Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej

Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, tzw. „polski Nobel” – polska nagroda naukowa przyznawana przez Radę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, ustanowiona w marcu 1992 roku. Otrzymują ją polscy uczeni za odkrycia i inne osiągnięcia stanowiące istotny wkład w życie duchowe i postęp cywilizacyjny Polski oraz zapewniające Polsce miejsce w nauce światowej.

W każdej edycji jest przyznawana w kilku dziedzinach z puli czterech. Początkowo – do roku 2010 włącznie – były to:

• nauki humanistyczne i społeczne
• nauki ścisłe,
• nauki techniczne,
• nauki przyrodnicze i medyczne.

W 2011 roku Nagrody FNP zaczęto grupować inaczej, tylko jedną z kategorii zostawiając bez zmian; nowy podział to:

• nauki humanistyczne i społeczne,
• nauki matematyczno-fizyczne i inżynierskie,
• nauki chemiczne i o materiałach,
• nauki o życiu i o Ziemi.

Nagroda przyznawana jest corocznie, choć w niektórych latach tylko w części dziedzin.

W 2007 roku nagrodę stanowiły:

• 200 000 zł (równowartość około 75 000 dolarów amerykańskich);
• statuetka zaprojektowana przez R. Kozłowskiego.

Laureaci

Spis na podstawie strony FNP.

Nauki humanistyczne i społeczne

rok	laureat	instytucje	powód
1992	Marian Biskup	Polska Akademia Nauk – Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza	praca zatytułowana Wojna pruska, czyli walka Polski z zakonem krzyżackim z lat 1519–1521
1993	nie przyznano
1994	Roman Aftanazy	Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum	jedenastotomowe dzieło pod łącznym tytułem Materiały do dziejów rezydencji
1995	Teresa Michałowska	Polska Akademia Nauk – Instytut Badań Literackich	fundamentalne dzieło historyczno-literackie pt. Średniowiecze (1995) ukazujące nowy obraz piśmiennictwa polskojęzycznego i łacińskiego w kulturze polskiej pierwszej połowy naszego tysiąclecia
1996	Jerzy Gadomski	Uniwersytet Jagielloński – Instytut Historii Sztuki	fundamentalne trzytomowe dzieło pt. Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski
1997	Andrzej Paczkowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Studiów Politycznych	książka Pół wieku dziejów Polski 1939–1989
1998	Janusz Sondel	Uniwersytet Jagielloński – Wydział Prawa i Administracji	Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków – dzieło pomnażające wiedzę o łacińskich źródłach kultury duchowej Polaków
1999	Mieczysław Tomaszewski	Akademia Muzyczna w Krakowie	dzieło Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, stanowiące nową, oryginalną syntezę wiedzy o tym kompozytorze
2000	Jan Strelau	Uniwersytet Warszawski – Wydział Psychologii	stworzenie oryginalnej psychologicznej regulacyjnej teorii temperamentu, a szczególnie za dzieło Temperament. A Psychological Perspective (1998)
2001	Stefan Swieżawski	Katolicki Uniwersytet Lubelski	dzieło pt. Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, stanowiące doniosły wkład w badania nad przemianami europejskiej myśli filozoficznej antyku i średniowiecza
2002	Lech Leciejewicz	Polska Akademia Nauk – Instytut Archeologii i Etnologii	dzieło Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej ukazujące nowatorski i oryginalny obraz cywilizacji europejskiej w jej wczesnośredniowiecznej fazie
		Uniwersytet Wrocławski – Instytut Historyczny
2003	Jerzy Szacki	Uniwersytet Warszawski	fundamentalne dzieło Historia myśli socjologicznej, stanowiące całościowy i oryginalny wykład dziejów pojmowania zjawisk życia społecznego
2004	Jadwiga Staniszkis	Uniwersytet Warszawski – Wydział Socjologii	badania będące próbą teorii i interpretacji procesów transformacji współczesnej Polski i świata, przedstawione w książkach Postkomunizm (2001) oraz Władza globalizacji (2003)
2005	Karol Myśliwiec	Polska Akademia Nauk – Zakład Archeologii Śródziemnomorskiej	odkrycie grobowca wezyra Merefnebefa w nekropoli w Sakkarze (Egipt) udokumentowane w monografii The Tomb of Merefnebef (2004)
2006	Piotr Sztompka	Uniwersytet Jagielloński – Instytut Socjologii	oryginalne opracowanie idei współczesnej socjologii, pozwalające zrozumieć wyznaczniki oraz dynamikę skomplikowanych zmian społeczeństw nowoczesnych, przedstawione m.in. w książkach Socjologia. Analiza społeczeństwa oraz Socjologia zmian społecznych
2007	Karol Modzelewski	Uniwersytet Warszawski – Wydział Historii	badania nad historią powstawania tożsamości europejskiej, odkrywające znaczenie tradycji przedchrześcijańskiej i wielokulturowej dla współczesnego pojęcia Europy, przedstawione w dziele Barbarzyńska Europa
2008	Stanisław Mossakowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Sztuki	wszechstronna, interdyscyplinarna monografia dotycząca kaplicy Zygmuntowskiej – czołowego zabytku sztuki polskiego i włoskiego renesansu
2009	Jerzy Strzelczyk	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Historyczny	rozprawa Pióro w wątłych dłoniach, pokazująca wkład twórczości intelektualnej kobiet w rozwój cywilizacji europejskiej od starożytności do przełomu X/XI wieku
2010	Anna Wierzbicka	Australijski Uniwersytet Narodowy (Australia)	stworzenie teorii naturalnego metajęzyka semantycznego oraz odkrycie zbioru znaczeń elementarnych wspólnych dla wszystkich języków
2011	Tomasz Giaro	Uniwersytet Warszawski – Wydział Prawa i Administracji	interdyscyplinarna analiza kategorii prawdy w doktrynach prawa od antyku do współczesności, otwierająca nowe perspektywy rozumienia prawa jako jednego z fundamentów cywilizacji europejskiej
2012	Ewa Wipszycka	Uniwersytet Warszawski	wszechstronna rekonstrukcja funkcjonowania wspólnot klasztornych w późnoantycznym Egipcie
2013	Jan Woleński	Uniwersytet Jagielloński – Wydział Filozoficzny	wszechstronna analiza prac szkoły lwowsko-warszawskiej i wprowadzenie jej dokonań do międzynarodowego dyskursu współczesnej filozofii
		Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
2014	Lech Szczucki	Polska Akademia Nauk – Instytut Filozofii i Socjologii	wyjaśnienie związków kulturowych Europy Środkowej i Zachodniej w monumentalnej edycji korespondencji Andrzeja Dudycza, XVI-wiecznego myśliciela, reformatora religijnego i dyplomaty
2015	Jerzy Jedlicki	Polska Akademia Nauk – Instytut Historii	fundamentalne studia nad fenomenem inteligencji jako warstwy społecznej i jej rolą w procesach modernizacji w Europie Środkowo-Wschodniej
2016	Bogdan Wojciszke	SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny – Wydział Zamiejscowy w Sopocie	opracowanie modelu sprawczości i wspólnotowości jako podstawowych wymiarów poznania społecznego
2017	Krzysztof Pomian	Centre national de la recherche scientifique w Paryżu (Francja)	pionierskie badania dziejów kolekcjonerstwa oraz wpływu nauki i sztuki na rozwój kultury europejskiej
		Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
2018	Timothy Snyder	Uniwersytet Yale’a	analiza mechanizmów polityczno-społecznych, które w XX wieku doprowadziły do konfliktów narodowościowych i ludobójstwa w Europie Środkowej
2019	Andrzej Wiśniewski	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Psychologii i Kognitywistyki	opracowanie koncepcji inferencyjnej logiki pytań
2020	Romuald Schild	Polska Akademia Nauk – Instytut Archeologii i Etnologii	wskazanie klimatycznych i środowiskowych uwarunkowań procesów społeczno-kulturowych w epoce kamienia na obszarach Afryki Północnej i Niżu Europejskiego
2021	Cezary Cieśliński	Uniwersytet Warszawski – Wydział Filozofii	rozwiązanie kluczowych problemów deflacjonistycznej teorii prawdy
2022	Adam Łajtar	Uniwersytet Warszawski – Wydział Archeologii	interpretacja źródeł epigraficznych, ukazująca religijne i kulturowe aspekty funkcjonowania średniowiecznych społeczności zamieszkujących Dolinę Nilu
2023	Maria Lewicka	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – Wydział Filozofii i Nauk Społecznych	sformułowanie i weryfikacja psychologicznego modelu przywiązania do miejsca i pamięci miejsca
2024	Marcin Wodziński	Uniwersytet Wrocławski – Wydział Neofilologii, Katedra Judaistyki	nowatorskie studia nad chasydyzmem wyjaśniające rolę kultury, polityki i geografii w kształtowaniu tożsamości religijnych i relacji międzyetnicznych

Nauki ścisłe (do 2010 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
1992	Aleksander Wolszczan	Uniwersytet Stanu Pensylwania (USA) – Wydział Astronomii i Astrofizyki	odkrycie pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego
1993	Stanisław Woronowicz	Uniwersytet Warszawski – Wydział Fizyki	prace dotyczące grup kwantowych i ich związków z C*-algebrami
1994	Zbigniew Grabowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Fizycznej	opracowanie nowych metod generowania cząsteczek w stanach charakteryzujących się silnym przemieszczeniem ładunku elektronowego w cząsteczce
1995	Adam Sobiczewski	Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana	prace, w których zostało przewidziane istnienie nieoczekiwanie bardzo stabilnych jąder atomowych najcięższych pierwiastków, potwierdzone doświadczalnie w połowie 1993
1996	Bohdan Paczyński	Uniwersytet Princeton (USA)	odkrycie nowej metody wykrywania obiektów kosmicznych i wyznaczania ich masy poprzez mikrosoczewkowanie grawitacyjne
1997	Tomasz Łuczak	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Matematyki i Informatyki	prace nad teorią losowych struktur dyskretnych
1998	Cyryl Latos-Grażyński	Uniwersytet Wrocławski – Wydział Chemii	badania nad porfirynami i metaloporfirynami o szczególnej strukturze molekularnej i elektronowej
1999	nie przyznano
2000	Bogumił Jeziorski	Uniwersytet Warszawski – Wydział Chemii	stworzenie nowego formalizmu dokładnych kwantowych obliczeń oddziaływań międzyatomowych i międzymolekularnych
2001	Ludomir Newelski	Uniwersytet Wrocławski – Instytut Matematyczny	prace w dziedzinie logiki matematycznej stanowiące przełom w teorii modeli oraz w algebrze
2002	Andrzej Udalski	Uniwersytet Warszawski – Obserwatorium Astronomiczne	rewizja skali odległości we Wszechświecie i odkrycie wielu ciemnych obiektów towarzyszących gwiazdom
2003	Marek Pfützner	Uniwersytet Warszawski – Wydział Fizyki	doświadczalne potwierdzenie istnienia nowego rodzaju promieniotwórczości – rozpadu dwuprotonowego
2004	Wojciech Stec	Polska Akademia Nauk – Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych w Łodzi	otrzymanie nowych biologicznie czynnych związków o dużym potencjale terapeutycznym za pomocą oryginalnej, opracowanej przez siebie metody syntezy tiofosforanowych analogów DNA
2005	nie przyznano
2006	Tomasz Dietl	Polska Akademia Nauk – Instytut Fizyki	opracowanie potwierdzonej w ostatnich latach teorii rozcieńczonych półprzewodników ferromagnetycznych oraz zademonstrowanie nowych metod sterowania magnesowaniem
2007	Andrzej Sobolewski	Polska Akademia Nauk – Instytut Fizyki	wyjaśnienie fotostabilności materii biologicznej przez odkrycie nowego mechanizmu dezaktywacji bezpromienistej elektronowo wzbudzonych stanów DNA i białek
2008	Ryszard Horodecki	Uniwersytet Gdański – Instytut Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki	wkład w stworzenie podstaw informatyki kwantowej
2009	Józef Barnaś	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Fizyki, Instytut Fizyki	tworzenie teoretycznych podstaw spintroniki, a w szczególności za wyjaśnienie zjawiska gigantycznego magnetooporu
		Polska Akademia Nauk – Instytut Fizyki Molekularnej
2010	Tadeusz Krygowski	Uniwersytet Warszawski – Wydział Chemii	osiągnięcia w zakresie stworzenia metody ilościowego określania aromatyczności związków organicznych

Nauki techniczne (do 2010 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
1992	nie przyznano
1993	Kazimierz Sobczyk	Polska Akademia Nauk – Instytut Podstawowych Problemów Techniki	prace z zakresu dynamiki stochastycznej układów i materiałów konstrukcyjnych
1994	nie przyznano
1995	Maksymilian Pluta	Instytut Optyki Stosowanej	trzytomowe dzieło Advanced Light Microscopy (Zaawansowana mikroskopia świetlna), zawierające pionierskie koncepcje z zakresu mikroskopii fazowo-kontrastowej, interferencyjnej, polaryzacyjnej mikrointerferometrii, wykorzystywane w konstrukcji przyrządów optycznych
1996	nie przyznano
1997	Antoni Rogalski	Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego – Instytut Fizyki Technicznej	prace nad detektorami promieniowania podczerwonego z wykorzystaniem potrójnych związków półprzewodnikowych
1998	Leszek Stoch	Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie – Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki	wyjaśnienie zjawiska wielostadialnej krystalizacji materiałów szklistych i opracowanie na tej podstawie niekonwencjonalnych szkieł do zastosowań proekologicznych
1999	Zdzisław Kowalczuk	Politechnika Gdańska – Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki	badania w zakresie automatyki, dotyczące projektowania adaptacyjnych układów sterowania procesami czasu ciągłego
2000	Jan Węglarz	Politechnika Poznańska – Wydział Informatyki, Instytut Informatyki	rozwijanie metod projektowania informatycznych systemów zarządzania i sterowania produkcją, wykorzystujących szeregowanie dyskretno-ciągłe
2001	Michał Kleiber	Polska Akademia Nauk – Instytut Podstawowych Problemów Techniki	opracowanie nowych metod analizy i optymalizacji w nieliniowej termomechanice ciał odkształcalnych
2002	Adam Proń	Politechnika Warszawska – Wydział Chemiczny	wkład w badania nad polimerami przewodzącymi prąd elektryczny oraz otrzymywaniem przetwarzalnych polimerów przewodzących
		Commissariat à l'energie atomique (CEA) w Grenoble (Francja)
2003	nie przyznano
2004	Krzysztof Matyjaszewski	Carnegie Mellon University (USA) – Wydział Chemii	odkrycie nowych metod kontrolowanej polimeryzacji rodnikowej i zastosowanie tych metod w przemyśle
		Polska Akademia Nauk – Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych
2005	Roman Słowiński	Politechnika Poznańska – Wydział Informatyki, Instytut Informatyki	opracowanie metodyki komputerowego wspomagania decyzji podejmowanych na podstawie niepełnych danych
2006	Leon Gradoń	Politechnika Warszawska – Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej	opracowanie teorii procesów powstawania i transportu aerozoli i mikrocząsteczek w gazach i cieczach oraz jej wykorzystanie w urządzeniach technicznych i medycznych
2007	Andrzej Nowicki	Polska Akademia Nauk – Instytut Podstawowych Problemów Techniki	opracowanie podstaw teoretycznych i wdrożenie do produkcji ultrasonografów z obrazowaniem kolorowym przepływu krwi
2008	Andrzej Jajszczyk	Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie – Katedra Telekomunikacji	badania w zakresie teorii węzłów szybkich sieci telekomunikacyjnych, stanowiących podstawę budowy Internetu nowej generacji
2009	Bogdan Marciniec	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Chemii	odkrycie nowych reakcji i nowych katalizatorów procesów prowadzących do wytwarzania materiałów krzemoorganicznych o znaczeniu przemysłowym
2010	nie przyznano

Nauki przyrodnicze i medyczne (do 2010 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
1992	Ewa Kamler	Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne	praca Early Life History of Fish wydana w Londynie przez wydawnictwo Chapman and Hall
1993	Wiesław Jędrzejczak	Akademia Medyczna w Warszawie – Centralny Szpital Kliniczny	cykl prac na temat molekularnych i komórkowych mechanizmów powstawania komórek krwi
1994	Krzysztof Selmaj	Akademia Medyczna w Łodzi	badania dotyczące nowych mechanizmów immunologicznych w autoimmunologicznych chorobach układu nerwowego, ze szczególnym uwzględnieniem stwardnienia rozsianego
1995	Stanisław Konturek	Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Instytut Fizjologii	cykl prac nad rolą lokalnego przepływu krwi w śluzówce żołądka i dwunastnicy w funkcji cytoprotekcyjnej śluzówki, to znaczy w fizjologicznym mechanizmie ochrony przed owrzodzeniem żołądka i dwunastnicy
1996	Aleksander Koj	Uniwersytet Jagielloński – Instytut Biologii Molekularnej	prace dotyczące regulacji syntezy białek ostrej fazy
1997	Ryszard Gryglewski	Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum	cykl badań nad regulacją tromborezystencji
1998	Andrzej Szczeklik	Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, II Katedra Chorób Wewnętrznych	wykrycie mechanizmu przeciwzakrzepowego działania aspiryny oraz badania nad patogenezą i metodami leczenia astmy oskrzelowej indukowanej aspiryną
1999	Maciej Żylicz	Uniwersytet Gdański i Gdański Uniwersytet Medyczny – Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii	badania nad białkami regulatorowymi w systemie obrony komórki przed skutkami zmian środowiska zewnętrznego
2000	Leszek Kaczmarek	Polska Akademia Nauk – Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego	prace poświęcone wpływowi różnych bodźców na ekspresję genów w wybranych strukturach mózgu ssaków
2001	Zbigniew Gliwicz	Uniwersytet Warszawski – Wydział Biologii	wykazanie roli drapieżnictwa w kształtowaniu historii życia i zachowań zwierząt
2002	Mariusz Jaskólski	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Chemii	wyjaśnienie sposobu powstawania agregatów amyloidalnego białka ludzkiego – cystatyny C, przyczyniające się do zrozumienia mechanizmu niektórych schorzeń mózgu człowieka
2003	Roman Kaliszan	Gdański Uniwersytet Medyczny – Wydział Farmaceutyczny	zastosowanie metod modelowania matematycznego oraz chromatografii do określania związku między strukturą chemiczną leków i ich właściwościami farmakologicznymi
2004	Janusz Limon	Akademia Medyczna w Gdańsku – Katedra Biologii i Genetyki	wybitny wkład w rozwój cytogenetycznych metod diagnozowania nowotworów złośliwych
2005	Zofia Kielan-Jaworowska	Polska Akademia Nauk – Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego	twórcza synteza badań nad mezozoiczną ewolucją ssaków przedstawioną w fundamentalnym dziele Mammals from the Age of Dinosaurus (2004)
2006	Mariusz Ratajczak	Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii	odkrycie w szpiku kostnym oraz krwi pępowinowej komórek funkcjonalnie przypominających macierzyste komórki zarodkowe
		University of Louisville (USA)
2007	Włodzimierz Krzyżosiak	Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Bioorganicznej w Poznaniu	odkrycie mechanizmu selektywnego wyciszania informacji genetycznej, mogącej prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych
2008	Jacek Oleksyn	Polska Akademia Nauk – Instytut Dendrologii w Kórniku	wkład w odkrycie uniwersalnych biogeograficznych zależności między cechami roślin, istotnych dla zrozumienia procesów ekologicznych w skali globalnej
2009	Andrzej Koliński	Uniwersytet Warszawski – Wydział Chemii	wkład w opracowanie i zastosowanie w praktyce metod przewidywania struktury przestrzennej białek
2010	Tomasz Guzik	Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Wydział Lekarski	wykazanie istotnego znaczenia układu odporności w mechanizmie powstawania nadciśnienia tętniczego

Nauki matematyczno-fizyczne i inżynierskie (od 2011 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
2011	Maciej Lewenstein	Instituto de Ciencias Fotónicas w Castelldefels (Hiszpania)	dokonania w obszarze optyki kwantowej i fizyki ultrazimnych gazów
2012	Maciej Wojtkowski	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu	opracowanie i wprowadzenie do praktyki okulistycznej metody tomografii optycznej z detekcją fourierowską
2013	Marek Żukowski	Uniwersytet Gdański – Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki	badania wielofotonowych stanów splątanych, które doprowadziły do sformułowania przyczynowości informacyjnej jako zasady fizyki
2014	Iwo Białynicki-Birula	Polska Akademia Nauk – Centrum Fizyki Teoretycznej	fundamentalne prace dotyczące pola elektromagnetycznego, które doprowadziły do sformułowania zasady nieoznaczoności dla fotonu
2015	Kazimierz Rzążewski	Polska Akademia Nauk – Centrum Fizyki Teoretycznej	odkrycie zjawiska magnetostrykcji w ultrazimnych gazach z oddziaływaniem dipolowym
2016	Józef Spałek	Uniwersytet Jagielloński	badania układów silnie skorelowanych, a w szczególności za sformułowanie modelu t-J
2017	Andrzej Trautman	Uniwersytet Warszawski	teoretyczne wykazanie realności fal grawitacyjnych
2018	Krzysztof Pachucki	Uniwersytet Warszawski	precyzyjne kwantowo-elektrodynamiczne obliczenia spektroskopowych parametrów lekkich atomów i cząsteczek
2019	Andrzej Kossakowski	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Instytut Fizyki	rozwinięcie teorii kwantowych układów otwartych
2020	Krzysztof Górski	National Aeronautics and Space Administration (USA) – Jet Propulsion Laboratory	opracowanie i wdrożenie metodologii analizy map promieniowania reliktowego, kluczowych dla poznania wczesnych etapów ewolucji Wszechświata
		Uniwersytet Warszawski – Obserwatorium Astronomiczne
2021	Grzegorz Pietrzyński	Polska Akademia Nauk – Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika	precyzyjne wyznaczenie odległości do Wielkiego Obłoku Magellana
2022	nie przyznano
2023	Rafał Latała	Uniwersytet Warszawski – Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki	opracowanie narzędzi matematycznych, które umożliwiły udowodnienie hipotezy Talagranda dotyczącej procesów Bernoulliego
2024	Krzysztof Sacha	Uniwersytet Jagielloński – Instytut Fizyki Teoretycznej	sformułowanie teorii kryształów czasowych

Nauki o życiu i o Ziemi (od 2011 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
2011	Jan Potempa	Uniwersytet Jagielloński – Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii	scharakteryzowanie nowej rodziny proteinaz bakteryjnych oraz wykazanie ich roli w rozwoju chorób przyzębia
2012	Krzysztof Palczewski	Case Western Reserve University w Cleveland (USA)	ustalenie struktury krystalicznej białka rodopsyny i wyjaśnienie molekularnego mechanizmu jego udziału w procesie widzenia
2013	Andrzej Tarkowski	Uniwersytet Warszawski – Wydział Biologii, Instytut Zoologii	odkrycia wyjaśniające fundamentalne mechanizmy odpowiedzialne za wczesny rozwój zarodków ssaków
2014	Tomasz Goslar	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu	kluczowy dla współczesnych badań klimatycznych wkład w ustalenie chronologii zmian stężenia izotopu węgla C14 w atmosferze podczas ostatniego zlodowacenia
2015	nie przyznano
2016	Jan Kozłowski	Uniwersytet Jagielloński	sformułowanie i eksperymentalna weryfikacja teorii wyjaśniającej różnorodność strategii życiowych organizmów jako efektu optymalnej alokacji zasobów
2017	Piotr Trzonkowski	Gdański Uniwersytet Medyczny	badania nad limfocytami T regulatorowymi i ich pionierskie zastosowanie w terapii komórkowej chorób człowieka
2018	Andrzej Dziembowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Biochemii i Biofizyki	wyjaśnienie funkcji kluczowych enzymów degradujących RNA, których zaburzenia prowadzą do stanów patologicznych
2019	nie przyznano
2020	Jacek Radwan	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – Wydział Biologii	wykazanie roli ewolucyjnego mechanizmu optymalizacji zmienności genetycznej w kształtowaniu odporności na patogeny i tolerowaniu własnych antygenów
2021	Bożena Kamińska-Kaczmarek	Polska Akademia Nauk – Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego	odkrycie mechanizmów, które powodują, że glejaki złośliwe tak przeprogramowują komórki odpornościowe, aby wspierały rozwój tych nowotworów mózgu
2022	Marcin Nowotny	Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej	wyjaśnienie molekularnych mechanizmów rozpoznawania uszkodzeń DNA oraz ich naprawy
2023	Krzysztof Liberek	Uniwersytet Gdański i Gdański Uniwersytet Medyczny – Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii	wykazanie roli białek opiekuńczych w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy
2024	Sebastian Glatt	Uniwersytet Jagielloński – Małopolskie Centrum Biotechnologii	ustalenie struktury i funkcji kompleksu Elongator wpływającego na poprawność biosyntezy białka

Nauki chemiczne i o materiałach (od 2011 r.)

rok	laureat	instytucje	powód
2011	Elżbieta Frąckowiak	Politechnika Poznańska – Wydział Technologii Chemicznej	badania nad nowymi materiałami i kompozytami węglowymi i ich wykorzystanie do elektrochemicznego magazynowania i konwersji energii
2012	Mieczysław Mąkosza	Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Organicznej	opracowanie i wprowadzenie do kanonu chemii organicznej nowej reakcji – Zastępczego Podstawienia Nukleofilowego.
2013	Sylwester Porowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Wysokich Ciśnień	opracowanie wysokociśnieniowej metody otrzymywania monokryształu azotku galu
2014	Karol Grela	Uniwersytet Warszawski	opracowanie nowych katalizatorów reakcji metatezy olefin i ich zastosowanie w praktyce przemysłowej
		Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Organicznej
2015	Stanisław Penczek	Polska Akademia Nauk – Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych	opracowanie teorii polimeryzacji z otwarciem pierścienia i jej wykorzystanie do syntezy polimerów biodegradowalnych
2016	Marek Samoć	Politechnika Wrocławska	badania materiałów nanostrukturalnych dla optyki nieliniowej
2017	Daniel Gryko	Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Organicznej	opracowanie oryginalnej metody syntezy i charakteryzacja związków z grupy porfirynoidów.
2018	Andrzej Gałęski	Polska Akademia Nauk – Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych	opracowanie nowego mechanizmu deformacji plastycznej polimerów.
2019	Marcin Drąg	Politechnika Wrocławska – Wydział Chemiczny	opracowanie nowej platformy technologicznej umożliwiającej otrzymywanie związków biologicznie aktywnych, w szczególności inhibitorów enzymów proteolitycznych
2020	Ewa Górecka	Uniwersytet Warszawski – Wydział Chemii	otrzymanie materiałów ciekłokrystalicznych o strukturze chiralnej zbudowanych z niechiralnych molekuł
2021	Jacek Jemielity	Uniwersytet Warszawski – Centrum Nowych Technologii	opracowanie chemicznych modyfikacji mRNA jako narzędzi do zastosowań terapeutycznych i badań procesów komórkowych
2022	Bartosz Grzybowski	Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Organicznej	opracowanie i empiryczna weryfikacja algorytmicznej metodyki planowania syntezy chemicznej
		Ulsan National Institute of Science and Technology (Korea Południowa)
2023	Marcin Stępień	Uniwersytet Warszawski – Wydział Chemii	zaprojektowanie i otrzymanie nowych związków aromatycznych o unikatowej strukturze i właściwościach
2024	Janusz Lewiński	Politechnika Warszawska – Wydział Chemiczny	opracowanie mechanochemicznych metod syntezy perowskitów poprawiających ich właściwości fotowoltaiczne
		Polska Akademia Nauk – Instytut Chemii Fizycznej

Instytucje laureatów

Laureaci Nagrody FNP w czasie otrzymania nagrody byli zatrudnieni w różnych instytucjach polskich i zagranicznych. Do 2024 roku takich instytucji było ponad 30, nie licząc ich jednostek organizacyjnych – ponad 20 w Polsce i kilkanaście za granicą. Poniższe listy są alfabetyczne.

Polskie

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Akademia Medyczna w Łodzi
• Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie
• Gdański Uniwersytet Medyczny
• Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana
• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Politechnika Gdańska
• Politechnika Poznańska
• Politechnika Warszawska
• Politechnika Wrocławska
• Polska Akademia Nauk
• Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne
• Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum
• Uniwersytet Gdański
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Uniwersytet Jagielloński
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Uniwersytet SWPS
• Uniwersytet Warszawski
• Uniwersytet Wrocławski
• Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

Zagraniczne

Instytucje w USA:

• Carnegie Mellon University – Pittsburgh, Pensylwania
• Case Western Reserve University – Cleveland, Ohio
• National Aeronautics and Space Administration, Jet Propulsion Laboratory – Pasadena, Kalifornia
• Uniwersytet Yale – New Haven, Connecticut
• Uniwersytet Princeton – Princeton, New Jersey
• Uniwersytet Stanu Pensylwania

Instytucje w innych państwach:

• Australijski Uniwersytet Narodowy – Canberra, Australia
• Centre national de la recherche scientifique – Francja
• Commissariat à l’energie atomique et aux énergies alternatives – tamże
• Instituto de Ciencias Fotónicas – Castelldefels, Hiszpania
• Ulsan National Institute of Science and Technology – Korea Południowa