Пхьарчхой
| Къена тайпа | |
| Пхьарчхой | |
|---|---|
 Шапий Ахо — Урданера пхьарчхо | |
| Этноиерархи | |
| Раса | кавказан |
| Тукхам | Ӏовхой |
| Йукъара хаамаш | |
| Мотт | Ӏовхойн диалект |
| Дин | ислам (суннизм) |
| Къам | нохчий |
| Таханлера дӀасакхалхар | |
 Росси: хууш дац Нохчийчоь: хууш дац ДегӀаста: хууш дац |
|
| Хьалхалера дӀасакхалхар | |
| • шира. мохк Ӏовх | |
Пхьарчхой цхьаболу таллархоша йаздо Пхьарчой[1] — Ӏовхойн тукхамара нохчийн тайпа. Син центр а, тайпанан эвла а йу Пхьарчхошка.
ЦӀе
[бӀаьра нисйан | нисйан]Нохчийн йаздархо а, поэт а, волучу Мамакаев Ӏаьрбис шен жайна тӀехь пхьарчахой а, пхьарчой а ши тайпа долуш санна йаздина[2][3], цул совнах В. Б. Виноградовн а ду Пхьарчой аьлла йаздина[1]. Нохчийн историк, историн Ӏилманийн кандидат волучу Натаев Сайпудина, жайна тӀехь кара-до Пхьарчхой, Пхьарчой, Пхьахарчой[4]. Амма нохчийн талламхочо-мохкбовзархочо, хьехархочо, халкъан поэта А. С. Сулеймановс, йаздиначу Ӏовхойн тайпанийн йукъахь «Пхьарчхой» тайпа бен дац[5].
Билгалдахарш
[бӀаьра нисйан | нисйан]- ↑ 1 2 Виноградов, 1972, с. 306.
- ↑ Мамакаев, 1973, с. 18.
- ↑ Натаев, 2013, с. 140.
- ↑ Натаев, 2013, с. 170.
- ↑ Сулейманов, 2006, с. 397.
Литература
[бӀаьра нисйан | нисйан]- Виноградов В.Б. Центральный и Северо-Восточный Кавказ в скифское время. — Грозный: Чечено-ингушское книжное издательство, 1972. — 387 с.
- Мамакаев М.А. Чеченский тайп в период его разложения. — Грозный: Чечено-Ингушское книжное издательство, 1973. — 100 с.
- Адилсултанов А. А. Акки и аккинцы в XVI—XVIII веках : моногр. / Ред. И. А. Ирисханов. — Гр. : «Книга», 1992. — 126, [3] с. — 5000 экз. — ISBN 5-7666-0540-4.
- Сулейманов А. С. Топонимия Чечни / Ред. Т. И. Бураева. — Грозный: ГУП "Книжное издательство", 2006. — 711 с. — 5000 экз. — ISBN 5-98896-002-2.
- Натаев С. А. ЧЕЧЕНСКИЕ ТАЙПЫ. Проблемы изучения природы, структуры и исторической динамики социальных институтов чеченцев. — Махачкала, 2013. — С. 413. — ISBN 978-5-4242-0117-2.
- Тесаев З.А. Институт “Мехк-Дай” в истории Чечни (Х\ I — 1-и треть XIX в.). — Грозный: Академия наук Чеченской Республики ; ФГУП Издательско-полиграфический комплекс «Грозненский рабочий», 2019. — 688 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-4314-0386-6.
|
ХӀара чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана. ХӀара дехар ду, хьай аьтту балахь хийца йоза билгала долучуьнца. |
