İçeriğe atla

Hans von Euler-Chelpin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hans von Euler-Chelpin
Doğum15 Şubat 1873(1873-02-15)
Augsburg, Bavyera Krallığı
Ölüm6 Kasım 1964 (91 yaşında)
Stockholm, İsveç
Milliyetİsveç
EğitimBerlin Üniversitesi
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (1929)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarStockholm Üniversitesi
Doktora
danışmanı		Hermann Emil Fischer

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin (d. 15 Şubat 1873, Augsburg - ö. 6 Kasım 1964, Stockholm) Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.[1]

1902 yılında İsveç vatandaşlığına geçmiştir. Buna rağmen I. Dünya Savaşı'nda Alman Ordusu'nda görev yapmaya hazır olduğunu bildirmiş, bunun üzerine 1915 yılında hava kuvvetlerine katılmıştır.[2]

1906-1941 yıllarında Stockholm Üniversitesi'nde genel ve organik kimya profesörü ve 1938-1948 yıllarında üniversitenin organik-kimyasal araştırmalar enstitüsünde direktör olarak görev yaptı.

1914'te alkolik fermatasyon ve maya kimyası üzerine bir kitabı yayımlandı.[3] George de Hevesy ile birlikte icat ettikleri yeni bir teknikle etiketli bileşikler kullanarak, 1935 yılının sonlarında tümör biyokimyası ve özellikle tümörlerdeki nükleik asitleri araştırdı.[3]

Bir koenzim olan NAD+ ilk kez Britanyalı biyokimyacılar Arthur Harden ve William Youndin tarafından 1906 yılında keşfedildi.[4] Ardından, von Euler-Chelpin, fermantasyonun kimyasını açıklığa kavuşturmak için, sürecin her bir fazındaki substratların tanımlanması gerektiğinin farkına varmış ve bu konuda çalışmalar yapmıştır. Bu araştırmaların sonunda hücresel biyolojide oksidasyon/redüksiyon sürecinden sorumlu enzimlerin aktifleşmesi için bir koenzimin olması gerektiğini belirlemiştir.[2]

İki kez evlenen von Euler-Chelpin, ilk evliliğini kimyager Per Teodor Cleve'ın kızı botanikçi ve jeolog Astrid Cleve ile yapmıştır. Bu evliliğinden beş çocuğu, ikinci evliliğinden ise dört çocuğu olmuştur.[3] İlk evliliğinden olan çocuklarından Ulf von Euler, 1970 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Nobel Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Kimya Ödülü 1929 6 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
  2. ^ a b Laylin K. James. Nobel laureates in chemistry, 1901-1992. s. 175-180. Tam metin
  3. ^ a b c Hans von Euler-Chelpin, The Kimya Ödülü 1929. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Euler-chelpin biyografisi 11 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi 16.01.2010 (İngilizce)
  4. ^ Harden, A (Ekim 1906). "The Alcoholic Ferment of Yeast-Juice". Proceedings of the Royal Society of London. 78 (526) (Series B, Containing Papers of a Biological Character bas.). ss. 369-375. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hans_von_Euler-Chelpin&oldid=33011327" sayfasından alınmıştır