Hans von Euler-Chelpin
Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
profesor | |
Specjalność: biochemia | |
Alma Mater | |
Uczelnia |
Instytut Karolinska |
Nagrody | |
Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin (ur. 15 lutego 1873 w Augsburgu, zm. 6 listopada 1964 w Sztokholmie) – szwedzki chemik organik, biochemik, pochodzenia niemieckiego, laureat Nagrody Nobla z chemii w 1929 roku.
Był synem oficera wojsk Królestwa Bawarii, większość dzieciństwa spędził w Wasserburgu am Inn. Uczęszczał do szkół w Monachium, Würzburgu i Ulm, następnie, w latach 1891–1893 studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium pod kierunkiem Ludwiga Schmida-Reutte oraz Franza von Lenbacha[1]. Chęć głębszego zrozumienia kolorów skłoniła go do podjęcia studiów naukowych.
W latach 1893–1895 studiował chemię na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Jego wykładowcą chemii był m.in. Hermann Emil Fischer, a fizyki Emil Warburg i Max Planck[1]. W latach 1896–1897 pracował pod kierownictwem Walthera Nernsta na Uniwersytecie w Getyndze, a w 1897 roku został asystentem Svante Arrheniusa w Królewskim Instytucie Technicznym w Sztokholmie. W 1900 roku przeniósł się na Uniwersytet w Sztokholmie. W latach 1906–1941 był tam profesorem chemii ogólnej i organicznej, a od 1929 roku kierował nowo utworzonym Instytutem Biochemii przy tej uczelni[2].
Prowadził badania nad enzymami, witaminami i fermentacją cukrów. Wyjaśnił udział enzymów w fermentacji cukrów, za co został uhonorowany Nagrodą Nobla w 1929 roku, wspólnie z uczonym brytyjskim sir Arthurem Hardenem.
Jego syn Ulf von Euler (1905-1983) otrzymał medyczną Nagrodę Nobla w 1970 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Hans von Euler-Chelpin Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2019-02-12]. (ang.).
- ↑ Hans von Euler-Chelpin, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-02-12] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wulf von Bonin, Erich Bagge, Robert Herrlinger: Laureaci nagrody Nobla. Chemia, fizyka, medycyna. Warszawa: 1969.
- Nagrody Nobla. Leksykon PWN. Tarnowska Beata (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13393-7.
- ISNI: 000000011931928X
- VIAF: 3270402
- LCCN: n83827216
- GND: 118955950
- NDL: 00521495
- LIBRIS: wt7999rf4k8bsq9
- BnF: 10524250h
- SUDOC: 128473924, 200882767
- SBN: CUBV061013
- NLA: 36511606
- NKC: nlk20000085150
- BNE: XX1262287
- NTA: 113863691
- CiNii: DA06368124
- Open Library: OL126294A
- PLWABN: 9810561149205606
- NUKAT: n2006119628
- J9U: 987007312331205171
- PTBNP: 1222532
- CANTIC: a11104053
- CONOR: 141968995
- PWN: 3899065
- Britannica: biography/Hans-von-Euler-Chelpin
- Treccani: hans-karl-von-euler-chelpin
- Universalis: hans-karl-august-simon-von-euler-chelpin
- БРЭ: 4940417
- NE.se: hans-von-euler-chelpin
- SNL: Hans_Karl_August_Euler-Chelpin
- Catalana: 0025514
- DSDE: Hans_von_Euler-Chelpin
- Hrvatska enciklopedija: 18602