Beta vulgaris
Beta vulgaris | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Ordena | Caryophyllales |
Familia | Amaranthaceae |
Leinua | Beteae |
Generoa | Beta |
Espeziea | Beta vulgaris |
Datu orokorrak | |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | beet (en) |
Genomaren kokapena | plants.ensembl.org… |
Beta vulgaris Beta generoko landare espezie bat da. Bere produkturik ezagunena beterraba edo erremolatxa da. Landare hau bi urterokoa da gehienetan, nahiz eta iraunkor gisa ere joka dezakeen. 1-2 metroko zurtoinak ditu, eta horien gainean 5-20 cm-ko bihotz-formako hostoak (barietate landuetan handiagoak izan ohi dira). Loreak buru trinkoak osatuz ekoizten ditu, eta txikiak dira, 3-5 mm-ko diametrodunak, berdeak edo tindu gorrikoak, bost petalodunak. Haizearen bidez polinizatzen dira. Fruituak hazi gogorren mordo gisa sortzen ditu.
Taxonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hiru barietate sailkatu dira:
- Beta vulgaris var. maritima. Ipar-mendebaldeko Europa. Landare txikiagoa, 80 cm-ko altuerakoa.
- Beta vulgaris var. vulgaris. Europa. Landare handiagoa, 2 metrora artekoa. Landutako beterraben arbasoa.
- Beta vulgaris var. cicla
Ekologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Beterraba ez da oso zorrotza lurzoruaren mantenugaiekin; horri esker, lehenago beste barazki batzuk landatu diren lurretan jar daiteke. Haatik, oso sentikorra da hotzaren eta izozteen aurrean.
Zuzenean ereiten da eta bere hazkunde-garaia 80 eta 140 egun artekoa da.
Erabilerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Landare honen erabilerarik arruntena elikagai gisa da. Gure ingurunean gehien bat azukrea ekoizteko erabiltzen da, baina zuzenean ere jan daiteke, eta koloratzaileak ekoizteko ere balio du.