İçeriğe atla

Denizkestanesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Denizkestanesi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Echinodermata
Sınıf: Echinoidea
Alt sınıflar

Denizkestanesi, Echinoidea sınıfına bağlı dikenli deniz hayvanlarıdır. Bu hayvanlar dünyanın her yanındaki okyanuslarda bulunurlar. Dikenlerle kaplı küre şeklinde bir kabukları vardır. Kabuğun çapı yetişkinlerde genellikle 3–10 cm'dir.

Denizkestanelerinin yapışkan tüp ayakları vardır

Tipik bir denizkestanesinin dikenleri 1-2 cm uzunluğunda, 1-2 mm kalınlığındadır. Bu dikenler çok keskin değillerdir. Diadema antillarum türünün 10–20 cm uzunluğunda olabilen ince dikenleri vardır. Denizkestaneleri genellikle mat renklerdedirler, sıklıkla karşılaşılan renklere yeşil, zeytin yeşili, kahverengi, mor ve siyah dahildir. Denizkestaneleri, denizyıldızı, deniz hıyarı ve deniz zambağı gibi derisidikenlilerdendir (Echinodermata şubesi). Diğer derisidikenliler gibi pentamerizm gösterirler ve yüzlerce, küçük, şeffaf 'tüp ayaklar' sayesinde hareket ederler.

Spesifik olarak "denizkestanesi" terimi simetrik ve küresel olan tipik Echinoidea sınıfı türleri için kullanılır. Fakat, yaygın olarak kullanılan denizkestanesi terimi bazı farklı taksonomik grupları da ihtiva eder: Echinoida, Cidaroida ki bunların çok kalın dikenleri vardır ve diğerleri (sağdaki taksonomik kutuya bakınız).

Bir denizkestanesi

İlk bakışta bir denizkestanesi ya cansız bir nesne ya da hareket edemeyen bir canlı olarak gözükür. Bazen görülebilir tek canlılık işareti dikenlerdir. Çoğu denizkestanesinde, hafif bir dokunuş dikenlerde görülebilir bir tepkiye neden olur; dikenler dokunuşun yönüne doğru yönelirler. Denizkestanelerinin gönüşte gözleri veya bacakları yoktur. Fakat yüzeylerde, dikenleri ile birlikte çalışan yapışkan tüp ayakları sayesinde rahatlıkla hareket edebilir.

Bazı türlerde uzun ve keskin olan dikenler, denizkestanelerini yırtıcılardan korurlar. Denizkestanelerin başlıca besini alglerdir. Dikenler üstüne basan bir insanda acı veren bir yara oluşturabilir, fakat ciddi anlamda tehlikeli değillerdir ve bu dikenlerin gerçekten zehirli olup olmadığı kesin değildir (ancak dikenlerin arasında bulunan pediseller zehirlidir). Denizkestaneleri deniz samurunun en rağbet ettikleri yiyeceklerdendir.