Obwód jakucki
| obwód | |||
| 1784–1920 | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | |||
| Powierzchnia |
3 971 615 km² | ||
| Populacja (1897) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
0,07 os./km² | ||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
| Liczba okręgów |
5 | ||
Obwód jakucki (ros. Якутская область) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego w Syberii wschodniej, utworzona ukazem Aleksandra I w 1805 przez wyłączenie istniejącego od 1784 obwodu ze składu guberni irkuckiej. Stolicą obwodu był Jakuck. Zlikwidowany w 1920.
Obwód był położony pomiędzy 54° a 73° szerokości geograficznej północnej i 103° a 171° długości geograficznej wschodniej. Graniczył od północy z Oceanem Arktycznym, na wschodzie i południowym wschodzie z obwodem nadmorskim, na południu z obwodem amurskim, na południowym zachodzie z gubernią irkucką, na zachodzie z gubernią jenisejską.
Powierzchnia obwodu wynosiła w 1897 – 3 971 615 km² (3 489 689 wiorst²), był pierwszą co do powierzchni jednostką administracyjną Imperium. Zajmował 1/3 obszaru Syberii i powierzchnią odpowiadał 2/3 powierzchni Rosji Europejskiej.
Obwód w początkach XX wieku była podzielony na 5 okręgów.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Ludność, według spisu powszechnego 1897 – 269 880 osób – Jakutów (82,1%), Rosjan (11,3%), Tunguzów (4,3%), Jukagirów, Czukczów i Tatarów.
Ludność w okręgach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1]
[edytuj | edytuj kod]| Okręg | Jakuci | Rosjanie | Tunguzi | Jukagirzy | Czukcze | Tatarzy |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód ogółem | 82,1% | 11,3% | 4,3% | … | … | … |
| Wierchojański | 81,0% | 5,3% | 10,5% | 2,9% | … | … |
| Wilujski | 93,0% | 1,3% | 5,6% | … | … | … |
| Kołymski | 43,3% | 17,9% | 12,1% | 6,7% | 19,7% | … |
| Olokminski | 36,4% | 54,5% | 2,4% | … | … | 3,0% |
| Jakucki | 90,6% | 5,3% | 3,2% | … | … | … |
W kwietniu 1920, po pokonaniu przez Armię Czerwoną wojsk Białych admirała Aleksandra Kołczaka i zajęciu całej Syberii, obwod jakucki został zlikwidowany jako samodzielna jednostka administracyjna postanowieniem Syberyjskiego Komitetu Rewolucyjnego i włączony do guberni irkuckiej, w grudniu 1920 utworzono krótkotrwałą gubernię jakucką. 27 kwietnia 1922 na terytorium historycznego obwodu utworzono Jakucką Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką w składzie RFSRR. Od 1990 r. jest to autonomiczna Republika Sacha (Jakucja) w składzie Federacji Rosyjskiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Якутская область Энциклопедия Брокгауза Ф.А. и Ефрона И.А.
