Mikołaj Jan Prażmowski

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	9 listopada 1664
Konsekrator	Andrzej Trzebicki

Mikołaj Jan Prażmowski
	Prymas Polski i Litwy
Kraj działania	I Rzeczpospolita
Data urodzenia	1617
Data i miejsce śmierci	15 kwietnia 1673 ; Ujazdów
Miejsce pochówku	bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu
	Arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania	1666–1673
	Biskup łucki
Okres sprawowania	1659–1666
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	łaciński
Nominacja biskupia	1 grudnia 1659
Sakra biskupia	9 listopada 1664
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mikołaj Jan Prażmowski herbu Belina (ur. 1617 w Prażmowie^[1], zm. 15 kwietnia 1673 w Ujazdowie) – interreks 1668–1669, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski od 1666, biskup łucki od 1659, biskup warmiński od 1664, w latach 1658–1666 kanclerz wielki koronny, podkanclerzy koronny od 1658, sekretarz wielki koronny^[2], referendarz wielki koronny od 1652 roku^[3].

Życiorys

Był jednym z najbliższych współpracowników króla Jana II Kazimierza, przywódcą stronnictwa profrancuskiego na dworze. Uczestnik kongresu pokojowego w Oliwie w 1660 roku^[4]. Dzięki swoim nieprzeciętnym zdolnościom dyplomatycznym doprowadził do podpisania pokoju oliwskiego w 1660. Blisko związany z Ludwiką Marią Gonzagą, chciał przeprowadzić jej plany elekcji vivente rege, jednak spotkało się to z powszechną niechęcią szlachty. W 1661 roku otrzymał ze skarbu francuskiego 18 000 liwrów^[5]. W 1662 pobierał z kasy ambasadora francuskiego w Rzeczypospolitej Antoine de Lumbres'a pensję w wysokości 15 000 franków za poparcie planu elekcji vivente rege kandydata francuskiego Ludwiki Marii Gonzagi^[6]. Na sejmie abdykacyjnym 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana II Kazimierza Wazy^[7]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym^[8]. Po abdykacji Jana II Kazimierza w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę carewicza Fiodora^[9]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa poznańskiego^[10], podpisał jego pacta conventa^[11]. Był przeciwnikiem Michała Korybuta Wiśniowieckiego, posądzany był nawet o snucie spisków detronizacyjnych. W 1673 konfederacja gołąbska ogłosiła go zdrajcą ojczyzny i obłożyła jego dobra sekwestrem.

Pochowany w kolegiacie łowickiej.^[12]

Przypisy

↑ Prażmów. Św. Franciszka z Asyżu
↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 147.
↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 138.
↑ Historia dyplomacji polskiej, t. II: 1572-1795, pod redakcją Zbigniewa Wójcika, Warszawa 1982, s. 216.
↑ Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 102.
↑ Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 110-111.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 497.
↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 315.
↑ Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, s. [b.n.s.]
↑ Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]
↑ Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem : poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.

Bibliografia

Nicolaus Prażmowski archiepiscopus Gnesnensis de electione Michaelis Korybut in regem Poloniae agit anno 1669 /kopia/.
Krzysztof Rafał Prokop, „Sylwetki biskupów łuckich”, Biały Dunajec – Ostróg 2001, s. 106-110.

Linki zewnętrzne

Catholic-hierarchy
Mikołaj Prażmowski, Wywod niewinnosci... w bibliotece Polona

[1] Prażmów. Św. Franciszka z Asyżu

[2] Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 147.

[3] Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 138.

[4] Historia dyplomacji polskiej, t. II: 1572-1795, pod redakcją Zbigniewa Wójcika, Warszawa 1982, s. 216.

[5] Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 102.

[6] Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 110-111.

[7] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.

[8] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 497.

[9] Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 315.

[10] Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, s. [b.n.s.]

[11] Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]

[12] Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem : poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Prymasi Polski	Mikołaj Trąba (1417–1422) Wojciech Jastrzębiec (1423–1436) Wincenty Kot (1436–1448) Władysław Oporowski (1449–1453) Jan Sprowski (1453–1464) Jan Gruszczyński (1464–1473) Jakub z Sienna (1474–1480) Zbigniew Oleśnicki (1481–1493) Fryderyk Jagiellończyk (1493–1503) Andrzej Boryszewski (1503–1510) Jan Łaski (1510–1531) Maciej Drzewicki (1531–1535) Andrzej Krzycki (1535–1537) Jan Latalski (1537–1540) Piotr Gamrat (1541–1545) Mikołaj Dzierzgowski (1545–1559) Jan Przerębski (1559–1562) Jakub Uchański (1562–1581) Stanisław Karnkowski (1581–1603) Jan Tarnowski (1603–1605) Bernard Maciejowski (1605–1608) Wojciech Baranowski (1608–1615) Wawrzyniec Gembicki (1616–1624) Henryk Firlej (1624–1626) Jan Wężyk (1627–1638) Jan Lipski (1638–1641) Maciej Łubieński (1641–1652) Andrzej Leszczyński (1653–1658) Wacław Leszczyński (1659–1666) Mikołaj Jan Prażmowski (1666–1673) Kazimierz Florian Czartoryski (1673–1674) Andrzej Olszowski (1674–1677) Jan Stefan Wydżga (1677–1685) Michał Stefan Radziejowski (1687–1705) Stanisław Szembek (1706–1721) Teodor Potocki (1723–1738) Krzysztof Antoni Szembek (1739–1748) Adam Ignacy Komorowski (1749–1759) Władysław Aleksander Łubieński (1759–1767) Gabriel Podoski (1767–1777) Antoni Kazimierz Ostrowski (1777–1784) Michał Jerzy Poniatowski (1785–1794) Ignacy Krasicki (1795–1801) Ignacy Antoni Raczyński (1807–1818) Tymoteusz Gorzeński (1821–1825) Teofil Wolicki (1828–1829) Marcin Dunin (1831–1842) Leon Przyłuski (1845–1865) Mieczysław Ledóchowski (1866–1886) Juliusz Józef Dinder (1886–1890) Florian Stablewski (1891–1906) Edward Likowski (1914–1915) Edmund Dalbor (1915–1926) August Hlond (1926–1948) Stefan Wyszyński (1948–1981) Józef Glemp (1981–2009) Henryk Muszyński (2009–2010) Józef Kowalczyk (2010–2014) Wojciech Polak (od 2014)
Prymasi Królestwa Polskiego	Franciszek Skarbek-Malczewski (1818–1819) Szczepan Hołowczyc (1819–1822) Wojciech Józef Skarszewski (1824–1827) Jan Paweł Woronicz (1828–1829) Aleksander Kakowski (1925–1938)
Prymasi Galicji i Lodomerii	Andrzej Alojzy Ankwicz (1815–1833) Franz Xavier Luschin (1834–1835) Franciszek de Paula Pisztek (1835–1846) Michał Lewicki (1848–1858)