Przejdź do zawartości

Paweł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paweł
Wymowa

[paveu̯]

Płeć

męskie

Imieniny

m.in. 29 czerwca

Znaczenie
Języki

łaciński

Słowo

łac. Paulus

Znaczenie

„drobny, mały”[1], „pokorny”[2]

Alternatywne nazwy
Warianty obcojęzyczne

Paul, Pablo, Paolo, Pál, Παύλος, Павел

Odpowiednik dla płci przeciwnej

Paula

Formy pochodne

Pawełek

Pokrewne imiona

Paulin

Popularność

509 349 osób w Polsce (5. miejsce z imion męskich)

Pawełimię męskie pochodzenia łacińskiego (Paulus), należące do niedużej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus). Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji przydomka (cognomen)[3]. Paulus oznacza „mały”, „drobny”[1][4], lub pokorny[2]. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych[5].

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom w Polsce, Paweł w 2018 roku zajmował 41. miejsce wśród imion męskich[6]. W całej populacji Polaków Paweł zajmował w 2022 roku 5. miejsce (509 349 osób)[7].

W dawnych dokumentach polskich imię Paweł było notowane co najmniej od XII wieku, w formach m.in.: Paulus (łac., 1155), Paweł (1204), Pawil (1372), Pawoł (1387), Pawał (1392), a także z licznymi – świadczącymi o ówczesnej popularności imienia – spieszczeniami, np. Pawlik (ok. 1212), Paszek (1237), Paszko (1278), Paszo (1295), Pawliczko (1385), Pach (1391), Pasz (1404), Pachnik (1411), Pawełek (1498)[5].

Imię to należało na przestrzeni wieków do najpopularniejszych imion w Polsce. Świadczy o tym, obok odnotowanych wyżej zdrobnień, m.in. fakt pochodzenia od imienia Paweł wielu nazwisk i nazw miejscowych. Nazwiska pochodzące od tego imienia to m.in.: Pach, Pachota, Pachowicz, Pachura, Pasiut, Pasiutek, Paszek, Paszkiewicz, Paszkowicz, Pawelec, Paweł, Pawełczyk, Pawełek, Pawełkiewicz, Pawełko, Pawlak, Pawlas, Pawlica, Pawliczak, Pawliczek, Pawliczuk, Pawlik, Pawlikiewicz, Pawlisiak, Pawlisz, Pawliszak, Pawluk, Pawlukiewicz, Pawlus, Pawliszkiewicz, Pawliśkiewicz, Pawłowicz i in.

Przykładami nazw miejscowych są: Paszków, Paszkówka, Pawelce, Pawełki, Pawlice, Pawlichy, Pawliczka, Pawlik, Pawliki, Pawlikowice, Pawlin, Pawlinowo, Pawluki, Pawlusie, Pawłosiów, Pawłowszczyzna, Pawłowa, Pawłowice, Pawłowicze, Pawłowiczki, Pawłowięta, Pawłowo, Pawłów, Pawłówek, Pawłówka, Pawłówko, Pawły[8].

Żeńskim odpowiednikiem jest Paula.

Paweł imieniny obchodzi 10 stycznia, 15 stycznia, 19 stycznia, 25 stycznia, 1 lutego, 6 lutego, 8 lutego, 2 marca, 7 marca, 22 marca, 16 kwietnia, 28 kwietnia, 15 maja, 1 czerwca, 7 czerwca, 26 czerwca, 28 czerwca, 29 czerwca, 20 lipca, 25 lipca, 30 lipca, 20 września, 3 października, 19 października, 8 listopada, 16 listopada i 19 listopada.

Z tym imieniem związane są przysłowia polskie:

  • Czy Paweł, czy Gaweł – to jedno
  • Ja o Pawle, a on o Gawle
  • Nie będzie Pawła, to się weźmie Gawła
  • Kiedy Paweł się nawróci, zima się na wspak obróci[4].

W innych językach

[edytuj | edytuj kod]

Wybrane osoby o imieniu Paweł

[edytuj | edytuj kod]

Władcy

[edytuj | edytuj kod]

Papieże

[edytuj | edytuj kod]

Święci

[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe osoby o imieniu Paweł

[edytuj | edytuj kod]

Identyfikowane po imieniu

[edytuj | edytuj kod]

Identyfikowane po nazwisku

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1967, s. 354.
  2. a b Paulus (Name) | Meaning of Paulus | Origin of Paulus [online], MFNames.com, 7 lutego 2015 [dostęp 2024-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-07].
  3. T. Milewski, Społeczeństwo rzymskie w świetle imiennictwa osobowego, [w:] Filomata nr 143, grudzień 1960. Należy jednak podkreślić, że wiele współcześnie spotykanych imion pochodzenia łacińskiego wywodzi się od przydomków rzymskich.
  4. a b Bogdan Kupis: Najciekawsze imiona. Wydawn. Archidiecezji Warszawskiej, 1999, seria: W Kręgu Kultury Chrześcijańskiej i Śródziemnomorskiej. ISBN 83-87802-21-2.
  5. a b Jan Grzenia, Nasze imiona, Warszawa: „Świat Książki”, 2002, ISBN 83-7311-445-9, OCLC 830344683.
  6. Najpopularniejsze imiona dla chłopców 2018 – ranking ogólnopolski. gov.pl. [dostęp 2019-07-13].
  7. Lista imion występujących w rejestrze PESEL [online], dane.gov.pl [dostęp 2022-06-13].
  8. Józef Bubak: Księga naszych imion. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993. ISBN 83-04-03860-9.