Tadeusz Milewski (językoznawca)
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
17 maja 1906 |
| Data i miejsce śmierci |
5 marca 1966 |
| Profesor | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1929 |
| Habilitacja |
1933 |
| Profesura |
1954 |
| Uczelnia | |
Tadeusz Milewski (ur. 17 maja 1906 w Kołomyi, zm. 5 marca 1966 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził jako syn Justyny z Wojakowskich i Feliksa Milewskiego lekarza powiatowego. Ukończył Gimnazjum im. Króla Kazimierza Jagiellończyka w rodzinnym mieście. Od 1925 studiował językoznawstwo słowiańskie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1929 roku, po uzyskaniu doktoratu na podstawie pracy Przyczynki do dziejów języka połabskiego, przeniósł się do Krakowa, gdzie w 1933 otrzymał stopień doktora habilitowanego w Katedrze Filologii Słowiańskiej. Studiował również indoeuropeistykę w Collège de France w Paryżu (w latach 1931–1933). W 1937 roku uzyskał drugą habilitację – z indoeuropeistyki. W 1939 został mianowany profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, nie zdążył jednak podjąć tam pracy z uwagi na wybuch wojny. Powróciwszy z kampanii wrześniowej 6 listopada 1939 aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau przebywał w obozach w Sachsenhausen i Dachau. Do Krakowa powrócił jesienią roku 1940 i wziął udział w tajnym nauczaniu, a poza tym kontynuował badania naukowe. Po wojnie powrócił na Uniwersytet Jagielloński oraz został członkiem Polskiej Akademii Nauk. W latach 1947–1948 ogłosił monumentalny Zarys językoznawstwa ogólnego. W skład tej publikacji wchodzi pierwszy na polskim rynku naukowym atlas języków świata. W 1949 roku został profesorem tytularnym i członkiem korespondentem PAU. W 1954 roku otrzymał mianowanie na profesora nadzwyczajnego, a w roku 1960 – na profesora zwyczajnego przy Katedrze Językoznawstwa Ogólnego UJ. W 1956 roku został dziekanem Wydziału Filologii UJ. W latach 1957–1960 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filologicznego UJ. Do 1950 roku jego drugim miejscem pracy był KUL, zaś w latach 1950–1965 Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie.
Zmarł 5 marca 1966 roku po długiej chorobie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[1]. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył arcybiskup krakowski – Karol Wojtyła.
Zajmował się językami Indian amerykańskich, językiem hetyckim i staropruskim[2]. W dziedzinie językoznawstwa ogólnego poruszał przede wszystkim tematykę typologii lingwistycznej[2]. Uprawiał gramatykę porównawczą języków indoeuropejskich[3]. Badał także pochodzenie polszczyzny literackiej[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Dwie bulle wrocławskie z lat 1155 i 1245 (1927)
- Przyczynki do dziejów języka połabskiego (1929)
- Rozwój fonetyczny wygłosu prasłowiańskiego (1933)
- L'indohittite et l'indoeuropéen (1936)[2]
- Zarys językoznawstwa ogólnego
- Wstęp do językoznawstwa (1954)
- Językoznawstwo (1965, 1971)[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 191, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ a b c d e f Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 276, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ a b Leszek Bednarczuk: Sylwetki uczonych: Tadeusz Milewski. [dostęp 2010-01-02].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Leszek Bednarczuk: Sylwetki uczonych: Tadeusz Milewski. [dostęp 2010-01-02].
- Katarzyna Brzezina: Wybitnemu Językoznawcy [w:] „Alma Mater” nr 102 wyd. 2008 s. 52–53