Handwerkopleiding

In Handwerken Zonder Grenzen van aug-sep 2012 staat een buitengewoon interessant artikel over een handwerkcursus aan de Pabo Hogeschool Helicon in Zeist. Oude technieken in een nieuw jasje.......Toen ik dit las moest ik direct aan mijn eigen opleiding denken. Dat is al weer bijna 50 jaar geleden....... Dat waren ook oude technieken, maar toen al behoorlijk stoffig.

Allerlei herinneringen kwamen boven en ik ben op zolder gaan zoeken want ik heb vast wel iets bewaard....
De eerste handwerk ervaring die ik had was op de lagere school in de eerste klas.. Licht rose katoen, stroeve stalen breinaalden, veel zweet en tranen, uithalen en opnieuw beginnen en op het rapport: breien 5. Een traumatische ervaring.
Het breien en andere handwerken heb ik thuis geleerd met dank aan mijn moeder en oudere zusters.

Toen ik 17 was ging ik naar de Kweekschool en daar kreeg ik natuurlijk ook handwerkles want we moesten de bevoegdheid halen om les te mogen geven in NUTTIGE HANDWERKEN.

Heb heel wat onnutte dingen gebreid en gehaakt, die als les voorbeeld moesten dienen.Ook kan ik me herinneren dat ik een plooirok gemaakt heb. 
Ik kon inmiddels best goed handwerken en moest ook theorie leren uit dit boek:

Dat was andere koek: zo eenvoudig was het niet.... Ik heb het een paar maanden geleden weer eens opgezocht nu interesseert het me wel. Alles over draden, vezels, weefsels, materialen kom je daar tegen. Natuurlijk ontbreken de nieuwste materialen, want het boekje is van de jaren 60.

Ik haalde fluitend de bevoegdheid: akte k en nadat ik ruim een jaar later geslaagd was voor de hoofdakte ben ik direct begonnen aan de opleiding voor VROUWELIJKE HANDWERKEN: akte u. Dit deed je naast je werk en 2 jaar lang ben ik 1 of 2 avonden per week naar Amsterdam gegaan samen met een oudere zus die ook onderwijzeres was. We woonden in IJmuiden en zij had een Fiat 600 en samen tuften we dus naar onze les.

Daar heb ik heel veel technieken geleerd. Veel naaiwerk. Natuurlijk breien, haken en borduren op veel manieren, smocken, open naaiwerk, perzisch ajour, holbein techniek, maar ook macramé, frivolité, filet knopen en tule doorstoppen en vast nog wel meer....

Veel voorbeelden maken; dat was best aanpoten naast het werk van een beginnende schooljuf. In het weekend werd er druk gehandwerkt. Niet alles kwam af.....

En dan het examen...... 
Na twee jaar opleiding mocht je het proberen: er slaagde altijd maar een enkeling, maar voor mij maakte het niet zoveel uit... Twee dagen naar Den Haag vol goede moed. De eerste dag, knippen en naaien. Een babyjasje met een ruche. De volgende dag: stoppen, stof versieren en nog iets maar dat kan ik niet voor de geest krijgen en theorie. Uit een grote hoop werden een paar lapjes gepakt en ik moest er over vertellen......

Resultaat:  een herexamen voor knippen en naaien. Daar had ik 2 keer een 4 voor, maar alle andere onderdelen waren  heel goed. Ik had de ruche schuin moeten knippen en er dubbel aanzetten.......... Een paar maanden later weer naar Den Haag en toen haalde ik 2 keer een 7. Geslaagd dus. Van onze groep van ruim 20 cursisten slaagden uiteindelijk dat jaar (1967) maar 2... 
Voor sommigen erg zuur, want zij waren specifiek handwerklerares en hadden de bevoegdheid brood nodig.

De hele opleiding vond ik eigenlijk erg ouderwets en oubollig. Zeer weinig creativiteit; wel heel technisch. 

Tot 1974 was handwerken een verplicht vak. Toen dat niet meer het geval was verdwenen de vakleerkrachten en er werd steeds minder echt gehandwerkt.

In het Nijverheidsonderwijs was ook een verandering aan de gang. Textiele werkvormen werd het nu genoemd en er moest worden bijgeschoold. Ik had ook wel zin in wat nieuwe technieken en inzichten. Ik woonde inmiddels in Fryslân.
Twee jaar lang ieder woensdag middag en avond naar Groningen en daar ging het heel anders. Kunstgeschiedenis, tekenen en stof ontwerpen, batikken, ikat, zeefdrukken, kleurenleer, voelobjecten, vakdidactiek en nog veel meer. Dat was leuk! Het was natuurlijk wel een paar jaar later, toch nu ook wel 30 jaar geleden...
Ik heb een aantal door mij gemaakte handwerken op de foto gezet om een indruk te geven hoe ik bezig was met mijn Vrouwelijke handwerken... Ik was bijna 40 jaar gewoon onderwijzeres met een grote liefde voor het handwerken. 
Ik zou best naar die cursus willen want daar komen zaken aan de orde die handwerken voor de basisschool weer aantrekkelijk maken. Creatieve vakken zijn broodnodig, als afwisseling, want er wordt al zoveel met het hoofd gewerkt. Zeist is wel wat ver weg en ik ben niet jong genoeg....... Helaas.