အိပ်မက်
 | ဤ ဆောင်းပါးသည် အခြားဘာသာစကားမှ မူကြမ်းသဘောမျိုး ဘာသာပြန်ထားသော ဆောင်းပါးဖြစ်သည်။ ပါဝင်သောအကြောင်းအရာများမှာ ဘာသာနှစ်ခုလုံးကို ကျွမ်းကျင်မှုမရှိသော ကွန်ပျူတာ သို့မဟုတ် ဘာသာပြန်ဆော့ဝဲလ် တမျိုးမျိုးအသုံးပြု၍ ရရှိလာသော အကြောင်းအရာများဖြစ်သည်။ ပြည့်စုံကြွယ်ဝသော ဘာသာပြန်မှုဖြစ်စေရန် ကူညီနိုင်ပါသည်။ |
 | ဤဆောင်းပါးသည် သဒ္ဒါ၊ သတ်ပုံ၊ ရေးဟန် စသည်တို့အတွက် ဝီကီစံညွှန်းနှင့်အညီ အရေးအသား တည်းဖြတ်ပေးရန် လိုအပ်နေသည်။ |
အိပ်မက် ဆိုသည်မှာ အိပ်စက်ခြင်း အဆင့်အချို့တွင် စိတ်ထဲတွင် အလိုအလျောက်ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိသော ပုံရိပ်များ၊ စိတ်ကူးများ၊ စိတ်ခံစားမှု များနှင့် ခံစားချက်များ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းဖြစ်သည်။ လူတစ်ယောက်သည်တစ်ညလျှင် ၂ နာရီခန့် အိပ်မက်များမက်တတ်ပြီး [၁] [၂] အိပ်မက်တစ်ခုလျှင် ၅မိနစ်မှ မိနစ်၂၀အထိ ကြာတတ်သည်။ သို့သော် အိပ်မက်မက်သူက အမှန်တကယ်အိပ်မက်မက်ခဲ့သည်ထက် ပိုရှည်သည်ဟု မှတ်ထင်နိုင်သည်။[၃]
အိပ်မက်များ၏ အကြောင်းအရာနှင့် လုပ်ဆောင်ချက်များသည် မှတ်တမ်းတင်ထားသော သမိုင်း တစ်လျှောက် သိပ္ပံနည်းကျ၊ ဒဿနိကဗေဒနှင့် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာ အကြောင်းအရာများ များစွာရှိသည်။[၄] ဘီစီ ၃ ထောင်စုနှစ်တွင် ဘေဘီလိုနီယန်းများ ကျင့်သုံးခဲ့သော အိပ်မက်အနက်ကို ရှေးခေတ် ဆူမားရီးယန်းများကပင် ထုံးတမ်းစဉ်လာများစွာတွင် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ စာသားများတွင် အထင်အရှားပြသခဲ့ပြီး စိတ်ကုထုံးတွင် ဦးဆောင်အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။[၅][၆] အိပ်မက်များအား သိပ္ပံနည်းကျ လေ့လာခြင်းကို oneirology ဟုခေါ်သည်။[၇] ခေတ်သစ်အိပ်မက်လေ့လာမှုအများစုသည် အိပ်မက်များ၏ အာရုံကြောဇီဝကမ္မဗေဒကို အဓိကထားလုပ်ဆောင်ကြပြီး အိပ်မက်လုပ်ဆောင်မှုနှင့်ပတ်သက်သော ယူဆချက်များကို အဆိုပြုခြင်းနှင့် စမ်းသပ်ခြင်းအပေါ် အာရုံစိုက်သည်။[၈] စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်များ ဦးနှောက်ထဲတွင် မည်သည့်နေရာမှ ပေါက်ဖွားလာသည်၊ အိပ်မက်များအတွက် မူလဇစ်မြစ်တစ်ခု ရှိ မရှိ၊ သို့မဟုတ် ဦးနှောက်၏ အစိတ်အပိုင်းများစွာ ပါဝင်သည်၊ သို့မဟုတ် အိပ်မက်မက်ခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ခန္ဓာကိုယ် သို့မဟုတ် စိတ်အတွက် မည်ကဲ့သို့ ဖြစ်သည်ကို မသိရသေးပေ။[၉]
လူ၏ အိပ်မက် အတွေ့အကြုံနှင့် ၎င်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရမည့်အရာသည် သမိုင်းတစ်လျှောက် ကြီးမားသောပြောင်းလဲမှုများကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ရှေးအခါက မက်ဆိုပိုတေးမီးယား နှင့် ရှေးအီဂျစ်မှ ရေးသားချက်များအရ အိပ်မက်များသည် နောက်ပိုင်းထောင်စုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် အိပ်မက်လွန်အပြုအမူများကို သိသိသာသာ လျှော့ချပေးသည်။[၁၀][၁၁] အိပ်မက်များနှင့်ပတ်သက်သော ဤရှေးဟောင်းစာများသည် အလည်အပတ်အိပ်မက်များကို မီးမောင်းထိုးပြလေ့ရှိသည်။ များသောအားဖြင့် နတ်ဘုရား သို့မဟုတ် အထင်ကရအောင့်ထားသူတစ်ဦးက အိပ်မက်မက်သူအား တိကျသောလုပ်ဆောင်မှုများပြုလုပ်ရန် အမိန့်ပေးကာ အနာဂတ်ဖြစ်ရပ်များကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းနိုင်သည်။[၁၂] နောက်ပိုင်းခေတ်များတွင် စာတတ်မြောက်သူများကြားတွင် ရှားရှားပါးပါး ထိုကဲ့သို့သော အိပ်မက်များကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်သည့် ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်ချက်သည် Julian Jaynesမှ ဘီစီအီး ဒုတိယ သို့မဟုတ် ပထမထောင်စုနှစ်တွင် ကြီးစိုးသည်ဟု Julian Jaynesမှ ယူဆသော bicameral စိတ်ဓာတ် နှင့် ကိုက်ညီပါသည်။ အိပ်မက်အတွေ့အကြုံကို ပုံဖော်ခြင်းမှာ ယဉ်ကျေးမှုများသာမက အချိန်ကာလအလိုက် ကွဲပြားသည်။[၁၂][၁၃]
အိပ်မက်နှင့် အိပ်စက်ခြင်းတို့သည် ရောယှက်နေသည်။ အိပ်မက်များသည် အဓိကအားဖြင့် လျင်မြန်သော မျက်လုံးလှုပ်ရှားမှု (REM) အိပ်စက်ခြင်းအဆင့်တွင် — ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်ချက် မြင့်မားပြီး နိုးနေချိန်နှင့် ဆင်တူသည်။ REM အိပ်စက်ခြင်းကို မျိုးစိတ်များစွာတွင် တွေ့ရှိနိုင်သောကြောင့်၊ နို့တိုက်သတ္တဝါအားလုံး REM ခံစားရကြောင်း သုတေသနပြုချက်များအရသိရသည်။[၁၄] အိပ်မက်များကို REM အိပ်စက်ခြင်းသို့ ချိတ်ဆက်ခြင်းသည် တိရိစ္ဆာန်များ အိပ်မက်ကို မှန်းဆနိုင်စေသည်။ သို့သော်လည်း REM မဟုတ်သော အိပ်စက်ချိန်အတွင်း လူသားများ အိပ်မက်မက်ကြသည်။ REM နိုးထမှုအားလုံးသည် အိပ်မက်အစီရင်ခံစာများကို ထုတ်ယူခြင်းမဟုတ်ပါ။[၁၅] အိပ်မက်ကို ဘာသာရပ်၏ အိပ်မက်အတွေ့အကြုံကိုယ်တိုင်မဟုတ်ဘဲ ဘာသာရပ်မှတ်ဉာဏ်၏ တင်ပြသည့်မှတ်တမ်းအဖြစ် အိပ်မက်ကို ဦးစွာလျှော့ချရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်၊ လူသားမဟုတ်သူများ အိပ်မက်မက်ခြင်းသည် လူသားသန္ဓေသားများနှင့် နှုတ်မဆက်မီ မွေးကင်းစကလေးများ၏ အိပ်မက်ကဲ့သို့ပင် လက်ရှိတွင် သက်သေမပြနိုင်ပေ။[၁၆]
အိပ်မက်နဲ့ ဗုဒ္ဓဝါဒ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဗုဒ္ဓလောင်းလျာ သန္ဓေယူမည့် ရှေ့ပြေးနိမိတ်အနေနှင့် မယ်တော်မာယာ အိပ်မက်မက်၏။ သဗ္ဗညုဗုဒ္ဓမဖြစ်မီ မင်းသိဒ္ဓတ်ကိုယ်တိုင်လဲ အိပ်မက်မက်ဖူး၏။ (သို့ရာတွင် ဗုဒ္ဓဖြစ်ပြီးနောက် အိပ်မက်မမက်တော့ပါ။) ကောသလမင်း၏ အိပ်မက်ကို ဗုဒ္ဓရှင်တော်မြတ်ကကြိုပြီးဟော ကိန်း ထုတ်ဖူး၏။ ထိုကြောင့် အိပ်မက်၏ အကျိုးဆက်ကို ဗုဒ္ဓဝါဒ အစဉ်အလာမှာ လက်ခံမှုရှိပါည်။
ကမ္ဘာဦးကျမ်း (၄၁း၁၄-၂၀)မှာလဲ ဖာရောဘုရင် မြင်မက်တဲ့ အိပ်မက်၏ အဓိပ္ပာယ်ကို ဘယ်သူမှ မသိ၍ ယောသပ်ကို ထောင်ထဲကထုတ်ပြီး အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုခိုင်းတာကိုတွေ့ ရ၏။ ထိုကြောင့် ဘာသာခြား အချို့လည်း အိပ်မက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ယုံကြည်မှု အစဉ်အလာရှိပုံရ၏။
အိပ်မက် မက်ကြောင်း လေးပါး
[ပြင်ဆင်ရန်]- ဓာတ်ချောက်ချား (နေထိုင် မကောင်း)ခြင်း
- အပြင်မှာ ကြုံတွေ့ ခံစားဖူး (မြင်ဖူး၊ ကြားဖူး၊ ဖတ်ဖူး) ခြင်း
- အကျိုးကို လိုလား သို့မ ဟုတ်မလိုလားတဲ့ မမြင်နိုင်ကောင်းတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် (နတ်ဒေဝါ)တွေဆောင် ပြခြင်း
- ကောင်းကျိုး မကောင်းကျိုး ဖြစ်ဖို့ ရှေ့ပြေနိမိတ်ကို ပြခြင်း ဆိုတဲ့ အကြောင်း လေးမျိုးကြောင့် အိပ်မက် မက်ရတယ်လို့ ကျမ်းဂန် မှာ ဆိုသည်။ ထိုလေးမျိုးထဲက နောက်ဆုံး နှစ်မျိုးက အပြင်မှာ အမှန်တကယ်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်၏။
ပုထုဇဉ်၊ သောတာပန်၊ သကဒါဂါမ် နဲ့ အနာဂါမ် ပုဂ္ဂိုလ်တွေ အိပ်မက် မက်၏။ နိုးနေသူ နှိုက်နှိုက်ခြိုက်ခြိုက် အိပ်ပျော်နေသူတွေ နှင့် ရဟန္တာ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ အိပ်မက် မမက်ပါ။ [၁၇]။
မျောက် အိပ်သလို အချိန်တိုတိုနှင့် အိပ်မပျော့်တပျော် ဖြစ်နေချိန်မှာ အိပ်မက် မက်၏။ [၁၈]။
ထိုကြောင့် မိမိအိပ်မက်၏ မှန်နိုင်ခြေ မှားနိုင်ခြေကို အဲဒီ စာဆိုနဲ့ ညှိပြီး မိမိဘာသာ ခန့်မှန်းနိုင်ပါသည်။ အိပ်မက် မက်တာနဲ့ ကျိန်းသေ တစ်ခုခုတော့ ဖြစ်တော့မှာပဲဟု စိတ်ထဲမှာ စွဲလမ်းနေရင်လည်း ထိုစွဲလမ်းမှုက လူကို ဒုက္ခဖြစ်စေ တတ်လို့ သတိထားသင့်ပါသည်။ [၁၉]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Dream။ The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition. 2000။
- ↑ Brain Basics: Understanding Sleep။ National Institute of Neurological Disorders and Stroke (2006)။ October 11, 2007 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 30 May 2022 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ How Dream Works။ 2006။ May 4, 2006 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Extraordinary Dreams and How To Work with Them။ Albany, NY။ 2002။ p. 9။
- ↑ Magic, Supernaturalism and Religion။ New York။ 1948။
- ↑ Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary။ Austin။ 1992။ pp. 71–72, 89–90။
- ↑ Sigmund Freud (1965)။ The Interpretation of Dreams။ New York။
- ↑ "The Use of Dreams in Psychotherapy" (2000): 81–87.
- ↑ "Sleep, memory maintenance, and mental disorders" (2000): 199–208.
- ↑ E. R. Dodds (1951)။ The Greeks and the Irrational။ Berkeley။ p. 105။
- ↑ Dreams in Myth, Medicine, and Movies။ Westport, CT။ 2002။ p. 85။
- ↑ ၁၂.၀ ၁၂.၁ Commentary on the Dream of Scipio။ New York။ 1952။ p. 90။
Dodds (1951), referring to the type of dream described by Macrobius: "This last type is not, I think, at all common in our own dream-experience. But there is considerable evidence that dreams of this sort were familiar in antiquity." (p. 107).
- ↑ Extraordinary Dreams and How To Work with Them။ Albany။ 2002။ p. 10။
- ↑ Lesku, J. A. (2011). "Ostriches sleep like platypuses": 1–7.
- ↑ Solms, Mark (2000). "Dreaming and REM sleep are controlled by different brain mechanisms": 843–850. “Dreaming and REM sleep are incompletely correlated. Between 5 and 30% of REM awakenings do not elicit dream reports; and at least 5–10% of NREM awakenings do elicit dream reports that are indistinguishable from REM....”
- ↑ Dreaming in the world's religions: A comparative history။ 2008။ p. 14။
- ↑ (ဝိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၀၇)
- ↑ (မိလိန္ဒ၊၂၈၉)
- ↑ အရှင်ကေလာသ။ ဓမ္မအမေး အဖြေများ။