Przejdź do zawartości

Chojnowski Park Krajobrazowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chojnowski Park Krajobrazowy
Logotyp Chojnowski Park Krajobrazowy
park krajobrazowy
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Położenie

gminy: Piaseczno, Konstancin-Jeziorna, Góra Kalwaria, Prażmów, Tarczyn

Mezoregion

Równina Warszawska, Dolina Środkowej Wisły

Data utworzenia

1993

Akt prawny

Rozporządzenie Wojewody Warszawskiego z dnia 1 czerwca 1993 r.[1]

Powierzchnia

67,96 km²

Powierzchnia otuliny

47,27 km²

Obszary chronione

11 rezerwatów przyrody

Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chojnowski Park Krajobrazowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Chojnowski Park Krajobrazowy”
52°03′48,9600″N 21°06′39,6000″E/52,063600 21,111000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Kamień Stephana – poświęcony pamięci leśnika

Chojnowski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy leżący na Równinie Warszawskiej i skraju Doliny Środkowej Wisły – na południe od Warszawy, na lewym brzegu Wisły. W całości leży na terenie powiatu piaseczyńskiego. Powołany rozporządzeniem Wojewody Warszawskiego z dnia 1 czerwca 1993 r. w sprawie utworzenia Chojnowskiego Parku Krajobrazowego (Dz.Urz.Woj.War. Nr 9, poz.100), co po zmianie prawa ochrony przyrody zostało potwierdzone rozporządzeniem Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 75, poz. 1976)[2]. Od roku 2010 wchodzi w skład Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych, wraz z parkami krajobrazowymi Mazowieckim, Brudzeńskim (z którymi już wcześniej tworzył zespół), Kozienickim i Nadbużańskim[3]. Jest elementem Zielonego Pierścienia Warszawy i pasa obszarów chronionych ciągnącego się od Mazowieckiego PK po Bolimowski Park Krajobrazowy.

Park zajmuje powierzchnię 67,96 km², jego otulina liczy 47,27 km²[1].

Przedmiot ochrony

[edytuj | edytuj kod]

Park założono dla ochrony kompleksu Lasów Chojnowskich oraz zespolonego z nim terenu doliny dolnego biegu Jeziorki, a także fragmentu doliny Wisły z wyniosłą skarpą, zabytkowym parkiem przypałacowym i rezerwatami przyrody. Cele ochrony obejmują zachowanie wartości przyrodniczych (gatunki, siedliska, ekosystemy), historyczno-kulturowych (zabudowa podmiejska i wiejska, zespoły pałacowo-parkowe, zabytki, miejsca pamięci) i krajobrazowych (doliny, mozaika użytkowania terenu)[2]. Na terenie parku obowiązują standardowe przepisy ochronne parków krajobrazowych, przy czym zrezygnowano z niektórych zakazów dotyczących zabudowy w przypadku, gdyby ograniczały już obowiązujące plany zagospodarowania przestrzennego[2].

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Ochrona czynna

[edytuj | edytuj kod]

W latach 2007–2008 w parku prowadzono działania na rzecz poprawy stosunków wodnych, przeciwdziałające skutkom dawnych melioracji w ramach programu „Mała retencja”[4]. W ramach „Akcji Żaba” we współpracy z okolicznymi szkołami w czasie wiosennych wędrówek płazów instalowane są płotki utrudniające ich wchodzenie na jezdnię, a gromadzące się przy nich płazy są przenoszone[5]. Prowadzone są również próby reintrodukcji sokoła wędrownego oraz instalacja budek dla nietoperzy[6].

Flora

[edytuj | edytuj kod]

Mimo przewagi siedlisk lasów mieszanych (głównie bór mieszany świeży i las mieszany świeży) i liściastych, w drzewostanie nadleśnictwa Chojnów przeważa sosna zwyczajna[7].

W parku rosną następujące gatunki roślin chronionych[8]:

gatunek stopień ochrony
barwinek pospolity całkowita
bluszcz pospolity całkowita
centuria pospolita częściowa
gnieźnik leśny całkowita
grążel żółty całkowita
grzybienie białe całkowita
kalina koralowa częściowa
kocanki piaskowe częściowa
konwalia majowa częściowa
kopytnik pospolity częściowa
kruszyna pospolita częściowa
kukułka szerokolistna całkowita
lilia złotogłów całkowita
gnieźnik jajowaty całkowita
orlik pospolity całkowita
paprotka zwyczajna całkowita
pierwiosnek lekarski częściowa
pierwiosnek wyniosły częściowa
pióropusznik strusi całkowita
podkolan biały całkowita
pomocnik baldaszkowaty całkowita
porzeczka czarna częściowa
przylaszczka pospolita częściowa
przytulia wonna częściowa
salwinia pływająca całkowita
śnieżyczka przebiśnieg całkowita
storczyk plamisty całkowita
wawrzynek wilczełyko całkowita
wiciokrzew pomorski całkowita
widłak goździsty całkowita
widłak jałowcowaty całkowita
zawilec wielkokwiatowy częściowa

Poza tym występują chronione gatunki porostów: płucnica islandzka (ochrona częściowa), różne gatunki chrobotków (ochrona całkowita)[8].

Fauna

[edytuj | edytuj kod]

W parku żyje ok. 100 gatunków ptaków, ponad 20 gatunków ryb oraz kilkudziesięciu gatunków gadów, płazów i ssaków, m.in. gatunki chronione[8]:

Rezerwaty przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Rezerwaty przyrody na terenie parku krajobrazowego:

Obszary Natura 2000

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie parku wyznaczono dwa obszary o znaczeniu wspólnotowym (projektowane specjalne obszary ochrony siedlisk): Stawy w Żabieńcu (PLH140039) chroniące siedliska wodne i mokradłowe oraz Łąki Soleckie (PLH140055) chroniące siedliska łąkowo-murawowe (głównie łąki trzęślicowe), będące ponadto siedliskiem cennych gatunków (tj. traszki grzebieniastej, kumaka nizinnego oraz motyli z rodziny modraszkowatych: czerwończyka nieparka, modraszka telejusa i modraszka nausitousa[9][10][11]).

Inne formy ochrony przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie ChPK nie utworzono żadnego użytku ekologicznego. Projektowane są następujące użytki: Łąki Soleckie, Stawy w Żabieńcu, Łąki koło Baniochy, Staw w Zalesiu Górnym, Dolina Jeziorki, Torfowisko w okolicy Prażmowa Nowego, Śródleśne oczka wodne koło Chojnowa. Dwa pierwsze są już obszarami Natura 2000.

W parku ustanowiono ponad 40 pomników przyrody. Są to pojedyncze drzewa oraz ich grupy[12].

Lasy Chojnowskiego Parku Krajobrazowego wchodzą w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Warszawskie”[13].

Na terenie parku znajduje się ośrodek rehabilitacyjny dla rannych ptaków.

Edukacja i turystyka

[edytuj | edytuj kod]
Tablica na ścieżce edukacyjnej

Ośrodek Edukacyjny MZPK

[edytuj | edytuj kod]

Park korzysta z ośrodka edukacyjnego zespołu parków w Otwocku (w siedzibie zespołu, na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego) i mniejszych placówek terenowych. Poza tym organizuje akcje i konkursy razem z okolicznymi szkołami. Akcje edukacyjne samego parku, jak i zespołu parków, mają na celu edukację ekologiczną, prezentowanie i promowanie przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych walorów okolic oraz propagowanie roli ochronnej parku krajobrazowego. Organizowane są zajęcia kameralne i terenowe, konkursy, wystawy, wykłady, szkolenia, spotkania itp.[14]

Ścieżki edukacyjne i szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie parku i jego okolic wytyczono kilka ścieżek dydaktycznych[15]:

  • piesze
  1. Zwiedzamy okolice ChPK (P1) – 7,5 km, historyczno-przyrodnicza
  2. Spacerem przez Górę Kalwarię (P2) – 3,4 km, historyczna
  3. Gonna sosna (P3) – 5 km, przyrodnicza
  4. Doliną Jeziorki (P4) – 3 km, przyrodnicza
  5. Chojnowskie grądy (P5) – 5 km, przyrodnicza
  6. Lasy Konstancińskie (P6) – 3 km, przyrodnicza
  • rowerowe
  1. Szlakiem rezerwatów oborskich (R2) – 16 km, przyrodniczo-historyczna
  2. Szlakiem Stephana (R3) – 17,8 km, przyrodniczo-historyczna
  3. Pęcherskie sosny – 11 km, przyrodniczo-kulturowa
  • samochodowe:
  1. Do piastowskich korzeni (S1) – 39 km, historyczno-etnograficzna
  2. Lasem do przeszłości (S2) – 36 km, przyrodniczo-historyczna

Przewidziane są również kilkudniowe wycieczki autokarowe na dwóch trasach.

Przez teren ChPK przebiegają również fragmenty szlaków turystycznych oznakowanych przez PTTK. Są to piesze szlaki: szlak turystyczny czerwony Warszawska Obwodnica Turystyczna (MZ-5070-c), szlak turystyczny żółty Chojnowski Szlak Południkowy (MZ-5144-y), szlak turystyczny zielony Główny Szlak Lasów Chojnowskich (MZ-5146-z), szlak turystyczny żółty Szlak Nadwiślański (MZ-5147-y), szlak turystyczny niebieski Szlak Rezerwatów Przyrody im. Czesława Łaszka (MZ-5148-n), szlak turystyczny czarny Chojnowski Szlak Zabytków Przyrody (MZ-5149-s), szlak turystyczny niebieski Szlak Dolinek Mazowieckich (MZ-5128-n)[16]. Poza tym wyznaczonych jest kilka szlaków rowerowych oraz dróg o dopuszczonym ruchu konnym, wśród nich Piaseczyński Szlak Konny PTTK[17].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Chojnowski Park Krajobrazowy. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-10-01].
  2. ↑ a b c Rozporządzenie nr 7 Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. w sprawie Chojnowskiego Parku Krajobrazowego. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej MZPK [on-line]. Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych. [dostęp 2010-10-19]. (pol.).
  3. ↑ Uchwała Nr 201/09 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 16 listopada 2009 roku w sprawie połączenia jednostek budżetowych i utworzenia wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej pod nazwą „Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych: Brudzeńskiego, Chojnowskiego, Kozienickiego imienia Profesora Ryszarda Zaręby, Mazowieckiego im. Czesława Łaszka i Nadbużańskiego” oraz nadania jej Statutu. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej MZPK [on-line]. Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych. [dostęp 2010-10-19]. (pol.).
  4. ↑ Mała retencja. Nadleśnictwo Chojnów. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-17)]. (pol.).
  5. ↑ Chronimy płazy - "Akcja Żaba". Chojnowski Park Krajobrazowy. [dostęp 2018-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-02)]. (pol.).
  6. ↑ Akcje czynnej ochrony. Chojnowski Park Krajobrazowy. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-06)]. (pol.).
  7. ↑ Charakterystyka przyrodniczo-leśna. Nadleśnictwo Chojnów. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-17)]. (pol.).
  8. ↑ a b c Lista gatunków chronionych. Chojnowski Park Krajobrazowy. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-06)]. (pol.).
  9. ↑ Grzegorz Bistuła – Prószyński: Motyle dzienne Chojnowskiego Parku Krajobrazowego w: M. Falkowski, M. Jeliński, K. Nowacka – Falkowska (red.) Chojnowski Park Krajobrazowy. Monografia przyrodniczo – edukacyjna. Otwock: ZPKMChiB,SFP Haistra, 2007, s. 112-115. ISBN 978-83-60886-00-7.
  10. ↑ Łąki Soleckie. [w:] NATURA 2000 a turystyka [on-line]. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2018-10-01].
  11. ↑ Stawy w Żabieńcu. [w:] NATURA 2000 a turystyka [on-line]. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2018-10-01].
  12. ↑ Pomniki przyrody w Chojnowskim PK. [w:] Chojnowski Park Krajobrazowy [on-line]. 2017-02-13. [dostęp 2018-10-01].
  13. ↑ LKP. Nadleśnictwo Chojnów. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-08)]. (pol.).
  14. ↑ Regulamin OE. Chojnowski Park Krajobrazowy. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-06)]. (pol.).
  15. ↑ Ścieżki dydaktyczne. Chojnowski Park Krajobrazowy. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-05)]. (pol.).
  16. ↑ Szlaki piesze. Nadleśnictwo Chojnów. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-11)]. (pol.).
  17. ↑ Szlaki konne. Nadleśnictwo Chojnów. [dostęp 2010-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-31)]. (pol.).
Parki krajobrazowe w Polsce
według województw
Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chojnowski_Park_Krajobrazowy&oldid=73195372”