Belgische wetgevende verkiezingen 1894
| Wetgevende verkiezingen 1894 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Datum | 14 oktober 1894 | ||||||
| Land |  België
| ||||||
| Te verdelen zetels | 152 (Kamer) 76+26 (Senaat) | ||||||
| Resultaat | |||||||
| Grootste partij | Katholieken | ||||||
| Nieuwe regering | De Burlet | ||||||
| Vorige regering | De Burlet | ||||||
| Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
| |||||||
Algemene parlementsverkiezingen vonden plaats in België op zondag 14 oktober 1894, met een tweede ronde op 21 oktober 1894.
Het waren de eerste verkiezingen met algemeen meervoudig stemrecht (en opkomstplicht) voor mannen ouder dan 25. Het aantal kiezers vertienvoudigde hierdoor. Bijgevolg geraakte de Belgische Werkliedenpartij (de socialisten) voor de eerste keer in het parlement. De liberalen daarentegen verloren een groot deel van hun zetels. De socialisten hadden minder stemmen dan de liberalen maar toch meer zetels, doordat hun aanhang zich concentreerde in Waalse industriegebieden. De katholieken wonnen alle zetels in heel Vlaanderen, in Brussel en in zeven landelijke Waalse arrondissementen.
Van de 6.341.958 inwoners in België waren 1.354.891 (21,4%) stemgerechtigd, significant meer dan de circa 2% bij de vorige verkiezingen. Door het meervoudig stemrecht, waren er meer dan 2 miljoen stemmen mogelijk.[1]
Resultaten
[bewerken | brontekst bewerken]Kamer van volksvertegenwoordigers
[bewerken | brontekst bewerken]| Partij | Stemmen | % | Zetels | +/– |
|---|---|---|---|---|
| Katholieken | 926.987 | 50,0 | 104 | +12 |
| Liberalen | 515.808 | 27,8 | 20 | –40 |
| Socialisten | 301.940 | 16,3 | 28 | +28 |
| Kartels (liberalen-socialisten) | 32.914 | 1,8 | 0 | – |
| Christene Volkspartij | 26.224 | 1,4 | 0 | 0 |
| Andere | 48.354 | 2,6 | 0 | – |
| Ongeldig/blanco | 89.364 | – | – | – |
| Totaal | 1.941.591 | 100 | 152 | 0 |
Senaat
[bewerken | brontekst bewerken]Van de 102 senatoren werden 76 rechtstreeks verkozen (de helft van het aantal volksvertegenwoordigers) en 26 aangeduid door de provincieraden (wat nieuw was in het kiessysteem).
| Partij | Stemmen | % | Zetels |
|---|---|---|---|
| Katholieken | 597.184 | 52,5 | 52 |
| Liberalen | 495.288 | 43,5 | 24 |
| Kartels (liberalen-socialisten) | 28.812 | 2,5 | |
| Socialisten | 16.535 | 1,5 | |
| Ongeldig/blanco | – | – | |
| Totaal | 1.137.819 | 100 | 76 |
Kieskringen
[bewerken | brontekst bewerken]De verdeling van zetels over de arrondissementele kieskringen was als volgt voor de Kamer van volksvertegenwoordigers.[2] Er waren geen wijzigingen in zetelverdeling of kieskringen ten opzichte van de vorige verkiezingen.
| Provincie | Arrondissement | Kamer | Gewonnen door |
|---|---|---|---|
| Antwerpen | Antwerpen | 11 | Katholieken |
| Mechelen | 4 | Katholieken | |
| Turnhout | 3 | Katholieken | |
| Limburg | Hasselt | 3 | Katholieken |
| Maaseik | 1 | Katholieken | |
| Tongeren | 2 | Katholieken | |
| Oost-Vlaanderen | Aalst | 4 | Katholieken |
| Oudenaarde | 3 | Katholieken | |
| Gent | 9 | Katholieken | |
| Eeklo | 1 | Katholieken | |
| Dendermonde | 3 | Katholieken | |
| Sint-Niklaas | 4 | Katholieken | |
| West-Vlaanderen | Brugge | 3 | Katholieken |
| Roeselare | 2 | Katholieken | |
| Tielt | 2 | Katholieken | |
| Kortrijk | 4 | Katholieken | |
| Ieper | 3 | Katholieken | |
| Veurne | 1 | Katholieken | |
| Diksmuide | 1 | Katholieken | |
| Oostende | 2 | Katholieken | |
| Brabant | Leuven | 6 | Katholieken |
| Brussel | 18 | Katholieken | |
| Nijvel | 4 | Liberalen (3), Katholieken (1) | |
| Henegouwen | Doornik | 4 | Katholieken |
| Aat | 2 | Katholieken | |
| Charleroi | 8 | Socialisten | |
| Thuin | 3 | Liberalen | |
| Bergen | 6 | Socialisten | |
| Zinnik | 3 | Socialisten | |
| Luik | Hoei | 2 | Liberalen |
| Borgworm | 2 | Katholieken | |
| Luik | 11 | Socialisten (6), Liberalen (5) | |
| Verviers | 4 | Socialisten | |
| Luxemburg | Aarlen | 1 | Liberalen |
| Marche | 1 | Katholieken | |
| Bastenaken | 1 | Katholieken | |
| Neufchâteau | 1 | Katholieken | |
| Virton | 1 | Liberalen | |
| Namen | Namen | 4 | Liberalen (3), Socialisten (1) |
| Dinant | 2 | Katholieken | |
| Philippeville | 2 | Liberalen | |
| 152 |
Verkozenen
[bewerken | brontekst bewerken]- Kamer van volksvertegenwoordigers (samenstelling 1894-1898)
- Samenstelling Belgische Senaat 1894-1898
· 
· 