Grenoble
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Grenoble Comun | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Dats aministrativ | |||||
Nom ofiçal | Grenoble e Grenoble | ||||
Stat | Frància | ||||
Region | Rhône-Alpes | ||||
Dipartiment | Isère (préfecture) | ||||
Arrondissement | Grenoble (chef-lieu) | ||||
Canton | Six cantons | ||||
Politega | |||||
Sindegh | Éric Piolle (4 april 2014) | ||||
Territore | |||||
Coordinade | 45°11′13″N 5°43′35″E / 45.186944°N 5.726389°E | ||||
OSM | 80348 | ||||
Voltituden | 212, 204 e 600 m s.l.m | ||||
Superfix | 18,13 km² | ||||
Abitants | 156 389 ab. (1º genar 2022) | ||||
Densitaa | 8625.98 ab./km² | ||||
Confin | Saint-Martin-d'Hères, Saint-Martin-le-Vinoux, Sassenage, Seyssinet-Pariset, Seyssins, La Tronche, Échirolles, Eybens, Fontaine e Saint-Égrève | ||||
Fus orari | Central European Time, UTC+01:00 e UTC+02:00 | ||||
Varie | |||||
Prefiss | 476 | ||||
Codex postal | 38000 e 38100 | ||||
Sigla autom. | 38 | ||||
Codex INSEE | 38185 | ||||
Localizazion | |||||
![]() | |||||
Sit istituzional |
Grenoble (Grenoblo in arpitan; Gratianopolis in latin) a l'è ona città de la Francia sud-oriental. Per popolazion, Grenoble l'eva in del 2009 quela dei 16 se se cunsidera el cumun con 160 215 abitant, e la soa area urbana l'eva quela dei 10 in Francia cun 664 832 abitant (2008).
.
La città l'è 'l capploeugh del departiment de l'Isère, in de la region Ròden-Alp.
El 20% de la popolazion l'è de origin siciliana.
Geografia
[Modifega | modifica 'l sorgent]Grenoble la se troeuva arent a l'arch alpin, e per quest i frances le ciamen capital di Alp. Intorna a lee se troeuven el Vercors, i prealp de la Chartreuse e la cadena de Belledonne.
El sò clima l'è puttòst variegaa: in inverna l'è voeuna di zònn pussee fregg de la Francia, ma in estaa i montagn intorna fann on effett basinella e pòrten on fracch de cald.
Stòria
[Modifega | modifica 'l sorgent]La città l'era on insediament di Gai quand che in del 379 l'è diventada ona città romana ciamada Gratianopolis, in onor de l'imperador Grazian. De Gratianopolis a Grenoble el pass l'è facil.
In del XII secol l'era sòtta ai cont de Albon, conossuu anca col nòmm de delfin: quei lì hann estenduu el pròppi domini (ciamaa Delfinaa) a bòna part di departiment de l'Isère, di Alt Alp e de la Drôme. El titol e 'l feud del Delfinaa hinn poeu passaa ai eredi al tròno frances in del 1349: anca al dì d'incoeu delfin l'è sinònim de erede. In del 1447 l'era el signor del loeugh el Luis II (poeu Luis IX de Francia), che l'ha portaa on parlament a Grenoble.
L'autonomia de la provincia l'è stada scancellada del cardinal Richelieu in del 1628.
In temp pussee recent, Grenoble l'ha ospitaa i X Olimpiad invernai (1968).
Gemellagg
[Modifega | modifica 'l sorgent]Catania, Italia.
Innsbruck, Austria.
Essen, Germania.
Halle in sul Saale, Germania.
Kišinëv, Moldavia.
Oxford, Regn Unii.
Rehovot, Israel.
Phoenix, Statt Unii.
Stendal, Germania.
Pécs, Ungheria.
Betlemm, Palestina.
Kaunas, Lituania.
Sfax, Tunisia.
Suzhou, Cina.
Costantina, Algeria.
Ouagadougou, Burkina Faso.
Corato, Italia.