Saltar ao contido

Portal:Andalucía

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Andalucía é unha comunidade autónoma de España, con estatus de nacionalidade histórica, de acordo co seu Estatuto de Autonomía. Está composta polas provincias de Almería, Cádiz, Córdoba, Granada, Huelva, Jaén, Málaga e Sevilla. A súa capital e cidade máis poboada é Sevilla, ciudad recoñecida polo Estatuto de Autonomía como sede da Junta de Andalucía. A sede do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía encóntrase na cidade de Granada.

É a comunidade autónoma más poboada de España (8.411.207 habitantes a 1 de enero de 2016) e a segunda máis extensa. Encóntrase situada ao sur da Península Ibérica; limitando ao oeste con Portugal, ao norte coas comunidades autónomas de Estremadura e Castela-A Mancha, ao leste coa Rexión de Murcia e ao sur co océano Atlántico, o mar Mediterráneo e Xibraltar. A través do estreito de Xibraltar, separado por 14 km na súa parte máis estreita, encóntranse Marrocos e Ceuta no continente africano.

Dende o punto de vista xeográfico, podemos distinguir tres grandes áreas ambientais, conformadas pola interacción dos distintos factores físicos que inciden sobre o medio natural: Serra Morena –que separa Andalucía da Meseta–, os Sistemas Béticos e a Depresión Bética que individualizan a Alta Andalucía da Baixa Andalucía.

La historia e a cultura de Andalucía son o resultado dun complexo proceso no que se fusionaron ao longo do tempo diferentes pobos e culturas, así como diferentes realidades socioeconómicas e políticas. A pesar da contemporaneidade da formación do Estado Autonómico Andaluz, non se pode esquecer a impronta que deixaron no actual territorio andaluz pobos como o ibero, o fenicio, o cartaxinés, o romano, o bizantino, o andalusí ou o castelán.

Artigo destacado

editar

Madīnat al-Zahrā (en árabe مدينة الزهراء, "A cidade de Zahra"), tamén coñecida como Medina Azahara, foi unha cidade palatina ou áulica que mandou edificar Abderramán III (Abd al-Rahman III, al-Nasir) a uns 8 km na periferia de Córdoba en dirección oeste, máis concretamente, en Serra Morena.

Os principais motivos da súa construción son de índole político-ideolóxica: a dignidade de califa exixe a fundación dunha nova cidade, símbolo do seu poder, a imitación doutros califatos orientais e sobre todo, para mostrar a súa superioridade sobre os seus grandes inimigos, os fatimíes de Ifriqiya, a zona norte do continente africano. Ademais de opoñentes políticos, tamén o eran no religioso, xa que los fatimíes, xiís, eran inimigos dos omeias, maioritariamente sunnitas.

A cultura popular tamén di que foi edificada como homenaxe á muller favorita do califa: Azahara.

O xacemento arqueolóxico de Madīnat al-Zahrā está declarado Ben de interese cultural na categoría de monumento dende o ano 1923. O 27 de xaneiro de 2015 «Madīnat al-Zahrā» foi inscrita na Lista Indicativa de España do Patrimonio da Humanidade, na categoría de ben cultural (nº. ref 5978).

Cidade destacada

editar

Sevilla é unha cidade española situada ao suroeste da Península Ibérica, capital de Andalucía e da provincia homónima. Sevilla é a cuarta cidade de España e cuarta área metropolitana por número de habitantes. Tiña 696.676 habitantes en 2014.

É o principal centro artístico, cultural, financeiro, económico e social do sur de España e un dos máis importantes do sur de Europa. É ademais un importante centro industrial de novas tecnoloxías e aeronáutica. Sevilla e os seus núcleos de poboación satélites non constitúen unha verdadeira área metropolitana senón unha aglomeración urbana, pois carece dun órgano de coordinación no que estean representados tódolos organismos con competencias metropolitanas, tales como os concellos. Aínda que hai órganos mancomunados que se encargan da xestión metropolitana de certas actividades sectoriais (augas, residuos etcétera), non pode por tanto falarse de área metropolitana no seu sentido máis estrito.

Entre os seus atractivos turísticos salientan a Giralda, a Catedral, o Alcázar, o Arquivo de Indias e a súa contorna, que foron declarados Patrimonio da Humanidade pola UNESCO en 1987.

A tan só 20 m sobre o nivel do mar, entre Vega e a Campiña do río Guadalquivir, e á beira deste, conforma unha aglomeración urbana que se estende cara ó Aljarafe, As Marismas, o Parque Nacional de Doñana, a Serra Norte e a Serra Sur.

Categorías
Biografía destacada

editar

Pablo Ruiz Picasso, nado en Málaga o 25 de outubro de 1881 e finado en Mougins, Francia, o 8 de abril de 1973, foi un pintor español máis coñecido polo nome artístico de Pablo Picasso, xa que asinaba co segundo apelido. Foi un dos máis recoñecidos artistas do século XX, coñecido sobre todo porque fundou o cubismo xunto con Georges Braque. Na súa dilatada carreira, evolucionou por diferentes estilos e experimentou con outras disciplinas.

Picasso comezou o seu percorrido estilístico cunha curta experiencia co modernismo despois do contacto coa natureza que tivo na súa estadía en Horta de Sant Joan e a amizade cos artistas cataláns de Els Quatre Gats. Coas súas primeiras visitas a París comezou a desenvolver un estilo propio, primeiro no "período azul", continuou cun xiro cara a un certo optimismo manifestado por un cambio a cores cálidas e coñecido como "período rosa", nun intre no que Picasso entrou en contacto con escritores achegados ó surrealismo. A partir de 1908 desenvolveu obras que acadaron quebrar co canon de representación definido no Renacemento. Despois dunha incursión polo surrealismo, iniciou a época expresionista claramente influído pola guerra civil española primeiro e pola II guerra mundial máis tarde.

Os seus derradeiros anos adicounos a pintar variacións de obras dos grandes mestres como Velázquez ou Edgar Degas, é unha etapa de madureza que dedicará a traballar na produción de litografías.

Imaxe destacada
Sabías que...?

editar

Cara norte do Mulhacén.

Artigos de calidade e bos

editar

Artigos de calidade (1)

Artigos bos (0)

Proxectos relacionados
Portais relacionados
Proxectos irmáns

editar

Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

en Commons