Kasap
Kasap, besi hayvanlarının kesimi, derilerinin yüzülmesi, depolanması ve etlerinin satımı etkinliklerinden herhangi birini ya da bu dört görevi birlikte yapan kişi.
Kasaplar; kırmızı ve beyaz eti satışa ve kullanıma hazır duruma getirir, perakende veya toptan olarak satışa sunar. Kasaplık yapan kişi, ürettiği etleri büyük marketlerde, kasap dükkânlarında ve dükkânlarda satışa sunabilir veya bizzat bu satışı gerçekleştirebilir.[1]
Görevleri çiftlik hayvanlarının evcilleştirilmesine kadar uzanan kasaplar, İngiltere'de 1272'de ilk kasap loncalarını kurdu.[2] Bugünse kasaplık yapabilmek, birçok ülke tarafından sertifikaya dayalı, denetlenir bir sistem içinde yapılabilmektedir. Bazı ülkelerde üç yıllık kasap çıraklığından sonra ancak kasap olma yetkisine sahip olunabilmektedir.[3][4]
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasaplık geleneksel bir meslektir. Sanayileşen dünyada, hayvanların kesimi için artık daha çok mezbahalar kullanılmaktadır, mezbahalarda yarı otomatik makinelerle birlikte, türlü işlevlerdeki eylemler için farklı iş bölümleri içinde yapılmaktadır. Yarma, iç organların çıkarılması, kemiklerin doğranması, hayvanın kesim için bilinçsizleştirilmesi... gibi işlemler bu işlevler içinde yer alır. Kasaplığın yapıldığı kültürel alan da kesimi etkiler, örneğin İslam'da boğuk hayvanların yenmesi uygun olmadığından; hayvanlar kesim esnasında bayıltılmaz.[5]
Dondurulmuş gövdelerden sonra (anında sıyırmalar hariç), birinci derece kasaplar gövdelerden seçim yapar, böylece kesimlerin üretim israfı en az düzeye indirilir. Satılacak etlerin güvenliği ve temizlik şartlarına uygunluğu açısından, kesimlerde gövdelerin parçalanması için kesime uygun araçlar kullanılır. Üretici firma üretim şartlarını denetler.
İkinci derece kasaplar, etleri birincil kasapların satışı için hazırlar. Tarihsel olarak birincil ve ikincil kasaplık aynı iş yerinde yapılmaya başlansa da, etin uzun süre saklanabilmesi ve taşıma giderlerinin azalmasıyla bu iki iş kolu bugün büyük ölçüde birbirinden ayrılmıştır.
Kasap dükkânları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasapların genellikle meslekle bağdaşık özel dükkânları vardır. Bunlar kasap dükkânı ifadesiyle karşılık bulur. Kasap dükkânında çalışan kasaplar birincil kasaplardır, birincil kasapların satışa sunduğu etleri hazırlayanlarsa ikincil kasaplardır. Bu dükkânlar, et pişirme gereçleri gibi konularda da üreticilere ürün arz eder. Son dönemlerde, kasapların gerek görevlerinde gerekse et sunum ortamlarında büyük değişiklikler yaşanmıştır.[6]
Tipik kasap dükkânları genellikle küçük kentler ve az gelişmiş bölgelerde bulunur çünkü büyük kentlerde büyük marketler hızla yayılmaktadır. Büyük marketler ikincil kasaplardan aldıkları etleri, ambalaj imalathanelerinde satışa hazır hale getirip; et için hazırlanmış özel reyonlarında satmaktadır.
Kasapüstü adı verilen hem kasap hem de lokanta olarak faaliyet gösteren bir türü de bulunmaktadır.
Metaforik (mecazlı) kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Çeşitli dönemlerde ve kültürlerde, kasap terimi zalimce davranan, diğer insanları katleden kişiler için kullanıldı. Örneğin, Birinci Yüzyılda yaşayan Romalı acımasız bir general ve politikacı olan Pompey'e Latince adulescentulus carnifex yani "Genç Kasap" lakabı takıldı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
- ^ "Kurbanlık Hayvan ve Kesimi". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]