Przejdź do zawartości

Jan Krzysztof Ardanowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Krzysztof Ardanowski
Ilustracja
Jan Krzysztof Ardanowski (2018)
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1961
Czernikowo

Minister rolnictwa i rozwoju wsi
Okres

od 20 czerwca 2018
do 6 października 2020

Przynależność polityczna

Prawo i Sprawiedliwość

Poprzednik

Krzysztof Jurgiel

Następca

Grzegorz Puda

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Okres

od 3 listopada 2005
do 21 grudnia 2007

Przynależność polityczna

Prawo i Sprawiedliwość

podpis
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Zasługi Rolniczej (Francja) Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa”

Jan Krzysztof Ardanowski (ur. 11 lutego 1961 w Czernikowie) – polski polityk, rolnik i samorządowiec. W latach 2005–2007 podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w latach 2007–2010 doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego ds. wsi i rolnictwa, w latach 2018–2020 minister rolnictwa i rozwoju wsi, poseł na Sejm VII, VIII, IX i X kadencji (od 2011).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Od listopada 1980[1] działał w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów. Po prowokacji bydgoskiej uczestniczył w strajku studenckim[1]. Od kwietnia 1981 był redaktorem naczelnym opozycyjnego pisma „Indeks”. W listopadzie i grudniu 1981 przewodniczył kolejnemu strajkowi na swojej uczelni[1][2].

W 1985 ukończył studia na Wydziale Rolniczym Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy. Zajął się zawodowo prowadzeniem kilkunastohektarowego gospodarstwa rolnego w miejscowości Krobia pod Toruniem[2]. Od 1992 do 2002 był wiceprzewodniczącym Krajowej Rady Doradztwa Rolniczego. Od 1993 działał w PSL-Porozumieniu Ludowym. W okresie 1998–2002 z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność zasiadał w sejmiku kujawsko-pomorskim I kadencji.

W 2001 związał się z Prawem i Sprawiedliwością. W latach 2003–2007 prezesował Krajowej Radzie Izb Rolniczych w Warszawie. Od 3 listopada 2005 do 21 grudnia 2007 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Od stycznia 2008 był doradcą prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego ds. wsi i rolnictwa. W 2010 ponownie został wybrany do sejmiku kujawsko-pomorskiego[3].

W wyborach w 2011 uzyskał mandat poselski, kandydując jako lider listy PiS w okręgu toruńskim i otrzymując 14 841 głosów[4]. W 2015 krótko był okręgowym pełnomocnikiem PiS w okręgu toruńsko-włocławskim[2]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, otrzymał 18 366 głosów[5]. W Sejmie VIII kadencji został wiceprzewodniczącym Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz członkiem Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa[6]. Zaangażował się w prace nad ustawą o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz przewodził grupie posłów, która zaproponowała powszechnie krytykowaną nowelizację ustawy o ochronie przyrody. W lutym 2018 Polsko-Izraelska Grupa Parlamentarna wybrała go na przewodniczącego tego gremium[2].

19 czerwca 2018 na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego prezydent RP Andrzej Duda powołał Jana Krzysztofa Ardanowskiego na urząd ministra rolnictwa i rozwoju wsi w miejsce Krzysztofa Jurgiela[7][8] (ze skutkiem od następnego dnia)[9]. W lipcu 2018 zapowiedział odstąpienie od planowanego wprowadzenia zakazu hodowli zwierząt futerkowych przy jednoczesnym wprowadzeniu systemu certyfikacji[10], wycofanie z Sejmu przygotowanego przez posłów PiS projektu ustawy zakazującej uboju rytualnego[11] i rezygnację z planowanej przez poprzednika budowy na wschodniej granicy płotu mającego stanowić ochronę przed dzikami mogącymi roznosić chorobę ASF[12]. W kwietniu 2019 Sejm odrzucił wotum nieufności złożone wobec niego w lutym 2019 przez Platformę Obywatelską (przeciw zagłosowało 233 posłów)[13].

W wyborach w 2019 Jan Krzysztof Ardanowski z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, otrzymując 76 267 głosów[14]. 15 listopada 2019 ponownie objął urząd ministra rolnictwa i rozwoju wsi, wchodząc w skład powołanego wówczas drugiego rządu dotychczasowego premiera[15].

We wrześniu 2020 został zawieszony przez prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego w prawach członka partii za złamanie dyscypliny klubowej, głosując przeciw nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt[16]. 6 października 2020 zakończył pełnienie funkcji ministra[17]. W listopadzie tego samego roku został przywrócony w prawach członka partii[18].

W grudniu 2020 prezydent Andrzej Duda powierzył mu funkcję przewodniczącego powołanej wówczas Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich[19]. W wyborach w 2023 został po raz kolejny wybrany do Sejmu (z wynikiem 28 658 głosów)[20]. W Sejmie X kadencji zasiadł w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi[21]. W lipcu 2024 zrezygnował z członkostwa w PiS i klubie parlamentarnym tej partii[22], dołączając do koła poselskiego Kukiz’15[23] (w październiku 2024 przekształconego w koło poselskie o nazwie Wolni Republikanie[24]). Założył też partię Wolność i Dobrobyt, zarejestrowaną we wrześniu tego samego roku[25].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Syn Mieczysława i Albiny[26]. Jest żonaty z Marleną z domu Templin, również absolwentką ATR[27], z którą ma pięcioro dzieci[28].

Amatorsko zajął się badaniami historycznymi dotyczącymi losu Żydówek, zmuszanych do niewolniczej pracy przy budowie umocnień i mordowanych w podobozie Baukommando Weichsel. Efektem tych badań była wydana w 2014, wraz z Pawłem Sztamą, książka zatytułowana Z głębokości wołam do Ciebie… (z podtytułem Tragedia kobiet pochodzenia żydowskiego, więzionych i mordowanych w podobozach KL Stutthof w okolicach Torunia w ostatnich miesiącach II wojny światowej)[2][29][30].

Krytyka

[edytuj | edytuj kod]

Jako minister rolnictwa był szeroko krytykowany przez organizacje ekologiczne (m.in. WWF i Greenpeace) za ustawę dotyczącą zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, nazywaną w mediach „lex Ardanowski”, przewidującą m.in. sanitarny odstrzał dzików i penalizację celowego utrudniania polowań przez osoby trzecie. Krytykowano też ministerialny sposób walki z ASF poprzez przeznaczanie środków finansowych głównie na odstrzał dzików, zamiast na zalecaną przez organizacje pozarządowe i naukowców bioasekurację[31][32][33].

Ministra krytykowano również za zezwolenie na używanie w Polsce szkodliwych dla pszczół i innych owadów zapylających pestycydów z grupy neonikotynoidów i odstąpienie tym samym od ogólnoeuropejskiego zakazu ich stosowania[34]. Kontrowersje wzbudzały też jego publiczne negatywne wypowiedzi pod adresem organizacji proekologicznych czy działaczy na rzecz praw zwierząt[35][36].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Tomasz Rabant: Jan Krzysztof Ardanowski. encysol.pl. [dostęp 2018-06-20].
  2. a b c d e Tomasz Ciechoński: Ardanowski. Rolnik, historyk amator, teraz minister. wyborcza.pl, 19 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-20].
  3. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2015-05-30].
  4. Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-05-30].
  5. Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-27].
  6. Strona sejmowa posła VIII kadencji. [dostęp 2018-06-20].
  7. Jan Krzysztof Ardanowski będzie nowym ministrem rolnictwa. tvn24.pl, 19 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-20].
  8. Jan Krzysztof Ardanowski nowym Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. prezydent.pl, 20 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-20].
  9. M.P. z 2018 r. poz. 614.
  10. Ardanowski: hodowla zwierząt futerkowych utrzymana; ostrzejsze kryteria kontroli ferm. portalspozywczy.pl, 19 lipca 2018. [dostęp 2018-07-20].
  11. Ardanowski: Projekt zakazu uboju rytualnego zostanie wycofany. portalspozywczy.pl, 19 lipca 2018. [dostęp 2018-07-20].
  12. Minister Ardanowski: nie będzie płotu przed dzikami. portalspozywczy.pl, 19 lipca 2018. [dostęp 2018-07-20].
  13. Ardanowski zostaje na stanowisku. „Głos Wielkopolski”, s. 10, 5 kwietnia 2019. 
  14. Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
  15. Prezydent powołał nowy rząd. prezydent.pl, 15 listopada 2019. [dostęp 2019-11-15].
  16. Jarosław Kaczyński zdecydował o zawieszeniu 14 posłów partii. onet.pl, 18 września 2020. [dostęp 2020-09-18].
  17. Prezydent dokonał zmian w składzie Rady Ministrów. prezydent.pl, 6 października 2020. [dostęp 2020-10-06].
  18. Ardanowski i Kołakowski już też odwieszeni w PiS. rp.pl, 18 listopada 2020. [dostęp 2020-11-18].
  19. Powołanie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. prezydent.pl, 16 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-16].
  20. Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-19].
  21. Strona sejmowa posła X kadencji. [dostęp 2024-02-02].
  22. Dawid Szczyrbowski: Jan Krzysztof Ardanowski odchodzi z PiS. Złożył rezygnację. interia.pl, 23 lipca 2024. [dostęp 2024-07-23].
  23. Barbara Kwiatkowska: Poseł Ardanowski opuścił PiS. Wiadomo już do kogo dołączy teraz. wp.pl, 24 lipca 2024. [dostęp 2024-07-24].
  24. Paweł Kukiz zaskoczył na antenie. Założył nowe koło poselskie. polsatnews.pl, 16 października 2024. [dostęp 2024-10-16].
  25. Wolność i Dobrobyt. bip.warszawa.so.gov.pl. [dostęp 2024-09-20].
  26. Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-05-01].
  27. Marcin Behrendt: Poseł ziemi kościelnej. wyborcza.pl, 4 kwietnia 2016. [dostęp 2024-07-24].
  28. Jan K. Ardanowski – Doradca Prezydenta RP. prezydent.pl. [dostęp 2018-06-20].
  29. Ardanowski, Jan Krzysztof. Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-07-31].
  30. Książka „Z głębokości wołam do Ciebie”. ardanowski.info. [dostęp 2018-08-02].
  31. Maciej Bąk: Prezydent podpisał wyrok nie tylko na dziki, ale też ekologów? Jedno jest pewne – szykuje się wielkie strzelanie. bezprawnik.pl, 29 stycznia 2020. [dostęp 2020-08-31].
  32. WWF: „Lex Ardanowski” zaszkodzi środowisku. wprost.pl, 1 lutego 2020. [dostęp 2020-08-31].
  33. Protestowali przeciw karze więzienia dla ekologów. „ASF roznosi człowiek, a nie dzik”. wyborcza.pl, 11 stycznia 2020. [dostęp 2020-08-31].
  34. Minister rolnictwa konsekwentnie szkodzi pszczołom. greenpeace.org, 21 maja 2019. [dostęp 2020-08-31].
  35. Ardanowski: Działanie obrońców praw zwierząt jak hitlerowska propaganda przeciwko Żydom. dziennik.pl, 12 maja 2020. [dostęp 2020-08-31].
  36. Szymon Spandowski: Minister Jan Krzysztof Ardanowski postawił wegetarian na równi z Hitlerem?. nowosci.com.pl, 3 maja 2020. [dostęp 2020-08-31].
  37. M.P. z 2005 r. nr 2, poz. 18.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]