Прејди на содржината

Октан

Од Википедија — слободната енциклопедија
Октан
Систематско име октан[1]
Назнаки
111-65-9 Ок
3DMet B00281
Бајлштајн 1696875
ChEBI CHEBI:17590 Н
ChEMBL ChEMBL134886 Ок
ChemSpider 349 Ок
DrugBank DB02440 Н
EC-број 203-892-1
82412
3Д-модел (Jmol) Слика
KEGG C01387 Ок
MeSH octane
PubChem 356
RTECS-бр. RG8400000
UNII X1RV0B2FJV Ок
ОН-бр. 1262
Својства
Хемиска формула
Моларна маса 0 g mol−1
Изглед безбојна течност
Мирис бензински
Густина 0,703 г/см3
Точка на топење
Точка на вриење
0,007 мг/дм3 (при 20 °C)
log P 4,783
Парен притисок 1,47 kPa (при 20,0 °C)
29 nmol/(Pa·кг)
Конјуг. киселина октониум
−96,63·10−6 см3/mol
Показател на прекршување (nD) 1,398
Вискозност
  • 0,509 mPa·s (25 °C)[2]
  • 0,542 mPa·s (20 °C)
Термохемија
Ст. енталпија на
образување
ΔfHo298
−252,1 - −248,5 kJ/mol
Ст. енталпија на
согорување
ΔcHo298
−5,53 - −5,33 MJ/mol
Стандардна моларна
ентропија
So298
361,20 J/(K·mol)
Специфичен топлински капацитет, C 255,68 J/(K·mol)
Опасност
GHS-ознаки:
Пиктограми
GHS02: Запаливо GHS07: Извичник GHS08: Опасност по здравјето GHS09: Опасност по животната средина
Сигнални зборови
ОПАСНОСТ
Изјави за опасност
H225, H304, H315, H336, H410
Изјави за претпазливост
P210, P261, P273, P301+P310, P331
NFPA 704
1
3
0
Температура на запалување 130 °C (266 °F; 403 K)
2,200 °C (3,990 °F; 2,470 K)
Граници на запалливост 0,96 – 6,5 %
Смртоносна доза или концентрација:
428 мг/кг (глушец, венски)[3]
NIOSH (здравствени граници во САД):
PEL (дозволива)
TWA 500 мд (2350 мг/м3)
REL (препорачана)
TWA 75 мд (350 мг/м3) C 385 мд (1800 мг/м3) [15-мин.]
IDLH (непосредна опасност)
1000 мд
Дополнителни податоци
 Ок(што е ова?)  (провери)
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи

Октанјаглеводород и алкан so хемиската формула C
8
H
18
и згусната структурна формула CH
3
(CH
2
)
6
CH
3
. Има многу структурни изомери кои се разликуваат по мерата и местото на разгранување на јаглеродната верига. Еден од овие изомери, 2,2,4-триметилпентан (наречен изооктан) се користи како една од стандардните вредности во октанскиот број.

Ова соединение е состојка на бензинот.[4] Како и сите јаглеводороди со мала молекулска маса, октанот е испарлив и многу запалив.

Во бензинот

[уреди | уреди извор]

Зборот „октан“ се користи за октански број, кој е показател за способноста на горивото да го сузбие тропањето кај моторите со разни соодноси на набивање, што е својствено за разгранетите ланчени изомери на октанот, особено за изооктанот. Октанскиот број на бензинот не е непосредно поврзан со моќноста на моторот. Употребата на повисокооктанско гориво отколку предвиденото за моторот не ја зголемува неговата моќ.

Октанскиот број првично е утврден со мешање на горива само од нормален хептан и изооктан (2,2,4-триметилпентан, високоразгранет октан) и давање на противтропачки оцени од нула за нормален хетптан до 100 за чист изооктан. Противтропачката способност е зависна од уделот на изооктан во смесата. Различните изомери на октанот даваат помал или поголем октански број. На пример, n-октан (правиот ланец со 8 јаглеродни атоми без разгранетост) има негативна оценка од -20, а чистиот изооктан се оценува со 100. Некои горива имаат октански број поголем од 100, особено тие што содржат метанол или етанол.

Октанот има 18 структурни изомери (24 броејќи ги стереоизомерите):

  1. „octane - Compound Summary“. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 септември 2004. Identification and Related Records. Посетено на 6 јануари 2012.
  2. Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  3. „Octane“. Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  4. „октан“Дигитален речник на македонскиот јазик

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]