Nikołaj Siemionow
Nikołaj Siemionow (1956) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1896 |
Data i miejsce śmierci | |
profesor | |
Specjalność: chemia | |
Alma Mater | |
Uczelnia |
Politechnika w Petersburgu, |
Odznaczenia | |
| |
Nagrody | |
Nikołaj Nikołajewicz Siemionow, ros. Николай Николаевич Семёнов (ur. 3 kwietnia?/15 kwietnia 1896 w Saratowie, zm. 25 września 1986 w Moskwie) – rosyjski profesor chemii na politechnice w Leningradzie (1928–1944) i uniwersytecie w Moskwie (od 1944 roku).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu w 1913 szkoły realnej w Samarze studiował na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Petersburskiego (m.in. pod kierunkiem Abrama Ioffe), który ukończył w 1917. Następnie wykładał w Tomskim Instytucie Technologicznym oraz na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Tomskiego, w 1920 został kierownikiem laboratorium Petersburskiego Państwowego Fizyczno-Chemicznego Instytutu Rentgenowskiego, w którym w 1927 objął sektor chemiczno-fizyczny, na bazie którego w 1931 założono Instytut Fizyki Chemicznej, którym Siemionow kierował przez 55 lat, do 1986[1]. Prowadził prace badawcze w dziedzinie kinetyki chemicznej. Opracował teorię reakcji łańcuchowych (1927–1934), teorię cieplnego spalania i eksplozji (1928–1940) oraz rozchodzenia się fal wybuchowych. Prowadził też badania nad reakcjami wolnych rodników[2]
W 1956 roku otrzymał nagrodę Nobla w zakresie chemii (z Cyrilem Hinshelwoodem). Dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (14 kwietnia 1966 i 14 kwietnia 1976), dziewięciokrotnie odznaczony orderem Lenina[2] (10 czerwca 1945, 29 października 1949, 1953, 1954, 8 maja 1956, 14 kwietnia 1966, 1971, 14 kwietnia 1976 i 18 grudnia 1981). Otrzymał również Nagrodę Leninowską (1976), dwukrotnie Nagrodę Stalinowską II stopnia (1941 i 1949), Order Rewolucji Październikowej (14 kwietnia 1986), Order Czerwonego Sztandaru Pracy (10 czerwca 1946), Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”, Złoty Medal im. Łomonosowa Akademii Nauk ZSRR (1970) i inne wyróżnienia. Był honorowym członkiem Akademii Nauk w Bangalore (Indie, 1959), Węgierskiej Akademii Nauk (1961), Nowojorskiej Akademii Nauk (1962) i Rumuńskiej Akademii Nauk (1965) oraz zagranicznym członkiem Narodowej Akademii Nauk USA (1963), Akademii Nauk NRD (1966), Polskiej Akademii Nauk (1974), Francuskiej Akademii Nauk (1978), Czechosłowackiej Akademii Nauk (1965) i członkiem wielu towarzystw naukowych i uniwersytetów.
W 1974 r. został członkiem zagranicznym PAN[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Дважды Герой Социалистического Труда Семёнов Николай Николаевич :: Герои страны [online], ru/hero/hero.asp?Hero_id=10678 [dostęp 2024-04-24] .
- ↑ a b Семенов Николай Николаевич, [w:] Владимир Акимович Волков , Евгений Владимирович Вонский , Галина Ивановна Кузнецова , Выдающиеся химики мира. Биографический справочник, Москва: Высшая школа, 1991, s. 400–403, ISBN 5-06-001568-8, OCLC 26361824 (ros.).
- ↑ Siemionov, Nikołaj N., [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-12] .
- ISNI: 0000000115802661
- VIAF: 110139298
- LCCN: n82043675
- GND: 11918799X
- NDL: 00526069
- LIBRIS: tr58dwjc3xh44ph
- SUDOC: 074774980
- NKC: nlk20020125591
- NTA: 142419877
- BIBSYS: 8700
- CiNii: DA03018680
- Open Library: OL1052247A
- PLWABN: 9810602597105606
- NUKAT: n98096631
- J9U: 987007275998905171
- CANTIC: a11403950
- LNB: 000084240
- ΕΒΕ: 250426
- LIH: LNB:V*117345;=BH
- Bohaterowie Pracy Socjalistycznej
- Członkowie zagraniczni PAN
- Laureaci Nagrody Leninowskiej
- Laureaci Nagrody Stalinowskiej
- Odznaczeni Medalem za Ofiarną Pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Rewolucji Październikowej
- Nobliści – chemia
- Rosyjscy chemicy
- Wykładowcy Moskiewskiego Instytutu Fizyczno-Technicznego
- Członkowie Francuskiej Akademii Nauk
- Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie
- Ludzie urodzeni w Saratowie
- Urodzeni w 1896
- Zmarli w 1986