Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 151.261 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Реконструиран холотип на брахиосаурус во Филдовиот музеј
Реконструиран холотип на брахиосаурус во Филдовиот музеј

Брахиосаурусрод на сауроподски диносаурус кој живеел на територијата на Северна Америка за време на доцната Јура, пред околу 154-153 милиони години. За прв пат бил опишан од страна на американскиот палеонтолог Елмер С. Ригс во 1903 година од фосили пронајдени во долината на реката Колорадо во западно Колорадо, САД. Ригс го нарекол диносаурусот Brachiosaurus altithorax; генеричкото име е грчки за „гуштерска рака“, во однос на неговите пропорционално долги раце, а специфичното име значи „длабоки гради“. Се проценува дека Брахиосаурусот бил помеѓу 18 и 21 метри долг; проценките на тежината се движат од 28,3 до 58 метрички тони (31,2 и 64 кратки тони). Поседувал непропорционално долг врат, мал череп и голема вкупна големина, сето тоа типично за сауроподите. Атипично, Брахиосаурусот имал подолги предни екстремитети отколку задните, што резултирало со стрмно наклонето торзо и пропорционално пократка опашка.

Брахиосаурусот е истоимен род од семејството Брахиосауриди, кој вклучува неколку други слични сауроподи. Најпопуларните претстави на Брахиосаурус се засноваат на Жирафатитан, род на диносаурус на од формацијата Тендагуру во Танзанија. Жирафатитанот првично бил опишан од германскиот палеонтолог Вернер Јаненш во 1914 година како вид на Брахиосаурус, B. brancai, но се преселил во својот род во 2009 година. Три други видови на Брахиосаурус се именувани врз основа на фосили пронајдени во Африка и Европа; два веќе не се сметаат за валидни, а третиот станал посебен род, Лусотитан.

Холотипот на B. altithorax е сè уште најкомплетниот примерок, а се смета дека само неколку други примероци припаѓаат на родот, што го прави еден од поретките сауроподи на формацијата Морисон. Се смета дека храната ја барал на високите места, веројатно исекувајќи или подрипнувајќи вегетација од 9 метри високо од земјата. За разлика од другите сауроподи, тој не бил погоден за одгледување на задните екстремитети. Користен бил како пример за диносаурус кој најверојатно бил ектотермичен поради неговата големина и соодветната потреба за храна, но поновите истражувања покажуваат дека бил топлокрвен. Меѓу најиконските и за кои првично се сметале дека се еден од најголемите диносауруси, Брахиосаурусот се појавил во популарната култура, особено во филмот „Паркот Јура“ од 1993 година. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Столбовите на Создавањето снимени со вселенскиот телескоп „Хабл“.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Струмин гроб
Струмин гроб
На денешен ден…

Денес е 1 април 2025 г.

Настани:
Споменик на Јустинијан I на плоштадот „Македонија“ во Скопје
Споменик на Јустинијан I на плоштадот „Македонија“ во Скопје
Мануел Валс во 2012 г.
Мануел Валс во 2012 г.
527  Византискиот цар Јустин I го именувал својот внук Јустинијан I за совладетел и наследник на престолот.
1826  Семјуел Мори го патентирал моторот со внатрешно согорување.
1951  Формиран е Архивот на Македонија — Ден на архивистите на Македонија.
1976  Стив Џобс и Стив Возњак ја го основаат претпријатието „Епл“ (Apple).
2001  Холандија станала првата земја во светот што го озаконила истополови бракови.
2001  Поранешниот претседател на СР Југославија Слободан Милошевиќ се предал на специјалната полиција за да одговара за обвиненијата за воени злосторства пред меѓународниот трибунал во Хаг.
2002  Холандија станала првата земја што ја легализирала евтаназијата.
2014  Мануел Валс е назначен за премиер на Франција.
Родени:
Милан Кундера во 1980 г.
Милан Кундера во 1980 г.
Брија-Саварен
Брија-Саварен
Ајмар Зубелдија на Тур де Франс 2013
Ајмар Зубелдија на Тур де Франс 2013
1578  Вилијам Харви — англиски доктор, познат по опишување на крвотокот.
1755  Жан Антелм Брија-Саваренфранцуски гастроном и писател.
1776  Мари-Софи Жерменфранцуска математичарка.
1815  Ото фон Бизмарк — прв канцелар на обединета Германија во 1871 година.
1868  Едмонд Ростан — француски неороматичарски поет и драмски писател.
1873  Сергеј Василевич Рахманинов — руски композитор, пијанист и диригент.
1900  Тоне Селишкар — словенечки писател.
1908  Абрахам Маслов — американски психолог.
1920  Тоширо Мифуне — јапонски глумец.
1924  Миодраг Петровиќ - Чкаља — српски глумец и комичар.
1927  Ференц Пушкаш — унгарски фудбалер.
1928  Валентин Берестов — советски и руски поет, преведувач и историчар.
1929  Милан Кундера — чешки писател.
1932  Деби Рејнолдс — американска глумица.
1939  Али Мекгро — американска глумица.
1940  Вангари Матајеколог.
1941  Семјуел Дилејни — американски писател на научна фантастика.
1946  Ариго Саки — италијански фудбалски тренер.
1948  Џими Клиф — јамајски реге-музичар.
1953  Бери Соненфелд — американски режисер.
1959  Хелмут Дукадам — романски фудбалски голман.
1959  Маргита Стефановиќ — српска и југословенска рок-музичарка, членка на групата „Екатарина Велика“.
1965  Марк Џексон — американски кошаркар и тренер.
1976  Кларенс Зедорф — холандски фудбалер.
1977  Ајмар Зубелдија — шпански велосипедист.
1979  Ивано Балиќ — хрватски ракометар.
1981  Антонис Фоцис — грчки кошаркар.
1988  Брук Лопез — американски кошаркар.

Починале:

1917  Скот Џоплин — истакнат американски композитор, наречен „Крал на регтајмот
1976  Макс Ернст — германски сликар.
1984  Марвин Геј — американски музичар.
2015  Синтија Ленон — првата сопруга на Џон Ленон.

Празници:

Светски ден на шегата
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич