Saltar ao contido

Lingua norueguesa

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Noruegués
norsk
Falado en: Noruega
Rexións: Norte, este bokmål
oeste nynorsk
Total de falantes: 5 000 000
Posición: Non está entre os 100 primeiros
Familia: Linguas indoeuropeas
Lingua Xermánica
Linguas xernánicas do norte
Lingua de libro (Bokmål)
Novo nórdico (Nynorsk)
Status oficial
Lingua oficial de: Noruega
Regulado por: Bokmål e Nynorsk: Norsk språkråd (Consello Noruegués da Lingua)
Riksmål: Academia Noruega
Códigos de lingua
ISO 639-1: no (Noruegués)
nb (Bokmål)
nn (Nynorsk)
ISO 639-2: nor (Noruegués)
nob (Bokmål)
nno (Nynorsk)
SIL: [1] (noruegués)
[2] (Bokmål)
[3] (Nynorsk)
Mapa
Status

O noruegués está clasificado como "en estado seguro" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[1]

O noruegués[2] é unha lingua escandinava e oficial na Noruega. É falada por 5 millóns de persoas en Noruega.

Existen, por lei, dúas formas oficiais de noruegués escrito, o bokmål ("lingua dos libros") e o nynorsk ("noruegués novo").

Non hai un estándar oficial para o noruegués falado, aínda que o sociolecto das clases media e alta de Noruega Oriental, no cal está baseado fundamentalmente o noruegués bokmål, é a forma que se ensina aos estudantes estranxeiros.

Desde o século XVI ata o século XIX, os danés foi a lingua estándar de escritura en Noruega; como resultado, o desenvolvemento do noruegués escrito moderno foi obxecto dunha forte controversia relacionada co nacionalismo, co discurso rural fronte urbano. Historicamente, o bokmål é a forma norueguesizada do danés, mentres que o nynorsk é a forma baseada nos dialectos noruegueses e representa a oposición purista ao danés. Houbo unha política oficial, xa abandonada, de fusionar ambos nun estándar común chamado samnorsk, dándose unha serie de reformas e de variedades de ambos o bokmål e o nynorsk. A forma non oficial riksmål está considerada como máis conservadora do que o bokmål, e a tamén non oficial høgnorsk máis conservadora que o nynorsk.

Os noruegueses edúcanse en ambos o bokmål e o nynorsk. No 2005 un 86.3% afirmaba usar principalmente bokmål como a forma de escritura, un 5.5% bokmål e nynorsk, e un 7.5% basicamente nynorsk. Dun xeito aproximado, pódese dicir que o bokmål e riksmål danse máis nas áreas urbanas e suburbanas, fronte ao nynorsk nas rurais, particularmente na parte occidental de Noruega.

A corporación norueguesa de radiodifusión (NRK) emite tanto en bokmål como en nynorsk, e todas as axencias do goberno deben permitir ambos. O bokmål úsase nun 92% de todas as publicacións.

Como exemplo, móstranse algunhas frases onde se aprecian as diferenzas entre bokmål, nynorsk, riksmål e høgnorsk:

Galego Bokmål Riksmål Nynorsk Høgnorsk
Veño de Noruega Jeg kommer fra Norge

(exactamente igual que en danés)

Jeg kommer fra Norge

(exactamente igual que en danés)

Eg kjem frå Noreg
Como se chama? Hva heter han? Hva heter han? Kva heiter han? Kva heiter han?
Ese é un cabalo Dette er en hest Dette er en hest Dette er ein hest Dette er ein hest
O arco da vella ten moitas cores Regnbuen har mange farger Regnbuen har mange farver Regnbogen har mange fargar Regnbogen hev mange fargar
  1. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  2. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para noruegués.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre lingüística é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.