4/II Batalion Wartowniczy
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
DOG „Lublin” |
4/II Batalion Wartowniczy[a] – pododdział Wojska Polskiego pełniący służbę ochronną na granicy II Rzeczypospolitej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]4/II batalion wartowniczy sformowano w 1919[2]. Funkcjonował w strukturze Okręgu Generalnego Lublin[1]. W skład batalionu wchodziło dowództwo oraz 4 kompanie po 3 plutony. W dowództwie, oprócz dowódcy batalionu, służyli oficerowie: sztabowy, adiutant, prowiantowy i kasowy; podoficerowie: mundurowy, prowiantowy, rusznikowy, sanitarny oraz 6 ordynansów[1].
Pod koniec września 1920 zapadła decyzja o likwidacji Korpusu Strzelców Granicznych[3]. 29 września 1920 dyrektywa Ministerstwa Spraw Wojskowych nakazała batalionom wartowniczym ochronę granic. W sumie na 48 baonów wartowniczych, do służby granicznej przeznaczono 21 baonów[4].
Rozporządzeniem MSWojsk. z 13 listopada 1920 nakazano luzowanie kolejnych pułków Strzelców Granicznych. Batalion wartowniczy nr 4/II, przegrupowany z Dorohuska do Grudziądza, otrzymał zadanie zastąpienia 3 pułku Strzelców Granicznych pełniącego wówczas służbę w Prusach Wschodnich na odcinku od Mławy do rozwidlenia Wisły z Nogatem[5].
Służba graniczna
[edytuj | edytuj kod]Luzowanie oddziałów Strzelców Granicznych w DOG „Pomorze” rozpoczęto 4 grudnia 1920. Całość granic przylegających do tego okręgu podzielono na pięć odcinków. Pierwszy od szosy Białuckiej do rozwidlenia Nogatu i Wisły[b] obsadził batalion wartowniczy nr 4/II z miejscem postoju dowództwa w Grudziądzu[5]. Długość odcinka wynosiła 225 km[6]. Z powodu zbyt małego stanu osobowego, 4/II batalion nie był w stanie obsadzić pełnej długości odcinka. Chwilowo obsadził tylko odcinek od szosy Białuckiej do jeziora Żaryń[6], a czasowe mp dowództwa to Lubawa[7]. Rozkaz dowódcy OGen. wskazywał następujące rozmieszczenie dowództw kompanii: Krasnołęka, Szczuplin, Grabowo, Sempławo[7].
- Sąsiednie bataliony
- ? ⇔ 3/VIII batalion wartowniczy − 1920[6]
Dowódcy batalionu
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 13.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 113.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 14.
- ↑ a b Dominiczak 1975 ↓, s. 121.
- ↑ a b c d Rozkaz DOG „Pomorze” ↓, s. 1.
- ↑ a b Rozkaz DOG „Pomorze” ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920, s. 380.
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.1, Nr 23), MSWojsk, s. 498.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Teresa Prengel-Boczkowska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Wartownicze”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
- Rozkaz Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” dotyczący obsady granicy → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.