Saltar ao contido

Shanghai

Editar as ligazóns
Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Shangai»)

Modelo:Xeografía políticaShanghai
Vista nocturna
Vista aérea
Fotomontaxe
Imaxe
Símbolo oficialMagnolia denudata (flor) Editar o valor en Wikidata
Alcume魔都 e La Perle de l'Orient Editar o valor en Wikidata
Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 31°10′N 121°28′L / 31.17, 121.47
EstadoRepública Popular da China Editar o valor en Wikidata
Capital de
CapitalHuangpu (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Changning District (en) Traducir
Chongming (pt) Traducir
Distrito de Baoshan
Fengxian District (en) Traducir
Hongkou (pt) Traducir
Huangpu (pt) Traducir
Jiading (pt) Traducir
Jing'an (pt) Traducir
Jinshan District (en) Traducir
Minhang District (en) Traducir
Pudong
Putuo (pt) Traducir
Qingpu (en) Traducir
Songjiang (en) Traducir
Xuhui (pt) Traducir
Yangpu District (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación24.152.700 (2015) Editar o valor en Wikidata (3.808,97 hab./km²)
Lingua usadaLingua wu
Dialeto xangainês (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie6.341 km² Editar o valor en Wikidata
Bañado porSuzhou Creek (en) Traducir, Río Yangtzé, Rio Huangpu (pt) Traducir, Mar da China Oriental e Dianshan Lake (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Altitude4 m Editar o valor en Wikidata
Punto máis altoMount Dajin (en) Traducir (103 m) Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Shang-hai (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Creación1 de outubro de 1949 Editar o valor en Wikidata
Evento clave
2010Expo 2010 (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Organización política
Órgano executivoShanghai Municipal People's Government (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
• Alcalde Editar o valor en WikidataGong Zheng (2020–) Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoShanghai People's Congress (en) Traducir , (Escano: 838) Editar o valor en Wikidata
Membro de
PIB nominal3.870.060.000.000 ¥ (2020) Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Código postal200000 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
Prefixo telefónico21 Editar o valor en Wikidata
ISO 3166-2CN-SH e CN-31 Editar o valor en Wikidata
Outro
Irmandado con
Jeolla do Norte (pt) Traducir
Neyagawa
Okahandja (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata../... 80+
Sitio webshanghai.gov.cn Editar o valor en Wikidata
BNE: XX458435
Vista do Bund dende a torre Jing Mao.

Shanghai, ás veces escrito como Xangai[1][2]  (en chinés: 上海; pinyin: Shànghǎi; Tradución: “Sobre o mar”), é unha das maiores cidades da República Popular da China[3][4] e do mundo por poboación.[5] É un dos catro municipios directamente controlados da China, cunha poboación total de 23 millóns de persoas. É un importante centro financeiro,[6] e un centro do transporte por abeirar o meirande porto de contedores do mundo.[7]. Está situada no litoral do océano Pacífico, na boca do delta do Yangtzé, a beira dun brazo deste, o río Huangpu.

Localizada no delta do río Yangtzé na China oriental, Shanghai sitúase na boca do río Yangtzé na parte media da costa chinesa. O concello fai fronteira coas provincias de Jiangsu e Zhejiang polo norte, sur e oeste, e polo leste limita co mar da China Oriental.[8]

Durante séculos, foi unha vila administrativa, de pesca e de comercio. A súa importancia medrou no século XIX debido ó recoñecemento europeo do seu potencial económico e da localización estratéxica do seu porto. A cidade foi aberta en numerosas ocasións ó comercio cos estranxeiros após a vitoria británica na Primeira Guerra do Opio e o subsecuente Tratado de Nanjing de 1842, que permitiu o establecemento da "Concesión Internacional de Shanghai". A cidade floreceu como centro do comercio entre oriente e occidente, e converteuse o indiscutible motor financeiro da Asia do pacífico durante os anos 1930.[9] Porén, coa chegada ó poder do Partido Comunista en 1949, o comercio foi reorientado cara aos países socialistas, e a influencia global da cidade minguou. Na década de 1990, as reformas económicas introducidas por Deng Xiaoping produciron un intenso crecemento da cidade, que permitiu o retorno de investimentos foráneos á cidade.[10]

Shanghai é un popular destino turístico, famoso polo seu patrimonio histórico como o Bund, o Templo Cidade de Deus e o Xardín Yu, así como a arquitectura de Lujiazui, o Museo de Shanghai e o Museo de Arte da China. Foi descrita como a "obra mestra" da puxante economía da China.[11][12]

Política

[editar | editar a fonte]

Administrativamente, o municipio de Shanghai é un dos catro na China que ten estatuto de provincia. É gobernada directamente dende o executivo estatal.

Historia

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Historia de Shanghai.

Antigüidade

[editar | editar a fonte]

A parte occidental da actual Shanghái estivo habitada xa fai 6000 anos.[13] Durante o período das primaveras e outonos (aproximadamente 771 a 476 a.C.), pertenceu ao reino de Wu, que foi conquistado polo reino de Yue , que á súa vez foi conquistada polo reino de Chou.[14] Durante o período dos Reinos Combatentes (475 a. C.), Shanghái formou parte do feudo de Huang Xie (máis coñecido por Lord Chunshen) da dinastía Chou, un dos Catro Señores dos Estados Combatentes. El foi o que ordenou a escavación do río Huangpu, cuxo nome antigo e poético, río Chunshen, deu a Shanghái o sobrenome de "Shēn".[14] Os pescadores que vivían na zona de Shanghái crearon entón un utensilio de bambú para pescar chamado hù, que deu nome á desembocadura do arroio Suzhou, ao norte da Cidade Vella e converteuse en alcume común e abreviatura da cidade.[15]

Historia imperial

[editar | editar a fonte]

Durante as dinastías Tang e Song, a cidade de Qinglong (青龙镇) no actual distrito de Qingpu era un importante porto comercial. Fundada no ano 746 (quinto ano da era Tang Tianbao), desenvolveuse no que historicamente deu en chamarse a "cidade xigante do sueste", con trece templos e sete pagodes. Mi Fu, erudito e artista da dinastía Song, foi o seu prefecto. O porto experimentou un próspero comercio coas provincias ao longo do río Yangtzé e a costa chinesa, así como con países estranxeiros como Xapón e Silla..[16]

Pagoda da praza de Songjiang, construída no século XI

Ó final da dinastía Song, o centro do comercio trasladouse río abaixo do río Wusong ata Shanghai.[17] En 1074 pasou de aldea a cidade de mercado, e en 1172 construíuse un segundo muro para estabilizar a costa do océano, complementando un dique anterior.[18] Desde a dinastía Yuan en 1292 ata que Shanghai converteuse oficialmente nun municipio en 1927, o centro da cidade foi administrado como un condado baixo a prefectura de Songjiang, que tiña a súa sede no actual distrito de Songjiang.[19]

O Salón Mahavira no templo Zhenru, construído en 1320

Dous acontecementos importantes axudaron a promover o desenvolvemento de Shanghai na dinastía Ming. Un muro da cidade que foi construído por primeira vez en 1554 para protexer a cidade das incursións dos piratas xaponeses. Medía dez metros de altura e cinco quilómetros de circunferencia.[20] O templo da cidade de Deus foi construído en 1602 durante o reinado de Wanli. Esta honra adoitaba reservarse para as capitais provinciais e normalmente non se daba a unha mera sede de condado como Shanghai. Os estudosos teorizaron que isto probablemente reflectía a importancia económica da cidade, en oposición ó seu baixo status político.[20]

A antiga cidade amurallada de Shanghai no século XVII

Durante a dinastía Qing, Shanghai converteuse nun dos portos marítimos máis importantes da rexión do delta do Yangtze como resultado de dous importantes cambios na política do goberno central: en 1684, o emperador Kangxi reverteu a prohibición da dinastía Ming sobre as embarcacións de alta mar, unha prohibición que estaba en vigor desde 1525; e en 1732, o emperador Qianlong trasladou a oficina de aduanas para a provincia de Jiangsu.(江|海|关) desde a capital da prefectura de Songjiang ata Shanghái, e concedeu a Shanghai o control exclusivo sobre as coleccións aduaneiras para o comercio exterior de Jiangsu. Como resultado destas dúas decisións críticas, Shanghái converteuse no principal porto comercial de toda a rexión inferior do Yangtze en 1735, a pesar de estar aínda no nivel administrativo máis baixo da xerarquía política.[21]

Auxe e idade de ouro

[editar | editar a fonte]
Un mapa de Xangai de 1884; A área chinesa está en amarelo, a francesa en vermello, a británica en azul e a estadounidense en laranxa.

No século XIX, a atención internacional a Shanghai creceu debido ao recoñecemento europeo do seu potencial económico e comercial no Yangtze. Durante a primeira guerra do opio (1839-1842), as forzas británicas ocuparon a cidade[22] A guerra rematou en 1842 co tratado de Nanquín, que abriu a Shanghai como un dos cinco portos abertos para o comercio internacional.[23] Os tratados de Bogue, de Wanghia e de Whampoa (asinados en 1843, 1844 e 1844, respectivamente) obrigaron aos chineses a conceder os desexos europeos e americanos de visitas e comercio en chan chinés. O Reino Unido, Francia e os Estados Unidos de América estableceron unha presenza fóra da cidade amurallada de Shanghai, que permaneceu baixo a administración directa dos chineses.[24]

A Cidade Vella de Shanghai, controlada polos chineses, caeu en mans dos rebeldes da Sociedade das Espadas Pequenas en 1853, pero foi recuperada polo goberno Qing en febreiro de 1855.[25] En 1854, o Consello Municipal de Shanghai foi creado para xestionar os asentamentos estranxeiros. Entre 1860 e 1862, os rebeldes de Taiping atacaron dúas veces Shanghai e destruíron os suburbios do leste e do sur, pero non logrou tomar a cidade[26] En 1863, o asentamento británico ao sur de Suzhou Creek (ao norte do Distrito de Huangpu) e o asentamento americano ao norte (ao sur do Distrito de Hongkou) uníronse para formar o Asentamento Internacional de Shanghai. Os franceses optaron por non participar no Consello Municipal de Shanghai e mantiveron a a súa propia concesión no sur e no suroeste.[27]

O desmantelamento das murallas da Cidade Vella, 1911

A primeira guerra sino-xaponesa concluíu co tratado de Shimonoseki de 1895, que elevou o Xapón a converterse nunha potencia estranxeira en Shanghai. Xapón construíu as primeiras fábricas en Shanghai, que pronto foron copiadas por outras potencias estranxeiras. Toda esta actividade internacional deulle a Shanghai o alcume de "a Gran Atenas de China".[28] En 1914, as murallas da Cidade Vella foron desmanteladas porque bloqueaban a expansión da cidade. En xullo de 1921, o Partido Comunista Chinés foi fundado na Concesión Francesa.[24] O 30 de maio de 1925 estalou o Movemento 30 de Maio cando un obreiro dunha fábrica de algodón de propiedade xaponesa foi asasinado a tiros por un capataz xaponés.[29] Os traballadores da cidade fixeron entón folgas xerais contra o imperialismo, que se converteron en protestas a nivel nacional que deron lugar ao nacionalismo chinés.[30]

A idade de ouro de Shanghai comezou coa súa elevación ao status de municipio despois de que fose separada de Jiangsu o 7 de xullo de 1927.[24][31] Este novo municipio chinés cubría unha superficie de 494.69 km2, incluíndo os modernos distritos de Baoshan, Yangpu, Zhabei, Nanshi e Pudong , pero excluíu os territorios de concesións estranxeiras.[31] Dirixido por un alcalde e Consello municipal chinés , a primeira tarefa do novo goberno da cidade foi crear un novo centro na cidade de Jiangwan, no distrito de Yangpu, fóra dos límites das concesións estranxeiras. O plan incluía un museo público, unha biblioteca, un estadio deportivo e unha prefectura , que foron parcialmente construídos antes de ser interrompidos pola invasión xaponesa[32] Na década de 1920, a música shidaiqu converteuse nunha nova forma de entretemento e popularizouse en Shanghai.[33]

A cidade floreceu, converténdose no principal centro comercial e financeiro da rexión Asia-Pacífico na década de 1930.[9] Durante as décadas seguintes, cidadáns de moitos países e de todos os continentes chegaron a Shanghai para vivir e traballar; os que permaneceron por longos períodos, algúns durante xeracións, chamábanse "shanghailanders ".[34] Nas décadas de 1920 e 1930, case 20.000 rusos brancos fuxiron da recentemente creada Unión Soviética para residir en Shanghai.[35] Estes rusos de Xangai constituían a segunda comunidade estranxeira máis grande. En 1932, Shanghai converteuse na quinta cidade máis grande do mundo e fogar de 70.000 estranxeiros.[36] Na década de 1930 chegaron á cidade uns 30.000 refuxiados xudeus procedentes de Europa.[37]

Invasión xaponesa

[editar | editar a fonte]
O districto Zhabei en chamas, 1937
Estudantes xudeus refuxiados en Shanghai

O 28 de xaneiro de 1932, as forzas xaponesas invadiron Shanghai mentres os chineses resistían. Máis de 10.000 tendas e centos de fábricas e edificios públicos[38] foron destruídos, deixando o distrito de Zhabei arruinado. Uns 18.000 civís morreron, resultaron feridos ou foron declarados desaparecidos.[24] O 5 de maio acordouse un alto o fogo.[39] En 1937, a batalla de Shanghái deu como resultado a ocupación de partes de Shanghai administradas polos chineses fóra do Acordo Internacional e da Concesión francesa. As persoas que se quedaron na cidade ocupada sufrían a diario, pasaban fame, opresión ou morte.[40] As concesións estranxeiras foron finalmente ocupadas polos xaponeses o 8 de decembro de 1941 e permaneceron ocupadas ata a rendición do Xapón en 1945; durante ese tempo varios foron cometidos numerosos crimes de guerra.[41]

Un efecto secundario da invasión xaponesa de Shanghai foi o gueto de Shanghai. O cónsul xaponés en Kaunas, Lituania, Chiune Sugihara emitiu miles de visados aos refuxiados xudeus que escapaban da solución final á cuestión xudía dos nazis. Viaxaron desde Kėdainiai, Lituania, atravesando Rusia en ferrocarril ata o Vladivostok desde onde viaxaron en barco ata Kōbe, Xapón. A súa estadía en Kōbe foi curta xa que o goberno xaponés trasladounos a Shanghai en novembro de 1941. Outros refuxiados xudeus atoparon refuxio en Shanghai, non a través de Sugihara, senón que viñeron en barcos desde Italia. Os refuxiados de Europa foron internados nun gueto reducido no distrito de Hongkou,[42] e despois do ataque xaponés a Pearl Harbor, ata os xudeus iraquís que vivían en Shanghai desde antes do estalido da segunda guerra mundial foron internados. Entre os refuxiados no gueto de Shanghai estaban os estudantes e profesores do Yeshivá Mir. O 3 de setembro de 1945, o exército chinés liberou o gueto e a maioría dos xudeus marcharon nos próximos anos. En 1957, só quedaban cen xudeus en Shanghai.

O 27 de maio de 1949, o Exército Popular de Liberación tomou o control de Shanghai mediante a campaña de Shanghai. Baixo a nova República Popular da China (RPCh), Shanghái era un dos únicos tres municipios que non se fusionaron coas provincias veciñas (os outros eran Pequín e Tianjin).[43] A maioría das empresas estranxeiras trasladaron as súas oficinas de Shanghai a Hong Kong, como parte dunha desinversión estranxeira debido á vitoria da RPCh.[44]

Modernidade

[editar | editar a fonte]
Rúa Nanjing, 1967 durante a Revolución Cultural

Despois da guerra, a economía de Shanghái restableceuse; de 1949 a 1952, a produción agrícola e industrial da cidade aumentou un 51,5% e un 94,2%, respectivamente.[24] Había 20 distritos urbanos e 10 suburbios naquel momento.[45] O 17 de xaneiro de 1958, os distritos de Jiading e Baoshan xunto co Condado de Shanghai en Jiangsu pasaron a formar parte do municipio de Shanghai, que se expandiu ata os 863 km2. En decembro do ano seguinte, a superficie de Shanghái ampliouse a 5910 km2 despois de que se engadisen máis zonas suburbanas circundantes en Jiangsu: Chongming, Jinshan, Qingpu, Fengxian, Chuansha e Nanhui.[46] En 1964, as divisións administrativas da cidade reorganizáronse en 10 distritos urbanos e 10 condados.[45]

Como centro industrial da China cos traballadores industriais máis cualificados, Xangai converteuse en centro da política radical de esquerdas durante as décadas de 1950 e 1960. A esquerdista radical Jiang Qing e os seus tres aliados, a Banda dos Catro, tiñan a súa base na cidade.[47] Durante a Revolución Cultural (1966–1976), a sociedade de Shanghái sufriu un grave dano, con 310.000 condenas ilícitas que involucraron a máis de 1 millón de persoas. Unhas 11.500 persoas foron inxustamente perseguidas ata a morte. A pesar diso, Shanghai mantivo a produción económica cunha taxa de crecemento anual positiva.[24] A Comuna Popular de Xangai foi establecida na cidade durante a tormenta de xaneiro de 1967. A pesar das perturbacións das revolucións culturais, Shanghai mantivo a produción económica cunha taxa de crecemento anual positiva.[24]

Durante a campaña da Terceira Fronte para desenvolver a industria básica e a industria pesada no interior da China en caso de invasión da Unión Soviética ou Estados Unidos, 354.900 shanghaineses foron enviados a traballar en proxectos da Terceira Fronte.[48](pxvi) A peza central do proxecto da Pequena Terceiro Fronte de Xangai era a "base traseira" de Anhui, que servía como "base de fabricación multifuncional de armamento antiaéreo e antitanque".[48](pxvi)

Desde 1949, Xangai foi un contribuínte comparativamente importante de ingresos fiscais ao goberno central; en 1983, a contribución da cidade en ingresos fiscais foi maior que o investimento recibido nos últimos 33 anos xuntos.[49] A súa importancia para o benestar fiscal do goberno central tamén lle privou das liberalizacións económicas iniciadas en 1978.

En 1990, Deng Xiaoping permitiu a Shanghái iniciar reformas económicas, que reintroduciron o capital estranxeiro na cidade e desenvolveron o distrito de Pudong, o que deu lugar ao nacemento de Lujiazui.[50] Ese ano, o goberno central chinés designou a Xangai "Cabeza de Dragón" da reforma económica.[51] A partir de 2020, Shanghái está clasificada como cidade Alpha+ pola Globalization and World Cities Research Network, o que a converte nunha das 10 principais cidades do mundo.[52]

A principios de 2022, Xangai experimentou un gran brote de casos de COVID-19. Despois de que os bloqueos localizados non conseguisen frear o aumento de casos, o goberno chino bloqueou toda a cidade o 5 de abril. Isto provocou unha escaseza xeneralizada de alimentos en toda a cidade, xa que as cadeas de subministración de alimentos víronse gravemente afectadas polas medidas de bloqueo do goberno, que non se levantaron ata o 1 de xuño.[53]

Xeografía

[editar | editar a fonte]
A zona urbana de Shanghái en 2016, xunto co as súas illas principais. De noroeste a sueste: Chongming, Changxing, Hengsha, e os baixos de Jiuduansha fronte a Pudong. Pódese ver a descarga de sedimentos natural do Yangtzé.

Shanghái está situada no estuario do Yangtzé da costa oriental da China, co río Yangtzé ao norte e a bahía de Hangzhou ao sur, e o mar da China Oriental ao leste. O terreo está formado pola deposición natural do Yangtzé e os modernos proxectos de recuperación de terras. Como tal, ten solo areoso, e os rañaceos teñen que construírse con profundos pilotes de formigón para evitar afundirse no terreo brando.[54] O Concello de Shanghái, de ámbito provincial, administra tanto o estuario como moitas das súas illas circundantes. Limita coas provincias de Zhejiang ao sur e Jiangsu ao oeste e ao norte.[55] O punto máis setentrional do municipio atópase na Illa de Chongming, que é a segunda illa máis grande da China continental tras a súa expansión durante o século XX.[56] Non inclúe administrativamente un exclave de Jiangsu no norte de Chongming nin as dúas illas que forman o porto de Yangshan de Shanghái, que forman parte do condado de Shengsi de Zhejiang.

Shanghái está situada nunha chaira aluvial. Como tal, a gran maioría da súa superficie terrestre de 6.340,5 km2 é plana, cunha elevación media de 4 m.[57] Ao redor do estuario existen ecosistemas de chaira mareal, pero hai tempo que se recuperaron para fins agrícolas.[58] Os poucos outeiros da cidade, como She Shan, atópanse ao suroeste, e o seu punto máis alto é o pico da illa Dajinshan (103 m) na baía de Hangzhou.[57] Shanghái ten moitos ríos, canles, arroios e lagos, e é coñecida polos seus ricos recursos hídricos como parte da conca do lago Taihu.[59]

Climograma de Shanghai
XFMAMXXASOND
 
 
69.8
 
8
2
 
 
64.0
 
10
4
 
 
86.5
 
14
7
 
 
77.1
 
20
12
 
 
90.2
 
25
18
 
 
196.7
 
28
21
 
 
146.9
 
32
26
 
 
210.1
 
32
26
 
 
116.5
 
28
22
 
 
71.4
 
23
17
 
 
57.5
 
18
11
 
 
49.3
 
11
4
temperaturas en °C • totais de precipitación en mm
fuente: The National Centers for Environmental Information (NCEI)

O centro de Shanghái está dividido en dous polo río Huangpu, un afluente artificial do Yangtsé creado por orde do señor Chunshen durante o período dos Estados Combatentes.[14] O centro histórico da cidade estaba situado na beira oeste do Huangpu (Puxi), preto da desembocadura do arroio Suzhou, que o conectaba co lago Tai e o Gran Canal. Na beira oriental do Huangpu (Pudong) estableceuse o distrito financeiro central, Lujiazui. Ao longo da beira oriental de Shanghái, a destrución das zonas húmidas locais debida á construción do Aeroporto Internacional de Pudong compensouse parcialmente coa protección e ampliación dun banco de area próximo como reserva natural, o Jiuduansha.[60]

Clima

[editar | editar a fonte]

Shanghái ten un clima subtropical húmido (Köppen: Cfa), cunha temperatura media anual de 17 °C (63 °F) para as zonas do centro e de 16–17 °C (61–63 °F) para os suburbios.[54] A cidade experimenta catro estacións distintas. Os invernos son de tépedos a fríos e húmidos: os ventos do noroeste procedentes de Siberia poden provocar temperaturas nocturnas baixo cero. Cada ano, hai unha media de 4,7 días con nevadas e 1,6 días con cuberta de neve.[54] Os veráns son calorosos e húmidos, e poden esperarse chuvieiros ou tormentas eléctricas ocasionais. De media, 14,5 días ao ano superan os 35 °C. No verán e a principios do outono, a cidade é propensa aos tifóns.[61]

Galería de imaxes

[editar | editar a fonte]
  • Distrito de Pudong
    Distrito de Pudong
  • Pudong
    Pudong
  • Avenida de Nanjing, no distrito de Puxi
    Avenida de Nanjing, no distrito de Puxi
  • Cidade vella
    Cidade vella

Cidades irmás

[editar | editar a fonte]

Shanghai está irmandada coas seguintes cidades:

Puntos de interese

[editar | editar a fonte]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ "Pautas para un correcto uso da linguaxe" (PDF). Universidade de Vigo. Consultado o 4 de setembro de 2016. 
  2. ↑ González Rei, Begoña (2004). Ortografía da lingua galega. Galinova Editorial. ISBN 978-8497370417. 
  3. ↑ Chan, Kam Wing (2007). "Misconceptions and Complexities in the Study of China's Cities: Definitions, Statistics, and Implications" (PDF). Eurasian Geography and Economics 48 (4). pp. 383–412. doi:10.2747/1538-7216.48.4.383. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de xaneiro de 2013. Consultado o 13 de setembro de 2011. , p. 395.
  4. ↑ University of Southern California (ed.). "What are China's largest and richest cities?". Arquivado dende o orixinal o 09 de novembro de 2013. Consultado o 25 de novembro de 2013. 
  5. ↑ Geohive (ed.). "Cities: largest (without surrounding suburban areas)". Arquivado dende o orixinal o 05 de decembro de 2016. Consultado o 13 de setembro 2011. 
  6. ↑ "The Competitive Position of London as a Global Financial Centre" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 10 de novembro de 2013. Consultado o 25 de novembro de 2013. 
  7. ↑ "Top 50 World Container Ports". Arquivado dende o orixinal o 04 de xullo de 2012. Consultado o 25 de novembro de 2013. 
  8. ↑ Shanghai Municipal Government (ed.). "Geographic Location". Basic Facts. Arquivado dende o orixinal o 29 de maio de 2012. Consultado o 14 de setembro de 2011. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Scott Tong (outubro de 2009). Hong Kong Journal, ed. "Shanghai: Global financial center? Aspirations and reality, and implications for Hong Kong" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 11 de xaneiro de 2012. Consultado o 17 de outubro de 2011. 
  10. ↑ Shanghai.gov.cn, ed. (27 de maio de 1949). "Historic Transformation". Arquivado dende o orixinal o 02 de xuño de 2012. Consultado o 11 de decembro de 2011. 
  11. ↑ Hunt, Katie (21 de maio de 2008). BBC News, ed. "Shanghai: China's capitalist showpiece". Consultado o 7 de agosto de 2008. 
  12. ↑ The Hindu Business Line, ed. (27 de xaneiro de 2003). "Of Shanghai... and Suzhou". Arquivado dende o orixinal o 19 de agosto de 2005. Consultado o 20 de marzo de 2008. 
  13. ↑ "The Shanghainese of 6000 Years Ago – the Majiabang Culture". Shanghai Qingpu Museum. Arquivado dende o orixinal o 4 de xaneiro de 2017. Consultado o 30 de decembro do 2022. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 "Ancient History". cultural-china.com. Arquivado dende o orixinal o 16 de xuño de 2013. Consultado o 30 de decembro do 2022. 
  15. ↑ "zh:"申"、"沪"的由来". shanghai.gov.cn (en chinés). Arquivado dende o orixinal o 1 de outubro de 2019. Consultado o 30 de decembro do 2022. 
  16. ↑ 上海青浦青龙镇遗址 [Ruins of Qinglong Town in Qingpu, Shanghai]. Instituto de Arqueoloxía, Academia Chinesa de Ciencias Sociais. 24 de marzo de 2017. Archived from the original on 31 de agosto de 2017. Consultado o 1 de xaneiro do 2023. 
  17. ↑ 青龙镇考古：上海首个贸易港，为何人称"小杭州". Thepaper.cn. 10 de decembro de 2016. Arquivado dende o orixinal o 11 de setembro de 2017. Consultado o 1 de xaneiro do 2023. 
  18. ↑ Danielson, Eric N., Shanghai and the Yangzi Delta, 2004, p.9.
  19. ↑ Danielson, Eric N., Shanghai and the Yangzi Delta, 2004, p.9, pp.11–12, p.34.
  20. ↑ 20,0 20,1 Danielson, Eric N., Shanghai and the Yangzi Delta, 2004, p.10.
  21. ↑ Danielson, Eric N., Shanghai and the Yangtze Delta, 2004, pp.10–11.
  22. ↑ Rait, Robert S. (1903). The Life and Campaigns of Hugh, First Viscount Gough, Field-Marshal Arquivado 7 April 2016 en Wayback Machine.. Volume 1. p. 267–268
  23. ↑ "The Opium war (or how Hong Kong began)". South China Morning Post. 24 de xullo de 2011. Arquivado dende o orixinal o 6 de maio de 2016. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 上海通志 总述 [General History of Shanghai – Overview] (en chinés). Office of Shanghai Chronicles. 1 de xullo de 2008. Arquivado dende o orixinal o 25 de novembro de 2018. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  25. ↑ Scarne, John. Twelve years in China Arquivado 2014-07-28 en Wayback Machine.. Edinburgh: Constable, 1860: 187–209.
  26. ↑ Williams, S. Wells. The Middle Kingdom: A Survey of the Geography, Government, Literature, Social Life, Arts, and History of the Chinese Empire and its Inhabitants, Vol. 1, p. 107. Scribner (Nova York), 1904.
  27. ↑ "Shanghai International Settlement". Flag of the World. Arquivado dende o orixinal o 14 de maio de 2019. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  28. ↑ Gordon Cumming, C. F. (Constance Frederica), "The inventor of the numeral-type for China by the use of which illiterate Chinese both blind and sighted can very quickly be taught to read and write fluently", Londres: Downey, 1899, archive.org Arquivado 2014-07-29 en Wayback Machine.
  29. ↑ Ku, Hung-Ting [1979] (1979). Urban Mass Movement: The May Thirtieth Movement in Shanghai. Modern Asian Studies, Vol.13, No.2. pp.197–216
  30. ↑ Cathal J. Nolan (2002). The Greenwood Encyclopedia of International Relations: S-Z. Greenwood Publishing Group. p. 1509. ISBN 978-0-313-32383-6. 
  31. ↑ 31,0 31,1 第一卷 建置沿革 (en chinés). Office of Shanghai Chronicles. 2 de xullo de 2008. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2018. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  32. ↑ Danielson, Eric N., Shanghai and the Yangzi Delta, 2004, p. 34.
  33. ↑ Liu, Siyuan (2013). Transforming Tradition (2nd revisada ed.). p. 225. ISBN 9780472132478 – vía Google Books. 
  34. ↑ Shanghai: Paradise for adventurers. CBC – TV. Legendary Sin Cities. Arquivado 2009-04-01 en Wayback Machine.
  35. ↑ "Shanghai's White Russians (1937)". SHANGHAI SOJOURNS. 21 de agosto de 2018. Arquivado dende o orixinal o 24 de marzo de 2019. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  36. ↑ "All About Shanghai. Chapter 4 – Population Arquivado 2010-05-20 en Wayback Machine.". Tales of Old Shanghai.
  37. ↑ "Shanghai Sanctuary Arquivado 2009-08-14 en Wayback Machine.". Time. 31 de xullo de 2008.
  38. ↑ Board of Directors of the Oriental Library, A Description of the Oriental Library Before and After the Destruction by Japanese on February 1, 1932, Shanghai: Mercury Press, 1932, p. 5. Consultado o 2 de xaneiro do 2023.
  39. ↑ 图说上海一二八事变----战争罪行. archives.sh.cn (en chinés). Arquivado dende o orixinal o 4 de febreiro de 2018. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  40. ↑ Nicole Huang, "Introduction," in Eileen Chang, Written on Water, translated by Andrew F. Jones (New York: Columbia University Press, 2005), XI
  41. ↑ "149 comfort women houses discovered in Shanghai". Xinhua News Agency. 16 de xuño de 2005. Arquivado dende o orixinal o 1 de decembro de 2008. 
  42. ↑ Griffiths, James (21 de decembro de 2013). "Shanghai's Forgotten Jewish Past". The Atlantic. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  43. ↑ Le Monde, ed. (27 de maio de 1949). "Changhai est tombé sans combat" (en francés). Arquivado dende o orixinal o 28 de setembro de 2011. 
  44. ↑ Thomas, Thompson (1979). China's Nationalization of Foreign Firms: The Politics of Hostage Capitalism, 1949–1957 (PDF). University of Maryland School of Law. p. 16. ISBN 0-942182-26-X. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de febreiro de 2019. Consultado o 2 de xaneiro do 2023. 
  45. ↑ 45,0 45,1 上海地名志 总述 (en chinés). Office of Shanghai Chronicles. 3 de agosto de 2004. Arquivado dende o orixinal o 24 de marzo de 2020. Consultado o 9 de xaneiro do 2023. 
  46. ↑ Pacione, Michael (4 de decembro de 2014). Problems and Planning in Third World Cities. Routledge Revivals. ISBN 9780415705936. 
  47. ↑ Shanghai: transformation and modernization under China's open policy. By Yue-man Yeung, Sung Yun-wing, page 66, Chinese University Press, 1996
  48. ↑ 48,0 48,1 Xu, Youwei; Wang, Y. Yvon (2022). Everyday Lives in China's Cold War Military Industrial Complex: Voices from the Shanghai Small Third Front, 1964–1988. Palgrave MacMillan. ISBN 9783030996871. 
  49. ↑ McGregor, Richard (31 July 2012). The Party: The Secret World of China's Communist Rulers. Harper Perennial; Reprint. ISBN 9780061708763. 
  50. ↑ 浦东，改革开放尽显"上海风度". Xinhua News (en chinés). 17 de setembro de 2018. Arquivado dende o orixinal o 29 de setembro de 2019. Consultado o 13 de decembro do 2023. 
  51. ↑ Hou, Li (2021). Building for Oil: Daqing and the Formation of the Chinese Socialist State. Harvard-Yenching Institute monograph series. Cambridge, Massachussetts: Harvard University Asia Center. pp. xviii. ISBN 978-0-674-26022-1. 
  52. ↑ "GaWC – The World According to GaWC 2020". www.lboro.ac.uk. Arquivado dende o orixinal o 24 de agosto de 2020. Consultado o 13 de decembro do 2023. 
  53. ↑ "Shanghai, in Lockdown, Struggles to Feed Itself". The Wall Street Journal. 7 de abril de 2022. Consultado o 19 de decembro do 2023. 
  54. ↑ 54,0 54,1 54,2 上海通志 第二卷 自然环境 [General History of Shanghai – Volume 2. Natural environment] (en chinés). Office of Shanghai Chronicles. 4 de xullo de 2008. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2018. Consultado o 25 de xuño do 2024. 
  55. ↑ "Geography". english.shanghai.gov.cn. Shanghai Municipal People's Government. Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2024. Consultado o 25 de xuño do 2024. 
  56. ↑ "Chongming Island" in the Encyclopedia of Shanghai, p. 52. Arquivado 2 de marzo de 2013 en Wayback Machine. Shanghai Scientific & Technical Publishers (Shanghai), 2010. Hosted by the Municipality of Shanghai.
  57. ↑ 57,0 57,1 地域 (in Chinese).. Government of Shanghai. Arquivado dende o orixinal o 5 de maio de 2024. Consultado o 20 de novembro do 2024. 
  58. ↑ Murray, N.J.; Clemens, R.S.; Phinn, S.R.; Possingham, H.P.; Fuller, R.A. (2014). "Tracking the rapid loss of tidal wetlands in the Yellow Sea". Frontiers in Ecology and the Environment 12 (5). pp. 267–272. Bibcode:2014FrEE...12..267M. ISSN 1540-9295. doi:10.1890/130260. Arquivado dende o orixinal o 15 de febreiro 2022. Consultado o 20 de novembro do 2024. 
  59. ↑ "Water Resources". Basic Facts. Shanghai Municipal People's Government. Arquivado dende o orixinal o 3 de outubro de 2011. Consultado o 21 de novembro do 2024. 
  60. ↑ "Fourth Island Wetland Emerging", pp. 1–2. Arquivado 24 September 2015 en Wayback Machine. Shanghai Daily. 8 December 2009. Hosted at China.org.
  61. ↑ Spencer, Richard (19 de setembro de 2008). "1.6m flee Shanghai typhoon". The Daily Telegraph (UK). Arquivado dende o orixinal o 13 de outubro 2007. Consultado o 30 de novembro do 2024. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Danielson, Eric N. (2010). Marshall Cavendish, ed. Discover Shanghai. Singapur. 
  • Danielson, Eric N. (2004). Marshall Cavendish/Times Editions, ed. Shanghai and the Yangzi Delta. Singapur. ISBN 9812325972. 
  • Elvin, Mark (1977). Stanford University Press, ed. "Market Towns and Waterways: The County of Shanghai from 1480 to 1910," in The City in Late Imperial China, ed. by G. William Skinner. Stanford. 
  • Johnson, Linda Cooke (1995). Stanford University Press, ed. Shanghai: From Market Town to Treaty Port. Stanford. 
  • Johnson, Linda Cooke (1993). State University of New York (SUNY), ed. Cities of Jiangnan in Late Imperial China. Albany. ISBN 0-7914-1424-8. 
  • Horesh, Niv (2009). Yale University Press, ed. Shanghai's Bund and Beyond. New Haven. 
  • Erh,Deke and Johnston, Tess (2007). Old China Hand Press, ed. Shanghai Art Deco. Hong Kong. 

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Shanghai&oldid=6900742»