Hopp til innhald

Jerv: Skilnad mellom versjonar

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Sletta innhald Nytt innhald
sInkje endringssamandrag
Raudlistevurdering
 
(5 mellomliggjande versjonar av 3 brukarar er ikkje viste)
Line 1: Line 1:
{{TaksoboksLua
{{TaksoboksLua
|taksonomi_WD=ja| status_noreg = EN| status_noreg_kjelde = <ref name="adbr" />
| status = LC
| status_noreg = EN
| bilete = Wolverine.jpg
| biletstorleik = 200px
| bilettekst =
| rike = Animalia
| rekkje = Chordata
| klasse = Mammalia
| orden = Carnivora
| familie = Mustelidae
| slekt = Gulo
| art = gulo
| klassifisert_av = (Linnaeus, 1758)
}}
}}
'''Jerv''' eller '''fjellfross''' (''Gulo gulo'') er eit rovpattedyr som høyrer til [[mårfamilien]], og er det største mårdyret i Noreg. Jerv finst i spreidde bestandar sirkumpolart i nordlege fjellområde.<ref name="adb" />
{{Infoboks namn på andre språk

Jerven, som kan ha ein masse på opptil 25 kg, er kraftbygd og sterk etter storleiken. Bitet er kraftig slik at den kan ete frose kjøt og knuse knoklar frå store dyr for å få tak i [[beinmarg]]en. Jerven kan drage med seg byttedyr fleire gonger større enn seg sjølv. Dei lagrar føda i myrhol, bekker osb. for vinteren.

Om vinteren er jerven si hovudføde [[Reinsdyr|rein]], men sidan han ikkje er nokon god jeger er jerven avhengig av åtsel og det vinterlageret han har lagt seg opp. Sommardietten er meir variert, med fuglar, små og mellomstore pattedyr og plantar på menyen.

== Raudlistevurdering ==
Jerv (Gulo gulo) blir vurdert som sterkt truga EN fordi det er få reproduserande individ i Noreg<ref name="adbr" />

{{namn på andre språk
| namn = Jerv, fjellfross
| namn = Jerv, fjellfross
| dialektnamn =
| dialektnamn =
| norrønt = Jerfr
| norrønt = Jerfr
| nordsamisk =
| nordsamisk =
| nordsamisk lenke =
| svensk = Järv
| svensk = Järv
| svensk lenke =Järv
| svensk lenke =Järv
Line 35: Line 31:
| russisk lenke =Росомаха
| russisk lenke =Росомаха
}}
}}
'''Jerv''' eller '''fjellfross''' (''Gulo gulo'') er eit rovpattedyr som høyrer til [[mårfamilien]], og er det største mårdyret i Noreg. Jerv finst i spreidde bestandar sirkumpolart i nordlege fjellområde.


== Fotnotar ==
Jerven, som kan ha ein masse på opptil 25 kg, er kraftbygd og sterk etter storleiken. Bitet er kraftig slik at den kan ete frose kjøt og knuse knoklar frå store dyr for å få tak i [[beinmarg]]en. Jerven kan drage med seg byttedyr fleire gonger større enn seg sjølv. Dei lagrar føda i myrhol, bekker osb. for vinteren.
{{reflist|refs=

<ref name="adb">{{Kjelde www
Om vinteren er jerven si hovudføde [[Reinsdyr|rein]], men sidan han ikkje er nokon god jeger er jerven avhengig av åtsel og det vinterlageret han har lagt seg opp. Sommardietten er meir variert, med fuglar, små og mellomstore pattedyr og plantar på menyen.
|url = https://www.artsdatabanken.no/Taxon/_/48072
|tittel = Artsdatabankens artsopplysningar
|henta = 2022-03-11
|utgjevar = Artsdatabanken
|dato = 2022-03-11
}}</ref>
<ref name="adbr">{{Kjelde www
|url = https://www.artsdatabanken.no/lister/rodlisteforarter/2021/28397
|tittel = Pattedyr: Vurdering av jerv Gulo gulo for Norge. Norsk rødliste for arter 2021.
|forfattar = Eldegard K, Syvertsen PO, Bjørge A, Kovacs K, Støen O-G og van der Kooij J
|henta = 2022-03-11
|utgjevar = Artsdatabanken
|dato = 2021-11-24
}}</ref>
}}


== Bakgrunnsstoff ==
== Bakgrunnsstoff ==
{{Commons|Gulo gulo}}
{{Commons|Gulo gulo}}
{{Wiktionary}}
{{Wiktionary}}
*[https://rovdata.no/Jerv/Hiregistreringavjerv2020.aspx Registrerte jervkull i Norge]
* [http://www.jerv.info/ Det norske jerveprosjektet] - god informasjon
* [http://nidaros.nina.no/Jerv/artsfakta.htm Artsfakta om jerv] - frå [[NINA]]<br />
*[https://rovdata.no/Jerv/Faktaomjerv.aspx Fakta om jerv]<br />


{{Pattedyr i Noreg}}
{{Pattedyr i Noreg}}

Siste versjonen frå 11. mars 2022 kl. 15:40

Jerv
Jerv
Jerv
Utbreiing og status
Status i verda: LC Livskraftig
Status i Noreg: EN Sterkt truga[1]Utbreiinga av jerv
Utbreiinga av jerv
Systematikk
Rike: Dyr Animalia
Rekkje: Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje: Virveldyr Vertebrata
Klasse: Pattedyr Mammalia
Orden: Rovpattedyr Carnivora
Familie: Mårfamilien Mustelidae
Slekt: Gulo
Art: Jerv G. gulo
Vitskapleg namn
Gulo gulo

Jerv eller fjellfross (Gulo gulo) er eit rovpattedyr som høyrer til mårfamilien, og er det største mårdyret i Noreg. Jerv finst i spreidde bestandar sirkumpolart i nordlege fjellområde.[2]

Jerven, som kan ha ein masse på opptil 25 kg, er kraftbygd og sterk etter storleiken. Bitet er kraftig slik at den kan ete frose kjøt og knuse knoklar frå store dyr for å få tak i beinmargen. Jerven kan drage med seg byttedyr fleire gonger større enn seg sjølv. Dei lagrar føda i myrhol, bekker osb. for vinteren.

Om vinteren er jerven si hovudføde rein, men sidan han ikkje er nokon god jeger er jerven avhengig av åtsel og det vinterlageret han har lagt seg opp. Sommardietten er meir variert, med fuglar, små og mellomstore pattedyr og plantar på menyen.

Raudlistevurdering

[endre | endre wikiteksten]

Jerv (Gulo gulo) blir vurdert som sterkt truga EN fordi det er få reproduserande individ i Noreg[1]

  1. 1,0 1,1 Eldegard K, Syvertsen PO, Bjørge A, Kovacs K, Støen O-G og van der Kooij J (24. november 2021). «Pattedyr: Vurdering av jerv Gulo gulo for Norge. Norsk rødliste for arter 2021.». Artsdatabanken. Henta 11. mars 2022. 
  2. «Artsdatabankens artsopplysningar». Artsdatabanken. 11. mars 2022. Henta 11. mars 2022. 

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Jerv