Władcy Portugalii
Wygląd
Chronologiczna lista władców Portugalii (do 1139 hrabiów zależnych od Kastylii).
W XVIII–XIX w. władcy rządzili niekiedy również z Brazylii. Dodatkowo, regenci często nosili tytuły królów. W 1749 królowie Portugalii uzyskali od papieża prawo noszenia tytułu Królów Najwierniejszych[1].
Dynastia Vimara Peres
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
1 | Vímara Peres | ok. 820 A Coruña |
873 Guimarāes |
868 | 873 | Pedro Theon ? | |
2 | Lucídio Vimaranes | ok. 850 Guimarāes |
922 Guimarāes |
873 | 922 | Vímara Peres Trudilde | |
3 | Hermenegildo Guterres | ok. 842 |
po maju 912 |
873 | 912 | Guterre Elwira | |
4 | Monio Guterres | ok. 890 |
ok. 959 |
912 | 922 | Guterre Mendes Ilduara Eris | |
5 | Mendo I Gonçalves | ? |
943/50 |
ok. 924 | 943/50 | Gonçalo Betotes Teresa Eris | |
6 | Mumadona Dias | ? | 968 |
ok. 924 | 950 | Diogo Fernandes Onega Lucides | |
7 | Gonçalo Mendes | ok. 925 |
997 |
950 | 997 | Mendo I Gonçalves Mumadona Dias | |
8 | Mendo II Gonçalves | ? |
6 października 1008 |
997 | 6 października 1008 | Gonçalo Mendes Ilduara Pais | |
9 | Tutadona Moniz de Coimbra | ok. 960? |
1025 |
6 października 1008 | 1025 | Munio Froilaz de Coimbra Elvira Pais de Deza | |
10 | Alvito Nunes | ok. 985? |
1015/16 Zamek Vermoim |
6 października 1008 | 1015/16 | Nuno Alvites ? | |
11 | Nuno I | ok. 1000? |
1028 |
1017 | 1028 | Alvito Nunes Gontina | |
− | Ilduara Mendes[2] | ok. 1000 |
1058 |
1028 1050 |
ok. 1043 1058 |
Mendo II Gonçalves Tutadona Moniz | |
12 | Mendo III | ok. 1020 |
1050 |
1028 | 1050 | Nuno I Ilduara Mendes | |
13 | Nuno II | ok. 1040 |
28 lutego 1071 |
1050 | 28 lutego 1071 | Mendo III ? |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
1 | Rajmund z Burgundii | 1070 Besançon |
24 maja 1107 Grajal de Campos |
1087 | 1096 | Wilhelm I Stefania z Longwy | |
Urraka Kastylijska | 1080 León |
8 marca 1126 Saldaña |
1087 | 1096 | Alfons VI Konstancja Burgundzka | ||
2 | Henryk Burgundzki | 1066 Dijon |
12 maja 1112 Astorga |
ok. 1096 | 12 maja 1112 | Henryk de Bourgogne Sybilla z Barcelony | |
Teresa de Leon | ok. 1080 Póvoa de Lanhoso |
11 listopada 1130 Klasztor Santa Maria de Montederramo |
ok. 1096 | 24 czerwca 1128 | Alfons VI Jimena Muñoz | ||
3 | Alfons Henryk | 25 lipca 1109 Guimarães |
6 grudnia 1185 Coimbra |
24 czerwca 1128 | 26 lipca 1139 Koronowany na króla |
Henryk Burgundzki Teresa de Leon |
Królestwo Portugalii
[edytuj | edytuj kod]Dynastia burgundzka (de Borgonha ou Afonsina)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
1 | Alfons I Zdobywca Afonso I |
25 lipca 1109 Guimarães |
6 grudnia 1185 Coimbra |
26 lipca 1139 | 6 grudnia 1185 | Henryk Burgundzki Teresa de Leon | |
2 | Sancho I Kolonizator Sancho I |
11 listopada 1154 Coimbra |
26 marca 1211 Coimbra |
6 grudnia 1185 | 26 marca 1211 | Alfons I Zdobywca Mafalda Sabaudzka | |
3 | Alfons II Gruby Afonso II |
23 kwietnia 1185 Coimbra |
25 marca 1223 Coimbra |
26 marca 1211 |
25 marca 1223 |
Sancho I Kolonizator Dulce Berenguer | |
4 | Sancho II Pobożny Sancho II |
8 września 1209 Coimbra |
4 stycznia 1248 Toledo |
25 marca 1223 | 4 grudnia 1247 | Alfons II Gruby Urraka Kastylijska | |
5 | Alfons III Dzielny[3] Afonso III |
5 maja 1210 Coimbra |
16 lutego 1279 Alcobaça |
4 stycznia 1248 |
16 lutego 1279 |
Alfons II Gruby Urraka Kastylijska | |
6 | Dionizy I Rolnik Dinis I |
9 października 1261 Lizbona |
7 stycznia 1325 Santarém |
16 lutego 1279 | 7 stycznia 1325 | Alfons III Beatrycze Kastylijska | |
7 | Alfons IV Dzielny Afonso IV |
8 lutego 1291 Lizbona |
28 maja 1357 Lizbona |
7 stycznia 1325 | 28 maja 1357 | Dionizy I Izabela Aragońska | |
8 | Piotr I Sprawiedliwy Pedro I |
8 kwietnia 1320 Coimbra |
18 stycznia 1367 Estremoz |
28 maja 1357 | 18 stycznia 1367 | Alfons IV (król Portugalii) Beatrycze Kastylijska | |
9 | Ferdynand I Przystojny Fernando I |
31 października 1345 Coimbra |
22 października 1383 Lizbona |
18 stycznia 1367 | 22 października 1383 | Piotr I Sprawiedliwy Konstancja Manuel |
Bezkrólowie (regenci)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
– | Leonor Teles de Menezes Leonor Teles de Menezes |
ok. 1350 |
27 kwietnia 1386 lub 1390/1406 Tordesillas |
22 października 1383 | 16 grudnia 1383 | Martim Afonso Telo de Menezes Aldonça Anes de Vasconcelos | |
– | Jan d’Aviz João de Avis |
11 kwietnia 1357 Lizbona |
13 sierpnia 1433 Lizbona |
16 grudnia 1383 | 6 kwietnia 1385 | Piotr I Sprawiedliwy Teresa Lourenço |
Dynastia Aviz (de Avis/Joanina)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
10 | Jan I Dobry João I |
11 kwietnia 1357 Lizbona |
13 sierpnia 1433 Lizbona |
6 kwietnia 1385 | 14 sierpnia 1433 | Piotr I Sprawiedliwy Teresa Lourenço | |
11 | Edward I Elokwentny Duarte I |
31 października 1391 Viseu |
9 września 1438 Tomar |
14 sierpnia 1433 | 9 września 1438 | Jan I Dobry Filipa Lancaster | |
12 | Alfons V Afrykańczyk Afonso V |
15 stycznia 1432 Sintra |
28 sierpnia 1481 Lizbona |
13 września 1438 |
28 sierpnia 1481 |
Edward I Aviz Eleonora Aragońska | |
13 | Jan II Doskonały João II |
3 maja 1455 Lizbona |
25 października 1495 Alvor |
28 sierpnia 1481[4] | 25 października 1495 | Alfons V Afrykańczyk Izabela de Coimbra | |
14 | Manuel I Szczęśliwy Manuel I |
31 maja 1469 Alcochete |
13 grudnia 1521 Lizbona |
25 października 1495 | 13 grudnia 1521 | Ferdynand Aviz, książę Viseu Beatrycze Aviz | |
15 | Jan III Pobożny João III |
7 czerwca 1502 Lizbona |
11 czerwca 1557 Lizbona |
13 grudnia 1521 | 11 czerwca 1557 | Manuel I Szczęśliwy Maria Aragońska | |
16 | Sebastian I Upragniony Sebastião I |
20 stycznia 1554 Lizbona |
4 sierpnia 1578 Al-Kasr al-Kabir |
11 czerwca 1557 | 4 sierpnia 1578 | Jan d’Aviz Joanna Austriacka | |
17 | Henryk I Kardynał Henrique I |
31 stycznia 1512 Lizbona |
31 stycznia 1580 Almeirim |
4 sierpnia 1578 | 31 stycznia 1580 | Manuel I Szczęśliwy Maria Aragońska | |
(18) | Antoni I de Crato António de Crato |
20 marca 1531 Lizbona |
26 sierpnia 1595 Paryż |
24 lipca 1580 | 25 sierpnia 1580[5] | Ludwik Aviz (książę Beja) Jolanta Gomes |
Habsburgowie (Filipina/de Habsburgo/dos Áustrias)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
18 | Filip I Roztropny Filipe I |
21 maja 1527 Valladolid |
13 września 1598 Escorial |
12 września 1580 | 13 września 1598 | Karol V Habsburg Izabela Portugalska | |
19 | Filip II Pobożny Filipe II |
14 kwietnia 1578 Madryt |
31 marca 1621 Madryt |
13 września 1598 | 31 marca 1621 | Filip II Habsburg Anna Habsburg | |
20 | Filip III Król Planet Filipe III |
8 kwietnia 1605 Valladolid |
17 września 1665 Madryt |
31 marca 1621 |
1 grudnia 1640 Usunięty |
Filip III Habsburg Małgorzata Austriaczka |
Dynastia Bragança (de Bragança/Brigantina)[6]
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
21 | Jan IV Odnowiciel João IV |
19 marca 1603 Vila Viçosa |
6 listopada 1656 Lizbona |
1 grudnia 1640 | 6 listopada 1656 | Teodozjusz II de Braganza Ana de Velasco y Giron | |
22 | Alfons VI Zwycięski Afonso VI |
21 sierpnia 1643 Lizbona |
12 września 1683 Sintra |
6 listopada 1656 | 12 września 1683 | Jan IV Szczęśliwy Ludwika de Guzman | |
23 | Piotr II Spokojny Pedro II |
26 kwietnia 1648 Lizbona |
9 grudnia 1706 Alcantara |
12 września 1683 | 9 grudnia 1706 | Jan IV Szczęśliwy Ludwika de Guzman | |
24 | Jan V Wielkoduszny João V |
22 października 1689 Lizbona |
31 lipca 1750 Lizbona |
9 grudnia 1706 | 31 lipca 1750 | Piotr II Spokojny Maria Zofia von Pfalz-Neuburg | |
25 | Józef I Reformator José I |
6 czerwca 1714 Lizbona |
24 lutego 1777 Lizbona |
31 lipca 1750 | 24 lutego 1777 | Jan V Wielkoduszny Maria Anna Habsburg | |
26 | Maria I Maria I |
17 grudnia 1734 Lizbona |
20 marca 1816 Rio de Janeiro |
24 lutego 1777 | 20 marca 1816 | Józef I Reformator Marianna Wiktoria Burbon | |
− | Piotr III Budowniczy Pedro III Król iure uxoris |
5 lipca 1717 Lizbona |
25 maja 1786 Queluz |
24 lutego 1777 | 25 maja 1786 | Jan V Wielkoduszny Maria Anna Habsburg | |
27 | Jan VI Klement João VI |
13 maja 1769 Lizbona |
10 marca 1826 Lizbona |
20 marca 1816 | 10 marca 1826 | Piotr III (król Portugalii) Maria I (królowa Portugalii) | |
28 | Piotr IV Król Żołnierz Pedro IV |
12 października 1798 Queluz |
24 września 1834 Queluz |
10 marca 1826 | 2 maja 1828 Abdykował |
Jan VI (król Portugalii) Karolina Joachima Burbon | |
29 | Maria II Dobra Matka Maria II |
4 kwietnia 1819 Rio de Janeiro |
15 listopada 1853 Lizbona |
2 maja 1828 | 23 czerwca 1828 Usunięta |
Piotr IV (król Portugalii) Maria Leopoldyna Habsburg | |
30 | Michał I Uzurpator Miguel I |
26 października 1802 Queluz |
14 listopada 1866 Wertheim |
26 lutego 1828 |
6 maja 1834 Usunięty |
Jan VI (król Portugalii) Karolina Joachima Burbon | |
(29) | Maria II Dobra Matka Maria II |
4 kwietnia 1819 Rio de Janeiro |
15 listopada 1853 Lizbona |
6 maja 1834 | 15 listopada 1853 | Piotr IV (król Portugalii) Maria Leopoldyna Habsburg | |
− | Ferdynand II Król Artysta Fernando II Król iure uxoris |
29 października 1816 Wiedeń |
15 grudnia 1885 Lizbona |
16 września 1837 | 15 listopada 1853 | Ferdynand von Sachsen-Coburg-Saalfeld-Kohary Antonia Kohary | |
31 | Piotr V Nadzieja Pedro V |
16 września 1837 Lizbona |
11 listopada 1861 Lizbona |
15 listopada 1853 | 11 listopada 1861 | Ferdynand II Koburg Maria II (królowa Portugalii) | |
32 | Ludwik I Popularny Luís I |
31 października 1838 Lizbona |
19 października 1889 Cascais |
11 listopada 1861 | 19 października 1889 | Ferdynand II Koburg Maria II (królowa Portugalii) | |
33 | Karol I Dyplomata Carlos I |
28 września 1863 Lizbona |
1 lutego 1908 Lizbona |
19 października 1889 | 1 lutego 1908 | Ludwik I (król Portugalii) Maria Pia Sabaudzka | |
34 | Manuel II Patriota[7] Manuel II |
15 listopada 1889 Lizbona |
2 lipca 1932 Londyn |
1 lutego 1908 | 5 października 1910 Proklamacja republiki |
Karol I (król Portugalii) Amelia Orleańska |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tomasz Orłowski, Protokół dyplomatyczny, Warszawa 2005, s. 149.
- ↑ regentka
- ↑ Regent od 4 grudnia 1247 do 4 stycznia 1248.
- ↑ pierwsze panowanie od 11 listopada do 15 listopada 1477
- ↑ Król tytularny 1581-1595
- ↑ Od 1853 zwana także jako Braganza-Sachsen-Coburg-Gotha (Ramo de Bragança-Saxe-Coburgo e Gota), lub po prostu dynastią Koburgów.
- ↑ Między panowaniem Karola I a panowaniem Manuela II doszukiwano się 20 minutowego panowania Ludwika Filipa – starszego brata Manuela na tej podstawie że 1 lutego 1908 Ludwik Filip śmiertelnie ranny (po zamachu w Lizbonie, w którym zginął jego ojciec Karol I) miał panować przez 20 minut. Po tym czasie umarł i prawo do tronu przeszło na jego młodszego brata Manuela II. Jednakże z punktu widzenia prawa portugalskiego takie panowanie de facto nie miało miejsca, gdyż nie zostało proklamowane przez parlament.