Шоа (арабы)

	Шоа ; (شوا)
	Фота 1918 г.
Агульная колькасць	4 101 000
Рэгіёны пражывання	Цэнтральная Афрыка, Заходняя Афрыка
Мова	арабская мова
Рэлігія	іслам
Блізкія этнічныя групы	іншыя арабы

Шоа, шау, або шува (араб. شوا‎‎), таксама адносяцца да бакара (араб. البقارة‎‎) — культурна-моўная група арабаў у Афрыцы. Жывуць у Чадзе, Камеруне, ЦАР, Нігеры. Агульная колькасць (2023 г.) — 4 101 000 чалавек.^[1]

Паходжанне

Назва шоа паходзіць ад наймення возера Чад, вакол якога першасна рассяляліся прадстаўнікі групы. Іх таксама адносяць да лінгвістычнай групы бакара (літаральна «пастухі»), якая аб'ядноўвае шоа з суданскімі групамі арабаў, што лічацца нашчадкамі арабаў з мясцовымі афрыканскімі народамі. Шоа падзяляюцца на некалькі плямёнаў з асабістай генеалогіяй.

Паводле паданняў саміх шоа, іх продкамі былі бедуіны, што перасяліліся ў Цэнтральную Афрыку з Аравіі праз тэрыторыі сучасных Егіпта і Судана. Як асобная група яны маглі сфарміравацца ў XVII ст. у выніку змяшэння з фульбэ.

Культура

Чадскія арабы традыцыйна сумяшчаюць паўкачавую жывёлагадоўлю з абрашальным земляробствам. Трымаюць кароў, авечак, коз. Шоанская парода кароў адрозніваецца невялікімі памерамі і цягавітасцю. Вырошчваюць проса, бавоўнік, арахіс, гародніну. Шоа — выдатныя рамеснікі, асабліва славяцца перапрацоўкай металаў. У мінулым важную ролю адыгрываў пасрэдніцкі гандаль з суседнімі плямёнамі, у тым ліку рабамі. Афіцыйна рабства было забаронена ў канцы XIX ст.

Шоа звычайна селяцца ўздоўж водных крыніц, што дазваляе ім адначасова займацца як жывёлагадоўляй, так і земляробствам. Хаця земляробства мае найбольш важную ролю, трыманне статкаў дае значны прэстыж, паколькі свойская жывёла разглядаецца як сімвал эканамічнага дабрабыту. Распаўсюджаны часовая арэнда сельскагаспадарчых зямель або займанне зямельных надзелаў у абмен на прадукты і паслугі. У паўночным Камеруне такая практыка прывяла да працяглага канфлікту з катока, фармальнымі маёмаснікамі зямель. У іншых месцах назіраюцца канфлікты з іншаэтнічнымі жывёлагадоўцамі з-за вадапояў. Жывуць у плеценых каркасных хацінах, часцяком абмазаных глінай.

Аснова традыцыйнага грамадства — племя, што злучае асобныя сем'і з агульным паходжаннем па мужчынскай лініі. Знутры плямёны сацыяльна не аднастайныя. Вылучаюцца пашыраныя сем'і з высокім і нізкім статусам, вызначаным паходжаннем. Улада шэйхаў, правадыроў плямён, перадаецца па спадчыне. Распаўсюджана палігінія, калі мужчына мае права мець да 4 жонак. Дзеці ад шлюбаў з прадстаўніцамі мясцовых народаў заўсёды ніжэй па статусу за дзяцей ад арабскіх жанчын.

Асноўная рэлігія — іслам суніцкага кірунку. Тым не меней, распаўсюджаны вера ў злых і добрых духаў, фантастычных істот, магію.

Зноскі

↑ Language: Arabic, Chadian Spoken

Спасылкі

[1] Language: Arabic, Chadian Spoken

[1]