Anna Wierzbicka

Anna Wierzbicka

Data i miejsce urodzenia	10 marca 1938 Warszawa
Zawód, zajęcie	językoznawczyni
Narodowość	polska

Anna Wierzbicka (ur. 10 marca 1938 w Warszawie) – polska językoznawczyni, znana dzięki pracom z dziedziny semantyki, pragmatyki i językoznawstwa międzykulturowego. Jest twórczynią naturalnego metajęzyka semantycznego.

Życiorys

Urodziła się 10 marca 1938 w Warszawie, jako córka Marii i Tadeusza Smoleńskich. Końcówkę wojny spędziła wraz z matką i starszą siostrą w obozie pracy w Hameln.

W 1954 roku, w wieku 16 lat, rozpoczęła studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Tam poznała Piotra Wierzbickiego, za którego wyszła krótko po uzyskaniu dyplomu. Pracę naukową kontynuowała w Instytucie Badań Literackich PAN, pod kierunkiem prof. Marii Renaty Mayenowej. Swoją pracę doktorską obroniła w 1964 roku, a w roku 1969 otrzymała habilitację.

Po rozwodzie z Wierzbickim, w 1970 wyszła za mąż za Johna Besemeresa. W 1972 razem wyjechali do Australii.

Od 1973 roku pracuje w Australian National University. Jest członkiem Australian Academy of Humanities, Australian Academy of Social Science, Rosyjskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności.

Nagrody i odznaczenia

• nagroda Humboldta dla Zagranicznych Badaczy w dziedzinie humanistyki (1995)
• doktorat honoris causa – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (2004)
• doktorat honoris causa – Uniwersytet Warszawski (2006)
• Międzynarodowa Nagroda Dobruszyna za rok 2010
• Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych za rok 2010, za stworzenie teorii naturalnego metajęzyka semantycznego oraz odkrycie zbioru znaczeń elementarnych wspólnych dla wszystkich języków.

Dzieła Anny Wierzbickiej

• Imprisoned in English: The hazards of English as a default language (2014)
• Experience, Evidence, and Sense: The hidden cultural legacy of English (2010)
• Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne (2006) (tłumaczenie książki Semantics: Primes and Universals z 1996 r.)
• English. Meaning and Culture (2006)
• Co mówi Jezus? Objaśnianie przypowieści ewangelicznych w słowach prostych i uniwersalnych (What Did Jesus Mean? Explaining the Sermon on the Mount and the Parables in simple and universal human concepts, 2001, wyd. polskie 2002 – okrojone)
• Język – umysł – kultura (1999, wybór prac naukowych)
• Emotions Across Languages and Cultures: Diversity and universals (1999)
• Understanding Cultures Through Their Key Words: English, Russian, Polish, German, Japanese (1997) polskie tłumaczenie: Słowa klucze. Różne języki – różne kultury (2007)
• Semantics: Primes and Universals (1996)
• Semantics, Culture and Cognition: Universal human concepts in culture-specific configurations (1992)
• Cross-cultural pragmatics: The semantics of human interaction (1991)
• The Semantics of Grammar (1988)
• English Speech Act Verbs: A semantic dictionary (1987)
• Lexicography and Conceptual Analysis (1985)
• The Case for Surface Case (1980)
• Lingua Mentalis: The semantics of natural language (1980)
• Semantic Primitives (1972)

Linki zewnętrzne

• Strona Anny Wierzbickiej na ANU. linguistics.anu.edu.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-19)].
• Wywiad Jamesa Underhilla z Anną Wierzbicką w języku angielskim (The philosophical foundations of NSM)
• Wywiad Jamesa Underhilla z Anną Wierzbicką w języku angielskim (How English shapes our Anglo world)