Sienalı Katerina
Siena'lı Katerina | |
---|---|
Doğum | 25 Mart 1347 Siena - Siena Cumhuriyeti |
Ölüm | 29 Nisan 1380 Roma - Papalık Devleti |
Kutsayanlar | Katolik Kilisesi |
Aziz ilanı | 1461 Papa II. Pius tarafından |
Türbe | Bazilika Santa Maria sopra Minerva - Roma - İtalya |
Yortu | 24 Nisan |
Koruyucu aziz | İtalya ve bütün Avrupa |
Sienalı Katerina[1] (Siena, 25 Mart 1347 – Papalık Devleti, 29 Nisan 1380), Dominiken Tarikatı'nın laik (rahibe veya rahip olmayan) bir üyesi ve mistiktir. 1461 yılında Papa II. Pius tarafından kanonize edilmiş, 1970 yılında Papa VI. Pavlus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 24 Nisandır.
Katerina, papalık tarihi üzerindeki güçlü etkisi nedeniyle Orta Çağ Hristiyanlığının dikkat çeken figürlerinden birisidir. Orta Çağ’da yaşayan bir kadın için oldukça nadir bir biçimde Papa’nın Avignon’dan Roma’ya dönmesini sağlamış, ardından Papa’nın güveni ile birçok misyona gitmiştir.
Hayatı[2]
[değiştir | kaynağı değiştir]Varlıklı bir ailede doğmuş ve yetişmiş, erken yaşlardan itibaren ailesinin evlenmesi arzusuna rağmen bekaret yemini ederek kendisini Tanrı’ya adamak istemiştir. Güçlü bir iradeye sahipti, evlerde ve hastanelerde hasta ve yaşlılarla ilgilenmeye başlamadan önce odasına kendisini kapatır ve günlerini dua ve oruç ile geçirirdi. Genç yaşta yaptığı bu sofu eylemler ile erkek ve kadınlardan oluşan bir grup takipçi edinmiş, bu takipçileri ölümüne kadar müritleri olarak kalmıştır.
21 yaşında daha sonrasında mektuplarında İsa ile ‘mistik bir evlilik’ olarak tanımlayacağı bir deneyim yaşamıştır.
Mistik evlilik, insan ve Tanrı arasındaki birlikteliği temsil eden bir sembolizmdir. Kilise tarihi boyunca aralarında Avilalı Teresa, Origenes, Haçlı Yuhanna, François de Sales, Lisieux’lu Teresa’nın da bulunduğu birçok yazar da benzer bir biçimde bu birlikteliğin hristiyan hayatının nişanlanma, şüphe ve terk etme dönemlerinden sonra zirvesi niteliğinde olduğunu dile getirmişlerdir.
Ardından takipçileri ile birlikte kuzey ve merkez İtalya’da dolaşıp ruhbanlar için bir reformu savunmaya ve insanlara ‘Tanrı’nın tamamen sevilmesi’ aracılığı ile tövbe ve yenilenmenin mümkün olduğu tavsiyesini vermeye başlamıştır.
Hayatı boyunca İtalya’daki yönetimlere aralarında barış çağrısı yaptığı ve Papa’nın Fransa’daki Avignon’dan Roma’ya dönmesi için çağrıda bulunduğu mektuplar yazmıştır. Papa XI. Gregorius ile uzun bir süreli bir mektuplaşması olmuş, bu mektuplarda kendisinden ruhbanları Papalık devletini reforme etmesini istemiştir.
Katerina 1380 yılında Roma’da otuz üç yaşında dermansızlıktan ölmüştür.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Katerina’nın üç türde çalışması günümüze ulaşmıştır:[3]
Mistik İncelemesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana eserinin adı Diyalog’dur. Tüm öğretilerinin takipçilerine vasiyeti, onu taçlandıran çalışması Diyalog’tur. Ona kısaca “benim kitabım” dedi. Kitabı yazması yaklaşık bir yılını aldı.[4] Kitabın büyük çoğunluğu Katerina coşkunluk halindeyken dikte edildi.
Kitap, Tanrı’ya ‘yükselen’ bir ruh ve Tanrı arasında geçen bir konuşma şeklinde yazılmıştır. 10 bölümlük incelemenin hepsi başlangıcı ile aynı yapıdadır; Katerina’nın bir dileği ve Tanrı’nın uzunca cevabı.
On bölüm aşağıdaki gibidir:
- Tanrı’ya dört dilekle atıfta bulunduğu önsöz. Biri kendisi için, biri kilisenin reformu için, biri tüm dünya için ve özellikle Hristiyanlar arasındaki barış için ve biri de her şeyde bulunan takdiri ilahi içindir.
- “Mükemmeliğin yolu” - Bu bölümde Tanrı ona bir Hristiyan için mükemmelliğin ne olduğunu öğretir. Mükemmel olmak iki anlama gelir: Her şeyden önce kişinin kendisi ve Tanrı hakkında gerçek bilgiye sahip olması. İkincisi ise komşularını sevmek. Katerina için kendisini bilmek, onun hiçbir şey olmadığını; Tanrı’nın her şey olduğunu alçakgönüllülükle kabul etmek anlamına geliyordu.[5]
- “Diyalog” - Bu bölümde Katerina 3 dileği formüle eder. Tanrı’nın Mesih’in kefaret kanını ona hatırlatarak cevap verdiği kilise için bir tane; bencil bir sevginin dünyanın zehri nasıl olduğunu konusunda onunla tartışmaya girerek cevap verdiği dünya için bir tane; takipçisi olan Capualı Raymond için bir tanedir.
- “Köprü” - Kitabın orta kısmıdır. Köprü Mesih’tir. O köprü, onu geçmeyi kabul eden herkesi yeryüzünden göğe çıkaran bir yoldur. Ona erişmek için üç adım vardır. O adımları Mesih’in ayaklarını, Mesih’in kalbini ve Mesih’in ağzını temsil eder. Mesih’in ayaklarının Haç üzerinde çivilendiği gibi, insani duygularımızın da çivilenmesi gerekir. O zaman ruh, Mesih’in kalbine ya da Mesih’in sevgisine erişebilir. Mesih tarafından sevilen ruh, Mesih’in ağzında “korunma” bulacaktır. Köprünün altında günah nehri bulunur. Köprünün üzerinde yiyeceğin verildiği bir han vardır. Bu yiyecek İsa’nın bedenidir.[6]
- “Gözyaşları” - Katerina kitabında beş çeşit gözyaşı olduğunu açıklar. İlki kötü ruhlu olanların gözyaşlarıdır. Bunlar zaten cehennemde yaşamaktan hoşlananların dökülen gözyaşlarıdır. İkinci gözyaşı korku gözyaşlarıdır ve ceza korkusundan günahı terk eden insanların gözyaşlarıdır. Üçüncüsü günahı terk edenlerin gözyaşlarıdır. Onlar, Rabbe hizmet etmeye başlarlar ve Tanrı’nın tatlılığına gözyaşı dökerler ama sevgileri mükemmel olmadığı için de gözyaşı dökerler. Dördüncüsü komşusunun mükemmel sevgisine ulaşanların, kendilerini düşünmeden Tanrı’yı sevenlerin gözyaşlarıdır. Bu gözyaşları mükemmeldir. Beşincisi dördüncüne bağlanır. Büyük bir huzurla tatlığının gözyaşlarıdır. Bunlar aynı zamanda onlar çoğu kez gözyaşı dökmek isteyip de dökemeyenleri tatmin eden, bedensel gözyaşları olmadan ateşin gözyaşlarıdır.[7]
- “Hakikat” - Katerina “gerçeğin peşinden gitmek ve onun içinde giyinmek istiyor” Katerina için gerçeğe ulaşmak iki kat bilgi, öz-bilgi ve Tanrı’nın bilgisinin bahşedilmesi anlamına geliyordu.[8]
- Kilisenin mistik bedeni
- İlahi Takdir
- “İtaat” - Tanrı orada üç itaatten bahseder. Adem’in günahına çare olduğu için Oğul’dan biri, sıradan itaat ve dini itaattir.
Üçlü-Birliğe övgü ile tüm kitabın içeriğini özetleyen bir sonuç.
Orta Çağ'ın Foligno'lu Angela, Magdeburg'lu Melchtild and Marguerite Porete gibi diğer kadın mistikleri gibi Katerina’da Tanrı’nın sevgi mesajını okuyucuya açıklayan, emreden ve yüreklendiren bir ses ile aktarmayı tercih etmiştir.
Mektupları
[değiştir | kaynağı değiştir]Katerina’nın mektupları Latince yerine anadilinde yazılmış olduğundan erken İtalyan literatürünün en değerli eserleri arasında sayılmaktadır. Birçok mektubu çoğaltılmıştır, günümüze 382’si ulaşmıştır. Papa XI. Gregorius’a yazdığı mektuplar Roma’ya dönüş kararı üzerinde büyük bir rol oynamıştır. Mektuplarında papayı eleştirmeleri ve tatlı dille iknaları etkileyici olmakla birlikte asla papanın ‘yeryüzündeki İsa’ olduğuna inancını ve ona karşı itaatten ödün verilmemesi gerektiği düşüncesinin önüne geçmemiştir.
Duaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Çoğunluğunu hayatının son on sekiz ayında yazdığı 26 duası da günümüze ulaşmıştır.
Katerina Kilise'yi mistik bir şekilde görmekteydi. Onun için kilise kurtuluş için vazgeçilmez bir parçaydı. Bunun nedeni; Kilise'nin günahkar birey ve Mesih’in haçta akıttığı kurtaran kanın aracısı olmasıdır. Bu kurtarıcı kan sadece ayin sırasında bir rahibin kutsadığı ekmek ve şarap aracılığıyla elde edilebilirdi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ New Catholic Encyclopedia – Second edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 272-272 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7.
- ^ Christian Mystics - Their lives and legacies throught the Ages. Ursula King (İngilizce). HiddenSpring. 2001. ss. 83-86 ISBN 1-58768-012-2.
- ^ The varieties of vernacular mysticism 1350-1550, The presence of God- A History of Western Christian Mysticism. Bernard McGinn (İngilizce). Crossroad Publishing Co. 2012. ss. 197-249 Cilt: 5 ISBN 978-0-8245-4392-1.
- ^ Catherine of Siena – The dialogue. Translation and Introduction Suzanne Noffke (İngilizce). Paulist Press. 1980. s. 11 ISBN 0-8091-2233-2.
- ^ The spirituality of the Middle Ages. François Vandenbroucke (İngilizce). Burns and Oates. 1968. s. 412 ISBN 0-86012-114-3.
- ^ Christian Mystics - Their lives and legacies throught the Ages. Ursula King. s. 85.
- ^ ""Gözyaşları"". 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hakikat" (PDF). 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- 1347 doğumlular
- Siena doğumlular
- 14. yüzyılda doğanlar
- 1380 yılında ölenler
- 14. yüzyılda ölenler
- Anoreksiya nervozadan ölenler
- 14. yüzyıl kadınları
- Papalık Devleti'nde kişiler
- Kilise doktorları
- Hristiyan aziz ve azizeleri
- Katolik aziz ve azizeleri
- 14. yüzyıl Hristiyan aziz ve azizeleri
- İtalyan aziz ve azizeler
- İtalyan Roma Katolik azizleri
- Dominikan azizleri
- Katolik mistikler
- Dominikanlar
- Papa II. Pius tarafından aziz olarak ilan edilen kişiler