Фленсбург

За други значења на поимот, погл. Фленсбург (појаснување).

Фленсбург
Градското пристаниште на Фленсбург Градското пристаниште на Фленсбург
Фленсбург
Управа
Земја	Германија
Покраина	Шлезвиг-Холштајн
Округ	Урбан округ
Градски единици	13 градски окрузи
Градоначалник	Зимон Фабер (SSW)
Основни податоци
Површина	56,38 км2
Надм. височина	12 м
Население	92.550 (31 декември 2022)
- Густина	1.642 жит/км2
Други информации
Часовен појас	CET/CEST (UTC+1/+2)
Рег. табл.	FL
Пошт. бр.	24901–24944
Повик. бр.	0461
Портал	www.flensburg.de
Местоположба на градот Фленсбург во Шлезвиг-Холштајн
Местоположба на градот Фленсбург во Шлезвиг-Холштајн
Координати	54°46′55″N 9°26′12″E

Фленсбург (германски: Flensburg, дански: Flensborg, долногермански: Flensborg, севернофризиски: Flansborj) — слободен град (kreisfreie Stadt) во северниот дел на сојузната покраина Шлезвиг-Холштајн, северна Германија. По Кил и Либек е трет најголем град во Шлезвиг-Холштајн, најголем град во областа Шлезвиг и најсеверен слободен град во Германија. Фленсбург се наоѓа на крајот на Фленсбуршкиот Фјорд и на северната граница на полуостровот Ангелн.

Како средиште на данското малцинство во Јужен Шлезвиг, Фленсбург зел водечка улога за признавање на националните малцинства по референдумското изјаснување во 1920 година и по објаснувањето помеѓу Бон и Копенхаген во 1955 година, содржејќи многу дански институции. Од не толку мал дел од околу 90.000 жители, покрај германскиот и данскиот јазик, се говорат и долногерманскиот и дијалектот пету.

Во рамките на Германија, градот е познат по службата за патен сообраќај, чие седиште е во градот, Фленсбуршкото пиво и ракометниот клуб РК Фленсбург-Хандевит. Поранешните главни носители на растот во XIX и XX век како трговијата со рум и воената настава, со поморската школа Фленсбург-Мирвик, денес играат незначителна улога. Од големо значење за градот се граничниот туризам, Фленсбуршкото пристаниште со историското пристаниште и бродоградилиштето, како и 8.600 студенти на Високата школа Фленсбург и Европскиот универзитет Фленсбург.

Во мај 1945 година, Фленсбург бил место на последната влада на Нацистичка Германија, т.н. Фленсбуршка влада предводена од Карл Дениц, кој владеел од 1 мај (смртта на Хитлер) една недела додека германската војска не се предала и градот бил окупиран од сојузничките сили. Режимот бил официјално распуштен на 23 мај.

Најблиски поголеми градови се Кил (86 км на југ) и Оденсе во Данска (92 км на североисток). Центарот на градот се наоѓа 7 километри од данската граница.

Географија

Местоположбата на Фленсбург на Фленсбуршкиот Фјорд со градските окрузи и соседните општини

Фленсбург се наоѓа на крајниот север на сојузната покраина Шлезвиг-Холштајн, иако не директно на германско-данската граница, бидејќи општината Харисле се наоѓа помеѓу Фленсбург и Кралството Данска. По соседниот град Гликсбург, тој е вториот најсеверен град во Германија, но бидејќи патот од Фленсбург до данската граница е покус и жителите на Гликсбург мораат да поминат низ Фленсбург, за да отидат во Данска, се вели и дека Фленсбург е најсеверен град. Фленсбург се наоѓа во внатрешниот агол на Фленсбуршкиот Фјорд. Источниот брег на Фленсбург се наоѓа на полуостровот Ангелн.

Градот се наоѓа на околу 20 метри надморска височина. Стариот град се наоѓа на 12 метри, додека највисоката точка во градот изнесува 63,7 метри. Градската граница е долга 32 километри.

Градски единици

Градот Фленсбург се дели на 13 градски единици, кои подоцна се поделени на 38 статистички окрузи, каде границите на градските единици и градските окрузи се исцртани според границите на старите општини, односно историските парохии.

Број	Градска единица (германско/данско име)	Жители (состојба 2013 г.)	Доселеници (% во вк. нас.) (состојба 2014 г.)	Денешни (статистички) градски окрузи	Други (поранешни) места и парохии
1	Алтштат (Innenstadt; Indre By)	3.324	801 (24,1 %)	Санкт Николај (St. Nikolai; Sankt Nikolaj), Санкт Мариен (St. Marien; Sankt Mariæ) и Нордертор (Nordertor; Nørreport)
2	Нојштат (Neustadt; Nystaden)	4.134	1.138 (27,5 %)	Дубург (Duburg; Duborg), (Нојштат) Норд
3	Нордштат (Nordstadt; Nordstaden)	10.994	3.312 (30,1 %)	(Харислер) Кројц (Kreuz; Kors), Галвик (Galwik; Galvig), Клис (Klues; Klus)	Остзебад (Ostseebad; Østersøbadet)
4	Вестлихе Хее (Westliche Höhe; Vestlig Høj)	7.897	1.427 (18,1 %)	Штатпарк (Stadtpark; Byparken/Øvelgønne), Мариенхелцунг (Marienhölzung; Frueskov), Санкт Гертруд, (Милен) Фридхоф ((Mühlen) Friedhof; Møllekirkegård)
5	Фризишер Берг (Friesischer Berg; Friserbjerg)	6.686	1.293 (19,3 %)	Ексе (Exe; Eksercerløkke), Музеумсберг, Фриденсхигел (Friedenshügel; Fredshøj)
6	Вајхе (Weiche; Sporskifte)	6.939	1.399 (20,2 %)	Софиенхоф (Sophienhof; Sophiegård), Шеферхаус (Schäferhaus; Skæferhus)
7	Зидштат (Südstadt; Sydstaden)	4.034	813 (20,2 %)	Мартинсберг (Martinsberg; Martinsbjerg), Руде, Пелват (Peelwatt; Pælevad)
8	Зандберг (Sandberg; Sandbjerg)	6.012	872 (14,5 %)	Ахтер де Мел (Achter de Möhl; Fiskergården), Аделбилунд, Зиндеруп (Sünderup; Sønderup)
9	Јиргенсби (Jürgensby; Jørgensby)	7.850	1.159 (14,8 %)	Јоханесфиртел (Johannesviertel; Sankt Hans), Санкт Јирген (St. Jürgen; Sankt Jørgen), Јиргенсгард (Jürgensgaard; Jørgensgaard), Зендер Фленсбург-Јиргенсби	Холвеге (Hohlwege; Hulvejene)
10	Фрирлунд (Fruerlund; Fruerlund)	6.333	1.067 (16,8 %)	Бласберг (Blasberg; Blæsbjerg), Болберг (Bohlberg; Bolsbjerg), (Фрирлунд) Хоф (Hof; Fruerlundgård)	Килзенг (Kielseng; Kilseng)
11	Мирвик (Mürwik; Mørvig)	14.334	2.454 (17,1 %)	Штицпункт Фленсбург-Мирвик (со Зонвик), Осбек (Osbek; Osbæk), Васерлос (Wasserloos; Vandløs), Фридхајм, Золитиде (Solitüde; Solitude)	Блоксберг (Blocksberg; Bloksbjerg), Енгелсби Дорф, Фаренсоде (Fahrensodde; Farnæsodde), Кауслунд (Kauslund; Kavslund), Тветер Холц (Twedter Holz; Tvedskov), Валдзидлунг Тремеруп, Тветер Фелд
12	Енгелсби (Engelsby; Engelsby)	7.774	1.843 (23,7 %)	Енгелсби Зид (Engelsby Süd; Engelsby syd), Фогелзанг (Vogelsang; Fuglsang)	Трегелсби (Trögelsby; Troelsby), Твет (Twedt; Tved), Виндлох (Windloch; Vejrgab)
13	Таруп (Tarup; Tarup)	4.317	689 (16,0 %)	Таруп	Аделсби

Соседни општини

Следниве општини на округот Шлезвиг-Фленсбург и регионот Јужна Данска се граничат со градот Фленсбург (започнувајќи од североисток на десно): Гликсбург (слободен град), Вес (Амт Лангбалиг), Масбил, Хируп, Таструп и Фрајенвил (сите во Амт Хируп), Хандевит (слободна општина), Харисле (слободна општина) и Општина Обенро на данската страна на Фленсбуршкиот Фјорд.

Како предградија на Фленсбург се сметаат големиот Харисле, заедно со Васерслебен и Купфермиле, како и Вес и Таструп, бидејќи се силно поврзани со градот и делумно се потпираат на самата градска инфраструктура. Исто така, бидејќи градските автобуски линии веќе со години поминуваат низ Васерслебен, голем број на Фленсбуржани, Васерслебен го сметаат како дел од градот. Воедно, голем број млади од Харисле посетуваат настава во Фленсбург. Учество на годишниот божиќен панаѓур земаат и слободните уметници од Харисле. Сепак и покрај повторените предлози од страна на градот Фленсбург за припојување кон него, општината Харисле опстојува на својата самостојност. Таструп е остаток на поранешната општина Аделби. Со брзиот развој на Зиндеруп, Фленсбург сè повеќе се шири кон Таструп. Слично важи и за Вес, каде се наоѓаат единиците Васерлос и Кауслунг кои се шират преку новоградби. Уште една населба, која долго време се развива со Фленсбург, е Мајервик, но сепак припаѓа на градот Гликсбург. Хандевит се развива заедно со Фленсбург, а воедно Фленсбуршкиот аеродром се граничи со градот и недалеку од фленсбуршката градска единица Вајхе. Исто така, заедничката поврзаност од 1990 година се засили со ракометниот клуб РК Фленсбург-Хандевит. Од другите, Масбил важи за рурално предградие на Фленсбург.

Соседни градови

Фленсбург има развиено административни врски со Гликсбург (околу 5.700 жители), како и заедничка соработка во рамките на основаниот европски регион Јужен Јитланд-Шлезвиг од 1997 година, во кој на германската страна се окружните градови Хузум (22.000 жители) во округот Северна Фризија и Шлезвиг (23.600 жители) во округот Шлезвиг-Фленсбург, поранешен главен град на Војводството Шлезвиг, како и данска страна со Тендер (7.500 жители), Обенро (15.700 жители), Хадерслев (21.400 жители) и Сенербор (27.300 жители). По некои од овие градови се наречени некои историски излезни улици, како и по Лек (7.600 жители), Капелн (8.700 жители) и Екернферде (21.700 жители). Во рамките на проектот на гранично тромеѓе, областа со површина од 1.494,2 км² и со околу 240.000 жители, градот соработува со општините Обенро и Сенербор. Заедничката соработка ги опфаќа областите на инфраструктура, туризам, работа, регионално планирање и култура.

Во географска гледна точка, блиски големи градови се главниот град на Шлезвиг-Холштајн, Кил (239.800 жители), како и Оденсе (170.300 ) и Орхус (256.000 жители) во Данска; најблизок милионски град е Хамбург (1,75 мил. жители) на 141 километар на југ. Арнис, најмал град во Германија по број на жители (300 жители) и по површина (0,45 км²), се наоѓа околу 36 километри од Фленсбург.

Растојанието помеѓу Фленсбург и дадените градови е измерено преку воздушна линија.

Клима

Зима во Фленсбург: Поглед на пристаништето, Фјордот и градскиот округ Јиргенсби (јануари 2013 г.)

Клима на Фленсбург
Показател	Јан	Фев	Мар	Апр	Мај	Јун	Јул	Авг	Сеп	Окт	Ное	Дек	Годишно
Просечна максимална (°C)	2	2	6	10	15	18	20	20	16	11	7	4	11
Просечна температура (°C)	0,6	0,7	2,7	6,3	11,3	14,9	16,0	15,9	13,0	9,6	5,2	2,2	8,2
Просечна минимална (°C)	0	−1	1	3	7	11	12	12	10	7	3	1	5,5
Просечно кол. врнежи (мм)	74,2	47,6	62,4	50,5	61,8	66,1	83,9	98,6	89,7	87,8	105,3	90,9	918,8
Врнежливи денови (≥ 2,0 мм)	19	14	21	20	20	20	21	21	22	22	22	21	243
Сончеви часови (дневно)	1,11	1,94	3,39	5,23	6,96	7,48	6,45	6,26	4,52	2,89	1,57	1,51	4,1
Извор: Германска временска служба: Климатски податоци за Германија, Средни вредности за 30-годишен период како и weatherbase: Фленсбург, Германија

Природни заштитени подрачја

Од 2003 година постои првото и единствено природно заштитено подрачје во Фленсбург, Тветер Фелд (89 ha), кое се наоѓа во градскиот дел Мирвик. Покрај него, познати се уште 14 ареали како заштитени подрачја, во источниот дел на градот Фогерлзанд (околу 278 ha) и Осбектал (62 ha), во западниот дел се Мариенаутал (137 ha) и големата шума на градот, Мариенхелцунг (250 ha), како и во северозападниот дел Клисризер Гехелц (106 ha).

Историја

Потекло на името

Потеклото на името „Фленсбург“ кое првпат се споменало во 1248 година не е докрај јасно. Едни велат дека војводата Кнуд Лавард му дал договор на витезот Флено да изгради замок на крајот на фјордот. Овој замок „Флено“ најверојатно го донел името на градот. Една понова теорија вели, дека името потекнува од името на една мала тврдина, чии основи се најдени во близина на црквата Св. Богородица и кои лежат на еден вид мал остров, полуостров или земјен дел.

Почетоци

Во средината на XII век постоеле трговски и рибарски населби на местото на подоцнежните цркви Св. Јован, Св. Никола, Св. Богородица и Св. Гертруд. Прва и најстара населба била поновиот дел на Хусбихарде на Ангелн. Останатите се наоѓале западно од фјордот, покрај потокот Шеребек и Висхарде. Целата област некогаш припаѓала на Кралството Данска. Историчарите посочуваат дека имало повеќе причини за овој избор. Местото служело како сигурно пристаниште во фјордот со заштита од силните ветришта. Покрај тоа, во Фленсбург се вкрстуваат два значајни трговски патишта: низ Јитланд поминувал „говедскиот пат“, како и трговските пат помеѓу Северна Фризија и Ангелн. Уште една причина била големиот улог на харинги.

По уништувањето на вендските владетели од страна на Данците со Валдемар I и Саксонците со Хајнрих Лавот, областа добила поголема значајност. Во ова време постоеле еснафи, кои веќе се стекнале со одредени права и затоа можеле да влијаат на градската власт.

Откако градот бил уништен во борбата во 1248 година помеѓу данскиот крал Ерик IV и неговиот брат и следбеник Абел, Абел започнал со повторна изградба.

Градските права на Фленсбург од 1284 година

Во 1284 година, новото место добило градски права, одобрени од данскиот крал Ерик V и војводата Валдемар IV. Фленсбург прераснал во најзначаен град во Војводството Шлезвиг. Војводството Шлезвиг претпоставувало дански вазал, а данските владетели биле совладетели и за разлика од јужниот сосед Холштајн не припаѓало на Светото Римско Царство. Како и другите шлезвишки градови, Фленсбург не бил член на Ханзата. Сепак, одржувал тесни трговски контакти со германските и европските ханзеатски градови. Значајно трговски добро во секое време биле посолените харинги. Биле испорачувани во многу европски земји. Голема моќ во Фленсбург до времето на реформацијата имале еснафите.

Се претпоставува дека во 1263 година или порано бил изграден францисканскиот манастир.

Трговскиот град во средниот век и во раниот нов век

Од 1409 година започнале разјаснувањата помеѓу Холштајн и Данска за превласта над Шлезвиг. Во 1411 година кралицата Маргарета I донела закон на сила со што презела голем дел од Војводството Шлезвиг и го предала на Данска. Во истата година била изградена и тврдината Дубург над градот.

Фленсбуршкото пристаните во 1783 година

Бродскиот мост во 1833 година

На 28 октомври 1412 година умрела Маргарета I на еден брод во Фленсбуршкото пристаниште од чума. Чумата и другите заразни болести биле голем проблем за средновековните градови. Во потешки ситуации се појавувале сипаници, како и болест од стаорците, црвена треска и други болести поради кои голем дел од населението на Фленсбург умрело. Лепрата била изолирана во болницата „Св. Јирген“, која била сместена пред портите на градот (денес: црква „Св. Јирген“). Во 1500 година се раширил сифилисот. Црковната болница „Свет Дух“ (денес: црква „Св. Дух“) се наоѓала во Големата улица (денес Фленсбуршката пешачка зона).

Секојдневието на Фленсбуржаните било тешко, а превозните средства лоши. Главните улици не биле калдрмисани и осветлениt. Прозорци имале само малкуте богати куќи. Секое домаќинство имало добиток во куќата и во дворот. Граѓаните имало неколку крави и свињи, кои секојдневно биле изнесувани од градот за хранење.

За време на војната на Данска против Ханзата и Холштајн, Фленсбург бил освоен и уништен од данските војници во 1426 година, подоцна освоен од холштајнските и ханзините војници во 1431 година. Во 1485 година во градот се случил голем пожар. Воедно, градот не останал поштеден ниту од олујните поплави. На портата Компањи и денес стои нивото на водата кое го оставила поплавата.

Од 1526 година влегла лутеранската црква. Претходно проповедал хузумскиот реформатор Херман Таст. Поддржан од младиот војвода Кристијан, доминиканскиот монах Герд Слеверт ја предводел реформацијата. Подоцна, Фленсбург се отворил кон германската култура и јазик, додека во околината владеел данскиот јазик.

По пропаѓањето на Ханзата во XVI век, Фленсбург добил улога на еден од најзначајните трговски градови во Скандинавија. Постоеле трговски врски од фленсбуршките трговци до Средоземно Море, до Гренланд, како и до Карибите. Најважни трговски добра покрај харингите биле шеќерот и китолово масло. Со крајот на Триесетгодишната војна завршил страшниот период за градот и граѓаните. Падот на царските сили на Валенштајн во 1627 и 1628 година, како и данско-шведските војни во периодите 1643–1645 и 1657–1660 му нанеле штети на самиот градот.

Повторно издигнување како трговски град во XVIII/XIX век

Поглед на Фленсбург (околу 1830 г.)

Во текот на XVIII век, благодарение на трговијата со румот, Фленсбург доживеал втор бум. Суровиот шеќер бил увезуван од Данска Западна Индија и бил рафиниран во Фленсбург. Дури во XIX век, со почетокот на индустријализацијата, фленсбуршките шеќерани не можеле повеќе да се борат со конкуренцијата од соседните метрополи Копенхаген и Хамбург.

Румот произведен во Фленсбург бил главно средство во трговијата со Западна Индија, од каде бил извезуван и во цела Европа. По Втората шлезвишка војна во 1864 година, суровиот шеќер не бил носен повеќе од Данска Западна Индија, туку од некогашната британска Јамајка. Од некогашните над 20 куќи со рум, кои ги имало во градот, денес постојат само куќата на Јохансен во Мариенштрасе.

Градот започнал во XVIII век да се шири и надвор градските бедеми. Се појавил градскиот дел Нојштат и со Хафермаркт и со поголемиот плоштад во близина на Св. Јоханис. Помеѓу 1460 и 1864 година, Фленсбург бил по Копенхаген второ најголемо пристаниште во Данска, а надвор од Кралството најголемо. Во 1848 година се случила Битката кај Бау од трговски причини кај фленсбуршкиот Нојштат. По Втората шлезвишка војна (1864) градот припаднал на Прусија и стандардниот германски јазик, кој бил присутен во градот особено од реформацијата, станал главен говор во секојдневниот живот на градот. Сепак, и денес постои бројно малцинство на Фленсбуржани кои припаѓаат на данската јазична група.

Лекарот Петер Хенингсен во 1875 година заедно со трговци основал морска бања и се обидел да го етаблира Фленсбуршкиот Фјорд. Од плановите останала само бањата на плажата Остзебад.

На 1 април 1889 година, Фленсбург станал слободен град во рамките на Покраината Шлезвиг-Фленсбург, но останал седиште на округот Фленсбург-Ланд.

Референдум во Шлезвиг

При референдумот во Шлезвиг во 1920 година, три четвртини од гласачите во Фленсбург гласале за останување во Германското Царство. Потоа, Фленсбург станал пограничен град.

Во 1920 година се случило народното изјаснување за разграничувањето во Шлезвиг (Јужен Јитланд). Во Северен Шлезвиг, 75% од населението се изјаснило за Данска, иако бројно население во јужните градови во оваа областа се изјасниле за Германија, но биле надгласани од другото население. Така, градовите Тондерн (со 76% гласови за Германија), Хојер (со 73% гласови за Германија), Тинглеф (со 64% гласови за Германија), Зондербург на истокот (со 55% гласови за Германија) и Апенраде на северот (со 54% гласови за Германија), како и јужните области на народното изјаснување, со околу 40-59%, делумно со изјаснување за Германија, отколку за Данска. Во другата половина, Јужен Шлезвиг заедно со Фленсбург гласале со големо мнозинство за останување во Германија. Надежта на данската страна, дена една или повеќе општини ќе се определат за другата страна, не се остварила. Само во три општини имало послабо данско мнозинство, на островите Зилт и Фер. Во Версајскиот договор биле одредени измените на гласачките зони и измените во гласањето, како големите делови на внатрешноста, особено на округот Фленсбург, Колундер Валд на Данска, а Фленсбург станал пограничен град.

Градот Фленсбург како благодарност од германската влада за прогерманското изјаснување добил повеќе објекти, со кои се развил самиот центар на градот, а градот станал средиште на данските Фленсбуржани.

Националсоцијализмот и Втората светска војна

Со преземањето на власта на националсоцијалистите во 1933 година, градската администрација во Фленсбург исто така се променила и за градоначалник бил поставен Вилхелм Зиферс, долгогодишен член на НСДАП. Овој бил сменет со Ернст Крахт по една внатрепартиска пресметка кон крајот на 1935 година, кој ги остранил Бизмарковите извори во 1937 година од идеолошки причини. Во времето на националсоцијализмот биле гонети луѓето со еврејско потекло. На 9 ноември 1938 година бил заземен дворецот Јегерслуст од полицијата и СС, каде скоро целото еврејско семејство Волф, кое таму живеело, било испратено во концентрациски логор и убиено). Денес постојат 23 камен-плочи низ улиците на Фленсбург од овие причини. Со наоружувањето, Фленсбург станал познат како поморски град и касарна.

За време на Втората светска војна, градот доживеал само делумна штета од 41 бомба која паднала врз него, вкупно 176 загинати и само 4,7% од целиот град бил уништен. На 19 мај 1943 година загинале 15 деца и 2 воспитувачки во една данска градинка. Во текот на 41. воздушен напад на Фленсбург биле целосно уништени околу 1000 станови. Од 1943 година, во градот се појавиле групи на отпор, каде член бил и Хани Матизен. Во 1944 година бил поставен кампот Фреслев, кој не се наоѓал далеку од границата со градот. На 30 ноември 1944 година бил погубен Фленсбуржанецот Јенс Јесен како дел од отпорот во Берлин-Плецезе.

Кратко по војната во Фленсбург се случила несреќа во еден магацин за муниција во Килсенг со бројни жртви.

Седиште на последната влада

Главна статија: Фленсбуршка влада

мај 1945 г. во дворот на полицијата во Нордерхофенден: во присуство на светскиот печат бил даден говор од Карл Дениц (средина, во униформа на адмирал), зад него Алфред Јодл и Алберт Шпер.

Во 1945 година, Фленсбург-Мирвик неколку недели било последното седиште на владата под водство на адмиралот Карл Дениц, кој таму ја префрлил по самоубиството на Адолф Хитлер на 30 април 1945 година и по освојувањето на Берлин. Оваа привремена влада се наоѓала на работ на поморската школа Мирвик, во спортската школа. Таму биле фатени и уапсени нејзините членови на 23 мај 1945 година од британските трупи.

Повоено време

Некогашната воена база Мирвик, денес современо пристаниште на новиот градски округ Зонвик. (сликано во 2015 г.)

По крајот на Втората светска војна, Фленсбург потпаднал под британската окупациска зона. Британската воена администрација отворила два логори за згрижување на раселените лица. Мнозинството од нив биле поранешните принудни работници од Полска, Украина, Балтикот и Југославија.

Во времето по војната пристигнале многу избркани Германци во градот, па така бројот на жители се искачил над 100.000 и Фленсбург неколку години бил голем град. Во овој период во Фленсбург постоела служба на германскиот Црвен крст. Како и во целиот Шлезвиг, и во Фленсбург по 1945 година се развило релативно силно проданско движење. Целта на многумина било припојување на градот кон Данска. Фленсбург неколку години по 1945 година имал градоначалник од данското малцинство.

По основањето на Сојузната Република Германија, во Фленсбург се сместиле воени единици. По германското повторно обединување бројот на војници повторно се искачил над 8000, бидејќи воените објекти биле обновени или преместени во источните сојузни покраини. Особено, големите поморски единици биле делени со пешадиските единици на Мекленбург-Западна Померанија. Денес, на местото на поранешните објекти на пристаништето на германската војска, се наоѓаат јахти и спортски бродови (марина Зонвик).

Голема улога до денес има германско-данската погранична трговија. Некои дански претпријатија како Данфос, чисто од даночни причини, се преселиле јужно од границата во Фленсбург и во неговите соседни општини.

Во 1970 година, округот Фленсбург-Ланд се проширил со општините на општинските заедници Меделби во округот Јужен Тондерн, а во 1974 година со округот Шлезвиг се здружиле во новиот округ Шлезвиг-Фленсбург, чие окружно седиште станал градот Шлезвиг. Со тоа, Фленсбург ја изгубил својата функција како окружен град, но самиот останал слободен град.

За време на снежното невреме во Северна Германија кон крајот на 1978 година, Фленсбург бил отсечен од светот. Дури и тешките моторни возила на германската војска не успеале да го исчистат автопатот А7, а железничкиот сообраќај кон Кил бил прекинат. Невремето било проследено и со плима, која ги поплавила улиците со вода од 1,6 метри над нормалната кота.

XXI век

Денес, Фленсбург е најголем град во делот Шлезвиг и средишто на германско-данската погранична област. Градот е универзитетско седиште и до денес зависи од морнарицата, пограничната трговија како и својата историја како град на румот. Поради лошата финансиска состојба, градот ја продала Колундската шума во 2006 година на приватно лице.

Припојувања

Првото припојување се случило во 1398 година, кога бил припоен Руде. Кон крајот и почетокот на XIX век, големи делови на источниот брег биле припоени, со што се зголемила површината на Фленсбург. Во 1970-тите години сите општини во близина на Аделби биле припоени, освен Таструп.

Припојувања

До средината на XIX век, градската област на Фленсбург имала површина од вкупно 2639 хектари (ha). Со тек на време, следниве општини биле припоени во градот Фленсбург:

Година	Места	Промена во ha
1398	Рудер
24 февруари 1874	Зидер- и Нордер-Ст. Јирген	36,58
1874	Фишерхоф	3,58
27 јули 1875	Дубург	10,5,58
1877	Холвеге	5,5,58
01 декември 1900	Јиргенсби	205,58
01 април 1909	Клис	19,58
01 април 1910	Енгелсби, Фрирлунд, Твет и Тветерхолц	1458,58
26 април 1916	Дел од Клисризеската шума (вкл. вода)	146,58
26 април 1970	Аделбилунд (општина Аделби)	132,58
01 ноември 1971	одземање на плажите од Васерслебен	147,58
1972	поместување на границата помеѓу Фленсбург и Харисле, до движењето на западната тангента
24 март 1974	Зиндеруп и Таруп (општина Аделби)	494,58
1975	еден дел од Мајервик на општината Гликсбург
2007	преземање на земја од општина Таструп

Население

Со почетотокот на индустријализацијата во XIX век, Фленсбург доживеал силен пораст на населението. Во 1835 година, во градот живееле околу 12.000 жители, додека во 1900 година овој број достигнал скоро 50.000. Во 1945 година, градот Фленсбург ја поминал границата од 100.000 жители, со што станал голем град. Во 1949 година, бројот на жители го достигнал својот историски врв со 108.585 жители (заедно со бегалците). Во 1952 година опаднал повторно бројот под 100.000 и оттогаш е во постојан пад.

На 31 декември 2012 година, бројот на жители според Статистичката служба на Хамбург и Шлезвиг-Холштајн изнесувал 83.462 жители. Според пописот од 2011 година на Европската Унија, чии резултати биле објавени во 2013 година, биле избројани 82.258 жители, додека регистарот за пријавување на градот во истото време изброил 88.807 жители — разлика од околу 6.500 лица. Додека Фленсбург за тоа мора да издвојува секоја година 3,5 милиони евра, градот во април 2015 година најавил, дека по поднесување на приговор против резултатите на Сојузната статистичка служба била поднесена и тужба.

Од околу 90.000 жители (состојба 2014) — Статистичката служба на градот Фленсбург објавила дека до крајот на јуни 2015 година имал 91.499 жители — Данците со состојбата од 31 декември 2013 година (со 2.305 лица) го сочинуваат најголемиот дел од странското население, следени од Турците (861), Полјаците (737), Грците (255), Русите (250), Ирачаните (155), Босанците (136) и Хрватите (136), Романците (112), Бугарите (111), Авганистанците (108), Италијанците (105), Косоварите (103) и Иранците (101). Најголемиот дел од 7.565 странци доаѓаат од Европа (вкупно 6.108; состојба 31 декември 2013 г.) и живеат во Нордштат (вкупно 1.748; состојба 2014).

Во пошироката област на Фленсбург живеат околу 108.000 жители (состојба крај на 2012 г.). Близу Фленсбург се наоѓа површина од 170,28 км² на општините Харисле (11.000 жители), Хандевит (10.800 жит.), Таструп (близу 400 жит.) и Вес (2200 жит.). Тоа претставува густина на населеност од 634,2 жит./км².

Јазици

Од 2008 година патоказите низ градот се двојазични, покрај германските називи присутни се и данските.

Бидејќи во повеќејазичниот Фленсбург се зборувале различни јазици и дијалекти уште од средниот век, јазичната промена е подрастична отколку во другите делови на областа Шлезвиг. Во текот на XIV век, јужнојитландскиот бил главен јазик, додека во текот на XV век, него го заменил долногерманскиот. Подоцна под влијание на реформацијата, во Фленсбург како стандарден јазик се јавува стандардниот германски јазик.

До денес се забележува дека главно говорениот германски јазик главно се зборува со изразен долногермански акцент, особено во мелодијата и висината на тонот.

Поголема вредност од долногерманскиот јазик поседува данскиот јазик и не само кај данското малцинство. Данскиот јазик е дел од наставната програма во сите германски училишта каде се изучува по англискиот јазик како втор (или трет) странски јазик, додека во училиштата (и градинките) кои ги води Данскиот училиштен сојуз за Јужен Шлезвиг е наставен јазик. Германскиот јазик повлијаел да се предава стандардниот дански јазик, па така покрај стандардниот дијалект јужнојитландски, другите дијалекти се скоро изумрени, како ангелскиот дански јазик.

Од Фризите населени од Северна Фризија, денес уште малкумина си го говорат својот севернофризиски јазик. Потеклото во фленсбуршката област на нашироко раширениот поздрав Moin Moin се претпоставува дека е во долногерманскиот и во источнофризиските јазици.

Една особеност, еден јазичен феномен е фленсбуршкиот пету, кој поврзува елементи од стандардниот германски јазик, долногерманскиот јазик, стандардниот дански јазик и јужнојитландскиот јазик.

Религии

Од припојувањето на Таруп, црквата „Св. Јован“ во Аделби од XI век е најстара црква во Фленсбург. (2007)

Христијанство и цркви

Евангелистичко-лутерански цркви

Фленсбург и околината на градот биле традиционален дел на Фленсбуршката епископија, основана во 948 година. Во 1526 година, со првиот лутерански предикт во црквата „Св. Никола“ се вовела реформацијата. Во 1540 година се создала во војводствата Евангелистичко-лутеранската црква на Шлезвиг-Холштајн, која во 1977 година се споила со црквите во Либек и Хамбург во Северноелпска црква, а во 2012 година во Северна црква.

Градот се наоѓа во областа Шлезвиг-Холштајн со епископско седиште во Шлезвиг и во црковниот округ Шлезвиг-Фленсбург со седиште исто така во Шлезвиг. Црковниот округ бил создаден на 1 мај 2009 година со спојување на претходните црковни окрузи Фленсбург, Шлезвиг и Ангелн. Нему му припаѓаат 24 црковни општини во рамките на бискупијата Фленсбург, која опфаќа од Фленсбург преку Шафлунд до Егебек. Трите главни цркви во Стариот град (Св. Никола, Св. Богородица и Св. Јован) припаѓаат на Северната црква.

Заедно со германската црква во 1920 година била создадена Данската црква во Јужен Шлезвиг, која се занимавала со црковна работа во рамките на данското малцинство. Нејзина главна црква е црквата „Св. Дух“ во Стариот град. Кон нив се вбројува и една мала општина на Независната евангелистичко-лутеранската црква.

• Евангелистичко-лутерански цркви
• 
  Црква „Св. Никола“ на Јужниот плоштад (сликано 2013 г.)
• 
  Црква „Св. Богородица“ (сликано 2015 г.)
• 
  Црквата „Св. Јован“ е најстарата од главните цркви во Фленсбург (сликано 2013 г.)
• 
  Црквата „Св. Јирген“ во Јиргенсби (2015 г.)
• 
  Св. Петар во Бауерландштрасе (2012 г.)
• 
  Св. Михаил во градскиот дел Фризишер Берг (2012 г.)
• 
  Црква Христос од 1958 година во Мирвик (2011)
• 
  Црква „Св. Дух“ од 1386 година (сликано 2011 г.)
• 
  Ансгар Кирке

Римокатолички цркви

Црква „Св. Богородица од 1899 година на католичката црковна општина (сликана 2015 г.)

Во XIX век повторно се населиле католици во градот. Во 1899 година била изградена католичката парохиска црква „Св. Богородица“ во центарот на градот. Бидејќи Бискупијата Шлезвиг од реформацијата повеќе не постоела, католичките општини на Фленсбург припаѓале на Апостолскиот Викаријат на Северна Германија. Во 1930 година, областа на Шлезвиг-Холштајн била припоена на Оснабричката епископија. Од северните области на оваа бискупија во 1993 година била создадена новата Хамбуршката архиепископија. Во рамките на Хамбуршката архиепископија припаѓаат петте парохиски општини „Св. Богородица (во центарот на градот), „Св. Ансгар“ (во Мирвик), како и „Св. Ана“ (во предградието Харисле), „Св. Лаврентиј“ (во Гликсбург) и „Св. Мартин“ (во Тарп).

Евангелистички слободни цркви

Покрај гореспоменатите цркви во фленсбуршките општини постојат и евангелистички слободни цркви. Овие се баптисти, методисти, адвентисти од седмиот ден, слободната христијанска општина на Фленсбург и архе-евангелистичко слободна црква во Фленсбург-Вајхе.

Други цркви

Други цркви кои се сретнуваат во Фленсбург: од 1899 година Новоапостолска црква со две општини, Христијанската заедница, Прахристијанска општина, Црквата на Исус Христос и Јеховини сведоци со две општини.

Секуларен институт на светата Ангела Меричи

Во Фрирлунд постои Секуларен институт на светата Ангела Меричи, едно од малкуте места во Германија, дел од Урсулинките, кој е заснован на основите на светата Ангела Меричи (1474–1540).

Јудаизам

Во 1933 година живееле 39 Евреи во Фленсбург. Со доаѓањето на националсоцијализмот се влошиле животните услови и симпатијата кон дотогаш интегрираните граѓани — градот важел за „типичен пример во Германија“, што може да донесе антисемитизмот. Некои се иселиле во Палестина. Од 1999 година повторно постои мала еврејска општина со над 50 членови, кои најголем дел дошле во Фленсбург по падот на Советскиот Сојуз во 1990-тите години. Нивниот општински центар се наоѓа во улицата Тосбиј.

Ислам

Во Фленсбург постојат три муслимански општини, кои се врзани со една џамија. Од 2009 година муслиманите од над 20 земји може да ја посетуваат новоотворената џамија „Масјид ас-Суна“, во која се наоѓа и исламски културен центар, верска настава на германски и арапски јазик и библиотека. Општинскиот центар нуди помош на мигрантите за разни прашања и курсеви по германски јазик. Други џамии се Фленсбург Ками на здружението Интеграција и образование во Фленсбург (со седиште во Келн) и Фатих Ками на здружението ДИТИБ - Турско-исламската унија за религија, исто така со седиште во Келн.

Будизам

Во Фленсбург се наоѓа и будистички центар по линијата Карма-Кагју.

Хиндуизам

Со хиндуизмот се поврзува фестивалот „Холи“, фестивалот на боите, кој секоја година се одржува во кампусот на Фленсбуршкиот универзитет како поздравување на летото. По Ганеша, најомилениот обллик на светост во хиндуизмот, е наречена една продавница.

Политика

Управување

На чело на градот Фленсбург со векови стоел Совет, со двајца градоначалници, по еден за Северниот град (Св. Богородица) и еден за Јужниот град (Св. Никола и Св. Јован). Членовите на Советите и градоначалниците биле самите одредувани. Ако си одел член на советот, се бирал наследник од преостанатите членови на Советот, каде секоја од обете градски половини имала исто членови во Советот. Членовите на Советот ја носеле титулата „сенатор“.

Советот постоел во Фленсбург до 1742 година; потоа „градоначалникот на Северот“ бил признаен како „управувачки градоначалник“ од земјопоседниците и од данскиот крал. Од титулата „управувачки градоначалник“ подоцна се појавила „прв градоначалник“. „Вториот градоначалник“ ја носил титулата само „градоначалник“. По преминот на градот во Прусија, градоначалникот од 1870 година бил избиран од страна на граѓаните, додека „Првиот градоначалник“ ја добил титулата „градоначалник“ (Oberbürgermeister). За време на националсоцијализмот, градската управа била под директно водство на НСДАП.

Фленсбуршкото Градско собрание (2013 г.)

По Втората светска војна, за време на британската администрација постоела двостепена административна управа. На чело на градот стоел претседачот на Советот и магистрантот избран од советот. Покрај тоа имало предводник на администрацијата. Во 1950 година стапила на сила новата територијална поделба. Потоа била воведена (повторно) титулата „градоначалник“, која го заменила предводникот на администрацијата. Потоа бил избиран од страна на Советот. Претседачот на Советот ја добил титулата „градски претседател“. Бил избиран исто така од Советот по секои општински избори. Од 1999 година, градоначалникот исто така е директно избиран од страна на граѓаните.

Градоначалник

Првиот директно избран градоначалник Херман Штел (CDU) починал на 4 мај 2004 година, откако доживеал удар два дена пред финалето во Германскиот куп. За негов наследник на 14 ноември 2004 година со 59% од гласовите бил избран независниот кандидат Клаус Чојшнер, предложен од страна на CDU.

Во октомври 2010 година бил избран нов градоначалник во Фленсбург. На изборите на 31 октомври 2010 година имало вкупно девет кандидати. Од нив во вториот круг се нашле Елфи Хеш (со 25,1%, CDU/Зелени) и Зимон Фабер (19,4 %, SSW). На 21 ноември 2014 година победил Фабер со 54,8% од гласовите пред Хеш (45,2%).

Совет

Советот е општинско собрание на градот Фленсбург. За местата гласаат граѓаните на секои пет години. Последните избори се одржале на 26 мај 2013 година.

Градско собрание

Старото Градско собрание на градот се наоѓало на поранешниот плоштад Тинг во близина на денешниот Градски театар. Подоцна, како привремено Градско собрание бил користен Регирунгсхоф на Холм. Денес, двете градби повеќе не постојат. Во 1964 година следело преселувањето на градската администрација во новото Градско собрание, сива бетонска градба од 17 ката, која била обновена во 1990-тите години со околу 50 милиони марки. Во непосредно соседство на Градското собрание се наоѓа матичната служба.

Грб

Двата шлезвишки лава го претставуваат симболот на поранешното Војводство Шлезвиг. Копривата стои за Холштајн и била првпат употребена од страна на шауенбуршките грофови на Шлезвиг во XV век, која за време на царот била повторно дел од грбот. Кулата ги претставува старите градски права на Фленсбург и на поранешната тврдина, од која веројатно градот го добил своето име. Брановите ја означуваат положбата на Фленсбуршкиот Фјорд.

Најстарото поставување на грб на Фленсбур потекнува од средината на XIV век. Со тек на време се отстранувале одредени делови. Правото за веење на грбот било донесен од страна на кралот Вилхелм II од Прусија во 1901 година и во некој преработен облик на 19 јануари 1937 година од претседателот на Покраината Шлезвиг-Холштајн. Овој денешен облик повторно се враќа на потеклото на грбот. Логото на Фленсбуршката пиварница, кое се наоѓа на пивските амбалажи на „Фленс“, поседува одредени елементи на фленсбуршкиот грб.

Знаме на градот Фленсбург

Химна

Покрај овие симболи постои исто така и Фленсбуршка песна. Песната била напишана во 1909 година од учителката Ида Марквардсен (1868–1941), која предавала во училиштето Августа-Викторија. Во 1993 година, текстот на песната бил подновен.

Општинска заедница

Од 1 јануари 2008 година, Фленсбург се наоѓа во рамките на една општинска заедница, вршејќи ги административните работи на Гликсбург.

Збратимени градови

Споменик за збратимените градови во паркот Карлајл:
* Карлајл од 1961 г.
* Нојбранденбург од 1987 г.
* Слупск од 1988 г.

Во периодот 1954-1956 година, Фленсбург бил партнерски град на Свинеминде. Партнерскиот статус не се засновал на врските со полската градска управа, туку на врските со избрканите германски граѓани на градот Свинеминде. Подоцна, граѓаните на Свинеминде се населиле во Фленсбург. Во 1965 година, граѓаните на Свинеминде ја одбележиле 200-годишнината од постоењето на градот. На 3 јуни 1765 година, Фридрих Велики му ги доделил градските права на Свинеминде.

Фленсбург одржува врски со Карлајл во Англија (од 1961 г.), со Нојбранденбург во Мекленбург-Западна Померанија (од 1987 г.) и со Слупск во Полска (од 1988 г.). Карлајл, Фленсбург и Слупск имаат и тројно партнерство. По англискиот град бил именуван парк во близина на железничката станица. Во мај 2014 година, во Фрирлунд, бил именуван парк во чест на полскиот град Слупск, иако била направена грешка при именувањето.

Со истоименуваниот мал град Фленсбург во американската сојузна држава Минесота, градот не одржува никакви официјални врски.

Дански генерален конзулат

Данска, покрај амбасадата во Берлин, еден конзулат во Минхен и дванаесет други почесни конзуларни претставништа во Германија, има и генерален конзулат во Фленсбург. Речиси еден месец по референдумот во Шлезвиг во јули 1920 година отворила биро за пасоши и визи.

Култура и знаменитости

Театар

Градскиот театар отворен во 1894 година е главно средиште на покраинскиот театар и симфонискиот оркестар на Шлезвиг-Холштајн (2009 г.).

„Портикус“ (Porticus) од 1740 година, најстарата крчма на градот, со малиот театар „Орфеј“ во поткровјето

Претходно

Претходник на театарскиот живот во Фленсбург биле — скитниците како улични уметници и куклен претстави — во играта на страста во црквата „Св. Богородица“ во 1450 година и од 1560 година претстави на евангелистичкото латинско училиште, денес Старата гимназија, која понекогаш додава латински делови во училишната комедија на германски јазик. Од 1732 година, магистратот доделил концесии на театарски групи, чии претстави до 1795 година се одржувале во првата сала на Старото Градско собрание (1445–1883).

Во Ратхаусхоф на местото на денешниот Градски театар, на 17 септември 1795 година се отворила првата театарска зграда во Фленсбург (Schauspielhaus), каде на почетокот свои претстави имале само претстави од дворот на замокот Готорф. Од средината на XIX век настанале уште два други театри, чии претстави се одигрувале исклучиво лете и чии имиња биле претстава на Тиволи од Копенхаген: првиот, стариот „Тиволи“ се наоѓал во една двокатна станбена зграда со отворена бина; вториот „Нов Тиволи“, имал бина во еден од омилените локални на Фленсбуржани. До 1906 година, кога пожар ја уништила Халата, во нејзе исто така се одржувале театарски претстави и големи концерти.

Претходно, во 1883 година, се одлучил градот за нацртот на театарот, кој единаесет години подоцна бил изграден на истото место на Градскиот театар. Неговиот прв управник, Емил Фрицше, го отворил на 23 септември 1894 година.

Денес

Фленсбуршката театарска сцена игра ја одразува јазичната и културна изобилност на градот и постојат околу половина дузина театри со постојани претстави, сите сместени во историски градби во центарот на градот. Бината на Градскиот театар во Ратхаусштрасе е една од водечките места на покраинскиот театар и симфониски оркеста на Шлезвиг-Холштајн, отворен во 1974 година, најголемата покраинска бина во Германија, чии претстави се посветени на операта, театарот и балетот. Театарот на долногермански јазик настапувал во 1920-тите години на долногерманската бина во Фленсбург, која од 1982 година посетува студио со околу 100 седишта.

Слободните професионални театри во програмата се појавуваат од 1980-тите години, како што е Пилкентафел (Theaterwerkstatt Pilkentafel), кој постои од 1998 година во Јиргенсби. Во блиското соседство се наоѓа Театарското училиште на Фленсбург, во чија зграда, театарот Паласт често изведува претстави. Театарски претстави, кабареа, концерти и читања се дел од репертоарот на театарот „Орфеј“, кој постои од 1992 година и со 60 седишта е еден од најмалите театри во Германија. Сместен е во една стара фахверк куќа над најстарата крчма во Фленсбург, „Портикус“ (Porticus) од 1740 година. Недалеку оттаму, се наоѓа Дет лиле Театер (Hjemmet), аматерски театар на дански јазик и институција од 1966 година, во чии простории има 80 седишта. Еден друг мал театар со околу 60 седишта е куклениот театар „Кримелмокел“ (Krimmelmokel Puppentheater), кој е дел од Германската куќа и главно е наменет за деца од претшколска и улилишна возраст.

Театар без свои постојани претстави е „Руско-германската сцена“, „ИмПроГрам“, импровизирачки театар, и од 1996 година групата „Брошман & Финке“ (Broschmann & Finke Theater-Compagnie).

Кино

Салата за приредби од 1930 година: Германската куќа со киното „51 скала“, место на одржување на фленсбуршките денови на краткиот филм и на куклениот театар „Кримелмокел“

Над најголемото кино во градот, UCI Kinowelt на Централната автобуска станица, се наоѓа хотелот Фленсбург Сити од групацијата Ибис (2013 г.)

Историја

Во 1896 година започнала историјата на киното во Фленсбург, откако бил донесен кинетоскоп. Првите кратки филмови биле прикажани уште истата година на различни места низ градот.

На 8 септември 1906 година било отворено првото кино во градот, „Косморама“ со 123 седишта. Следеле бројни други отворања на кина, меѓу кои биле она во театарот Паласт со 230 места и Лихтшпилхаузес Опера, првото новоизградена кино, кое подоцна било познато како „Германија“ и „Централ Тонфилмтеатер“. По Првата светска војна биле отворени „Еденс“ (подоцна „Корзо“), „Колосеум“ (со околу 1000 места било најголемото кино во градот), „Глорија“ и „Шауенбург“ (подоцна „Капитол“).

На 4 март 1930 година бил прикажан првиот филм со звук во киното „Глорија-Паласт“. Во времето на Третиот Рајх биле прикажувани главно забавни филмови, пред сè во Колосеум. По Втората светска војна имало многу кинопосетители.

Денес

Денес, во Фленсбург останале само две кина. Отвореното програмско кино „51 скала“ (51 Stufen) во старата музичка сала на Германската куќа прикажува филмови надвор од редовните, има 120 места и воедно е седиште на фленсбуршките денови на краткиот филм. Името на киното се однесува на искачувањето на скалите до вториот кат и е поттикнато од претходниот класик на Алфред Хичкок, 39 скали од 1935 година.

Од 2000 година постои мултиплекс-кино на Централната автобуска станица, кое било дел од ланецот на кина Кинополис. Од 2004 година, киното е дел од ланецот Киноплекс и го земало името на новиот ланец. По уште едно преземање од UCI Kinowelt, името се променило уште еднаш. Кино поседува скоро 2000 места во осум сали и е најголемо во градот.

Фленсбург како филмски град

Полициската серија Da kommt Kalle во куќата на весникот Flensborg Avis (2011 г.)

Во Фленсбург се снимала телевизиската серија Der Landarzt во периодот 1986-2012. Исто така, уште една серија од телевизијата ZDF, Da kommt Kalle (од 2006 г.) била снимана главно во Фленсбург. Освен нив биле снимани и делови на комичниот филм Werner – Beinhart! од 1990 година во Фленсбург.

Во 2004 година режисерот Тил Францен, роден во Фленсбург, го снимал својот прв филм Сината граница (Германија 2004/2005) во Фленсбург и во соседниот регион Јужна Данска. Отприлика во истиот период снимал документарен филм за Фленсбург, Минесота, во истоимениот град во Минесота.

Во кримикомедијата на ZDF Das geheime Leben meiner Freundin (Германија 2004/2005), главните улоги ги играле Мариеле Милович и Јирген Фогел. За филмувањето на книгата Die Sonnenuhr oder das geheime Leben meiner Freundin Roos од Мартен ’т Харт бил избрана плажа во Гликсбург, Стариот град на Фленсбург и поморската школа во Мирвик.

Архиви и библиотеки

Шуфити (Shoefiti) пред данската Централна библиотека

Фленсбург е седиште на повеќе библиотеки и архиви: Градскиот архив на Фленсбург, кој се наоѓа во приземјето на Градското собрание од 1964 година, поседува бројни збирки од историјата на Фленсбург. Градската библиотека на Фленсбург во најгорниот кат на трговскиот центар Flensburg Galerie поседува над 120.000 дела. Со помошта на Заедната и меѓусебната библиотека (порано Централна библиотека на покраината во Фленсбург) во улицата Вајц можат да се позајмуваат книги и од други библиотеки.

За заинтересираните читатели од данското малцинство постои данската Централната библиотека за Јужен Шлезвиг во улицата Нордер. Таму се наоѓа „Шлезвишката збирка“ (герм. Schleswigsche Sammlung; дан. Den Slesvigske Samling), литература за историјата на Северен и Јужен Шлезвиг на германски, дански, долногермански, севернофризиски, јужнојитландски и пету. Посебна библиотека имаат студентите на Фленсбуршкиот универзитет, кои за студиски цели можат да позајмат научна литература во Централната универзитетска библиотека Фленсбург. Околу 60.000 дела се сместени во библиотеката на Поморската школа Мирвик.

Музеи и историско пристаните

Музејска планина

Музејска планина Фленсбург

Одлучувачка улога за туризмот на градот на фленсбуршката музејска сцена постојат два изложбени комплекси. Првиот комплекс е западно од Стариот град во блиската Музејска планина (Museumsberg). Изложбите од 1876 година на тогашниот основан градски музеј се сместени во две градби со шлезвишката уметничка и културна историја од средниот век до денес. Спектарот се движи од рурални соби преку изработки во југендстил и уметнички дела на Емил Нолде и Ерих Хекел.

Во приземјето на куќата „Хајнрих Зауерман“ од 2001 година се наоѓа природонаучниот музеј, во кој е прикажан животинскиот и растителниот свет на северниот дел на Шлезвиг-Холштајн. Во блискиот парк Кристијансен се наоѓа „куќа од леденото време“, сместена во една поранешна градба од 1920 година, која претставува збирка на земјата. Кон музејот припаѓа и Старите гробишта, на кои се подигнати Фленсбуршките лавови од 1862 година, кои потсетуваат на меѓусебните разместување на Германците и Данците.

Историско пристаниште

На старото Фленсбуршко пристаниште е закотвен парниот брод „Александрија“, поморски експонат на Фленсбург; во позадина е црквата „Св. Јирген“ и четвртот на капитените во Јиргенсби (јануари 2015 г.)

Втор комплекс и значајно туристичко одредиште е историското пристаниште на западната страна на фјордот на Фленсбуршкото пристаниште, на кое се одржуваат разни манифестации и привлекува многу посетители, особено лете. Во 1984 година тука бил отворен бродскиот музеј, сместен во една поранешна царинарница, кој како музејската планина се наоѓа во градски раце и во 2012 година бил повторно отворен во нова градба, по двегодишна градба. Оттогаш, исто така, и поранешната царинарница е дел од бродскиот музеј. Во подрумот се наоѓа музеј посветен на румот, во која се прикажува илјадагодишната историја на фленсбуршката трговија со румот, вклучувајќи ја и трговијата со робови. До отворањето на производствениот музеј Браш Рум во 2014 година во Роте Штрасе претставувал единствен музеј за рум во Германија.

Во соработка со музејското пристаниште на Фленсбург, од 1979 година постојат бројни историски едрилици сместени на пристаништето една до друга. Постојан гостин е тукашниот брод Дагмар Аен, изграден во 1931 година. На крајот се наоѓа новоградба од 1991 година, која потсетува на фленсбуршкиот пристаништен кран, кој постоел од 1726 до 1889 година. На другата страна се наоѓа музејското бродоградилиште, кое од 2001 година ја прикажува бродоградбата во минатото. Малку појужно се наоѓа парниот брод „Александрија“ од 1908 година. Последниот пловен патнички парен брод важи за поморска знаменитост на Фленсбург.

Рибарски музеј

Рибарскиот музеј на источниот брег (2013 г.)

Туристички обележани се знаменитостите на историското пристаниште преку измислениот фленсбуршки капитенски пат, културна прошетка, на која се додадени други знаменитости во центарот на градот. Точка на патот е старото рибарско пристаниште на источниот брег, на кој се наоѓа мал рибарски музеј, од кое во неговите најдобри времиња прехранувало 150 семејства. Било основано на иницијатива од рибарското здружение основано во 1872 година, во кое денес членуваат 80 рибари (состојба 2012 г.). Музејот се простира на површина од 50 м² и поседува еден аквариум од 1500 литри, во кој се дава претстава за фауната и флората на Балтичкото Море.

Други објекти

Феномента близу Северната порта

Во современи услови постои „Феномента“, научен центар на Фленсбуршкиот универзитет, во кој се проучува природата и технологијата од средината на 1990-тите години. Спорното проширување од неговото отворање во 2008 година претставува силен контраст со блиската Северна порта.

Посеверно од него се наоѓа колиба на заштитената ветерница Бермиле од 1792 година. Последната од околу триесетина ветерници во градот ги отвора повеќепати годишно своите врати за посетителите.

Во градскиот дел Мирвик постои еднаш неделно пристап до збирката за илјадагодишната поморска историја. Се наоѓа во просториите на Поморската школа во Мирвик, која по правило е забранета за цивилите.

• 
  Бродскиот музеј спротив музејското пристаните (2007 г.)
• 
  Хала за градба на бродови на музејското бродоградилиште (2006 г.)
• 
  Обновениот пристаништен кран од 1991 година во музејското пристаниште во Фленсбург (2007 г.)
• 
  Куќа од леденото доба во паркот Кристијансен (2012 г.)

Градби

Северната порта, изградена на крајот на XVI век, остаток на фленсбуршките бедеми, се смета за знаменитост на градот (2006 г.)

Портата Компањи од 1602 година е една од најстарите градби во градот (2007 г.)

Стар град

Фленсбург располага со добро зачуван Стар град со бројни знаменитости од неколку векови. Карактеристична е положбата паралелна со водата. Три од четирите четврти на Стариот град се протегаат долж насоката север-југ кон фјордот. Градежниот бум во царското време довело до делумна надградба на Стариот град и донел значајно проширување на градот. Во Втората светска војна останал скоро неуништен, поставувајќи градежна политика во Фленсбург како и во другите места во повоениот период, каде што биле изгубени старите градби и биле градени нови во преголеми димензии. Ова било попречено од недостигот на пари. Бројни стари градби биле срушени и биле изградени новоградби. Дури кон крајот на 1970-тите години овој тренд прекинал. Подоцна, биле подигнати значајни стари градби или биле изградени современи градби во историски стил. И покрај големата штета во Фленсбург постаи добро зачуван Стар град. По крајот на Првата светска војна, на рабовите на Стариот град се изградиле голем број училишни градби, од кои Старата гимназија е најстара. Нејзината градба и градбата на другите училишта и денес преовладуваат во панорамата на фленсбуршкото внатрешно пристаниште.

Зачувани градби

• Црква „Св. Јован“ (Johanniskirche) — најстара црква во градското јадро, XII век
• Црква „Св. Богородица“ (Marienkirche) — доцноготска, преобразена во барок, кула од 1885 година, вредни украси
• Црква „Св. Никола“ (Nikolaikirche) — готска главна црква со познати оргули од Хајнрих Рингеринк
• Црква „Св. Дух“ (Heiliggeistkirche) — поранешна капела на болницата на Светиот Дух
• Францискански манастир — основан во 1263 година со историски градби
• Северната порта — знаменитост на градот
• Порта Компањи — изградена 1602 година
• Стара фленсбуршка куќа или Екенер куќа — родна куќа на браќата Хуго и Александер Екенер
• Фленсбуршка куќа — поранешно сиропиталиште, денес дански културен центар
• Бројни трговски куќи долж старата главна улица Холм
• Гноменкелер — историска гостилница во Холм, важи за архитектонски бисер од XVI век
• Јужниот плоштад со најстарата куќа во градот
• Северниот плоштад
• Роте Штрасе (Rote Straße)
• Јиргенштрасе со капитенскиот четврт, претходно предградие на градот
• Олуг-Замсон-Ганг — сокак со мали куќи, историскиот „црвен четврт“ на Фленсбург
• Маргаретенхоф — станбен комплекс од XVII век или порано, кој бил проширен во XIX век
• Шифбрике (Schiffbrücke) — стара улица во Фленсбуршкото пристаниште
• Градски ѕид — остатоци од градскиот бедем кои можат да се видат кај црквата „Св. Никола“ и Францисканскиот манастир
• Бергмиле (Bergmühle; од 1792 г.) и Виндмиле (Windmühle; од 1808 г.) — двете последни ветерници во градот
• Бургхоф (Burghof) — станбен комплекс со дворски карактер
• Германска куќа (Deutsches Haus) — сала во центарот на градот од архитекторт Паул Циглер
• Главната железничка станица — завршена во 1929 година
• Градското собрание — 16 катна градба од 1964 година, обновена во 1997 година
• Водокула Фленсбург-Мирвик — од 1961 година

• Зачувани градби
• 
  Црква Св. Никола
• 
  Најстарата градба во Фленсбург од 1490 година на Јужниот плоштад
• 
  Северниот плоштад
• 
  Нептунските изводи на Северниот плоштад
• 
  Манастирот на Светиот Дух кај поранешниот Францискански манастир
• 
  Роте Штрасе
• 
  Старата пошта
• 
  Граѓанска куќа
• 
  Бургхоф
• 
  Олуф-Замзон-Ганг
• 
  Фленсбуршка куќа
• 
  Западноиндиски склад
• 
  Валценмиле Фленсбург
• 
  Црквата „Св. Петар“ и Бергмиле
• 
  Маргаретенхоф
• 
  Водокула Мирвик од 1961 година во народниот парк

Загрозени градби

Кула „Цомбек“ од 1942 година (2014 г.)

Следниве градби се загрозени, им се направени големи промени и не се сметаат повеќе за историски:

• Фленсбуршката пристанишна железница од 1854 година — најстарата зачувана (моментално) железница во Германија, поставена на постоечката железница околу градските бедеми
• Царски двор (Kaysers Hof) — со околните стари пристанишни куќи и царските штали. Во тек се градежни работи до 2016 година во дворот на поранешната дискотека Rockpalast Speicher
• Ветерница Св. Јован — една од двете зачувани ветерници во Фленсбург. Единствената ветерница во Фленсбург на источната страна, која се наоѓала во областа Ангелн.
• Кули Цомбек — иако северната кула во Тролзевег е сè уште културен споменик, јужната кула во Штајнштрасе важи како загрозена.
• Поморска клиника во Мирвик — заедно со градбите од поморската школа и водокулата Мирвик во годините 1906 до 1910 година.

Загубени градби

Дубург, стара тврдина од XV век, од која произлегло името на градскиот округ Дубург. (Баварски епитаф од 1591 г.)

• Дубург — градска тврдина од XV век
• Едебе — тврдина од средниот век, од која денес постојат само руини
• Црква Гертруда — црква на Рамсхарде, срушена по реформацијата, а нејзините гробишта биле зачувани до 1822 година
• Болница „Св. Јирген“ — срушена по реформацијата, денес таму се наоѓа црквата „Св. Јирген“
• Касарни Дубург — првите касарни во градот од 1872/76 до 1987/95
• Старото Градско собрание — изградено во XV век на Тингплац, срушено во 1833 година
• Владејачка палата — политички центар на шлезвишките војводи во периодот 1851–1864; од 1882 година била привремено Градско собрание, а од 1964 година е изграден нов трговски центар на нејзино место
• Ветерница Бакен или Ветерница „Св. Павле“ — сместена во јужниот дел на градот, Зидштат. Претставува ветерница за нафта, од холандски тип и била срушена во 1942 година при сојузничките напади.
• Амбарот на Маргаретенхоф во улицата Јоханис 78, уништен во 1945 година во бомбардирањата
• Маргаретенбург — раскошна вила на винскиот трговец Јенс Штадсхолт од 1873 година. По големиот пожар во 1984 година била срушена.
• голем дел од градските бедеми
• Изворите на Бизмарк
• Водокула во Вајхе — поранешна знаменитост на градскиот дел
• Англиска железничка станица — пруска железничка станица
• „Блајштифт“ — 216. висок предавател, кој постоел од 1957 до 1990 во Јиргенсби

Значајни споменици

Фленсбуршките лавови на Старите гробишта се симбол на германско-данските војни

Поставувањето на т.н. споменици на дезертери (2014 г.)

Најстариот споменик е могила, која потсетува на борба помеѓу црковната парохија Св. Никола и црковната парохија Св. Марија. За паднатите во Битката кај Бау од 1848 година е поставен обелик во Нојштат и споменик во Бергмиле.

Најпознат споменик во градот се Фленсбуршките лавови на Старите гробишта. Споменикот бил откриен во 1862 година, во 1867 година бил пренесен во Берлин, од 1945 до 2011 година стоел во Копенхаген и од септември 2011 година повторно е поставен во Фленсбург на Старите гробишта.

Во 1903 година, Хелмут Шифелкамп во чест на Ото фон Бизмарк на Јужниот плоштад поставил негов споменик во облик на Бизмарковата фонтана. Фонтаната била отстранети поради идеолошки причини во времето на националсоцијализмот. Исто така, во 1903 година бил поставен споменикот на Врангел на скулптурот Адолф Брит во Градскиот парк и споменикот „Блихер“ посветен на експлозијата на истоимениот брод во 1907 година. Паднатите на поранешната општина Тветер Холц во Првата светска војна имале споменик од 1920 година во облик на двеметарска пирамида и со написи на 15. жртви.

Особено значаен споменик бил и за фленсбуршките загинати во Германско-француската војна од 1870 до 1871 година на плоштадот Кристијан Фридрих Фогт. Обелискот со полетан орел на врвот содржел националпатриотски написи, кои во повеќе наврати од непознати лица — последен пат во јануари 2015 година — се вандализирани. Слична судбина имал и споменикот „На стража“ за паднатите војници од региментата „Кралицата“ во Првата светска војна поставен на Бургплац од 1926 до 1874 година.

Помеѓу 2003 и 2013 година се поставени вкупни 23 „Штолперштајне“, повеќето во центарот на градот. На жртвите од националсоцијалистичкиот период потсетува и спомен-плочата од 1969 година поставена во паркот Карлајл, како и споменик, висок 2,35 метри, на раскрсницата кај Централната автобуска станица, поставен од скулптурот Клеменс М. Штругала и откриен од министерката за правда, култура и Европа на Шлезвиг-Холштајн Анке Шпорендонк на 1 септември 2013 година. Во јануари истата година, Шпорендонк учествувале и во празничното поставување на спомениците на дезертерите.

Паркови, зелени површини и плажи

Вкупни 197 хектари во Фленсбург се прогласени за рекреативни површини, што претставува 3,5% од вкупна површина на градот, од нив 129 хектари (2,3%) зелени површини (состојба 2011 г.).

Паркови

Покрај Хузум, паркот „Лутер“ во пролет е најгустата површина со качунки во околината. (март 2015 г.)

Најголем парк со 75 хектари е Фолкспарк („Народен парк“), кој бил отворен во 1925 година во источниот дел на фјордот. Други паркови, покрај другите, се: Кристијансенпарк од 1797 година (4,2 ha), остаток од голем парк, Градскиот парк (2,2 ha) од 1903 година, паркот Карлајл по англискиот збратимен град (1 ha) и паркот Колунт (1 ha) и паркот Лутер. Најмал парк во градот е паркот Флено.

Шуми и гробишта

Сива чапја во Мариенхелцунг (2015)

Најголема шума е Мариенхелцунг (Marienhölzung), сместена во западниот дел на градот, во остатоците на некогашната тврдина Едебе. Клизер Валд, исто така во западниот дел, се протега до Васерслебен.

Како едни од најстарите зачувани комунални гробишта во Северна Европа, Старите гробишта со површина од 2,6 хектари, денес претставуваат парк со значајни гробни споменици од XIX век. Од 1813 до 1953 година, таму се вршеле закопувања. Поради недостиг на простор, во 1872 година биле отворени новите гробишта Милен, кои денес се протегаат на 11 хектари и поседуваат 4000 гробни места. Друг гробишта се Фриденсхигел, отворени во 1911 година. Со 12.000 гробни места на 25 хектари претставуваат најголеми гробишта во градот, додека со 8 хектари, гробиштата Аделби се најмали. Во историската капела на гробиштата Милен и на гробиштата Фриденсхигел се одржуваат погреби. На страничниот влез на гробиштата Фриденсхигел се наоѓа објект за мулисмански и еврејски погреби.

Заштитени подрачја

До 2003 година, прво и единствено природно заштитено подрачје во Фленсбург било Тветер Фелд (Twedter Feld; 89 ha), која се наоѓа во градскиот дел Мирвик. Понатаму, постоеле 14 ареали прогласени за природни подрачја, во источниот дел се Фогелзанг (околу 278 ha) и Осбектал (62 ha), во западниот дел Мариенаутал (137 ha) и најголемата шума во градот, Мариенхелцунг (250 ha), како и во северозападниот дел Клизер Валд (106 ha).

Плажи

Една од трите плажи во градот: Золитиде во летото 2014 г.

Во Фленсбург постојат три плажи: Остзебад е плажа во северозападниот дел на брегот на фјордот и постои од 1873 година. Нешто подоцна, во 1924 година, се појавила плажата Золитиде на североисточниот дел од брегот на фјордот. Од таму пешки е достапна Фаренсоде, помала плажа близу истоименото пристаниште за јахти. Како омилено одредиште за излет надвор од градот важи плажата во Васерслебен, која се наоѓа околу шест километри од центарот на градот и е поврзана со патека од Остзебад.

DLRG Flensburg со седиште во Фаренсоде има станици за спасување од 1982/1983 година во Остзебад и од 1999 година во Золитиде. Месната група на Германското здружение за спасување на животи (Deutsche Lebens-Rettungs-Gesellschaft; повторно основана во 1976 г.) била основана во 1950-тите години и се занимава со чување на плажите (Strandwache). Во 2011 година нудела 20 позиции за ренџери на плажа. Таканаречените „работник за едно евро“ се грижи за редот, собира стакло, ги предупредува сопствениците на кучиња за забраната за кучиња и внимава на сигурноста на плажите. Целогодишна плажа за кучиња постои западно од плажата во Золитиде, додека друга плажа за кучиња постои во Остзебад. Во зимата (1 октомври - 31 март) кучињата смеат да бидат на сите плажи.

Други одредишта за излети се во Данска, Лиле Штранд во Колунд (13 км), како и на јужниот брег на фјордот плажите во Гликсбург во Квелентал (7 км), Зандвиг (8 км), Шаузенде (15 км) и Драј (15 км), како и во Мункбраруп (14 км) и во општината Лангбалиг (17 км).

Редовни настани

Регата Рум во 2008 година

Дампф Рундум е најголем собир во Европа на парни бродови и локомотиви (сликано 2013 г.)

Змејски бродови во август 2013 година

Пристанишни фестивали и регати

Како средишно место на редовните настани се смета Фленсбуршкото пристаниште, особено шеталиштето на западниот брег, кое се протега од Фолксбад преку историското пристаниште до крајот на пристаништето. Најголемиот пристаништен фестивал бил — со околу 400.000 посетители во 2010 година — Flensburg Nautics, меѓународен собир на големи едрилици, која од 2004 до 2014 година се одржувала на секои две години во месец август и потсетувала на фрегатите, барките, едрилиците и бригантините кои биле сместени пред 200 години во пристаништето.

Од 1993 година друг голем настан во непарни години претставува Дампф Рундум, кој во 2009 година привлекол 350.000 посетители. На најголемиот собир во Европа на парни бродови и локомотиви (по коњска сила), домашниот парен брод „Александра“ претставува брод-домаќин.

Секоја година од музејското пристаниште на Фленсбург се тргнува на регатата Рум. Со околу 120 бродови (2012) важи за најголем собир во Северна Европа. Покрај неа има уште неколку помали регати, како Kongelig Classic 1855 кон крајот на август, која вози од Фленсбург преку Зендерборг кон Обенро, како и Flensburger Regatta (von) 1855 кон крајот на септември. Првата регата од 1855 година ја засновала регатата како спорт во Балтичкото Море. Од здружението на музејското пристаниште се одржува „Јаболковото возење“ во октомври (од 1980 г.) и Грогтерн, зимска регата на вториот ден на Божиќ.

Внатрешното пристаниште е редовно место за трките со змејски бродови во август (од 2004 г.), која привлекла дузина екипи и 12.000 гледачи.

Фестивали и панаѓури

Најголемиот фестивал во Стариот град на Фленсбург, посетен од неколку стотици илјаци посетители, е „Тумелум“, чие име потекнува од дијалектот пету и значи нешто како „неред“. Тридневниот фестивал започнал на 700-годишнината на градот во 1984 година и се одржува на секои две години во пролетта/летото.

Во ноември/декември во центарот на градот се одржува Божиќниот панаѓур. Се поставуваат штандови на кои има пиво, пунч, варено вино и други алкохолни пијалаци. Војската е позната по нивната супа од грашок, а од 1985 година супата и пунчот се наплаќаат. Годишно се собираат околу 10.000 евра за социјални организации во Фленсбург и Гликсбург. Во 35 години (до 2011 г.), доброволно над 2000 војници собрале повеќе од 280.000 евра „за добри цели“.

Ексе (скратено од „Ексерцирплац“) во градскиот округ Фризишер Берг е местото на панаѓурите кои се одржуваат двапати годишно. Уште од средината на XIX век на местото се одржувале слични панаѓури.

Музички и културни настани

Кон значајните музички настани во германско-данскиот пограничен регион се вбројуваат меѓународниот народен фестивал „Фолкбалтика“ (Folkbaltica) во април/мај (од 2005 г.), на кој учествува и данското малцинство, и во лето фестивалот на оргули Јужен Јитланд-Шлезвиг, основан во 2003 година од црковната општина Свети Никола и данското црковно музичко училиште. Друг важен настан во градот е фестивалот „Фленсбуршка дворска култура“ (Flensburger Hofkultur) кон крајот на летото. Овој културен фестивал од 1995 година им нуди на трговците од Стариот град за настани од најразличен вид. Живата музика се прикажува на Flensburg unplugged во март и на фестивалот Honky Tonk во септември, основан во 1999 година. За филмските љубители постојат Фленсбуршките денови на краткиот филм (од 2000 г.), кои заедно со фестивалот на анимација tricky (од 2005 г.) се одржуваат секоја година во октомври. Заедничко место на одржување е киното 51 Stufen во Германската куќа.

Со заедничка соработка на Германците и Данците од 2010 година се одржува меѓународниот литературен фестивал litteraturfest.nu, на кој се покануваат познати писатели од нордиските земји. Писателите поврзани со морето од 2013 година одржуваат поетски читања во рамките на книжевниот фестивал Literaturboot Festival, на палубата на парниот брод „Александрија“.

Данското малцинство се собира во мајјуни на годишна средба (Årsmøde). Здружението на Јужен Шлезвиг е организатор на годишните средби, кои првпат се одржале во Фленсбург една година по народното изјаснување во 1920 година.

Спорт

Клубови

Победничка прослава на РК Фленсбург-Хандевит по победата на Лигата на шампиони 2013/14 на Зидермаркт (2014)

Во 2012 година имало пријавено над 22.500 членови во 76 спортски клубови, од кои најбројни се гимнастиката со осум клубови; потоа фудбалот (11 клубови), како и едрењето (8 клубови), ракометот (6 клубови), тенисот (6 клубови) и пливањето (2 клуба).

Најголем спортски клуб во градот и во целиот Шлезвиг со над 4000 членови е ТСБ Фленсбург (состојба 2013 г.), кој заедно со Хандевитер СВ 1990 го основал РК Фленсбург-Хандевит. Ракометниот машки дел на клубот, најпознат спортски клуб на Фленсбург, чии домашни натпревари ги одигрува во повеќенаменската Фленс-Арена, е повеќекратен германски и европски освојувач, влегувајќи во Бундеслигата во 2004 година. Други спортски клубови со над 1000 членови покрај ТСБ се и СВ Аделби, ПСВ Фленсбург и спортското друштво на претпријатијата на Фленсбург.

Собиралишта

Фленс-Арена (порано Кампусхале), собиралиште на РК Фленсбург-Хандевит (2009)

Најголемо спортско собиралиште е Фленсбуршкиот стадион изграден во 1927 година во Народниот парк, домашен терен на Фленсбург 08. На стадионот има место за 10.000 гледачи, од кои 1000 седишта. Друг стадион е Стадионот „Манфред Вернер“ во Вајхе, каде игра ФК Вајхе. Стадионот е наречен по поранешниот играч Манфред Вернер, кој бил прв претседател најпрвин од 1970 до 1972 година во ТСВ Вајхе-Вест, а потоа од 1972 до 2002 година на ФК Вајхе. На рекордниот натпревар на Вајхе против бундеслигашот ФК Хамбургер кон крајот на јуни 2014 година, на кој Хамбургер победил со 3:2, имало 2.834 гледачи. Фудбалските настапи на ТСБ Фленсбург ги одигрува на Екенер Плац.

Најголема повеќенаменска сала е Фленс-Арена, до 2012 година наречена Кампусхале, на кампусот на Европскиот универзитет во Фленсбург на Зандберг. На натпреварите на РК Фленсбург-Хандевит доаѓаат до 6500 ракометни обожаватели од Германија и Данска. До преселувањето, од 1991 до 2001 година натпреварите се одигрувале во Фердехале на Фризишен Бег, каде била прославена победата на ЕХФ купот во 1997 година.

Данскиот ракометен клуб РК Фленсборг игра во Идретсхален од 1967 година на Вестлихен Хее, која има 648 седишта. Во истиот градски округ постои ДГФ Фленсбург од 1948 година. Во Идретспарк се наоѓаат три фудбалски игралишта, тениско игралиште, како и други објекти.

Фудбал

Фленсбуршкиот стадион со место за околу 10.000 гледачи (2012 г.)

Почетокот на фудбалот во Фленсбург го прателе проблеми со просторот. ДО 1914 година, фленсбуршкиот фудбалски клуб ФФК, основан во 1908 година, претходник на Фленсбург 08, играл на единствениот терен. Фудбалскиот терен на машкиот гимнастички клуб се наоѓал во рамките на големата цементна патека на Шиценхоф и главно била користена од гимнастичарите за нивните игри. За извршување на лизгачките спортови, теренот во зима бил под вода. Посебно од гимнастичарите, фудбалерите играле на Ексе и на ливадите на Мариенхелцунг или во дворот на касарната. По крајот на Првата светска војна, бројот на членови во клубот ФФК пораснал од 14 на 640. За овозможување на напредокот на фудбалот, во 1925 година се споиле повеќе клубови. Во 1935 година следело уште едно спојување, кога и се создал денешниот Фленсбург 08. Неколку натпревари се одржале на Фленсбуршкиот стадион во 1927 година, пред да влезе во мирување самиот фудбал во нацистичко време и во времето на војната.

По војната, Фленсбург 08 бил основач на покраинската лига на Шлезвиг-Холштајн во сезоната 1947/48 и го освоил второто место. Во сезоната 2015/2016, ФК Вајхе играл во регионалната фудбалска лига Север. ТСБ Фленсбург заедно со Фленсбург 08 учествувале во покраинската лига.

Медиуми

Печатени медиуми

„Медиумската куќа“ на Шлезвишко-холштајнската издавачка куќа, каде се наоѓа и редакцијата на весникот Фленсбургер Тагеблат (Flensburger Tageblatt) (2014 г.)

Печатарството нагло започнало да се развива со основањето на весникот „Фленсбургер Нордојчен Цајтунг“ во 1864 година. Една година подоцна се појавил „Фленсбургер Нахрихтен“, претходник на „Фленсбургер Тагеблат“. Овие два весници, кои се обраќале на германските граѓани, ги следел „Фленсборг Авис“ во 1869 година, весник на данското малцинство. Како регионален весник од 1872 година постои „Фленсбургер Анонсенблат“.

Од 1980-тите години во Фленсбург работи Шлезвишко-холштајнската издавачка куќа, од која излегува „Фленсбургер Тагеблат“ (со тираж од 30.000 примероци). На дијалектот пету од 1865 година излегува весникот „Танте Мас“. Втор дневен весник е данскиот „Фленсборг Авис“ (тираж 5.200 примероци), кој објавува една третина на германски јазик, а две третини на дански јазик. Потоа, постои месечникот „Фленсбург Журнал“ (тираж 42.000) како и огласникот „Вохеншау и неделникот MoinMoin, кој постои од 1977 година, кои заедно со други неделници достигнуваат вкупен тираж од 225.000 примероци.

Телевизија и електронски медиуми

Отворениот канал Фленсбург близу црквата „Св. Јирген“ (2013 г.)

Во Фленсбург, јавна телевизија е „Отворениот канал Фленсбург“. Северногерманската телевизија употребува поранешен музички дел од Германската куќа за аудио студио (од 1950 г.) и телевизија (од 2000 г.) со околу дузина соработници. На Студио Фленсбург постојат дневни вести и репортажи, кои се прават за NDR 1 Welle Nord или Schleswig-Holstein Magazin. Ова студио било првото северно од Хамбург кое емитувало програма и било седиште на телевизијата до отворањето на студиото во Кил во 1965 година.

Од 1990 до 1996 година, „Ферде Фец Радио“ емитувало секој петок програма со рок-музика и извештаи од Фленсбург. Постоело и локално радио на дански јазик. Од 1 октомври 2006 година, Радио Фленсбург емитува програма на интернет и од март 2011 година емитува 24-часа програма.

Од електронските портали со вести од областа се Fördeschnack, Flensburger Stadtanzeiger и Flensburg-online. Од 2004 година постои и регионалното електронско списание Flensburg Szene.

Стопанство и инфраструктура

Стопанство

Подрачна единица на Сојузната агенција за вработување (2012 г.)

Како административен и универзитетски град, стопанството на Фленсбург е предводено од јавниот и приватниот услужен сектор, на кои отпаѓа половина од работоспособното население. Индустрискиот сектор го сочинуваат претпријатија, кои се занимаваат со техника, електроника, телекомуникации, издаваштво, машинство, механика и производство на хартија. Околу 40.000 вработени се наоѓаат во околу 5000 претпријатија.

Во 1990-тите години се случило заминувањето на морнарицата од градот. За ден од поранешните најзначајни воени градови во Западна Германија, ова значело губење на работни места, поради што во годините потоа следувала висока стапка на невработеност. Со тек на време се смирил пазарот на труд. Така, во јуни 2015 година, стапката се спуштила под историските 10%. Вкупно 4822 лица биле невработени, односно стапка од 9,8%. Таква, ниска стапка, не била забележана од 1989 година.

Погранична трговија

Скандинавијан Парк на автопатот А7 во Хандевит (2010 г.)

Стопанството има корист од пограничната трговија и од извозот на добра и услуги во соседната земја Данска. За тоа, градот во 2006 година ја добил титулата „Извозен првак во Шлезвиг и Холштајн“. Технолошкиот центар во Фленсбург-Руде го има својот удел, каде што се наоѓаат нови претпријатија, кои добиваат простор за работа.

Бројни продавници им се обраќаат на своите муштерии на дански; скандинавските претпријатија отвораат подружници на Фјордот. Омилени кај Данците се блиските гранични продавници, во кои може да се најдат дански производи по поповолни германски цени. 60 гранични продавници јужно од германско-данската граница со своите 3000 вработени прават околу 800 милиони евра промет годишно.

Од блиските погранични области (до 25 километри оддалеченост) според истражување од 2002 година се проценува дека околу 70% од Данците, своите купувања ги извршуваат во Германија. Најчесто, во поголеми количини се купува тутунот и слатките, но и пиво и вино. Пограничната трговија е ослободена од „такса за шишињата“ до 2018 година, што доведува милиони нерециклирани шишиња да завршат во природата. Исто така, соседите купуваат и домашни апарати, фотографска опрема и бродска опрема.

Трговски центри

На задоволство како на данските така и на германските муштерии, во Фленсбург се наоѓаат два големи трговски центри: Фленсбург Галери (Flensburg Galerie) со 70 продавници на 20.000 м² и Холмпасаж (Holmpassage) со 15 продавници. Трговијата во центарот има конкуренти на работ на градот, како што се Фердепарк (Fördepark) со 50 продавници на 36.290 м², на запад е Сити-Парк (Citti-Park) со 55 продавници на 25.000 м², и западно во Хандевит е Скандинавијан Парк со 15 продавници. Повеќето нови градски центри со супермаркети, дисконти и соодветен паркинг ги надминуваат старите трговски улици во градот.

• Погранични продавници и трговски центри во Фленсбург и околината
• 
  Погранична трговија кај „Ото Дуборг“ во Харисле (2012 г.)
• 
  Погранична трговија кај „Флегард“ во Харисле (2008 г.)
• 
  Погренична трговија кај „Печ Крусо“ во Купфермиле (2012 г.)
• 
  Најголемиот трговски центар во градот е „Фленсбург Галери“ на Холм (2011 г.)
• 
  „Холмпасаж“ на Холм во центарот (2013 г.)
• 
  „Сити Парк“ на запад (2010 г.)
• 
  Најголемиот трговски центар на југот е „Фердепарк“ (2002 г.)

Туризам

Од 2003 година до преселбата во 2012 година тука било седиштето на туристичкото биро

Градот Фленсбург од јануари 2015 година соработува со локалните туристички организации на соседните општини Гликсбург, Харисле и Лангбалиг.

Секоја година градот е посетен од околу седум милиони луѓе и трошат околу 230 милиони евра, од кои половината отпаѓаат на шопингто и гастрономијата. Во 2013 година, Фленсбург имал 20 сместувачки капацитети - хотели, гостилници, пансиони и хостели - со вкупно 1.450 кревети, кои биле искористени за 230.000 ноќевања, при што просечното времетраење на посетата било 1,8 дена.

Најголеми хотели во градот помеѓу другите се „Аркадија Хотел Фленсбург“ (94 соби), „Ајун Хотел Фленсбург“ (73 соби), „Алте Пост“ (71 соба) и Ибис Баџет Фленсбург Сити (68 соби), „Централ Хотел“ (45 соби) и „Дитмерс“ (33 соби), „Ратхаус“ (35 соби), „Фленсбургер Хоф“ (27 соби) и „Нордиг“ (27 соби). Хостелот во Фолкспарк (178 кревети во 39 соби), хостелот „Фленсбург“ и „Фленсбед“ се грижат за посетителите со мал буџет.

Јавни установи

Сојузната служба за возила (2014 г.)

Од 1958 година постои Сојузната служба за возила, која го води целосниот регистар за возила во Германија. Со околу 900 вработени, Сојузната служба е еден од најголемите работодавци во градот. Други установи со седиште во Фленсбург се Европскиот центар за малцински прашања, кој бил основан во 1996 година од владите на Германија, Данска и Шлезвиг-Холштајн, Индустриската и трговската комора на Фленсбург, која вклучува 44.000 членки од северниот и западниот дел на Шлезвиг-Холштајн и подружници во Хајде, Хузум и Шлезвиг, како и Занаетчиската комора на Фленсбург, која има околу 10.000 членови.

Еден од четирите покраински судови во округот Шлезвиг-Холштајн и наследник на Окружниот суд Фленсбург (1867–1879) — Покраинскиот суд Фленсбург. Најсеверниот суд во Германија е во истата зграда како Основен суд Фленсбург.

• 
  Индустриската и трговска комора на Фленсбург
• 
  Основниот и Покраинскиот суд во Фленсбург
• 
  Затвор во Фленсбург
• 
  Трудов суд Фленсбург

Образование

Универзитети

Поморската школа „Мирвик“ од 1907 година образува офицери

• Европски универзитет Фленсбург — имал повеќе од 5.000 студенти (зимски семестар 2014/2015), бил основан во 1946 година како Педагошка висока школа, а во 1994 година станал универзитет.
• Висока школа Фленсбург — имал повеќе од 4.100 студенти (зимски семестар 2014/2015), бил основан во 1886 година како Кралска машинска школа, која била насочена кон бродското инженерство. Од нејзе се издигнала Висока школа за техника, а во 1973 година настанала Високата школа Фленсбург.
• Стопанска академија Шлезвиг-Фленсбург — главното седиште е во Кил.
• Нордиски универзитет (NU) — универзитет во Фленсбург и Нојминстер, основан во 1985 година и по четири години затворен, бил третиот приватен универзитет во Германија.

Воени школи

• Поморска школа Мирвик — офицерска школа на Германската морнарица
• Школа за стратегиско изучување

• 
  Зградата на Старата гимназија преовладува во панорамата на западниот брег (2007 г.)
• 
  Училиштето Гете во Фленсбург, изградено во 1914 година (2011 г.)
• 
  До основањето на А. П. Мелер-Сколен во 2006 година во Шлезвиг, Дуборг-Сколен била единствената данска гимназија
• 
  Европскиот универзитет на Зандберг (2011 г.)

Сообраќај

Железнички и омнибуски

Зградата на денешната железничка станица Фленсбург, изградена во 1928 година (2015 г.)

Јужно од Стариот град се наоѓа железничката станица од која има брзи врски до Орхус и Хамбург, а за време на петоците и саботите кон Келн и Берлин. Освен тоа, дневно на секои два часа сообраќаат возови на Данските железници кон Копенхаген. Дополнително има ноќен воз кон градовите Прага, Базел (на 1 ноември 2014 г. укината) и Амстердам преку Фленсбург со Копенхаген.

Регионални возови сообраќаат кон Кил и Нојминстер, а вториот и со застанување во Фленсбург-Вајхе. Еден регионален воз со ознака „Шлезвиг-Холштајн експрес“ вози кон Хамбург. Како дополнување на поранешните железнички пруги кон Нибил и Хузум и поранешната железница околу Фленсбург кон Капелн и Затруп возат брзи автобуси.

• 
  Фленсбуршката пристанишна железница
• 
  До 2013 година имало возови на пругата на Фленсбуршката пристанишна железница
• 
  Линијата 1 на Градската железница во Фленсбург во 1972 година
• 
  Фленсбуршката автобуска станица била прва во Германија во 1927 година (2015 г.)

Бродски

Индустриското пристаниште во Фленсбург

Бродскиот сообраќај во Фјордот го има загубено своето значење, кој порано бил многу користен поради поволните цени. Редовни бродски врски постојат во летните месеци кон Гликсбург и околу Оксенските Острови.

Значењето на Фленсбуршкото пристаниште полека се враќа: во 2011 година со 319 брода и околу 510.000 тони добра, во 2012 година со 287 брода и околу 466.501 тон. Кога била затворена фабриката за добиточна храна во летото 2013 година, се случил голем чекор назад, бидејќи една четвртина од сите бродови отпаѓале на нејзе. Така, во 2013 година биле превезени само 398.229 тони; 227 брода влегле во Фленсбуршкото пристаниште. Во 2014 година биле превезени 367.883 тони.

Патен

Авион на пистата на аеродромот Фленсбург-Шеферхаус (2005 г.)

Автопатот А7 од насока на Хамбург поминува западно од Фленсбург, кој во Данска се води како Е45. Подалеку се наоѓаат и сојузните автопатишта Б199 и Б200.

Воздушен

На запад од градот се наоѓа аеродром Фленсбург-Шеферхаус, од каде се обавуваат летови за бизнис, приватни и рекреативни цели. За време на почетокот на цепелините во XX век не биле невообичаен призор, со што започнала историјата на аеродромот Шеферхаус на 8/9 јули 1910 година. Во 1923 година било основано Германското воздушно друштво Фленсбург, кое постоело до 1937 година и во 1950 година било обновено како Воздушно-спортско друштво Фленсбург.

Личности

Хуго Екенер (1868–1954)

Почесни граѓани

Меѓу дузината почесни граѓани, најпознати се Ото фон Бизмарк (1815–1898), кој во над 400 градови бил прогласен за почесен граѓанин и Хуго Екенер (1868–1954), пионер во возењето цепелин, кој во 1932 година бил и претседателски кандидат. Единствен градоначалник на градот, кој ја добил почеста на почесен граѓанин бил Херман Бендикс Тодсен. Во негово време се зголемила градската површина на целиот источен брег, како и во Мирвик.

Родени во Фленсбург

Од познати личности кои се родени во Фленсбург меѓу другите се вбројуваат Кристијан V (1646–1699), крал на Данска и Норвешка, историчарот Георг Вајц (1813–1886), занаетчијата и основач на југендстил Ханс Кристијансен (1866–1945), сликарката Берта Катарина Ласен (1880–1956) и писателката Еми Хенингс (1885–1948). Тука се родени и претседателот и почесниот претседател на Германскиот спортски сојуз Ханс Хансен (1926–2007), правникот и директор на Европол, Јирген Шторбек (р. 1946), политичарката Бербел Хен и ракометарот Хан Холперт (р. 1968).

Жители на градот

Други личности, кои во Фленсбург живееле, меѓу другите се Вилхелм Менсинга (1836–1910), лекар, и Адалберт Келм (1856–1939), архитект на Поморската школа Мирвик. Сликарот и вајар Емил Нолде (1867–1956) учел во Фленсбург од 1884 до 1888 година.

Надворешни врски

• Фленсбург на Ризницата ^?

• Официјална страница
• Туристички информации за Фленсбург Архивирано на 19 мај 2006 г.
• Фленсбург онлајн
• Дански весник во Фленсбург
• Германски весник во Фленсбург

Статијата „Фленсбург“ е избрана статија. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите избрана статија (останати избрани статии).