Prijeđi na sadržaj

Robert Jenkinson, 2. earl od Liverpoola

Izvor: Wikipedija
The Right Honourable
Earl od Liverpoola
KG PC FRS
Liverpool; autor: Sir Thomas Lawrence
premijer Ujedinjenog Kraljevstva
Na položaju
8. jun 1812 – 9. april 1827
Monarh
RegentGeorge, princ regent (1812–1820)
PrethodiSpencer Perceval
SlijediGeorge Canning
ministar rata i kolonija
Na položaju
1. novembar 1809 – 11. jun 1812
PremijerSpencer Perceval
PrethodiVikont Castlereagh
SlijediEarl Bathurst
vođa Doma lordova
Na položaju
25. mart 1807 – 9. april 1827
Premijer
PrethodiLord Grenville
SlijediVikont Goderich
Na položaju
17. august 1803 – 5. februar 1806
Premijer
PrethodiLord Pelham
SlijediLord Grenville
ministar unutrašnjih poslova
Na položaju
25. mart 1807 – 1. novembar 1809
PremijerVojvoda od Portlanda
PrethodiEarl Spencer
SlijediRichard Ryder
Na položaju
12. maj 1804 – 5. februar 1806
PremijerWilliam Pitt Mlađi
PrethodiCharles Philip Yorke
Slijedi Earl Spencer
ministar vanjskih poslova
Na položaju
20. februar 1801 – 14. maj 1804
PremijerHenry Addington
PrethodiLord Greenville
SlijediLord Harrowby
Lični detalji
Rođenje(1770-06-07)7. 6. 1770.
London
Smrt4. 12. 1828. (dob: 58)
Kingston upon Thames, Surrey
PočivališteHawkesbury Parish Church, Gloucestershire
Politička strankaTorijevska stranka
Supružnik/ci
Roditelji
Alma materChrist Church, Oxford
PotpisCursive signature in ink

Robert Banks Jenkinson, 2. earl od Liverpoola, KG PC FRS (7. jun 1770 - 4. decembar 1828) bio je britanski torijevski političar, koji je od 1812. do 1827. služio kao premijer Ujedinjenog Kraljevstva. Za vrijeme njegovog mandata je Britanija izvojevala pobjedu nad Francuskom u Napoleonskim ratovima i uspostavila temelje svjetske hegemonije u 19. vijeku, ali također prošla i kroz period političke radikalizacije, represije i reakcije.

Robert Jenkinson se rodio kao sin Charlesa Jenkinsona, savjetnika kralja Georgea III i njegove prve supruge Amelie Watts, kćeri Williama Wattsa, visokog funkcionara Britanske istočnoindijske kompanije. Političku karijeru je započeo kada je 1790. godine izabran u Dom komuna, gdje je ubrzo postao poznat po protivljenju Williamu Wilberforceu i njegovim prijedlozima za zabranu ropstva. Godine 1801. je postao ministar vanjskih poslova u vladi Henryja Addingtona te je, između ostalog, sudjelovao u pregovorima koji su rezultirali Amjenskim mirom. U drugoj vladi Williama Pitta je uzeo mjesto ministra unutrašnjih poslova koje je držao do Pittove smrti. Isto je mjesto preuzeo u vladi Vojvode od Portlanda 1807. godine. Kada je novim premijerom postao Spencer Perceval, Liverpool je preuzeo mjesto ministra rata te je imao značajnu ulogu u kritičnim trenucima Napoleonskih ratova; upravo je zahvaljujući njegovom zalaganju zadržan britanski ekspedicijski korpus pod vojvodom od Wellingtona koji je branio Portugal, a što će imati značajni uticaj na dalji ishod Poluotočkog rata.

Liverpool je premijerom postao nakon atentata u kome je ubijen Perceval. To se zbilo u kritičnom trenutku Napoleonskih ratova, kada se Britanija osim sa Francuskom morala ratovati i sa SAD. Liverpoolova vlada je predstavljala svojevrsnu koaliciju ultra-konzervativnih reakcionarnih i umjerenih konzervativaca, a najznačajnija ličnost u njoj je bio Lord Castlereagh, kome je Liverpool dao odriješene ruke da vodi diplomaciju; Britanija je Napoleona uspjela slomiti u Ratu Šeste koalicije, a Castleragh je potom na Bečkom kongresu stvorivši savez sa Austrijom i postnapoleonskom Francuskom udario temelje za uspostavu tzv. ravnoteže sila kojom je započeo vijek relativnog mira na evropskom kontinentu.

Liverpoolovi diplomatski i vojni uspjesi su, međutim, u godinama nakon rata zasjenjeni unutrašnjim problemima, prije svega izazvanim visokim troškovima rata, koje je njegova vlada nastojala nadoknaditi dizanjem poreza i drugim nepopularnim mjerama koji su izazvali siromašenje najširih slojeva stanovništva. Liverpoolova vlada se tako morala suočiti sa luditskim pokretom koji je uništavao industrijska postrojenja, ali i radikalnim zahtjevima za političke reforme. Liverpool je na njih reagirao donošenjem niza represivnih zakona, ali i nasilnim gušenjem demonstracija, pri čemu se ističe Peterloo masakr 1819. godine. Sam je Liverpool preživio zavjeru s ciljem njegove likvidacije 1820. godine. Iako se Liverpool zalagao za katoličku emancipaciju, nije ju uspio progurati kroz Parlament. Godine 1827. je doživio moždani udar, nakon koga se odlučio povući, te ga je zamijenio George Canning. Umro je godinu dana kasnije.

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]