Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 151.174 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Реконструиран холотип на брахиосаурус во Филдовиот музеј
Реконструиран холотип на брахиосаурус во Филдовиот музеј

Брахиосаурусрод на сауроподски диносаурус кој живеел на територијата на Северна Америка за време на доцната Јура, пред околу 154-153 милиони години. За прв пат бил опишан од страна на американскиот палеонтолог Елмер С. Ригс во 1903 година од фосили пронајдени во долината на реката Колорадо во западно Колорадо, САД. Ригс го нарекол диносаурусот Brachiosaurus altithorax; генеричкото име е грчки за „гуштерска рака“, во однос на неговите пропорционално долги раце, а специфичното име значи „длабоки гради“. Се проценува дека Брахиосаурусот бил помеѓу 18 и 21 метри долг; проценките на тежината се движат од 28,3 до 58 метрички тони (31,2 и 64 кратки тони). Поседувал непропорционално долг врат, мал череп и голема вкупна големина, сето тоа типично за сауроподите. Атипично, Брахиосаурусот имал подолги предни екстремитети отколку задните, што резултирало со стрмно наклонето торзо и пропорционално пократка опашка.

Брахиосаурусот е истоимен род од семејството Брахиосауриди, кој вклучува неколку други слични сауроподи. Најпопуларните претстави на Брахиосаурус се засноваат на Жирафатитан, род на диносаурус на од формацијата Тендагуру во Танзанија. Жирафатитанот првично бил опишан од германскиот палеонтолог Вернер Јаненш во 1914 година како вид на Брахиосаурус, B. brancai, но се преселил во својот род во 2009 година. Три други видови на Брахиосаурус се именувани врз основа на фосили пронајдени во Африка и Европа; два веќе не се сметаат за валидни, а третиот станал посебен род, Лусотитан.

Холотипот на B. altithorax е сè уште најкомплетниот примерок, а се смета дека само неколку други примероци припаѓаат на родот, што го прави еден од поретките сауроподи на формацијата Морисон. Се смета дека храната ја барал на високите места, веројатно исекувајќи или подрипнувајќи вегетација од 9 метри високо од земјата. За разлика од другите сауроподи, тој не бил погоден за одгледување на задните екстремитети. Користен бил како пример за диносаурус кој најверојатно бил ектотермичен поради неговата големина и соодветната потреба за храна, но поновите истражувања покажуваат дека бил топлокрвен. Меѓу најиконските и за кои првично се сметале дека се еден од најголемите диносауруси, Брахиосаурусот се појавил во популарната култура, особено во филмот „Паркот Јура“ од 1993 година. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Кинескиот свиток „Лантингѓи сју“ (IV век).
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Струмин гроб
Струмин гроб
На денешен ден…

Денес е 31 март 2025 г.

Настани:
Поглед на Ајфеловата кула
Поглед на Ајфеловата кула
1492  Кралицата Изабела I Кастиљска го издала Указот од Алхамбра со кој им наредила на своите 150.000 Еврејски поданици да го примат христијанството или ќе бидат прогонети.
1889  Во Париз свечено е отворена за посетителите Ајфеловата кула, челична конструкција висока 320 метри, што ја проектирал Густав Ајфел.
1918  Летното сметање на времето за првпат се применува во САД.
1931  Земјотрес ја разурнал Манагва, главниот град на Никарагва, при што загинале 2.000 луѓе.
1951  Првиот комерцијален сметачУНИВАК-I“ е испорачан во Бирото за попис на САД.
1979  Малта станала независна држава откако и последниот британски војник заминал од малтешките острови. Овој ден на Малта се прославува како Ден на слободата.
Родени:
Портрет на Рене Декарт од холандскиот сликар Франс Халс
Портрет на Рене Декарт од холандскиот сликар Франс Халс
1499  Пиј IVримски папа.
1519  Анри IIкрал на Франција.
1596  Рене Декарт — француски филозоф, математичар и физичар.
1675  Бенедикт XIV — римски папа.
1685  Јохан Себастијан Бах — германски композитор.
1732  Франц Јозеф Хајдн — австриски композитор.
1809  Николај Гогољ — руски писател, хуморист и сатиричар.
1850  Чарлс Волкот — американски палеонтолог.
1876  Борисав Станковиќ — српски писател.
1882  Корнеј Чуковски — руски и советски писател.
1914  Октавио Паз — мексикански писател.
1933  Никита Станеску — романски поет и есеист.
1934  Ричард Чемберлен — американски глумец.
1955  Ангус Јанг — австралиски рок-музичар член на групата АЦ/ДЦ.
1966  Роџер Блек — британски атлетичар.
1971  Мартин Аткинсон — англиски фудбалски судија.
1981  Никола Карчев — македонски фудбалер.
1986  Егоиц Гарсија — шпански велосипедист.
Починале:
Автопортрет на Џон Констабл од 1806 г.
Автопортрет на Џон Констабл од 1806 г.
1340  Иван I — московски и владимирско-суздаљски кнез.
1461  Јона Московски — руски светец.
1837  Џон Констабл — британски пределен сликар и инспирација за импресионистите.
1877  Антоан Огистен Курно — француски филозоф и математичар.
1980  Џеси Овенс — американски атлетичар.
1980  Владимир Холан — чешки поет.
2016  Имре Кертес — еврејско-унгарски писател.
2019  Нипси Хасл — американски рапер.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич