Chińskie liczebniki

Odpowiedniki liczb w języku chińskim

Chińczycy stosują system dziesiętny, w którym cyfrom arabskim od 1 do 9 odpowiadają znaki: 一, 二, 三, 四, 五, 六, 七, 八, 九 oraz 十 jako 10. Używają również zera zapisywanego jako 零, lub zapożyczonym znakiem 〇 (w chińskim piśmie tradycyjnie nie ma okrągłych kształtów) i bez którego ich system zapisu długo był się w stanie obejść.

Liczby większe od 10 zapisywane są przez łączenie cyfr 1–9, oraz cyfr dla kolejnych rzędów wielkości 十 (10), 百 (100), 千 (1000) oraz 万 (10 000). I tak np. 十一 (11), 二十 (20), 一百四十七 (147) itd. Przy dużych liczbach niższe rzędy wielkości są omijane, np. 四万六 (46 000), a liczby, w których obok dużego rzędu wielkości występuje również rząd niski, przedzielane są jednym zerem, niezależnie od tego, jak duża jest różnica między rzędami np. 一千〇一 (1001).

O ile w systemie stosowanym w Europie przy dużych liczbach podstawową jednostką jest tysiąc (np. „tysiąc tysięcy” – milion), w Chinach „jednostką podstawową” jest 万, czyli dziesięć tysięcy (miriada), np. 十万 (100 000), 百万 (1 000 000), 千万 (10 000 000). Podwójny 万, czyli 100 000 000, zapisuje się znakiem 亿.
System ten jest zdublowany przez znaki oficjalne, z którymi można się spotkać np. na banknotach. W wymowie mandaryńskiej są one odczytywane tak samo.

Tabela

(T) oznacza tradycyjne pismo chińskie
(U) oznacza uproszczone pismo chińskie

Wymowa (pinyin)	Zapis oficjalny	Cyfry zwykłe	Wartość	Opis
líng	零	〇	0	W tym przypadku tradycyjny znak 零 jest stosowany częściej niż zapożyczony – 〇
yī	壹	一	1	także 弌 (zapis przestarzały) 么 (T) lub 幺 (U) yāo – przy wymowie numerów telefonów, pokoi itd. w ChRL, co ma ułatwiać odróżnianie cyfr. Słowo yī ma bowiem wiele znaczeń i może prowadzić do nieporozumień (np. yì to 100 000 000).
èr	貳 (T) 贰 (U)	二	2	także 弍 (zapis przestarzały) 兩 (T) lub 两 (U) liǎng – kiedy mowa np. o „dwóch osobach” (klasyfikator)
sān	叄 (T) 叁 (U)	三	3	także 弎 (zapis przestarzały) 參 (T) lub 参 (U) sān
sì	肆	四	4
wǔ	伍	五	5
liù	陸	六	6
qī	柒	七	7
bā	捌	八	8
jiǔ	玖	九	9
Wielokrotności 10
shí	拾	十	10	Czasami używana forma 什 jest niedopuszczalna.
niàn	念 lub 貳拾	廿 lub 卄	20	卄 jest rzadko używany, 廿 i 卄 stosuje się głównie w kalendarzach Zapis stosowany na ogół to 二十
sà	叄拾	卅	30	卅 jest rzadko używany, stosuje się głównie w kalendarzach Zapis stosowany na ogół to 三十
xì	肆拾	卌	40	卌 jest rzadko używany Zapis stosowany na ogół to 四十
bǎi	佰	百	100
qiān	仟	千	1000
wàn	萬	萬 (T) 万 (U)	104	Podstawowa jednostka do tworzenia dużych liczb w systemie chińskim
Wielokrotności 10 000
yì	億	億 (T) 亿 (U)	108	Wartość w klasycznym chińskim obecnie także: 105.
zhào	兆		1012	Wartość w klasycznym chińskim obecnie także: 106, 1016(Przedrostek SI)
jīng	京		1016	Wartość w klasycznym chińskim obecnie także: 107, 1024, 1032. Inne forma: 經 (T) lub 经 (U) jīng
gāi	垓		1020	Wartość w klasycznym chińskim obecnie także: 108, 1032, 1064.
zǐ	秭		1024	Wartość w klasycznym chińskim obecnie także: 109, 1040, 10128. Przedrostki SI są nazywane 尧 yáo (T) lub 佑 yòu (U) (jotta)
ráng	穰		1028	Wartość w klasycznym chińskim Obecnie także: 1010, 1048, 10256.
gōu	溝		1032	Wartość w klasycznym chińskim Obecnie także: 1011, 1056, 10512.
jiàn	澗		1036	Wartość w klasycznym chińskim Obecnie także: 1012, 1064, 101024.
zhèng	正		1040	Wartość w klasycznym chińskim Obecnie także: 1013, 1072, 102048.
zài	載		1044	Wartość w klasycznym chińskim Obecnie także: 1014, 1080, 104096.
jí	極		1048	Wartość w klasycznym chińskim
hénghéshā	恒河沙		1052	Wartość w klasycznym chińskim
	阿僧祇		1056	Wartość w klasycznym chińskim
	那由他		1060	Wartość w klasycznym chińskim
	不可思議		1064	Wartość w klasycznym chińskim
	無量大數		1068	Wartość w klasycznym chińskim
Podwielokrotności 10
fēn	分		1/10	decy jako Przedrostek SI
lí	釐	厘	1/100	centy jako Przedrostek SI
háo	毫		1/1000	mili jako Przedrostek SI
sī	絲		10−4	Wartość w klasycznym chińskim
hū	忽		10−5	Wartość w klasycznym chińskim
wēi	微		10−6	mikro jako Przedrostek SI
xiān	纖		10−7	Wartość w klasycznym chińskim
shā	沙		10−8	Wartość w klasycznym chińskim
chén	塵		10−9	Wartość w klasycznym chińskim Przedrostek SI nazywa się 奈 nài (T) lub 纳 nà (U) (nano)
āi	埃		10−10	Wartość w klasycznym chińskim
miǎo	渺		10−11	Wartość w klasycznym chińskim
mò	莫		10−12	Wartość w klasycznym chińskim Przedrostek SI nazywa się 皮 pí (piko)