajnika może im pomóc w zapamiętaniu, zrozumieniu lub poprawnej odmianie słowa w przyszłości, więc ich wpisanie jest zalecane.

Rodzajniki wpisujemy za danym słowem, nie przed:

Kod źródłowy
`{{pokrewne}} : {{rzecz}} [[kotka]] {{ż}}, [[kocica]] {{ż}}, [[kocur]] {{mzw}}`
Efekt
wyrazy pokrewne: rzecz. kotka ż, kocica ż, kocur mzw

Dostępne są kwalifikatory rodzajów: {{m}} (lub bardziej szczegółowo: {{mrz}}, {{mzw}}, {{mos}}), {{ż}} {{n}}, {{w}}.

Odwołanie do innego hasła

Jeżeli w haśle jest więcej wyrazów pokrewnych, to powinno być tak, że w każdym haśle, które zostało wpisane do pokrewnych, powinny być wypisane wszystkie pozostałe, jednak żeby całej listy nie powielać dopuszczalne jest użycie skrótowej formy jako odwołania do hasła, w których te wszystkie wyrazy będą wypisane. Poniższy przykład powinien to dobrze zilustrować:

hasło kot:

wyrazy pokrewne: rzecz. kotka ż, kocica ż, kocur mzw

hasło kotka:

wyrazy pokrewne: rzecz. kot mzw, kocica ż, kocur mzw

hasło kocur:

wyrazy pokrewne: rzecz. kotka ż, kocica ż, kot mzw

Jak widać, w każdym składowym słowie pokrewnym wypisujemy pozostałe, czyli zawsze lista jest powielana i zmieniane jest tylko jedno słowo. Można to zrobić inaczej – wypisać słowa pokrewne tylko w jednym haśle, a w każdym pozostałym utworzyć odwołanie, stosując szablon {{zob}}:

hasło kot:

wyrazy pokrewne: rzecz. kotka ż, kocica ż, kocur mzw

hasło kotka:

Kod źródłowy
`{{pokrewne}} : {{zob\|[[kot]]}}`
Efekt
wyrazy pokrewne: zob. kot

hasło kocur:

Kod źródłowy
`{{pokrewne}} : {{zob\|[[kot]]}}`
Efekt
wyrazy pokrewne: zob. kot

Może to być dobre rozwiązanie przy większej liczbie pokrewnych. Są plusy i minusy takiego rozwiązania. Zalety: mniej pracy, łatwiejsza edycja. Wada: czytelnik nie ma podanych treści wprost, ale zmuszamy go do kolejnego kliknięcia i wyjście poza obręb hasła, które go interesuje. Ponadto takie rozwiązanie blokuje pracę bota, który przy wpisanym w pokrewnych linku z hasła A do B automatycznie dodaje pokrewne w haśle B do hasła A. Z wymienionych powodów zaleca się używać tej metody tylko przy bardzo długich listach.

Zrosty

Słowa złożone (zrosty), występujące głównie w językach obcych, nie są słowami pokrewnymi w stosunku do swoich elementów. Np. niemieckie Hundeschule nie jest słowem pokrewnym ani wyrazu Hund ani Schule. Nie należy się sugerować tym, że słowa te pisze się razem – ich miejsce jest albo w „kolokacjach” albo w „związkach frazeologicznych”.

Pole etymologia

Szablon: {{etymologia}}

Etymologia to pochodzenie wyrazu. Do jej zapisu w Wikisłowniku używamy szablonu {{etym}}. W szablonie najprościej podawać pełne nazwy języków, np. „polski”, „średnio-wysoko-niemiecki” czy „norweski (bokmål)”. Popularniejsze języki mają utworzone skróty, czyli zamiast pełnej formy „polski” możemy użyć „pol”, zamiast „angielski” – „ang”, „starogrecki” – „gr”, „łaciński” – „łac” itp. Wykaz tych skrótów jest dostępny na stronie opisu tego szablonu lub na całościowej liście skrótów.

Sposób używania szablonu {{etym}} w hasłach jest opisany na jego stronie, tutaj ograniczymy się jedynie do ogólnego opisu jego zastosowania.

Przykładowo: polski wyraz komputer pochodzi od angielskiego computer, więc w polu „etymologia” słowa komputer piszemy:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : {{etym\|angielskie\|computer}}`
Efekt
etymologia: ang. computer

Jeśli słowo pochodzi z tego samego języka (hasło polskie od polskiego, angielskie od angielskiego itp.), wówczas należy stosować szablon {{etymn}} zamiast {{etym}}. Jeśli zastosujesz {{etym}}, to po pewnym czasie bot zmieni go automatycznie. Szablon {{etymn}} różni się tylko tym, że hasła nie są dodawane do kategorii etymologicznych, żeby nie zapełniać ich dużą liczbą słów z tego samego języka, gdyż w większości przypadków nie jest to etymologia w czystej postaci (nie są one przodkami danych wyrazów), a jedynie są to wyrazy pokrewne lub słowa składowe (np. niemieckie Schutzengel = Schutz + Engel ma zbyt mało wspólnego z etymologią).

Szablon {{etymn}} powinien być też stosowany zamiast {{etym}}, jeśli podajemy w etymologii podobne słowa z innych języków jedynie w celu zwrócenia uwagi na podobieństwa, a nie jako przodki omawianego słowa – może wystąpić z szablonem {{por}} (porównaj). Przykładowo w polskiej sekcji hasła nie etymologia może wyglądać tak:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : {{etym\|prasłowiańskie\|ne}} < {{etym\|praindoeuropejskie\|ne}} → [[nie]] : {{por}} {{etymn\|czeskie\|ne}}, {{etymn\|rosyjskie\|не}}, {{etymn\|litewskie\|ne}}, {{etymn\|łacińskie\|ne}}`
Efekt
etymologia: prasł. ne < praindoeur. ne → nie por. czes. ne, ros. не, litew. ne, łac. ne

Jak widać, pierwsza linijka pokazuje pochodzenie słowa, druga tylko zwraca uwagę na porównanie w innych językach.

Transkrypcja

Jeśli zachodzi potrzeba podania transkrypcji słów, zapisujemy ją w nawiasach zaraz za słowem, które transkrybujemy:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : {{etym\|greckie\|Πέτρος}} (Petros), {{etym\|greckie\|πέτρα}} (petra)`
Efekt
etymologia: gr. Πέτρος (Petros), gr. πέτρα (petra)

Zobacz też: {{transkrypcja etymologii}}

Źródłosłowy

Jeśli edytujemy np. hasło polskie i wiemy, że od tego polskiego hasła swoją etymologię wzięło inne słowo, to taką relację również możemy zaznaczyć w polu etymologii tego hasła polskiego. Używamy w tym celu szablonu {{źródło dla}}. Nazwa miejscowości Psary wzięła się od słowa pies, dlatego w haśle pies piszemy:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : źródłosłów dla {{źródło dla\|polskie\|Psary}}`
Efekt
etymologia: źródłosłów dla pol. Psary

Słowa rekonstruowane

Jeśli słowo etymologiczne jest rekonstruowane, do zaznaczenia tego używamy znaku gwiazdki (*). To powszechna notacja w słownikach etymologicznych. Wpisujemy ją w środku szablonu {{etym}}, tyle że gwiazdkę wpisujemy przed słowem rekonstruowanym:

hasło bage:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : {{etym\|pragermańskie\|*bak-}}`
Efekt
etymologia: pragerm. *bak-

Jeśli zachodzi konieczność podania kilku słów rekonstruowanych z rzędu, używamy szablonu {{*}} i słowo rekonstruowane podajemy jako parametr tego szablonu:

hasło być:

Kod źródłowy
`{{etymologia}} : {{etym\|praindoeuropejskie\|bʰū-}}, {{\|bʰeu-}}, {{*\|bʰeue-}}`
Efekt
etymologia: praindoeur. bʰū-, bʰeu-, *bʰeue-

Zwróć uwagę, że po najechaniu myszką na słowo rekonstruowane pojawia się stosowna informacja.
Ze względów technicznych i standaryzacyjnych słowa rekonstruowane nie są linkowane jak typowe hasła etymologiczne.

Pole uwagi

Skrót:
WS:ZTH uwagi

Szablon: {{uwagi}}

W tym polu wpisujemy informacje, które chcielibyśmy dodać na temat omawianego hasła lub któregoś ze znaczeń, jednak informacja ta nie pasuje do żadnego z pozostałych pól, np.:

informacja o poprawności językowej,
częstych błędach,
wyjątkach,
wyjaśnienie typowych wątpliwości.

Uwagi wpisujemy od nowej linii poprzedzając je dwukropkiem (:) lub gwiazdką (*). Dwukropka używamy, jeśli jest tylko jedna uwaga:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} : Tutaj znajduje się jakaś uwaga.`
Efekt
uwagi: Tutaj znajduje się jakaś uwaga.

Gwiazdki używamy, jeśli jest więcej uwag niż jedna. Jest to uzasadnione zwykłą czytelnością i wyróżnieniem akapitów:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} * Tutaj znajduje się jakaś pierwsza uwaga. * Tutaj znajduje się jakaś druga uwaga.`
Efekt
uwagi: Tutaj znajduje się jakaś pierwsza uwaga. Tutaj znajduje się jakaś druga uwaga.

Nie jest to jednak sztywna reguła i istnieją odstępstwa, np. w sytuacji, gdy wpisywanie kilku uwag rozpoczynamy od podania numeru znaczenia, do którego dana uwaga się odnosi, nie trzeba zaczynać od gwiazdki, choć nie będzie ona błędem:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} : (1.1) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia pierwszego. : (1.2) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia drugiego. : (1.3) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia trzeciego.`
Efekt
uwagi: (1.1) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia pierwszego. (1.2) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia drugiego. (1.3) Tutaj znajduje się jakaś uwaga do znaczenia trzeciego.

Na Wikisłowniku rozwijamy także słowniczki tematyczne. Jeśli jakieś hasło może być w nim zawarte, to można powiązać to hasło z indeksem. Pole uwag jest do tego właściwym miejscem:

hasło jajko:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} : (1.1) zobacz też: [[Indeks:Polski - Jedzenie]]`
Efekt
uwagi: (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

Pole tłumaczenia

Szablon: {{tłumaczenia}} (nie: ~~{{tłumaczenie}}~~)

Zasady dodawania tłumaczeń

Tłumaczenia dodajemy tylko w hasłach polskich (patrz niżej)
Tłumaczenie na nowy język dodajemy od nowej linii, po gwiazdce
Nazwy języka nie linkujemy
Nie piszemy kodów języka, ale pełną nazwę: nie 'ang' czy 'en', tylko 'angielski'
Języki wpisujemy w porządku alfabetycznym (tak samo jak sekcje językowe), czyli 'angielski' będzie przed 'francuski', ale za 'afrykanerski'
Nie wpisujemy członu 'język' – piszemy tylko 'angielski', 'niemiecki', nie 'język angielski', 'jęz. angielski' czy 'tłumaczenie angielskie'
Za nazwą języka zawsze stawiamy dwukropek
Zawsze podajemy numer znaczenia, którego dane tłumaczenie dotyczy
Zasady numeracji tłumaczeń NIE SĄ takie jak w pozostałej części szablonu hasła – (patrz niżej)
Tłumaczenia różnych znaczeń rozdzielamy średnikiem
Przy tłumaczeniach rzeczowników podajemy rodzaj gramatyczny (o ile wymaga tego dany język)
Tłumaczenia na jeden język znajdują się w jednej linii
Dodajemy tłumaczenia wyłącznie na znane sobie języki (zob. WS:NIEZNASZ)

Wspomaganie edycji

Obok nagłówka tłumaczenia: wyświetla się przycisk „(edytuj)”, który otwiera formularz ułatwiający dodawanie tłumaczeń. Opis narzędzia znajduje się na stronie WS:Narzędzia/Edytor tłumaczeń.

Numeracja

W przeciwieństwie do pozostałej części szablonu hasła tłumaczenia numerujemy nieco inaczej. Nie używamy zakresów przy numerach; jeśli tłumaczenie jest takie samo dla wszystkich znaczeń, to wpisujemy to samo tłumaczenie dla każdego znaczenia (numeru) osobno:

źle	dobrze
Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * angielski: (1.1-2) [[tłumaczenie znaczenia (1.1) i (1.2)]] {{źródła}}`	`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * angielski: (1.1) [[tłumaczenie znaczenia (1.1)]]; (1.2) [[tłumaczenie znaczenia (1.2)]] {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: angielski: (1.1-2) tłumaczenie znaczenia (1.1) i (1.2) źródła:	uwagi: tłumaczenia: angielski: (1.1) tłumaczenie znaczenia (1.1); (1.2) tłumaczenie znaczenia (1.2) źródła:

Tłumaczenia tylko w hasłach polskich

Tłumaczymy na inne języki tylko z języka polskiego jako źródłowego. W przeciwnym przypadku trzeba by te same listy tłumaczeń powielać z każdym nowym tłumaczeniem. Z innych sekcji językowych pole tłumaczenia jest usuwane. Pole {{tłumaczenia}} i lista tłumaczeń znajduje się np. w haśle czytać:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * angielski: (1.1) [[read]] * białoruski: (1.1) [[чытаць]] * francuski: (1.1) [[lire]] {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: angielski: (1.1) read białoruski: (1.1) чытаць francuski: (1.1) lire źródła:

Nie powielamy listy tłumaczeń w każdym haśle ani nie dopisujemy do niej tłumaczenia na polski, czyli nie dodajemy tego do angielskiego hasła read (ani pozostałych - niepolskich) – po prostu pomijamy całą sekcję tłumaczeń, jest przeznaczona tylko dla haseł polskich:

hasło read:

źle	dobrze
Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * białoruski: (1.1) [[чытаць]] * francuski: (1.1) [[lire]] * polski: (1.1) [[czytać]] {{źródła}}`	`{{uwagi}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: białoruski: (1.1) чытаць francuski: (1.1) lire polski: (1.1) czytać źródła:	uwagi: źródła:

Rodzaj gramatyczny

Rodzaj gramatyczny podajemy na liście tłumaczeń za słowem (tłumaczeniem). Używamy do tego szablonów {{m}} (dla rodzaju męskiego), {{ż}} (żeński), {{n}} (nijaki), {{w}} (wspólny). Te oznaczenia można uznać za najwygodniejsze do użycia.

hasło człowiek:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * angielski: (1.1) [[man]], [[human]] * chorwacki: (1.1) [[čovjek]] {{m}} * dolnołużycki: (1.1) [[cłowjek]] {{m}}, [[luź]] {{m}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: angielski: (1.1) man, human chorwacki: (1.1) čovjek m dolnołużycki: (1.1) cłowjek m, luź m źródła:

hasło czekolada:

źle	dobrze
Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * francuski: (1.1) le [[chocolat]] * niemiecki: (1.1) die [[Schokolade]] {{źródła}}`	`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * francuski: (1.1) [[chocolat]] {{m}} * niemiecki: (1.1) [[Schokolade]] {{ż}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: francuski: (1.1) le chocolat niemiecki: (1.1) die Schokolade źródła:	uwagi: tłumaczenia: francuski: (1.1) chocolat m niemiecki: (1.1) Schokolade ż źródła:

Transkrypcja tłumaczenia

Jeśli specyfika języka tego wymaga, przy tłumaczeniu można również podać transkrypcję. Wpisujemy ją za tłumaczeniem (także za rodzajnikiem) – w nawiasie, bez kursywy. Warto także zajrzeć na stronę Wikisłownik:Zasady tworzenia haseł/Języki i sprawdzić, czy istnieją odpowiednie ustalenia.

hasło sztuka:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * jidysz: (1.1) [[קונסט]] {{ż}} (kunst); (1.2) [[קונסט]] {{ż}} (kunst); (1.3) [[שטיק]] (sztik) {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: jidysz: (1.1) קונסט ż (kunst); (1.2) קונסט ż (kunst); (1.3) שטיק (sztik) źródła:

Słowa gwarowe, potoczne, regionalne itp. – przekierowania

Niektóre wyrazy, zwłaszcza regionalizmy, nie mają tłumaczeń na inne języki. W takim przypadku w polu tłumaczeń można zrobić odesłanie do hasła ogólnopolskiego, które jest odpowiednikiem tego regionalizmu. Na przykład regionalizm łódzki leberka ma ogólnopolski odpowiednik jako wątrobianka. Obydwa hasła należą do języka polskiego, jednak tylko jedno można przetłumaczyć na języki obce – wątrobiankę, dlatego w polu tłumaczeń hasła leberka robimy odesłanie przy użyciu szablonu {{zobtłum}} (skrócona forma od: zobacz tłumaczenia).

hasło leberka:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} : (1.1) {{zobtłum\|wątrobianka}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: wątrobianka źródła:

Zwróć uwagę na użycie na początku linii dwukropka, nie gwiazdki.

Takiego samego odesłania można użyć jako pewnego rodzaju rozszerzenie listy tłumaczeń. Na przykład w niektórych językach słowo traf może mieć takie same tłumaczenia jak słowo przypadek, dlatego żeby nie powtarzać tych samych tłumaczeń w obydwu hasłach, można użyć szablonu {{zobtłum}}. Jeśli jednak są języki, w których tłumaczenia słów traf i przypadek są różne, to szablon {{zobtłum}} można zostawić, jednak wstawiamy go na początku wszystkich tłumaczeń, w pierwszej linii, a pod nim wpisujemy tłumaczenia słowa traf:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} : (1.1) {{zobtłum\|przypadek}} * nowy język: (1.1) [[tutaj wpisujemy tłumaczenie słowa traf, które jest inne niż słowa przypadek]] {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przypadek nowy język: (1.1) tutaj wpisujemy tłumaczenie słowa traf, które jest inne niż słowa przypadek źródła:

Aspekt, zdrobnienia i zgrubienia, forma żeńska

Istnieją inne szablony przygotowane na podobne sytuacje:

{{zobtłum aspekt}} – tłumaczenia nie rozróżniają aspektów

dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: hasło

hasło schować:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} : (1.1) {{zobtłum aspekt\|chować}} * dolnołużycki: (1.1) [[schowaś]] * rosyjski: (1.1) [[спрятать]] {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: chować dolnołużycki: (1.1) schowaś rosyjski: (1.1) спрятать źródła:

O aspektach czytaj też w: Wikisłownik:Nazewnictwo#aspekt.

{{zobtłum zdrobn}} – tłumaczenia nie rozróżniają zdrobnień

dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: hasło

{{zobtłum zgrub}} – tłumaczenia nie rozróżniają zgrubień

dla języków nierozróżniających zgrubień zobacz listę tłumaczeń w haśle: hasło

Szablon {{zobtłum rodz}} wstawiamy w hasłach opisujących formę żeńską rzeczownika (np. idealista – idealistka). Pod nim umieszczamy odpowiednie tłumaczenia, o ile w danym języku istnieje rozróżnienie rodzajów w określonym przypadku. Oznacza to, że zwykle nie będziemy podawać tłumaczeń na języki, w których nie ma podziału na rodzaje (angielski, turecki, węgierski...), jednak zdarzają się wyjątki warte uwzględnienia (np. waitress → kelnerka).

Jeżeli język rozróżnia rodzaje, jednak forma żeńska brzmi jednakowo, powielamy tłumaczenie w obu hasłach (forma męska i żeńska) z odpowiednim określeniem rodzajowym: {{m}}, {{ż}}.

hasło idealista:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} * angielski: (1.1) [[idealist]] * hiszpański: (1.1) [[idealista]] {{m}} * niemiecki: (1.1) [[Idealist]] {{m}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: angielski: (1.1) idealist hiszpański: (1.1) idealista m niemiecki: (1.1) Idealist m źródła:

hasło idealistka:

Kod źródłowy
`{{uwagi}} {{tłumaczenia}} : (1.1) {{zobtłum rodz\|idealista}} * hiszpański: (1.1) [[idealista]] {{ż}} * niemiecki: (1.1) [[Idealistin]] {{ż}} {{źródła}}`
Efekt
uwagi: tłumaczenia: (1.1) dla języków niewyróżniających tu formy żeńskiej zobacz listę tłumaczeń w haśle: idealista hiszpański: (1.1) idealista ż niemiecki: (1.1) Idealistin ż źródła:

Pole źródła

Szablon: {{źródła}} (nie: ~~{{źródło}}~~)

Często pojawiają się wątpliwości co do poprawności. W przypadku takich spornych sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest podanie źródła, które potwierdza taką, a nie inną formę słowa czy znaczenia. Może to być słownik internetowy, papierowy (lub internetowe wydania słowników papierowych), strony poradni językowych, linki do wypowiedzi specjalistów, korpusy i inne językowe źródła. Prośba o podanie źródła ma na celu tylko podwyższenie wiarygodności informacji, które są zawarte w tym projekcie. Źródła są dowodem, że nie tworzymy tutaj nowych znaczeń, nie tworzymy języka, ale go tylko opisujemy.

Dodać źródła można do każdego elementu hasła, jednak nie przy każdym elemencie ma to sens. Należy rozgraniczać informacje, które mogą budzić w czytelnikach wątpliwości co do poprawności. Takie wątpliwości najczęściej budzi pole znaczenia. Nie chodzi tu oczywiście o znaczenia bardzo powszechne. Na przykład nikt nie będzie podawał w wątpliwość, że słowo sałata oznacza w języku polskim rodzaj warzywa, ale potoczne znaczenie pieniądze mogłoby już budzić wątpliwości, dlatego warto dodać do niego źródła i pokazać, że nie zostało ono dopisane w celu rozpowszechnienia, ale że dane znaczenie jest już zakorzenione w języku i rozpowszechnione.

Mam źródło – jak je dopisać do hasła?

Kto zna choć troszkę język HTML, wie, że są tagi otwierające i tagi zamykające. Podobnie jest tutaj z systemem przypisów. Tagami służącymi do dodawania źródeł są <ref> i </ref>. To między nie trzeba wpisać źródło.

Źródła podajemy zaraz za treścią, którą chcemy uźródłowić. Jeśli jest to znaczenie, dodajemy je na końcu znaczenia. Jeśli uźródławiamy przykład użycia, dodajemy je na końcu przykładu.

Uwaga: Jeśli dodajemy źródło poprzez <ref></ref>, to w polu źródła dopisujemy <references/>.

Wygląda to tak:

hasło giwera:

Kod źródłowy
`{{znaczenia}} ''rzeczownik, rodzaj żeński'' : (1.1) {{pot}} [[broń palna]]<ref>''Słownik PWN'', 2005</ref>` pozostałe elementy hasła `{{źródła}} <references/>`
Efekt
znaczenia: rzeczownik, rodzaj żeński (1.1) pot. broń palna^[1] pozostałe elementy hasła źródła: ↑ Słownik PWN, 2005

W taki sam sposób można uźródłowić dodaną etymologię czy nietypową odmianę.

Może to wygląda skomplikowanie, ale po kilku edycjach nie będzie to sprawiało większych problemów. Jeśli chcesz przetestować dodawanie źródeł, przejdź do ogólnodostępnego brudnopisu, w którym możesz poćwiczyć bez obaw, że coś zepsujesz.

Więcej o możliwościach związanych ze znacznikami <ref> można przeczytać na tej stronie (w języku angielskim). By ułatwić zaś tworzenie przypisów i ustandaryzować ich postać, bardziej zaawansowani użytkownicy korzystają z szablonów. Ich spis znaleźć można w kategorii związanej ze źródłami.

Przekierowania

Skrót:
WS:ZTH przekierowania

Ważne wyjaśnienie

Wikisłownik jest słownikiem wielojęzycznym, czyli zawiera hasła nie tylko zapisywane znakami łacińskimi, ale także cyrylicą, pismem chińskim, arabskim, gockim itp. W związku z tym zbytnim nadużyciem byłoby tworzenie przekierowań z jednego hasła np. arabskiego do drugiego, ponieważ czytelnik (np. Polak uczący się arabskiego) mógłby nie zauważyć, że został przeniesiony – nie zauważy, że otrzymał w efekcie inne hasło, niż to, które wpisał w wyszukiwarkę. Zostanie zwyczajnie wprowadzony w błąd i najprawdopodobniej nadal będzie przeświadczony, że forma, którą wpisywał na początku jest poprawna, dlatego w żadnym wypadku nie tworzymy przekierowań z błędnych zapisów pod poprawne (kupywać → kupować). Znaki nie-łacińskie mogą mieć tak subtelne różnice w swoim wyglądzie, że czytelnik nie zauważy na pierwszy rzut oka, że jest pod innym hasłem niż oczekiwał. Jeśli więc istnieje potrzeba odesłania czytelnika pod inne hasło, trzeba to zrobić w taki sposób, żeby był świadomy tego, że to, czego szuka, jest w innym miejscu. Wtedy będzie bardziej wyczulony na zmiany tytułu strony i inny zapis słowa.

Dodatkowym argumentem za nietworzeniem twardych przekierowań jest fakt, że nigdy nie wiadomo czy hasło, z którego zrobimy przekierowanie nie jest prawdziwym słowem w nieznanym nam języku i tworząc przekierowanie utrudnimy osobom słabo obeznanym z oprogramowaniem wiki utworzenie nowego hasła w miejscu przekierowania, ponieważ nie będzie wiedziała jak się dostać na stronę przekierowującą i zmienić ją na zwykłe hasło (za każdym wejściem będzie przenoszona pod stronę docelową).

Utartą praktyką na Wikisłowniku jest tworzenie tzw. miękkich przekierowań. Polega to na utworzeniu hasła w którym w polu znaczeń są tylko nagłówki części mowy i pod każdym z nich, zamiast definicji, widnieje odesłanie za pomocą szablonu {{zob}} do docelowego hasła.

Kiedy stosujemy twarde przekierowania? (poprzez komendę: #PATRZ [[strona docelowa]])

czasowniki zwrotne, np. rodzić się → rodzić; czytaj więcej na ten temat
różny zapis apostrofu, np. New Year’s Eve → New Year's Eve

Kiedy stosujemy miękkie przekierowania?

gdy słowo może być zapisywane w różny sposób (i każdy z nich jest poprawny i spotykany), np. solywka → soliwka
gdy zmieniły się zasady ortograficzne co do zapisu, np. Fluß → Fluss
można stosować w znaczeniach, aby nie powielać definicji, np. awoceta

W związku z powyższym czy nie można tworzyć miękkich przekierowań z błędnych form pod poprawne? Przecież Wikisłownik nie jest ograniczony przestrzenią jak słowniki papierowe.

Nie. Po pierwsze, hasła w oczywisty sposób błędne – żeka (rzeka), skura (skóra) – byłyby hasłami pustymi, nie byłyby treściami w żaden sposób słownikowymi i nie spełniałyby żadnej edukacyjnej roli. Po drugie, hasła mogące budzić wątpliwości lub często spotykane – kupywać (kupować), tylni lp (tylny), swetr (sweter), wziąść (wziąć) lub formy odmienione: e-mailów, poszłem, hotelów, Polaki (zabarwienie negatywne) – nie powinny mieć osobnych stron, ich występowanie i wyjaśnienie błędu powinny być opisane pod hasłem poprawnie zapisanym, w polu uwag, i poparte źródłami (np. linkami do poradni językowej).

Strony błędnie nazwane, z literówkami lub pomylonymi alfabetami, powinny być przenoszone pod poprawne nazwy, a przekierowania usuwane.

Zobacz też: początek strony (użycie szablonu {{podobne}}).

Strzałka

Nie należy na Wikisłowniku nadużywać znaku strzałki. Zasadniczo ma on tylko jedno zastosowanie – łączenie tekstu z jego tłumaczeniem (np. w przykładach, rozwinięciach skrótów albo kolokacjach)

Na Wikisłowniku działa automatyczny skrypt, który podczas wyświetlania strony zmienia linki tak, aby prowadziły do konkretnych sekcji językowych. Strzałka przełącza linki na sekcję języka polskiego, jeśli więc po niej nastąpi hasło obcojęzyczne, może być źle linkowane.

Nieprawidłowe jest użycie strzałki w polu uwag np. wpisując odwołanie do słowniczka tematycznego. Zamiast strzałki najlepiej jest użyć w takim przypadku dwukropka lub nawet żadnego znaku:

hasło dourado:

źle	dobrze
uwagi: (1.1) zobacz też → kolory w języku portugalskim	uwagi: (1.1) zobacz też: kolory w języku portugalskim lub uwagi: (1.1) zobacz też kolory w języku portugalskim

Nietypowe sekcje językowe

W większości przypadków sekcje mają nazwę zgodną z nazwą odpowiedniego języka. Istnieje kilka nietypowych przypadków:

{{użycie międzynarodowe}} – sekcja obejmująca symbole stosowane w wielu językach, np. pojedyncze litery. Należy unikać podawania w haśle szczegółów dotyczących konkretnego języka, np. wymowy. Ewentualnie można umieścić je poprzedzając skrótem danego języka, np. {{pol}}, jednak preferowane jest tworzenie oddzielnej dodatkowej sekcji ze szczegółami dla konkretnego języka.
{{znak chiński}} – opisuje znak pisma chińskiego, stosowanego w kilku różnych językach.
{{esperanto (morfem)}} – zobacz zasady dot. tworzenia haseł esperanckich

Zobacz też

Zasady nazywania stron
Dodatkowe, specyficzne zasady dla poszczególnych języków
Zasady ilustrowania
Weryfikowalność (w tym wymogi dotyczące podawania źródeł)
Skróty używane w Wikisłowniku
Pomoc
szablony haseł używane na innych Wikisłownikach: DE ~ EN

[1] Słownik PWN, 2005

[1]