Dietetyk
Dietetyk (fr. diététique, łac. diaetetica, gr. d~aita) – wykwalifikowany specjalista ochrony zdrowia, który posiada szeroką wiedzę w zakresie żywienia człowieka zdrowego i chorego. Poprzez dobór odpowiedniej diety prowadzi profilaktykę chorób dietozależnych oraz jest odpowiedzialny za leczenie żywieniowe w różnych stanach chorobowych. Zajmuje się również upowszechnianiem wiedzy w zakresie prawidłowego żywienia.[1] Dietetyk w ogólnym rozumieniu jest interdyscyplinarnym specjalistą medycznym zajmującym się wpływem żywności i żywienia na zdrowie człowieka[2].
Zadania dietetyka
[edytuj | edytuj kod]- planowanie, nadzorowanie i wdrażanie, opartego na podstawach naukowych, żywienia indywidualnego, zbiorowego oraz leczniczego w różnych grupach ludności
- profilaktyka i leczenie dietetyczne chorób dietozależnych
- ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na składniki odżywcze pacjentów oraz wydawanie stosownych opinii
- rozpoznawanie, zapobieganie i współuczestniczenie w leczeniu otyłości i niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego
- prowadzenie dokumentacji dotyczącej żywienia i stanu odżywienia pacjentów;
- prowadzenie oświaty zdrowotnej w zakresie zasad prawidłowego żywienia m.in. wśród dzieci, młodzieży, kobiet ciężarnych i karmiących oraz osób w wieku podeszłym[1]
- ocena wzajemnego wpływu farmakoterapii i żywienia
- planowanie żywienia indywidualnego i zbiorowego dla wszystkich grup ludności
- planowanie żywienia dla osób w różnym wieku
- planowanie jadłospisów - opracowywanie diet żywieniowych
- opracowywanie procesu przygotowywania potraw i obróbki termicznej produktów żywnościowych
- nadzorowanie żywienia w placówkach żywienia zbiorowego[3]
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Obecnie w Polsce kształcenie w zawodzie dietetyka odbywa się na poziomie wyższych studiów zawodowych na kierunku dietetyka:
- licencjackich – pierwszego stopnia (trwają nie krócej niż 6 semestrów, z obowiązkową praktyką zawodową)
- magisterskich – drugiego stopnia (trwają nie krócej niż 4 semestry, z obowiązkową praktyką zawodową[4]
W latach wcześniejszych (rozpoczęcie studiów przed 1 października 2007 r.) kształcenie w zawodzie dietetyka, zgodne z obecnymi wymaganiami[5] odbywało się na kierunkach: technologia żywności i żywienie człowieka (specjalność żywienie człowieka) oraz zdrowie publiczne (specjalność dietetyka)[4].
W toku studiów realizowane są m.in. takie przedmioty jak: anatomia człowieka, fizjologia człowieka, farmakologia, biochemia, mikrobiologia, chemia spożywcza, towaroznawstwo spożywcze, psychologia kliniczna, choroby wewnętrzne, żywienie w chorobach wewnętrznych, żywienie w chirurgii, pediatria, żywienie niemowląt, alergologia, żywienie w alergiach, podstawy onkologii, żywienie w chorobach onkologicznych, podstawy diabetologii, żywienie w cukrzycy, interakcje leków z żywnością, dietoterapia, toksykologia żywności, higiena i bezpieczeństwo żywności, analiza i ocena jakości żywności, diagnostyka laboratoryjna, prawo medyczne, parazytologia, genetyka, kwalifikowana pierwsza pomoc, edukacja żywieniowa, technologia żywności, epidemiologia żywieniowa, immunologia, zdrowie publiczne, metodologia badań, żywienie kobiet ciężarnych i karmiących, dietoprofilaktyka i leczenie dietetyczne chorób niezakaźnych i żywieniowo zależnych, zasady i organizacja żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach, przechowalnictwo żywności[6].
Miejsca zatrudnienia dietetyków
[edytuj | edytuj kod]- publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej
- poradnie żywieniowe, chorób metabolicznych, chorób przewodu pokarmowego
- gabinety odnowy biologicznej
- kluby fitness
- zakłady dostarczające pożywienie do szpitali i innych placówek zbiorowego żywienia (catering)
- organizacje konsumenckie
- placówki sportowe
- szkolnictwo
- instytuty naukowo-badawcze
- inspekcje zajmujące się kontrolą żywności i żywienia
- organizacje zajmujące się doradztwem w zakresie żywienia ludzi oraz upowszechnianiem wiedzy o żywieniu człowieka[7].
Stowarzyszenia dietetyków
[edytuj | edytuj kod]- w Polsce:
- Polskie Stowarzyszenie Dietetyków
- Polskie Towarzystwo Dietetyki[8]
- na świecie:
- British Dietetic Association[9]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zadania zawodowe | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online], ptd.org.pl [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Zawód, Dietetyk [online], www.akademiadietetyki.pl [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Zadania zawodowe | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online] [dostęp 2024-08-08] (pol.).
- ↑ a b Kształcenie w zawodzie dietetyka | Polskie Towarzystwo Dietetyki [online], ptd.org.pl [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-08-31].
- ↑ Małgorzata Wilkowska, Dietetyk - zbiór informacji o zawodzie dietetyka [online], DIETETYCY ORG PL, 24 września 2023 [dostęp 2024-08-08] (pol.).
- ↑ Dietetyk - praca, zarobki, zakres obowiązków - Opinieouczelniach.pl [online], opinieouczelniach.pl [dostęp 2024-08-08].
- ↑ l, Organizacje dietetyczne w Polsce [online], dietetykpraca.pl [dostęp 2024-08-08].
- ↑ BDA, What is a dietitian? [online], www.bda.uk.com [dostęp 2024-08-08].
