Modliszki
Mantodea | |
Modliszka zwyczajna (Mantis religiosa) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Podgromada | |
Rząd |
modliszki |
Modliszki (Mantodea) – rząd owadów, które najliczniej występują w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Swoją nazwę zawdzięczają pozycji, przypominającej osobę z rękami złożonymi do modlitwy. W południowej Polsce występuje chroniona modliszka zwyczajna (Mantis religiosa). Opisano ok. 2300 gatunków modliszek[1].
Głowa jest ortognatyczna, ruchliwa, z dużymi oczami (występują także przyoczka) typu apozycyjnego[2]. Skrzydła błoniaste, bogato użyłkowane, składane w spoczynku wzdłuż ciała. Pierwsza para odnóży dobrze rozwinięta, służąca do chwytania ofiary. W końcu odwłoka znajdują się ujścia przewodu pokarmowego, wydalniczego i rozrodczego. U niektórych gatunków ubarwienie mimetyczne, upodobniające do kwiatów, wśród których czatują na ofiary.
Modliszki są drapieżne, czasem występuje kanibalizm. Nie jest jednak prawdą popularny mit, zgodnie z którym każda kopulacja kończy się zjedzeniem samca przez samicę. Takie zdarzenie zachodzi tylko w 5 do 30% przypadków (liczby różnią się w zależności od badań). Aby do tego doszło, musi zajść kilka czynników jednocześnie: w otoczeniu musi być mało pożywienia, samiec musi podchodzić do samicy od przodu, a nie od tyłu, a sezon godowy musi się już kończyć. Kanibalizmowi podczas kopulacji sprzyja też stres, jakiemu poddane są te zwierzęta w warunkach laboratoryjnych[3].
Płeć modliszek rozpoznaje się po segmentach na odwłoku. Samiec ma ich zazwyczaj 8-9, a samica 6.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do rzędu modliszek zaliczane są rodziny:
- Acanthopidae
- Amorphoscelidae
- Chaeteessidae
- Empusidae
- Eremiaphilidae
- Hymenopodidae
- Iridopterygidae
- Liturgusidae
- Modliszkowate (Mantidae)
- Mantoididae
- Metallyticidae
- Sibyllidae
- Tarachodidae
- Thespidae
- Toxoderidae.
Najbliższe pokrewieństwo łączy modliszki z karaczanami, jak również z termitami[4].