Jan Rzeszowski (zm. 1436)

Jan Rzeszowski

Data urodzenia	1345
Data śmierci	12 sierpnia 1436
Arcybiskup metropolita lwowski
Okres sprawowania	1414–1436
Arcybiskup metropolita halicki
Okres sprawowania	1412–1414
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	26 sierpnia 1412
Sakra biskupia	brak danych

Jan Rzeszowski herbu Półkozic (ur. ok. 1346 roku, zm. 12 sierpnia 1436 w Piórkowie) – duchowny rzymskokatolicki, profesor i rektor Uniwersytetu Krakowskiego, arcybiskup metropolita halicki w latach 1412–1414, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1414–1436.

Życiorys

Syn Jana Rzeszowskiego. Brat Jana Feliksa "Starego" Rzeszowskiego i Jana Rzeszowskiego. Ukończył studia na uniwersytecie w Padwie. W 1365 był poświadczony jako archidiakon w Opolu na Górnym Śląsku. W 1368 roku wymienił ten archidiakonat na prepozyturę kolegiaty św. Michała na Wawelu. Był kanonikiem krakowskim. Po śmierci wpływowego ojca jego kariera wyhamowała, do czasu, gdy w wieku około 60 lat związał się około 1400 roku z odrodzoną Akademią Krakowską. W 1404 roku znalazł się w polskiej delegacji na negocjacje z Krzyżakami w Raciążu. Był bliskim współpracownikiem króla Władysława Jagiełły. W latach 1405–1406 pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Krakowskiego. W 1412 roku król Jagiełło zaprezentował go na biskupstwo halickie. W konsekwencji w latach 1412–1414 był ostatnim arcybiskupem metropolitą halickim (jako elekt), zaś od końca 1414, po przeniesieniu siedziby archidiecezji z Halicza do Lwowa, pierwszym arcybiskupem metropolitą lwowskim. W 1413 roku brał udział w zjeździe w Horodle. W 1417 roku w Sanoku udzielił ślubu królowi i Elżbiecie z Pilicy Granowskiej. W 1417 roku wraz z księciem Witoldem Kiejstutowiczem i jego dworem udał się z Kowna na Żmudź w celu prowadzenia trzymiesięcznej misji chrystianizacyjnej, gdzie Jan Rzeszowski dokonywał masowych chrztów i erygował parafie. Ukoronowaniem tych działań było podczas zjazdu w Trokach w 1417 roku założenie i zorganizowanie diecezji żmudzkiej. Jeszcze w 1417 roku powrócił do Krakowa, gdzie mimo licznych sprzeciwów możnowładców, koronował Elżbietę Pilecką. W 1419 roku przybył do Wolborza, gdzie był punkt zborny rycerstwa przed wyprawą przeciwko Krzyżakom. Był sygnatariuszem pokoju mełneńskiego 1422 roku. W grudniu 1423 roku konsekrował Zbigniewa Oleśnickiego na biskupa krakowskiego. Na przełomie roku przebywał w Rzymie. Po powrocie w marcu, uczestniczył w koronacji Zofii Holszańskiej. W dniu 31 grudnia 1435 podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim. Posiadał rezydencje biskupie w Pirkowie koło Łagowa, w Konkolnikach i Dunajowie.

Zmarł w swoim dworze w Pirkowie. Pochowany w kościele klasztornym benedyktynów p.w. Św. Krzyża na Łyścu.

Bibliografia

• Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000.

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Jana Rzeszowskiego na stronie diecezji rzeszowskiej [dostęp 2014-12-26]
• Jan Rzeszowski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-02-20]  (ang.).
• Jan Rzeszowski h. Półkozic, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-01].