II. Charles (İngiltere kralı)
II. Charles | |
---|---|
İngiltere ve İrlanda kralı | |
Hüküm süresi | 29 Mayıs 1660 - 6 Şubat 1685 |
Taç giymesi | 23 Nisan 1661 |
Önce gelen | I. Charles |
Sonra gelen | II. ve VII. James |
İskoçya kralı | |
Hüküm süresi | 30 Ocak 1649 - 3 Eylül 1651 29 Mayıs 1660 - 6 Şubat 1685 |
Taç giymesi | 1 Ocak 1651 |
Önce gelen | I. Charles ve 1651-1660: General George Monck (işgal komutanı) |
Sonra gelen | II. ve VII. James |
Doğum | 26 Mayıs 1630 St. James's Palace, Londra |
Ölüm | 6 Şubat 1685 (54 yaşında) Whitehall Palace, Londra |
Defin | Westminster Abbey |
Eş(ler)i | Bragançalı Catherine |
Hanedan | Stuart Hanedanı |
Babası | I. Charles |
Annesi | Henrietta Maria |
İmza |
II. Charles (26 Mayıs 1630 St. James Sarayı, Londra - 6 Şubat 1685 Whitehall Sarayı, Londra), İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı. I. Charles ve Fransa kralı IV. Henri ile Marie de' Medici'nin kızı Henrietta Maria'nın ikinci oğludur.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Londra'da Saint James Sarayı'nda doğdu. Eğitimi, 1642'de İngiliz İç Savaşı başlayınca yarıda kaldı. İç Savaş sırasında İngiltere'nin batısında savaştı, ama Kralcıların uğradığı bozgun üzerine Fransa'ya annesinin yanına kaçtı. Bu sırada annesinin ve kız kardeşinin bütün ısrarlarına karşın Katolik olmayı reddederek Protestan mezhebine bağlı kaldı.
I. Charles'ın 1649'da idam edilmesinden sonra Oliver Cromwell'e karşı çıkan İskoçlar, Charles'ı yeni kral ilan ettiler;İskoçya'ya giden Charles, karşılığında İskoçların mezhebi Presbiteryen'i korumaya söz verdi. Ancak İskoç ordusu Eylül 1650'de Dunbar'da Cromwell'e yenildi. Ardından 1651'de Worcester'da kesin yenilgiye uğrayan Charles yeniden Fransa'ya kaçtı.
Zor koşullar altında Fransa'da yaşayan Charles'ın durumu, Cromwell öldükten sonra da değişmedi. Ancak Cromwell'in ardıllarının ülkeyi parçalayacağını düşünen İskoçya'da vali olan İngiliz general George Monck, ordusuyla yönetimi devirdi ve Charles'ı tahta çıkardı (1660).
Charles 1661'de Kralcıların ağırlıkta olduğu bir Parlamento topladı. 1679'a değin var olan bu Parlamento, birçok baskıcı yasa çıkardı. Ordunun denetimini krala veren, muhalif yöneticilerin başında bulunduğu ilçeleri feshetme hakkı tanınan yasalar çıkarıldı; basına sansür uygulandı, eğitim denetim altına alındı. Yine de kralın Katoliklere hoşgörü gösterilmesi yönündeki çabaları başarısızlığa uğradı ve kralın bu politikası Avam Kamarası'nca engellendi. Mali yönden de serbest davranamayan kral, parasızlık sorununun üzerinden gelemedi. II. İngiltere-Hollanda Savaşı'nın (1665-1667) başarısızlıkla sonuçlanması, saygınlığını zedeledi. Ayrıca bu dönemde Londra'da büyük bir veba salgını (1665-1666) ve Büyük Londra Yangını (2 Eylül 1666) meydana geldi. Kral,Büyük Londra Yangınında Londra'yı kurtarmak için büyük çaba gösterdi.
Charles, kayınbiraderi Orléans dükü Philippe'in ağabeyi Fransa kralı XIV. Louis ile gizli bir anlaşma imzaladı (1670). Hollanda'ya karşı Fransa'nın İngiltere'yi destekleyeceğini öngören anlaşmaya göre Charles Katolik olacaktı. Ancak gizli maddenin koyu Protestan olan İngiliz halkına duyurulacağı korkusuyla Charles Fransa'ya bağlı duruma geldi ve bu yüzden halkın güvenini iyice yitirdi.
1678'de Titus Oates adlı eski bir Anglikan rahip, Katoliklerin kralı öldürerek yerine Katolik kardeşi II. James'i getireceğini iddia etmesi üzerine Parlamento ikiye bölündü. James'in tahta çıkmasını istemeyenler "Tory"[1] isteyenler ise "Whig"[2] olarak ikiye ayrıldılar.
"Tory"lerin baskıları üzerine Charles, kardeşini İngiltere'den uzaklaştırmak zorunda kaldı.Sonunda Parlamentoyu dağıtan (1681) kral, Fransa'yla anlaşarak yüklü mali destek sağladı.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]II.Charles 1679 yazında ağır olarak hastalandı ve hastalığının ağırlaşması üzerine 6 Şubat 1685'te 54 yaşında öldü. Öldüğünde meşru çocuğu olmadığı için yerine kardeşi James geçti.
Charles öldüğünde, ardında 14 tane gayrimeşru çocuk bırakmıştı. Oğullarından en büyüğü olan Monmouth Dükü James, daha babasının sağlığında Toryler tarafından ardıl olarak gösterilmişti. Charles ölünce yerine geçen II. James, Monmouth Dükünü isyan ettiği için idam ettirdi.
Çocukları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kraliçe Catherine, üç düşük yaptığı için Charles için hiçbir varis yapamadı. Charles metreslerinden kabul ettiği birçok çocuğun babası oldu;
Lucy Walter (yak. 1630 - 1658) tarafından:
•James Crofts, (1649-1685), İngiltere'de Monmouth Dükü (1663) ve İskoçya'da Buccleuch Dükü (1663) olmuştur. Lucy Walter ve Charles’ın ilk tanışmalarından dokuz ay sonra doğdu ve Charles tarafından oğlu olarak kabul edildi, ancak II James onun Charles'tan ziyade annesinin başka bir sevgilisi olan Albay Robert Sidney'in oğlu olduğunu öne sürdü.[3]
Elizabeth Killigrew (1622-1680) tarafından:
•Charlotte FitzRoy (1650-1684), ilk olarak James Howard ve ikinci olarak Yarmouth 2. Kontu William Paston ile evlendi
Catherine Pegge tarafından:
•Charles FitzCharles (1657-1680), "Don Carlo" olarak bilinir, Plymouth Kontu olmuştur. (1675)
•Catherine FitzCharles (1658 doğumlu; ya genç yaşta öldü ya da Dunkirk'te rahibe oldu)[4]
Barbara Villiers (1641-1709) tarafından:
• Anne Palmer (Fitzroy) (1661-1722), Sussex 1. Kontu Thomas Lennard ile evlendi. Roger Palmer'ın kızı olabilir, ancak Charles onu kabul etti[4]
•Charles Fitzroy (1662-1730), Southampton Dükü ve (1675), 2. Cleveland Dükü oldu. (1709)
•Henry Fitzroy (1663-1690), Euston Kontu (1672), Grafton Dükü (1675) oldu.
•Charlotte Fitzroy (1664-1717) 1. Lichfield Kontu Edward Lee ile evlendi.
•George Fitzroy (1665-1716), Northumberland Kontu (1674), Northumberland Dükü (1678) oldu.
Nell Gwyn (1650-1687) tarafından:
Charles Beauclerk (1670-1726), St Albans Dükü. (1684)
James Beauclerk (1671-1680)
Louise Renée de Penancoet de Kérouaille (1649-1734) tarafından
Charles Lennox (1672-1723), İngiltere'de Richmond Dükü (1675) ve İskoçya'da Lennox Dükü (1675).
Fahişe ve ünlü aktris Mary 'Moll' Davis tarafından:[5]
Mary Tudor (1673-1726), Derwentwater'ın 2. Kontu Edward Radclyffe ile evlendi; Edward'ın ölümünden sonra Henry Graham (Levens'l) ile evlendi ve onun da ölümü üzerine James Rooke ile evlendi.
Popüler kültürde II. Charles
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilime önem veren bir kral olan II. Charles döneminde ana bilim kurumu olan Royal Society kurulmuş, İngiltere'de bilimde büyük gelişmeler olmuştu. Charles ayrıca deniz taşımacılığı ve gemi tasarımını da geliştirdi. II. Charles döneminde İngilizce edebiyatında önemli şiir ve tiyatro oyunları alanında gelişmeler olmuştur. Kral II. Charles sanatsever olarak ve özellikle edebiyatta "Restorasyon Komedisi" alanında tiyatrosever olarak isim yapmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Charles II of England" maddesi kaynaklıdır. [1] 13 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ "Tory Partisi" 1678'de kurulup 1834'e kadar devam eden bir parlamento partisidir. Günümüzdeki Muhafazakâr Partisi 1832'de çıkarılan Reform Yasası'nın ardından kurulan muhafazakâr derneklerin ardili olarak ve eski "Tory Partisi'nin uzantısı olarak 1834'te kurulmuş olup günümüzde "Tory Partisi" olarak anılmaktadir.
- ^ "Whig Partisi" meşrutî monarşi taraftari ve mutlak monarşi akeyhtari kisiler tarafindan kurulan Parlamento partisi ve Haziran 1859'da resmen dagilmistir.
- ^ Weir, Alison (18 Aralık 2008). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy (İngilizce). Londra: Random House UK. ISBN 978-0-09-953973-5. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.
- ^ a b Hutton, Ronald (1989). Charles the Second, king of England, Scotland, and Ireland. Internet Archive. Oxford [England] : Clarendon Press ; New York : Oxford University Press. ISBN 978-0-19-822911-7.
- ^ "King Charles Ii by Fraser Antonia, First Edition - AbeBooks". www.abebooks.co.uk (İngilizce). 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "World History Database"'nin hazırladığı "Dates of history" websitesinde "Charles II England" maddesinde kronoloji [2] (İngilizce)
- Birleşik Krallık Kraliyet İdaresi tarafından resmî olarak 2004'te hazırlanmış "British Monarchy" websitesinde "Charles II." maddesi [3]3 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- II. Charles (İngiltere kralı)
- 1630 doğumlular
- Westminster doğumlular
- 1685 yılında ölenler
- Stuart Hanedanı
- 1660'larda İngiltere
- 1660'larda İskoçya
- 1670'lerde İngiltere
- 1670'lerde İskoçya
- 1680'lerde İngiltere
- 1680'lerde İskoçya
- 17. yüzyıl İngiliz hükümdarları
- İskoçya kral ve kraliçeleri
- İngiltere prensleri
- İskoçya prensleri
- Galler prensleri
- Cornwall dükleri
- Rothesay dükleri
- İngiliz Roma Katolikleri
- Fransız asıllı İngilizler
- İtalyan asıllı İngilizler
- İskoç asıllı İngilizler
- İngiliz İç Savaşı'nda kişiler
- Katolikliğe dönenler
- Westminster Abbey'de defnedilenler
- Royal Society üyesi İngilizler