Мазҳакаи илоҳӣ
«Мазҳакаи илоҳӣ» ( итол. La Commedia, баъдтар La Divina Commedia ) — мазҳакаи илоҳӣ сегонаест ба шеър, ки Данте Алегрӣ, шоир ва нависандаи итолиёӣ навиштани онро дар соли 1308 мелодӣ оғоз кард ва то замони маргаш дар соли 1321 мелодӣ комил кард. Ин китоб аз забони аввалшахс аст ва Данте дар ин китоб сафари хаёлии худро ба дӯзах, барзах ва биҳишт таъриф мекунад. Мазҳакаи илоҳӣ яке аз аввалин китобҳои адабиёти Итолиё аст ва аз бузургтарин осор дар адабиёти ҷаҳон ба шумор меояд. Ин китоб кумак кард, то забони тосканӣ ва шеваи навиштории он ба меъёри барои забони итолиёӣ табдил шавад. Ба назар мерасад, ин китоб таъсири зиёде аз китоби "Ардовирофнома" доштааст. Чаро ки ҳамоҳангии зиёде байни ин ду китоб вуҷуд дорад.
Ин китоб дар ибтидо кумедӣ (ба итолиёӣ: commedìa) ном дошт ва баъдҳо Ҷованӣ Бокаччо (нависандаи ҳамасри Данте) вожаи илоҳиро ба он афзуд ва номи Кумедии илоҳӣ (Мазҳакаи илоҳӣ) барои аввалин бор дар чоп ва низ ба соли 1555 бар ҷилди ин китоб зоҳир шуд.
Дар сафари Данте ба дунёи пас аз марг, ду роҳнамо ӯро ҳамроҳӣ мекунанд; Дар дӯзаху барзах роҳнмои ӯ «Виржил», шоири румӣ аст, ки чанд қарн пеш аз Данте зиндагӣ мекарда ва дар биҳишт роҳнмои ӯ Биатриче Портинарӣ аст, ки Данте ӯро дӯст медошта ва дар китоби "Зиндагонии нав" ба шарҳи ишқи худ ба ӯ пардохтааст.
Ашхоси машҳури номбурда
[вироиш | вироиши манбаъ]чап|мини|310x310пкс| Вохӯрии Данте бо Вирҷил ва оғози саёҳати онҳо дар охират (миниотураи қурунивустоӣ) Дар китоб аз ашхоси машҳуре чун: Бӯалии Сино, Атлас, Ҷолинус, Буқрот, Клеопатра, Уқлидус, Ибни Рушд, Виржил, Лукрезиё, Салоҳуддин, Ҳумер, Анид, Синико, Бунифоси ҳаштум, Орфей, Селестини панҷум, Суқрот, Арасту, Афлотун, Марк Юний Брут, Диоскорит, Карнелиё, Батламиус, Ҳален, Эмпедокл, Лукин, Ҳераклиус, Толис, Зенон, Ричарди шердил, Фаранческо, Филипу Орҷентӣ, Париж, Ошил, Мишел Эскут, Искандари Мақдунӣ, Аттило ва ғайра ном бурда шудааст.
Истинод
[вироиш | вироиши манбаъ]- Шарҳ
- Сарчашма
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- на русском языке
- Борхес, Хорхе Луис. «Девять эссе о Данте». www.bim-bad.ru. 6 октябри 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 феврали 2018.
- Веселовский А. Н. Данте Алигьери // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. 10.
- Ошибка: не задан параметр
|заглавие=
в шаблоне {{публикация}}. - Дживелегов А. К. Данте Алигиери // Литературная энциклопедия: В 11 т.. — Изд-во Ком. Акад., 1930. — Т. 3.
- Пятачков, Ю. С. Дантовское визионерство как основа поэтических представлений Ф. И. Тютчева и Э. Э. Дикинсон о Рае (Небе) и Аде / Славянская литература во всемирном контексте: к 750-летию со дня рождения Данте Алигьери и 85-летию Владимира Короткевича — материалы XII Международной научной конференции, Минск, 22—24 октября 2015 г.: в 2 ч. — Ч. 1 / под ред. Г. М. Бутырчык. — Мн.: Издателтский центр БГУ, 2015. — С. 80—88.
- Дантовские чтения. 1987 / под ред. Игоря Бэлзы. — М.: Наука, 1989. — 280 с. — ISBN 5-02-012683-7.
- на других языках
- Santagata M. Dante. Il romanzo della sua vita. — Milano: Oscar Mondadori, 2015. — 467 с. — ISBN 978-88-04-63182-8.(ит.)
- Santagata M. Guida all’Inferno. — Milano, 2013. — ISBN 978-88-04-63091-3.(ит.)
- Enciclopedia Dantesca / Ed. Umberto Bosco. — Roma, 1970—1978.(ит.)
- Genesini. Introduzione alla Divina commedia. — Padova, gennaio 2009.(ит.)
- Gilson S. Medieval Science in Dante's Commedia: Past Approaches and Future Directions(англ.). www.reading.ac.uk (2 January 2001). 9 октябри 2017 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 августи 2017.
Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 с.
- ↑ https://en.wikisource.org/wiki/Divine_Comedy_(Longfellow_1867)/Volume_2/Canto_16
- ↑ https://digitaldante.columbia.edu/dante/divine-comedy/purgatorio/purgatorio-16/
- ↑ https://digitaldante.columbia.edu/criticism-context/scholars-works/political-visions/church-and-state-in-the-comedy/
- ↑ 5.0 5.1 https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/otello/