Złoty Niedźwiedź
| Przyznający | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Pierwsze rozdanie |
1951 |
| Strona internetowa | |
Złoty Niedźwiedź (niem. Goldener Bär) – nagroda przyznawana przez jury konkursu głównego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie dla najlepszego filmu w sekcji konkursowej. Przyznawana niemal nieustannie od 1951, jest jedną z najstarszych i najbardziej prestiżowych europejskich nagród filmowych.
Historia nagrody
[edytuj | edytuj kod]Nagrodę przyznano po raz pierwszy na zakończenie I edycji festiwalu w 1951[1]. Niemieckie jury wyróżniło wtedy pięć filmów, rozróżniając ich odmienne gatunki (dramat, komedia, dokument, thriller, musical). Następnie w latach 1952–1955 zwycięzców wyłaniała festiwalowa publiczność. Od 1956, gdy berlińska impreza uzyskała oficjalną akredytację od FIAPF, Złotego Niedźwiedzia przyznaje niezmiennie międzynarodowe jury[2].
Nagroda przyznawana jest w formie statuetki przedstawiającej niedźwiedzia – symbol Berlina, który znajduje się we fladze i herbie miasta. Statuetka została zaprojektowana przez berlińską rzeźbiarkę Renée Sintenis (1888–1965).
Złoty Niedźwiedź przyznawany jest nie tylko dla filmów fabularnych. Dla filmów krótkometrażowych istnieje osobny konkurs i osobny Złoty Niedźwiedź. Każdego roku wybitni twórcy filmowi z całego świata otrzymują także Honorowego Złotego Niedźwiedzia za całokształt twórczości.
Statystyki
[edytuj | edytuj kod]
_crop.jpg)
.jpg)
Najwięcej filmów wyróżnionych Złotym Niedźwiedziem pochodziło ze Stanów Zjednoczonych (14). Osiem nagrodzonych tytułów reprezentowało kinematografię francuską, a po siedem – brytyjską i włoską. Osiem filmów, które zdobyły główną nagrodę festiwalu, wyreżyserowały kobiety: Márta Mészáros, Łarisa Szepitko, Jasmila Žbanić, Claudia Llosa, Ildikó Enyedi, Adina Pintilie, Carla Simón i Mati Diop. Wśród nagrodzonych filmów są dwa animowane (Kopciuszek, Spirited Away: W krainie bogów) oraz cztery dokumentalne (Bobrowa dolina, Fuocoammare. Ogień na morzu, Adamant, Dahomej).
Jak dotychczas tylko jednemu reżyserowi udało się zdobyć Złotego Niedźwiedzia dwukrotnie. Tajwańczyk Ang Lee otrzymał tę nagrodę za filmy Przyjęcie weselne (1993) oraz Rozważna i romantyczna (1996).
Chociaż jak dotychczas żaden polski film nie zdobył Złotego Niedźwiedzia, laureatami nagrody byli dwaj polscy reżyserzy. Obydwaj twórcy, Roman Polański za film Matnia (1966) i Jerzy Skolimowski za Start (1967), wyróżnieni zostali za filmy nakręcone na emigracji (odpowiednio w Wielkiej Brytanii i Belgii).
Zestawienie państw, których filmy zdobyły Złotego Niedźwiedzia (stan na lipiec 2024), przedstawia się następująco:
| Państwo | Złoty Niedźwiedź |
|---|---|
 Stany Zjednoczone
|
14 |
 Francja
|
8 |
 Wielka Brytania
|
7 |
 Włochy
|
7 |
 Hiszpania
|
6 |
 RFN
|
5 |
 Chiny
|
4 |
 Iran
|
3 |
 Rumunia
|
3 |
 Szwecja
|
3 |
 Brazylia
|
2 |
 Japonia
|
2 |
 Turcja
|
2 |
 Węgry
|
2 |
 ZSRR
|
2 |
 Belgia
|
1 |
 Benin
|
1 |
 Bośnia i Hercegowina
|
1 |
 Czechosłowacja
|
1 |
 Indie
|
1 |
 Irlandia
|
1 |
 Izrael
|
1 |
 Jugosławia
|
1 |
 Kanada
|
1 |
| Niemcy
|
1 |
 NRD
|
1 |
 Peru
|
1 |
 Południowa Afryka
|
1 |
 Szwajcaria
|
1 |
 Tajwan
|
1 |
Laureaci Złotego Niedźwiedzia
[edytuj | edytuj kod]*Pierwsza wygrana dla danej kinematografii.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Złoty Niedźwiedź, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-04-10].
- ↑ Juries 1952: Audience Vote. Berlinale. [dostęp 2018-04-07]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Informacje o nagrodzie na oficjalnej stronie festiwalu. berlinale.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-01)]. (ang.)